آیا من افسرده شدهام؟ خدای من! نکند افسردگی گرفتهام. اگر افسرده شده باشم چکار باید بکنم؟ اینها سوالاتی هستند که در مواقعی که در معرض یک حال نامناسب روحی قرار میگیریم روزانه و بارها از خود میپرسیم. امروز در ایدهآل مگ به بررسی علائم افسردگی خواهیم پرداخت. پس اگر میخواهید بدانید که واقعا افسرده شدهاید یا خیر با ما همراه باشید.
اسم افسردگی با سیاهی و تنهایی عجین شده است و به راستی نیز چنین است. همهی ما ممکن است به دلیل عوامل درونی و یا محیطی به مرور به گوشه تنهایی خود پناه ببریم و بدون اینکه متوجه شویم در دام افسردگی گرفتار شویم. یکی را شکست در رابطه عشقی به دام افسردگی میکشاند، دیگری از خانواده و جمع دوستان طرد شده است، از آن طرف کسی را میبینیم که شغل خود را از دست داده است و هزاران موارد دیگر، همه اینها در نهایت فرد را به دامن یک بیماری خطرناک به نام افسردگی میکشانند.
فهرست مطالب
افسردگی چیست ؟
هر انسانی در طول زندگی خود و در مواقعی خاص، از نظر احساس و روحیه افت خواهد کرد. از دست دادن یکی از عزیزان، تجربهی یک رابطه عاطفی بد، نگرفتن نمره مورد نظر در یک درس، یک مشاجره خانوادگی و دلایلی دیگر از این دست ممکن است برای مقطعی احساس و زندگی ما را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین به این پایین آمدن روحیه که اتفاقا مقطعی و کوتاه مدت هم میباشد نمیتوان لقب افسردگی داد. اما گاهی اوقات دچار یاس و ناامیدی میشویم و بعد از مدتی میبینیم این حسها قصد رفتن ندارند و ماندگار شدهاند. در این صورت است که میتوان گفت که افسرده شدهایم.
این بیماری علاوه بر ایجاد احساس غم و اندوه در زندگی روزانه شما، بر مواردی مانند احساس، عملکرد و تفکر شما هم تاثیرگذار خواهد بود. افسردگی میتواند در غذا خوردن، مطالعه، خوابیدن و لذت بردن شما از زندگی اثر بگذارد. تصور اینکه شما فقط به گذراندن وقت در طول شبانه روز میپردازید بدون اینکه از زندگی خود لذت ببرید، بسیار دردناک به نظر میرسد. متاسفانه این اتفاقی است که در زمان افسردگی رخ خواهد داد.
افسردگی را به زندگی در سیاهچاله تشبیه میکنند. بعضیها آن را زندگی با یک احساس عذاب قریبالوقوع میدانند و بعضی دیگر معتقدند همراه این بیماری حسهایی مانند بیجان بودن، تهی بودن و بدون احساس شدن به سراغ انسان میآیند. در مردان خصلتهایی مانند عصبانیت و بیقراری، در هنگام افسردگی بسیار شدید میشوند. بهرحال به نظر میرسد اگر برای درمان افسردگی اقدام نکنید؛ میتواند برای سلامتی شما بسیار خطرناک باشد.
حائز اهمیت است که بدانید احساسهایی مانند ناتوانی، ناامیدی، عصبانیت و بیقراری علائم افسردگی هستند و نه واقعیت وضعیت شما. اصلا مهم نیست شما چقدر احساس ناامیدی میکنید؛ شما میتوانید بهتر شوید. اولین قدم برای بهبود وضعیت شما این است که با انواع افسردگی آشنا شوید و علائم هر کدام از آنها را یاد بگیرید. ما در این راه کنار شما خواهیم بود.
علائم افسردگی
علائم افسردگی در افراد مختلف، متفاوت هستند. اما علائم و نشانههای متداولی نیز وجود دارند که معمولا در تمام افراد مبتلا به این بیماری، خود را نشان میدهند. بازهم تکرار میکنیم که این علائم ممکن است بخشی گذرا از زندگی شما باشند و نه نشانهای از بیماری افسردگی، اما هرچقدر که این نشانهها بیشتر باشند و یا شدت و ماندگاری آنها زیادتر باشد؛ احتمال اینکه شما افسرده شده باشید بیشتر است.
۱۰ نشانه رایج بیماری افسردگی
۱ – احساس ناامیدی و ناتوانی :
یک چشم انداز تاریک، به همراه احساسهایی مانند اینکه هیچچیز بهتر نخواهد شد و شما نمیتوانید هیچ کاری برای بهتر شدن وضعیت خود انجام دهید.
۲ – تغییر وزن
کاهش ناگهانی و شدید وزن و یا افزایش بی رویهی آن؛ تغییر کردن بیش از ۵ درصد وزن بدن در طول یک ماه
۳ – از دست دادن علاقه به فعالیت های روزانه
شما دیگر به سرگرمیهای قبلی خود، فعالیتهای روزانه، رابطه جنسی و فعالیتهای اجتماعی اهمیت نمیدهید. در واقع انجام این کارها دیگر برای شما لذتبخش به نظر نمیرسد.
۴ – تغییر در وضعیت خواب
کمخوابی، مخصوصا بیدار شدن در ساعات اولیه روز و یا افزایش زمان خواب.
۵ – عصبانیت یا تحریک پذیری
احساس بیقراری، اضطراب و حتی خشونت، سطح تحمل شما بسیار پایین آمده است و تقریبا همهچیز و همهکس به اصطلاح روی اعصاب شماست.
۶ – از دست دادن انرژی
احساس خستگی و کندی، تمام بدن شما احساس سنگینی میکند و حتی کارهای کوچک هم خستهکننده به نظر میرسند و مدت زمان زیادی طول میکشند.
۷ – عذاب وجدان دائمی
احساس گناه و بی فایده بودن شدید، شما به شدت خود را بهخاطر اشتباهاتتان مورد سرزنش قرار میدهید.
۸ – رفتار بی پروا
شما درگیر رفتارهایی مانند مصرف مواد مخدر، قمار، رانندگی بی محابا و ورزشهای خطرناک شدهاید.
۹ – مشکلات ذهنی
شما در تصمیمگیری، تمرکز و بهخاطر سپردن به مشکل برخوردهاید.
۱۰ – درد غیرقابل توضیح
افزایش مشکلات جسمی مانند سردرد، درد معده، کمر درد و …
علاوه بر افسردگی، بیماری دیگری به نام اضطراب هم وجود دارد که از نظر بولوژیکی هم ردیف آن قرار میگیرد و اغلب دست به دست هم میدهند و در کنار هم ظاهر میشوند. از آنجایی که اضطراب، افسردگی را شدیدتر میکند ( و بالعکس ) ؛ لازم است به طور همزمان برای مداوای هر دو بیماری تلاش کیند.
افسردگی یا اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی که به افسردگی مانیک نیز معروف است؛ باعث ایجاد تغییر جدی در خلقوخو، تفکر، رفتار و انرژی فرد میشود. از آنجایی که در سطح پایین این بیماری، اغلب با افسردگی اشتباه گرفته میشود؛ مورد تشخیص نادرست و غفلت قرار میگیرد. این اتفاق بسیار خطرناک است؛ چرا که مصرف داروهای ضد افسردگی میتواند بیماری دوقطبی را تشدید کند. اگر تا به حال تجربه فازهای رفتاری مانند سرخوشی بیش از حد، کاهش نیاز به خواب، افکار مسابقه و رفتار تکانشی را داشتهاید؛ بهتر است برای بیماری اختلال دوقطبی تحت نظر قرار بگیرید.
افسردگی و خطر خودکشی
لازم است بدانید افسردگی، عامل اصلی خودکشی است. در هنگام ابتلای فرد به این بیماری، مرگ و خودکشی تنها راه برای فرار از درد به نظر میرسد. اگر افرادی که دوستشان دارید به بیماری افسردگی مبتلا شدهاند؛ هرگونه علامت خودکشی را در آنان جدی بگیرید. این علائم هشدار عبارتند از :
- صحبت در مورد کشتن یا آسیب رساندن به خود شخص
- ابراز احساس ناامیدی و گرفتار شدن از طرف شخص
- نارحتی غیر معقول در شخص بخاطر مرگ یک نفر دیگر
- احساس میکنید شخص آرزوی مرگ دارد
- تماس با مردم و یا دیدار با مردم به قصد خداحافظی از طرف شخص
- رسیدگی بیش از حد به امور عقب افتاده از طرف شخص
- شنیدن عباراتی مانند ” حال همه بدون من بهتر خواهد بود ” و یا ” من میخواهم نباشم “
- تغییر ناگهانی از افسردگی شدید به آرامش و خوشحالی
اگر حتی حدس میزنید یکی از دوستان و یا اعضای خانواده شما قصد خودکشی دارد؛ ولو اینکه حدس شما بسیار ضعیف باشد باز هم این قضیه را جدی گرفته و به دنبال کمک باشید.
اگر احساس خودکشی دارید…
به یاد داشته باشید وقتی شما افسرده هستید و یا احساس خودکشی دارید؛ مشکلات شما دائمی به نظر میرسند و انگار هیچوقت حل نخواهند شد. اما مطمئن باشید با گذشت زمان همه چیز بهتر خواهد شد؛ به خصوص اگر اجازه بدهید عزیزانتان به کمک شما بیایند. به یاد داشته باشید افراد بسیاری هستند که از صمیم قلب میخواهند به شما کمک کنند…
علائم افسردگی در سنین و جنسیتهای مختلف
افسردگی اغلب براساس سن و جنس متفاوت است و علائم آن بین زن و مرد یا افراد جوان و افراد مسن متفاوت هستند. در این قسمت به علائم افسردگی در بین سنین و جنسیتهای مختلف خواهیم پرداخت:
افسردگی در مردان
مردان افسرده کمتر راجع به ناامیدی و ناتوانی و عواطف خود صحبت میکنند؛ آنها در عوض بیشتر تمایل دارند تا از مشکلاتی مانند کمبود خواب، عدم علاقه به ارتباط جنسی، عدم علاقه به کار و سرگرمی شکایت کنند. آنها همچنین به احتمال زیاد علائمی مانند عصبانیت، پرخاشگری، رفتار بی پروا و سوء مصرف مواد را تجربه می کنند.
افسردگی در زنان
زنان به احتمال زیاد علائمی مانند احساس گناه، احساس خواب بیش از حد، پرخوری و افزایش وزن را تجربه می کنند. افسردگی در بانوان در دوران قائدگی، یائسگی و بارداری تحت عوامل هورمون قرار دارد. در حقیقت از هر هفت خانم، یک نفر افسردگی پس از زایمان را تجربه خواهد کرد.
افسردگی در جوانان
تحریک پذیری، عصبانیت و اضطراب اغلب قابل توجه ترین علائم در نوجوانان افسرده است. آنها همچنین ممکن است از سردرد، معده یا سایر دردهای جسمی شکایت داشته باشند.
افسردگی در افراد میانسال و مسن
افراد میانسال بیشتر از اینکه از مشکلاع عاطفی شکایت کنند؛ از دردها و مشکلات جسمی مینالند. مواردی از قبیل خستگی، درد غیر قابل توضیح و مشکلات حافظه، بدترین مشکلاتی هستند که افراد میانسال و مسن در دوران افسردگی با آنها دست و پنجه نرم میکنند. همچنین این افراد ممکن است در زمان افسردگی از توجه به بدن خود دست بکشندو داروهای مهم خود را ترک کنند.
انواع افسردگی
افسردگی در اشکال و حالات مختلفی ظهور میکند. در حالی که تشخیص شدت افسردگی شما چه کم باشد؛ چه متوسط و چه زیاد، میتواند پیچیده باشد؛ دانستن نوع افسردگی که شما به آن مبتلا شدهاید؛ میتواند در درمان بیماری شما بسیار موثر باشد.
افسردگی خفیف و متوسط
افسردگی خفیف، رایجترین نوع این بیماری میباشد. این نوع از افسردگی بیشتر در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد میکند و به نوعی شادی و هیجان را از شما سرقت میکند. هر چقدر که افسردگی شما از خفیف به سمت متوسط پیشرفت کند، این علائم بیشتر خود را نشان داده و در زندگی شما تاثیر میگذارند.
افسردگی شدید
افسردگی شدید یا عمده، بسیار کمتر از افسردگی خفیف و متوسط رایج است و با علائم شدید و غیر قابل کنترل همراه است. در صورت عدم درمان به موقع، این افسردگی میتواند تا ۶ ماه طول بکشد. برخی از افراد فقط با یک قسمت از افسردگی مواجه میشوند؛ اما در افسردگی شدید، تمام علائم افسردگی به یکباره خود را نشان میدهند.
افسردگی غیرعادی
این نوع افسردگی، یک زیر گروه معمول از افسردگی شدید میباشد که الگوی علائم آن مشخص است. نسبت به بعضی دیگر از انواع افسردگی، پاسخ بهتری به درمانها میدهد و شناخت آن میتواند بسیار مثمرثمر باشد. علائم دیگر این افسردگی شامل افزایش وزن، افزایش اشتها، خواب بیش از حد، احساس سنگینی در بازوها و پاها و همچنین حساسیت به رد است.
اختلال عاطفی فصلی
برای برخی افراد، کاهش ساعات روز در زمستان منجر به نوعی افسردگی می شود که به عنوان اختلال عاطفی فصلی (SAD) شناخته می شود. این افسردگی حدود ۲ درصد از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد و بیشتر در زنان و جوانان بروز میکند. افسردگی فصلی میتواند در زمستان، شما را کاملا با کسی که در تابستان بودهاید؛ متفاوت کند. ناامید، غمگین، پرتنش یا استرس، بدون علاقه به دوستان یا فعالیتهایی که معمولاً دوستشان دارید.
افسردگی و عوامل خطر
در حالی که بسیاری از بیماریها بسیار ساده هستند و به طبع آن، درمان سادهای هم دارند؛ افسردگی بسیار پیچیده به نظر میرسد. برخی از داروهای خاص مانند باربیتوراتها، کورتیکواستروئیدها، بنزودیازپین ها و داروهای خاص فشار خون می توانند علائم افسردگی را در برخی افراد ایجاد کنند. اما در بیشتر موارد، افسردگی ناشی از ترکیبی از عوامل بیولوژیکی ، روانی و اجتماعی است که می تواند از نظر فردی متفاوت باشد.
علیرغم آنچه ممکن است در تبلیغات تلویزیونی دیده باشید، در مقالات روزنامه بخوانید و یا شاید حتی از طرف پزشک نیز شنیده باشید؛ افسردگی فقط نتیجه عدم تعادل شیمیایی در مغز نیست. عوامل بیولوژیکی مطمئناً می توانند در افسردگی نقش داشته باشند. از جمله این موارد میتوان به التهاب، تغییرات هورمونی، سرکوب سیستم ایمنی بدن، فعالیت غیرطبیعی در قسمتهای خاصی از مغز، کمبودهای تغذیه ای و کوچک شدن سلولهای مغزی. اما عوامل روانشناختی و اجتماعی مانند سوء مصرف مواد، تنهایی، عزت نفس پایین و انتخاب شیوه زندگی نیز می توانند در ایجاد و شکلگیری این بیماری نقش بهسزایی داشته باشند.
به یاد داشته باشید افسردگی در بیشتر مواقع ناشی از ترکیبی از علتهای مختلف است و نه یک علت تنها. به عنوان یک مثال شما فرض کنید که به تازگی از همسرتان جدا شدهاید، از کار بیکار شدهاید و یا به یک وضعیت پزشکی جذی مبتلا شدهاید. در هنگام مواجه با این مشکلات، استرس میتواند شما را به سمت نوشیدن مشروبات الکی بیشتر سوق بدهد. نتیجه این اتفاق، تنهایی و فاصله گرفتن از خانواده و دوستان میباشد؛ که در نهایت منجر به افسردگی خواهد شد.
علت افسردگی شما ممکن است به تعیین درمان کمک کند
درک علت اصلی افسردگی شما ممکن است به شما در غلبه بر مشکل کمک کند. به عنوان یک مثال ساده، اگر شما به خاطر از دست دادن شغلتان افسرده شدهاید؛ پیدا کردن یک حرفه مطلوب، بسیار بیشتر از داروهای ضد افسردگی به شما کمک خواهد کرد. اگر به تازگی وارد یک محیط جدید شدهاید و احساس تنهایی میکنید؛ پیدا کردن دوستانی در آن محیط بسیار موثرتر از رفتن به جلسات درمانی خواهد بود.
چه کارهایی حس شما را بهتر خواهند کرد ؟
وقتی که افسرده هستید احساس میکنید که در انتهای تونل هیچ نوری وجود ندارد. اما هرگز اینچنین نیست؛ در واقع موارد بسیاری وجود دارند که شما میتوانید به کمک آنها روحیه خود را بالا ببرید. نکته مهم این است که ابتدا چند هدف کوچک برای خود بسازید و آنها را در طول روز دنیال کنید. در روزهای بعدی آنها را بزرگتر کنید. فراموش نکنید ایجاد یک حس بهتر ممکن است مقداری زمانبر باشد؛ اما قطعا قابل دستیابی است.
برای مقابله با افسردگی حتما کارهای زیر را انجام دهید:
- به افراد دیگر دسترسی پیدا کنید و با آنها حرف بزنید
- فیلم ببینید
- یک رژیم غذایی مناسب انتخاب کنید
- راه هایی برای برقراری ارتباط مجدد با جهان پیدا کنید
در چه مواقعی به کمکهای پیشرفته نیاز است؟
اگر حمایتی که از خانواده و دوستان دریافت میکنید و همچنین تغییرهای مثبتی که در زندگی خود ایجاد کردهاید؛ کافی به نظر نمیرسد؛ وقت آن است که به یک متخصص مراجعه کنید. فراموش نکنید درمانهای موثر بسیاری برای افسردگی وجود دارند. شرکت در جلسات مشاوره و صحبت با یک مشاور یکی از راههای بسیار موثر در زمینه درمان افسردگی به شمار میرود. این جلسات حتی بعد از درمان بیماری هم میتوانند در زمینه عدم بازگشت آن، برای شما بسیار مفید واقع شوند.