دابودشت کجاست ؟ شهری ناشناخته و تاریخی در مازندران
دابو دشت کجاست؟ دابودشت از شهرهای زیبای استان مازندران است که با وجود داشتن آثار تاریخی و طبیعی فراوان، هنوز در بین گردشگران و حتی مردم این استان ناشناخته باقی مانده است.
این شهر که در شهرستان آمل واقع شده است مقر تاریخی و پادشاهی اسپهبد دابواز بود و به همین دلیل آثار تاریخی و غنی زیادی از این دوره تاریخی در این منطقه به جامانده است.
دابو مقر پادشاهی اسپهبد دابواز از پادشاهان نامی مازندران و گیلان بود. دابو ولیعهد پدر در آمل و پس از پدر به پادشاهی رسید. او در این دوره نیشابور را به تسخیر خود در آورد و در طبرستان اعلام استقلال کرد.
جاذبه های گردشگری دابودشت
دابودشت هرچند در میان گردشگران، منطقهای ناشناخته به شمار میرود اما آثار تاریخی این شهر، نشان از قدمت طولانی این منطقه دارند. تپه باستانی قلعه کش، روستای تاریخی و دیدنی بلیران، وجود بیش از بیست مقبره و امامزاده در روستا، برج هشتل پنج برج آرامگاهی، جاده دابودشت – فریدونکنار، وجود مزرعههای زیبای برنج، تکیه روستای فیروزکلا مربوط به دوره قاجار – صفوی، پل فیروزکلا مربوط به دوره پهلوی سقانفار هندوکلا و تکیه هندوکلا، خانه حاج مهدی سلطان و حمام تاریخی روستا دنگپیا تنها بخشی از جاذبههای گردشگری این شهر به شمار میروند.
صنعت گردشگری همواره در جستوجوی سرزمینهای ناشناخته و تاریخی است. دابودشت را میتوان یکی از مناطق دانست. هرچند این شهر در یکی از استانهای پرتردد کشور واقع شده است؛ اما از لحاظ حضور گردشگران کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
تپه باستانی قلعه کش
یکی از جاذبههای دابودشت تپه یا محوطه باستانی قلعه کش است که در حاشیه غربی و جنوبغربی روستای قلعه کش قرار دارد. محوطه قلعه کش به وسعت 17 هکتار میباشد و در این محوطه ،یافتههای بسیار ویژهای مربوط به ادوار پیش از تاریخی آهن، مفرغ و کلکولتیک بدست آمد ه است. از جمله آنها می توان به پیکره حیوانی، تدفین انسانی و مجموعه سفالین قابل گاهنگاری نسبی اشاره کرد.
رود کتلکش نیز در این منطقه واقع شده است که منبع تامین آب کشاورزی روستاهای اطراف می باشد.این رود از دورههای گذشته مکان مناسبی برای سکونت انسانها به شمار رفته است. در طول این دورهها تپهای در این منطقه ایجاد شده که امروزه در میان دشت هموار منطقه دابودشت به خوبی خودنمایی میکند.
این تپه در میان زمینهای کشاورزی احاطه شده که در فصول مختلف سال به کشت محصولاتی چون برنج و سبزیجات اختصاص مییابد. در سالهای اخیر و در بخش جنوب و شرق محوطه، ساخت و سازهای زیادی انجام شده و با افزایش جمعیت در این منطقه، تخریب این محوطه نیز سرعت گرفته است.
یافته های فرهنگی در قلعه کش
در این محوطه و در بخش یافتههای فرهنگی مواردی از قبیل سفالهای خاکستری تیره و روشن، قرمز ساده و بعضا منقوش و همچنین سفالهای دوره اسلامی به ویژه سفالهای نوع اسگرافیتو کشف شده است. از این آثار میتوان به سبک زندگی و فرهنگ این دوره تاریخی پی برد. همچنین در این کاوشها تعدادی جوش کوره در ابعاد مختلف و تعدادی ابزار سنگی نیز بر روی سطح تپه یافت شده است.
سفالهای خاکستری تیره و روشن بیشترین نوع سفالهای کشف شده را تشکیل میدهند. تزئینات بهکار رفته بر روی سفالهای خاکستری، شامل نقوش داغدار بصورت خطوط موازی و متقاطع و همینطور نقوش کنده بصورت خطوط موازی میباشند. گونههای دیگر سفالین یافت شده، سفال نوع آشپزخانه می یاشند. این مجموعه سفالین بصورت ضمخت و دارای آمیزه صدف بوده و بیشتر در نزدیکی سنگ چینهای اجاق یافت شدهاند.
در بخش جنوبی تپه نیز بقایایی از معماری دوره اسلامی یافت شدهاند. شکل ظاهری این معماری، شبیه به دهانه یک ورودی با شکل طاق مانند است. یافت یک تدفین انسانی در فاصله 300 متری شرق تپه باعث پردازش فرضیههای بسیاری نظیر جدایی فضای استقراری از گورستانی در عصر آهن شده است.
بیشتر بخوانید: شهر نشتارود بهشتی گمشده در دل استان مازندران
روستای تاریخی و دیدنی بلیران
بلیران از روستاهای دابودشت است که دارای آثار مختلف تاریخی میباشد. این روستا نیز به قدمت قلعه کش آثار تاریخی زیادی در آن پیدا شده است. در مناطق مختلف دابودشت بیش از 20 مقبره و امامزاده وجود دارد که هرساله پذیرای عده زیادی از مردم و گردشگران است.
بیشتر بخوانید: معرفی شهر کلارآباد؛ یکی از زیباترین شهرهای ایران را بیشتر بشناسید
پنج برج آرامگاهی
مجموعه پنج برج آرامگاهی در حد فاصل روستای کردخیل و هشتل در شهرستان آمل قرار دارد. برج هشتل در سال 1382 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این برجها یکی از خاصترین مکانهای تاریخی طبرستان هستند که به شکل مثلث کنار هم چیده شدهاند. بزرگترین برج آن مربوط به یکی از سردارانِ سلسله مرعشیان است. شهرت این سردار به دلیل مقاومتی است که در زمان حمله تیمور از خود نشان داد.
بنای اصلی بقعه چهار ضلعی است که یک مسجد به آن متصل شده است و ایوانی در جلوی آن ساخته شده است. بنای اصلی از داخل چهار گوشه به نظر میرسد و در هر یک از اضلاع یک طاقنمای بلند قرار گرفته است. با چهار گوشواره گود، چهار ضلعی تبدیل به دایرهٔ کامل شده و بر روی این دایره، گنبدی بلند و نوک تیز ساخته شده است. نمای خارجی بنا چهار ضلعی است که میان هر یک از اضلاع طاقنمای بزرگی است. بالای هر یک از بدنهها سیزده قرنیس سینه کفتری است. گنبد بنا از خارج از نوع گنبدهای زاویه دار مخروطی است و سه گنبد دیگر در گورستان به بقعه متصل میباشند.
بیشتر بخوانید: تصاویر شهر پول در استان مازندران | معرفی جاهای دیدنی شهر پول
سقانفار تکیه هندوکلا
تکیه و سقانفار هندوکلا متعلق به سده 13 هجری قمری هستند و در روستای هندوکلا دابودشت شهرستان آمل واقع شدهاند. تکیه سقانفار هندوکلا سال ۱۳۸۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دو طبقه سقانفار از طريق پلکانهای چوبی به هم راه دارند. طبقه اول آن علاوه بر تامين وسايل پذيرايی عزاداران، مکانی هم برای جمع شدن و عزاداری زنان محلی است که غذاهای نذری را شامل آش نذری ،حلوا و خرما میان عزارداران توزیع می کنند. این بناها همه وقف سردار رشید و پاک کربلا حضرت ابوالفضل(ع) است و به نام ابوالفضلی در میان اهالی مشهورند. همه ساله در دهه محرم و روزهای سوگواری امام حسین(ع) محل برگزاری مراسم هستند.
سقانفار، سقانپار یا سقاتالار سازهای چوبی در دو طبقه است که همانند آلاچیقی با پوشش شیبدار و عمدتا از جنس سفالی یا حلب در کنار تکایا ساخته میشد.