همه چیز درباره‌ی انواع سبک های ارتباطی

نحوه لباس پوشیدن، موضوعات زیادی را در مورد ما آشکار می‌کند. شاید این امر طبیعی به نظر نرسد، اما بر اساس آن، فرضیاتی در مورد فرد، در ذهن ما نقش می‌بندد. همین مسئله در مورد ارتباط ما با دیگران نیز صادق است. امروزه انواع سبک ‌های ارتباطی را بین افراد شاهد هستیم. وقتی سبک خاصی از ارتباطات را در نظر می‌گیریم، می‌توانیم به شخصیت، روحیه و حتی نوع مکالمه فرد پی ببریم. همان‌طور که سبک لباس پوشیدن هر فرد نظیر استایل‌های گرانژ، کلاسیک، آوانگارد، بوهو، ویمسیکال می‌تواند کاملاً متفاوت باشد، در مورد انواع سبک های ارتباطی نیز می‌توان گفت در دسته‌های خاصی قرار دارند.

اما انواع سبک های ارتباطی کدم‌اند؟

انواع سبک های ارتباطی در دسته‌هایی مانند منفعلانه، پرخاشگرانه، پرخاشگرانه منفعل و اظهارکننده قرار می‌گیرند. توجه به این نکته ضروری است که مردم همیشه با یک نوع از سبک‌های ارتباطی با دیگران ارتباط برقرار نمی‌کنند. بسته به نوع روحیه آن‌ها ممکن است شیوه ارتباطی آن‌ها نیز دائماً در حال تغییر باشد.

چهار نوع سبک ارتباطی وجود دارد که هم برای ارتباط کتبی و هم‌کلامی مورد استفاده قرار می‌گیرند، درحالی‌که همه آن‌ها به‌طور مداوم مورد استفاده قرار می‌گیرند، سبک منفعلانه به‌عنوان مؤثرین شیوه ارتباطی است زیرا ترکیبی از تمام جنبه‌های مثبت سبک‌های دیگر می‌باشد. بیایید نگاه دقیق‌تری به انواع سبک های ارتباطی داشته باشیم تا ببینیم به چه صورتی عمل می‌کنند.

ارتباطات منفعلانه

ارتباطات منفعلانه، یکی از انواع سبک های ارتباطی است، که این نوع از سبک ارتباطی غالباً توسط کسانی استفاده می‌گردد که می‌خواهند از موضع مورد نظر خود بی‌تفاوت باشند،. در این شیوه ارتباطی، آن‌ها یا عقاید خود را پنهان می‌کنند و یا سعی می‌کنند این‌گونه به نظر برسند که انگار می‌خواهند از خود و طرف مقابل حمایت ‌کنند. در این‌گونه افراد، هنگام صحبت کردن نشانه‌های ناامن ارتباطات غیرکلامی نظیر تماس چشمی، شل شدن شانه‌ها بروز می‌کند.

چرا ممکن است کسی در بین انواع سبک های ارتباطی از شیوه منفعل استفاده کند؟

یک انگیزه بزرگ برای استفاده از ارتباطات منفعلانه به‌خصوص در هنگام درگیری، حفظ صلح و آرامش است. گرچه این شیوه در میان انواع سبک های ارتباطی در فرد احساس خوبی ایجاد می‌کند، اما می‌تواند منجر به بروز برخی از مشکلات شود. این شیوه ارتباطی بیشتر بر روی خود شخص تأثیر منفی می‌گذارد. ازآنجاکه آن‌ها به‌درستی افکار خود را ابراز نمی‌کنند، نسبت به سخنان و اعمال خود در ارتباط با کسی که با آن‌ها صحبت می‌کنند، احساس اضطراب، افسردگی یا ناراحتی می‌کنند.

 چرا این سبک ارتباطی بی‌اثر است؟

ارتباطات منفعلانه بی‌اثر است زیرا کلمات گفته می‌شود اما افکار و ایده‌های واقعی ارتباط بیان نمی‌شود و افراد را وادار به ردوبدل کردن اطلاعات مشترک، محدود می‌کند.  عبارات متداول در این شیوه از انواع سبک های ارتباطی، معمولاً با لحن یکنواخت استفاده می‌شود که عبارت‌اند از:

• من فکر می‌کنم اهمیتی ندارد.
•  من اهمیتی نمی‌دهم که در اینجا چه می‌کنیم.
•  من واقعاً نظری ندارم.

اگر در حال مکالمه با شخصی هستید و آن‌ها به‌طور مداوم از این عبارات استفاده می‌کنند ، تلاش بیشتری کنید تا به آن‌ها بگوییم که واقعاً چه احساسی داریم. اگر مقصر هستید و یک ارتباط منفعل دارید، پیش از این که با آن‌ها صحبت کنید، در مورد چیزهایی که می‌خواهید بگویید فکر کنید. همیشه به یاد داشته باشید که در این نوع از سبک ارتباطی نظر شما اهمیت دارد.

ارتباط پرخاشگرانه

افراد با ارتباط تهاجمی یا پرخاشگرانه در بین انواع سبک های ارتباطی، آشکارا و بدون هیچ تردیدی، نظرات خود را غالباً با صدای بلند و کنترل نشده، ابراز می‌کنند. اشخاص پرخاشگر در هنگام صحبت، ممکن است با چشمان ارتباط برقرار کنند و با انگشتان دست نشان دهند و بر خود موضع بگیرند.

در حالی که ابراز احساسات و عقاید باعث ایجاد ارتباط مؤثر می‌شود، اما این مورد در ارتباطات پرخاشگرانه، اتفاق نمی‌افتد. این سبک خاص شامل ابراز دیدگاه‌ها و نظرات با روشی ناهنجار است که باعث نقض حقوق دیگران می‌شود.

نظر دیگران در مورد من چیست؟

چرا ممکن است کسی از یک سبک ارتباطی پرخاشگرانه استفاده کند؟

غالباً افراد وقتی می‌خواهند احساس مسئولیت داشته باشند از بین انواع سبک های ارتباطی، شیوه پرخاشگرانه را استفاده می‌کنند. آن‌ها به جای گوش دادن به دیگران، دستوراتی می دهند و از دیگران می‌خواهند که آنچه را که می‌گویند انجام دهند.

چرا این سبک ارتباطی بی‌اثر است؟

استفاده از سبک ارتباطی پرخاشگر، روش خوبی برای گفت‌وگو با کسی نیست. هدف از پرخاشگری، ترساندن است بنابراین گفتگو و به اشتراک‌گذاری ایده‌ها، نقض می‌شود. در ارتباطات پرخاشگرانه، عبارات متداولی همانند جملات زیر شنیده می‌شود:

•  من هرگز اشتباه نمی‌کنم.
•  نظر شما اهمیتی ندارد.
•  همه باید مثل من فکر کنند.

اگر شما نیز فردی با این خصوصیات هستید بهتر است برای همدلی و گوش دادن به عقاید طرف مقابل بسیار تلاش کنید.

سبک ارتباطی پرخاشگرانه منفعل

در این شیوه ارتباطی، فرد از هر دو سبک منفعلانه و پرخاشگرانه برای ایجاد شکل دیگری از ارتباطات ناکارآمد استفاده می‌کند. در این شیوه از انواع سبک های ارتباطی، گویا افراد به چیزی اهمیت نمی‌دهند (منفعل) و به شکلی غیر مستقیم، عصبانی (پرخاشگرانه) می‌شوند.

در ارتباطات پرخاشگرانه منفعل، گاهی اشخاص در حضور افراد دیگر اظهارنظر و گفته خود را تغییر می‌دهند به‌گونه‌ای که انگار نمی‌خواهند دیگران آن را بشنوند.

در بسیاری از ارتباطات منفعلانه و پرخاشگرانه نیز افراد هنگام رویارویی با دیگران در مورد چیزی که باعث آزار آن‌ها می‌شود، خودداری می‌کنند.  زمانی که افراد از این سبک ارتباطی استفاده می‌کنند ممکن است از طرف مقابل خود بخواهند در مورد این مسئله سکوت اختیار کنند یا در مورد آن صحبت کنند تا در کل از موضوع کناره‌گیری کنند. اگر آن‌ها مستقیماً چیزی بیان کنند، ممکن است یکی از این عبارات باشد:

• من اهمیتی نمی‌دهم، اما شخص دیگری ممکن است برایش مهم باشد.
• ما می‌توانیم این کار را به روش شما انجام دهیم اما فکر نمی‌کنم کار ادامه یابد.
•  من فکر می‌کنم شما یک کار خوب انجام داده‌اید، اما آن‌ها ممکن است این‌گونه فکر نکنند.

چرا ممکن است کسی در بین انواع سبک های ارتباطی از سبک پرخاشگرانه منفعل استفاده کند؟

افراد در این سبک ارتباطی منفعلانه رفتار می‌کنند زیرا اگرچه در مورد موضوعی که مورد بحث قرار گرفته اظهارنظر کرده‌اند اما درباره آنچه که دیگران ممکن است درباره آن فکر کنند نگران هستند. آن‌ها نمی‌خواهند آشکارا با کسی مخالفت کنند، بنابراین به‌جای این کار آن را به‌صورت پراکنده انجام می‌دهند.

چرا این سبک ارتباطی بی‌اثر است؟

برقراری ارتباط پرخاشگرانه منفعل غیرقابل اثر است. شفافیت در هنگام برقراری هر ارتباطی مهم است. در این سبک افراد ایده‌های خود را آشکارا ابراز نمی‌کنند که همین عامل موجب هدر رفتن زمان بقیه اشخاص در رابطه می‌شود.

اگر می‌بینید افراد عبارات متداول ازاین‌دست از انواع سبک های ارتباطی را می‌گویند آن‌ها را تحت فشار قرار دهید تا به شما بگویند که واقعاً چه احساسی دارند و یا چیزی را که در انتهای گفتگو اظهارنظر می‌کنند و قصد بیانشان را دارند، کشف کنید.

اظهارکننده

تصور می‌شود از بین همه انواع سبک های ارتباطی، نسخه ادعا کننده یا اظهارکننده، مؤثرترین است. افراد در این نوع از ارتباطات، افکار خود را با روشی مؤدبانه بیان می‌کنند که مورد توجه دیگران است. آن‌ها به تمام ارزش‌ها، افکار و ایده‌ها احترام می‌گذارند و ضمن برقراری تماس چشمی غیر تهدیدآمیز و با صدای آرام صحبت می‌کنند.

چرا باید از سبک ارتباطی ادعا کننده استفاده کنید؟

باید از ارتباطات اثرگذار استفاده شود زیرا در شیوه از انواع سبک های ارتباطی، صداقت و تفاهم ارزش دارد. در این شیوه، برای برقراری ارتباطات محرمانه ایده‌های خاصی را به کار می‌گیرند و درعین‌حال به عقاید دیگران نیز گوش می‌دهند.

یكی از نشانه‌های مهم برقرارکننده ارتباط در این شیوه، استفاده از اظهارات “من” است. حتی اگر با شخص دیگری مخالف باشند، سرزنش را از بین می‌برند و آن را بر روی خود می‌گذارند.

چرا این شیوه ارتباطی مؤثرترین است؟

ارتباطات اثرگذار به مکالمات دو طرفه متکی است. این همان چیزی است که ارتباط اظهارکننده را مؤثرتر می‌کند. نه تنها شامل اظهار عقاید مؤدبانه است، بلکه شامل درخواست بازخورد و گوش دادن به نظرات متفاوت افراد دیگر، تقویت گفتگو و رد و بدل اطلاعات نیز می‌شود. در اینجا چند عبارت وجود دارد که نشان‌دهنده سبک ارتباطی اظهارکننده است:

• همه گزینه‌های ما در اینجا چیست؟
• فکر می‌کنم باید با این روش پیش برویم.
• اگرچه موافق نیستم اما به نظر شما احترام می‌گذارم.

از بین انواع سبک های ارتباطی، اظهارکننده مؤثرترین شیوه است. در این نوع رابطه، هیچ ترس و حدسی وجود ندارد و همه چیز سرراست و با احترام است. همچنین ورودی‌های مختلف، گفتگو را غنی‌تر می‌سازد.

 کلام آخر

در این مقاله انواع سبک های ارتباطی را بیان کردیم و گفتیم سبک اظهارکننده روشی ایده آل در ارتباطات است، به‌طوری‌که اجرای آن برای همه آسان نیست، نکاتی برای تبدیل شدن به این ارتباط وجود دارد. یکی از این موارد داشتن صداقت است. برای اینکه یک ارتباط مؤثر داشته باشید، باید روی صداقت تمرکز کنید. این کار را نه تنها هنگام به اشتراک گذاشتن افکار خود، بلکه در ضمن پاسخ دادن به دیگران انجام دهید.

بهتر است درحالی‌که مخالف توافق با چیزی هستید که فکر نمی‌کنید صحیح باشد، به مهربانی متوسل شوید؛ شنونده خوبی باشید، چراکه بخش بزرگی از اظهار کردن تلاش برای همدلی و درک دیدگاه شخص دیگر است و تنها راه برای انجام این کار گوش دادن است. وقتی کسی با شما صحبت می‌کند، گوش‌ها را باز و دهان را بسته نگه‌دارید.  آخرین نکته نیز این است که همیشه آرامش خود را هنگام مواجه با فرد عصبی حفظ کنید تا بتوانید ارتباط موثری داشته باشید.