تاریخچه کاخ صاحبقرانیه تهران
در این مطلب تصمیم داریم تا این بار در مورد تاریخچه کاخ صاحبقرانیه تهران صحبت کنیم،
در دوران ناصرالدین قاجار، کاخ صاحبقرانیه تهران محل زندگی ناصرالدین شاه قاجار و همچنین محل کار محمدرضا پهلوی در دوران پهلوی بوده است.
این کاخ جزء زیباترین کاخ‌های تهران می‌باشد و معماری بسیار زیبایی دارد. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با تاریخچه و سرگذشت این کاخ زیبا آشنا شوید.
تاریخچه کاخ صاحبقرانیه تهران
کاخ صاحبقرانیه از گذشته تا کنون با همین نام شناخته شده است، که برای بازدید از آن می‌توانید مسیر دهکده نیاوران تهران و کوه‌های استان البرز را در پیش بگیرید. در بررسی تاریخچه کاخ صاحبقرانیه آمده است که ناصرالدین شاه قاجار در سال هزار و دویست و بیست و نه هجری شمسی، فرمان احداث این کاخ و عمارت زیبا را داده است و به خاطر جذابیت‌های ظاهری این کاخ و مستحکم بودنش، در بین مردم و شاهان قاجاری بسیار محبوب بوده است.
دلیل نامگذاری
علت نامگذاری کاخ صاحبقرانیه را اینگونه می‌توان شرح داد که ناصرالدین شاه قاجار در سی و یکمین سال حکومتش، به خود لقب صاحبقران داد و به این مناسبت دستور داد نام این کاخ را صاحبقرانیه بگذارند.
معماری کاخ صاحبقرانیه
تا این بخش از مقاله، که هدف صحبت از تاریخچه کاخ صاحبقرانیه بوده است، تا حدودی با زمان احداث و دلیل نام گذاری این کاخ زیبا آشنا شدید، که در ادامه این مقاله تصمیم داریم تا شما را با معماری کاخ صاحبقرانیه آشنا کنیم. معماری و روش‌های به کار برده شده در ساخت این کاخ زیبا، آنچنان دقیق و اصولی است که تا به امروز، چشم بسیاری از گردشگران به این کاخ تاریخی خیره شده است، از این رو برای در معرفی تاریخچه کاخ صاحبقرانیه خالی از لطف نیست که اگر با جزء به جزء معماری آن آشنا شوید.
پیش از هر چیزی بهتر است بدانید که ناصرالدین شاه به دلیل خوش آب و هوا بودن منطقه نیاوران دستور داد تا این کاخ زیبا را در این مکان احداث کنند، تا محلی برای گذران زندگی‌اش باشد، که بعدها پس از تمام شدن دوره ناصرالدین شاه این کاخ به محل کار محمدرضا پهلوی تبدیل شد و با نظر فرح دیبا پهلوی تغییراتی در دکوراسیون آن داده شد.
تالار آیینه
یکی از زیباترین قسمت‌های این کاخ و عمارت، تالار آیینه است که شاید با نام تالار جهان نما آن را بشناسید. چند چیز وجود دارد، که به این بخش از عمارت زیبایی‌های خاصی بخشیده است. که می‌توان به بزرگ بودن فضای تالار آیینه، آینه کارهای روی دیوار این تالار و پنجره‌های شمالی و جنوبی اشاره کرد که به واسطه آن‌ها می‌توان نمای زیبای کوه‌های شمیران را دید. این مکان بیشتر محل برگزاری مراسمات رسمی بود که امضای فرمان مشروطیت نیز در همین تالار رقم خورده است.
در دوران حکومت رضا پهلوی، کاخ زیبای صاحبقرانیه مورد مرمت قرار گرفت، که قرار بر این شده بود تا این عمارت زیبا محل برگذاری مراسم عروسی رضا پهلوی و فوزیه باشد، اما به دلیل سرمای زیاد، این مراسم به منطقه دیگری منتقل شد.
علاوه بر تالار آیینه، یکی از مهم‌ترین بخش‌های این عمارت زیبا، حوض‌خانه است که در ادامه تاریخچه کاخ صاحبقرانیه به معرفی آن می‌پردازیم.
حوض‌خانه
پس از حکومت رضا پهلوی، در زمان حکومت محمدرضا پهلوی، این کاخ زیبا به طور کامل و اساسی به دستور فرح دیبا، تغییراتی در آن شکل گرفت که قسمت‌های مختلف عمارت و دکوراسیون آن و… شامل این تغییرات شدند. مهمانی‌های غیررسمی و پذیرایی‌های معمول، در طبقه زیرینی کاخ که حوض‌خانه نام داشت، برگذار می‌شد و طبقه بالای حوض‌خانه، محل کار محمدرضا پهلوی بود.
همچنین قابل ذکر است که این عمارت و کاخ زیبا و بی‌نظیر، به مدت یازده سال، از سال هزار و سیصد و چهل و شش الی هزار و سیصد و پنجاه و هفت، محل کار و زندگی محمدرضا پهلوی بود. همچنین معماری حوض‌خانه که جنس چوبی دارد، مربوط به قرن سیزدهم می‌باشد که از شهر شیراز به تهران و این کاخ منتقل شده است و از دیگر شیوه‌های معماری زیبای این کاخ می‌توان به گچبری‌های این بنا نیز اشاره کرد که این عمارت را بسیار خاص و زیبا کرده است.
علاوه براینکه این کاخ و عمارت محل و دفتر کار محمدرضا پهلوی بوده، محل تصمیمات جنگی و جلسه‌های فوری در آن دوران نیز بوده است، که به همین خاطر در آن زمان اتاق‌های نظامی این کاخ به شیشه‌های ضد گلوله و ضد آلوستیک مجهز شد تا در برابر خطرات احتمالی در امان باشند.
برای مطالعه: استان تهران و جاذبه های گردشگری آن
سرگذشت کاخ صاحبقرانیه
در شرح تاریخچه کاخ صاحبقرانیه نیاز است تا به سرگذشت این کاخ اشاره کنیم که پس از وقوع انقلاب اسلامی کاملا تغییر یافت. تمامی اموالی که در این کاخ وجود داشتند، صورت برداری آن‌ها توسط کارشناسان انجام شد و تمامی بنای این عمارت زیبا از سال هزار و سیصد و هفتاد و چهار نیز مورد مرمت قرار گرفت.
از جمله بخش‌هایی که مورد مرمت قرار گرفته‌اند، می‌توان به گچبری، آینه‌کاری و درب‌های این عمارت اشاره کرد، که توسط افراد هنرمند و متخصص انجام شد تا مشکلی در این بنا بوجود نیاید، همچنین علاوه بر بنای این کاخ، قالی‌های نفیسی که در این عمارت وجود داشتند، مورد مرمت قرار گرفتند.
علاوه بر مرمت این بنا، برخی از آثار و اشیاء تاریخی در این کاخ زیبا که پس از انقلاب اسلامی به یک مکان گردشگری تبدیل شد، در معرض نمایش قرار داده شده‌اند، که اتاق‌های اداری و خدماتی، اسناد و مدارک تاریخی، تابلو‌های بزرگ شاهزادگان قاجاری که روی دیوار‌های این کاخ قرار داده شده‌اند، از جمله این آثار هستند.
در یک اتاق، عکس‌هایی از صاحبقرانیه که در زمان ناصرالدین شاه قاجار تاسیس شده است به نمایش گذاشته شده است، همچنین در اتاقی دیگر اسناد و تصویر‌هایی از افراد دوران مشروطیت و اسناد فرمان مشروطیت که در چهارده جمادی‌الاخر هزار و سیصد و بیست و چهار هجری قمری که امضاء شده است، در این اتاق قرار دارد.
از دیگر بخش‌های این عمارت تالار جهان نما یا همان تالار آیینه و همچنین دیگر اتاق‌های این کاخ که شامل اتاق استراحت، مذاکرات، لابی و انتظار، منشی، اتاق مخصوص هدایا و اتاق دندانپزشکی می‌باشد، که مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته‌اند.
حرف آخر
محبوبیت و زیبایی این کاخ به قدری زیاد است که سالانه میزبان مهمانانی از سراسر جهان می‌باشد، اکنون که به پایان این مقاله رسیدید، در تاریخچه کاخ صاحبقرانیه تهران خواندید که قدمت این کاخ به دوران ناصرالدین شاه قاجار برمی‌گردد، ولی ماندگاری آن، به دوران خاصی ختم نمی‌شود و همچنان از این کاخ استفاده اقتصادی و… نیز می‌شود. همچنین از این کاخ برای ساخت فیلم‌های سینمایی و مستنداتی که در خصوص زندگینامه شاه‌های قاجار و شاه پهلوی هستند، نیز استفاده می‌شود. سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی همچون میرزا کوچک‌خان، شازده احتجاب، سلطان صاحبقران، کمال‌الملک و… از جمله فیلم‌هایی هستند که در این عمارت بسیار باشکوه فیلم‌برداری شده‌اند.
در این مقاله به بررسی تاریخچه کاخ صاحبقرانیه تهران پرداختیم که به واسطه آن با چرایی محبوبیت این کاخ، زمان احداث و مواردی دیگر که موجب افزایش اطلاعات شما در باب آن، می‌شد، آشنا شوید. این مکان یکی از محبوب‌ترین مکان‌های گردشگری تهران بزرگ است، که پیشنهاد می‌کنیم حتما سری به این کاخ تاریخی بزنید تا از سرگذشت انسان‌های پیشین خود که در سرگذشت و حتی آینده این مرز و بوم نقشی داشته‌اند، آگاهی پیدا کنید.
