اختلال شخصیت نمایشی یا Histrionic Personality Disorder که به اختصار HPD هم نشان داده می‌شود؛ یکی از انواع اختلالات شخصیتی در روانشناسی است. افراد دارای این مشکل بسیار احساساتی هستند و رفتارهای خودمحور از خود نشان می‌دهند.
اختلال شخصیت نمایشی بیشتر در زنان دیده می‌شود؛ البته این موضوع تاییدی بر ابتلای بیشتر زنان به این اختلال نیست. شاید این آمار به دلیل مراجعه بیشتر زنان برای درمان و رفع مشکل باشد. آمارها نشان می‌دهند که ۲ تا ۳ درصد از افراد یک جامعه به این اختلال دچار هستند.
تاکنون تحقیقات، دلایل زیادی را برای ابتلای افراد به اختلال هیستریونیک مشخص کرده‌اند؛ اما دلیل اصلی هنوز تعیین نشده است. مشکلات دوران کودکان، والدین ناسازگار و آزار جنسی در کودکی از جمله مهم‌ترین دلایل ایجاد این مشکل در افراد است.
ژنتیک هم می‌تواند یکی از دلایل ایجاد شخصیت نمایشی باشد. نتایج برخی تحقیقات تاثیر زیاد ژنتیک را در ابتلا به اختلال هیستریونیک نشان داده است؛ در مقابل برخی تحقیقات رابطه مستقیمی بین HPD و ژنتیک پیدا نکرده‌اند.
برای درمان افراد HPD از روش‌هایی مثل رواندرمانی استفاده می‌شود. با استفاده از این روش درمانی، فرد می‌تواند رفتارهای خود را کنترل کند و مانند یک فرد موفق و موثر در جامعه به زندگی ادامه دهد.
اگر به دنبال اطلاعات بیشتری درباره Histrionic Personality Disorder، روش‌های درمان و تست اختلال شخصیت نمایشی هستید، در ادامه با ایده آل مگ همراه باشید.
اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک چیست ؟
شخصیت هر فرد مجموعه‌ای از الگوهای رفتاری مشخص است که فرد با استفاده از آن‌ها با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می‌کند. اختلال شخصیت، زمانی ایجاد می‌شود که فرد یک یا چند الگوی رفتاری انعطاف‌ناپذیر یا سازش‌ناپذیر از رفتار یا تفکرات را از خود نشان می‌دهد. این الگوی غیرعادی می‌تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی فرد شود و او را پریشان کند.
این الگوهای رفتاری باید به اندازه‌ای از هنجارهای اجتماعی جامعه فاصله داشته باشند که به صورت مشهود بتوان آن‌ها را درک کرد؛ البته این الگوها باید به طور مداوم تکرار تا اختلال شخصیت نامیده شوند.
یکی از انواع اختلالات شخصیتی شناخته شده، اختلال شخصیت نمایشی با هیستریونیک است که به صورت HPD هم نشان داده می‌شود. در این نوع اختلال، شخص مبتلا به صورت اغراق‌آمیزی احساسات خود را نشان می‌دهند و به دنبال جلب توجه دیگران است.
این افراد پرجنب و جوش هستند و معمولا ظاهر جذاب و اغواکننده‌ای دارند. افراد نمایشی به راحتی تحت تاثیر دیگران قرار می‌گیرند، مخصوصا افرادی که از دید آن‌ها معتبر، پرقدرت و بانفوذ هستند.
این افراد خیلی زود از همه چیز خسته می‌شوند و تمایل دارند که به طور مرتب دوستان یا محیط شغلی خود را تغییر دهند؛ در واقع آن‌ها همیشه به دنبال تازگی و چیزهای جدید هستند.
چون افراد هیستریونیک بیش از حد احساسات خود را بروز می‌دهند؛ ممکن است در مورد احساس درد و بیماری خود هم اغراق کنند با برای بازی با احساسات طرف مقابل، تهدید به خودکشی یا آسیب زدن به خود کنند.
علائم اختلال شخصیت نمایشی
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجمن روانشناسی آمریکا برای تشخیص اختلال شخصیت هیستریونیک یک سری علائم و الگوهای رفتاری را به عنوان معیار مشخص کرده است.
برای تشخیص اختلال شخصیت نمایشی، فرد باید پنج مورد یا بیشتر از علائم زیر را داشته باشد:
- زمانی که در مرکز توجه نیست، احساس ناراحتی داشته باشد.
- برای گرفتن ارتباط با افراد دلخواه خود از رفتارهای تحریک‌کننده با اغواکننده استفاده کند.
- احساسات سطحی داشته باشد که به سرعت تغییر می‌کند؛ مثلا ممکن است در ابتدا از شما خوشش بیاید؛ اما با یک حرف یا رفتار از شما دوری کند.
- از ظاهر و بدن خود برای جلب توجه دیگران استفاده کند.
- به راحتی از دیگران تاثیر می‌گیرد و شرایط هم بر او تاثیر می‌گذارد.
- معمولا مبهم صحبت می‌کند و تمایل یه کلی گویی دارد.
- با وجود این که احساسات سطحی دارد، سعی می‌کند احساسات خود را بیش از حد به نمایش بگذارد.
- روابط را بیشتر از آن‌چه که هست صمیمی در نظر می‌گیرد؛ مثلا ممکن است در مورد اطلاعات و روابط خصوصی کسی که زیاد با او صمیمی نیست سوال کند.
علائم اختلال شخصیت نمایشی معمولا در ابتدای بزرگسالی بروز می‌کند؛ اما ریشه اصلی آن‌ها در مشکلات دوران کودکی است.
علل اختلال هیستریونیک
متخصصان روانشناسی هنوز به طور دقیق دلیل اصلی ایجاد این اختلال شخصیتی را مشخص نکرده‌اند؛ اما به نظر می‌آید که هیستریونیک یک اختلال چند عاملی است.
تحقیقات اخیر نشان داده است که عوامل زیر می‌تواند در ایجاد یک شخصیت نمایشی موثر باشند:
آسیب‌های دوران کودکی
علت اصلی هر اختلال شخصیتی، آسیب‌های دوران کودکی است. کودکانی که در این دوران اضطراب‌های زیاد و طولانی را تجربه کرده‌اند یا والدین ناسازگار داشته‌اند بیشتر به اختلال HPD دچار می‌شوند. دعواهای مداوم والدین می‌تواند تاثیرات مخربی بر روح و روان کودکان داشته باشد.
از دیگر آسیب‌های مهم دوران کودکی که می‌تواند در ایجاد یک شخصیت HPD تاثیر داشته باشد، کودک آزاری است. این آسیب می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از مشکلات روانی در بزرگسالی باشد.
والدینی که خودشان شخصیت نمایشی یا مشکلات و انحرافات جنسی دارند هم می‌توانند به صورت ناخودآگاه باعث ایجاد این اختلال در فرزندشان شوند.
شیوه‌های فرزند پروری
شیوه‌های فرزندپروری غلط یکی از مهم‌ترین عوامل بروز اختلالات روانی از جمله اختلال شخصیت نمایشی در بزرگسالی است. فرزندپروری سختگیرانه و در نقطه مقابل آن خیلی آسان‌گیرانه می‌توانند باعث ایجاد این مشکل در کودکان شود که علائم آن در سال‌های اولیه بزرگسالی بروز می‌کند.
ژنتیک
مانند هر مشکل روح و روان دیگری، ژنتیک هم در بروز این اختلال تاثیر دارد؛ اما نمی‌توان گفت شخصی که والدینش، شخصیت نمایشی دارند با این اختلال در خانواده او وجود دارد، حتما به این مشکل دچار می‌شود.
داشتن سابقه خانوادگی وجود اختلال HPD می‌تواند زمینه‌ای برای ابتلا به این مشکل باشد؛ اما عواملی مثل آسیب‌های دوران کودکی و شیوه‌های فرزندپروری تاثیر بیشتری دارند.
انواع متفاوت شخصیت های نمایشی
تئودور میلون پایه‌گذار علم شخصیت‌شناسی بالینی، شخصیت نمایشی را در ۶ زیرگروه طبقه‌بندی می‌کند. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت ممکن است ویژگی‌های دو یا چند گروه را به طور همزمان بروز دهند.
۱. شخصیت نمایشی کودک (Infantile histrionic)
این افراد مانند کودکان یا به نوعی مثل نوزادان به دیگران وابسته هستند. این افراد سعی می‌کنند با رفتارهایی مثل گریه‌های شدید و ناتوان نشان دادن خود، نظر دیگران را جلب کنند.
احساسات در این افراد به سرعت تغییر می‌کند و اگر با آن‌ها مخالفت شود، کج‌خلقی می‌کنند و احساسشان درباره طرف مقابلشان تغییر می‌کند؛ مثلا اگر از طرف کسی که دوستش دارند، مخالفت ببیند ممکن است دوستی او سریع به دشمنی تبدیل شود.
۲. شخصیت نمایشی سرزنده (Vivacious histrionic)
این افراد انرژی معمولی دارند؛ اما در برخورد با دیگران گرم و صمیمی هستند. با انرژی وارد جمع می‌شوند و آن را ترک می‌کنند. به نظر رفتار معمولی دارند و می‌توانند به راحتی دیگران را متقاعد کنند. زیاد قول و وعده می‌دهند و با آن‌ها سعی می‌کنند دیگران را به خود جذب کنند؛ اما معمولا به وعده‌های خود عمل نمی‌کنند و دچار روابط آشفته هستند.
۳. شخصیت نمایشی موافق (Appeasing histrionic)
این افراد دیگران را بسیار دوست دارند و برای جلب توجه آن‌ها حتی چاپلوسی هم می‌کنند. این افراد حاضرند برای دیگران هر کاری بکنند تا آن‌ها را از خود راضی نگه‌دارند.
۴. شخصیت بی‌پروا (Tempestuous histrionic)
این افراد بسیار بی‌پروا و جسور هستند. این سری از افراد HPD معمولا شخصیت منفی دارند و رفتارهای خرابکارانه‌ای انجام می‌دهند تا توجه دیگران را به خود جلب کنند. تمایل این طبقه به مصرف مواد مخدر بیشتر است و ممکن است اختلال HPD در آن‌ها همراه با اختلال شخصیت ضداجتماعی باشد.
۵. شخصیت نمایشی دو رو (Disingenuous histrionic)
این سری از افراد شخصیت نمایشی هم، رفتارهای ضداجتماعی دارند. این افراد معمولا حیله‌گر هستند و زود کینه به دل می‌گیرند. خودمحوری، رفتار غیرصمیمانه، حسابگری، کم‌کاری و دو رویی از ویژگی‌های اصلی این افراد است.
۶. شخصیت کاملا نمایشی (Theatrical histrionic)
این نوع از اختلال HPD، نوعی الگوی خالص از این مشکل است. افرادی در این گروه قرار می‌گیرند که به دنبال مد روز هستند و دوست دارند با ظاهر و فیزیک خود دیگران را جذب کنند. این سری از افراد رفتارهای مصنوعی دارند و گاهی می‌توان گفت از دیگران تقلید می‌کنند تا مورد پذیرش قرار گیرند.
عوارض اختلال شخصیت نمایشی
این اختلال شخصیتی می‌تواند در طول زمان باعث یک سری عوارض جانبی روحی و جسمی شود. گاهی برای درمان این عوارض نیاز به داروهای روانپزشکی است.
از جمله مهم‌ترین عوارضی که اختلال شخصیت نمایشی درمان‌نشده دارد باید به موارد زیر اشاره کرد:
افسردگی
افراد مبتلا به شخصیت هیستریونیک بیشتر از افراد معمولی در معرض ابتلا به افسردگی هستند. این موضوع می‌تواند به دلیل نیاز آن‌ها به در مرکز توجه بودن باشد. در این شرایط زمانی که تلاش شخص به طور مکرر برای جلب توجه دیگران بی‌نتیجه می‌ماند، او به افسرگی دچار می‌شود.
مصرف مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی
دانشمندان نشان داده‌اند که ارتباطی قوی بین اختلال شخصت نمایشی و مصرف مواد مخدر وجود دارد. مصرف مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی یکی از مهم‌ترین عوارض جانبی این اختلال شخصیتی است.
اختلال جسمانی‌سازی (علائم جسمانی)
در اختلال جسمانی سازی فرد به طور مکرر از دردهای جسمانی شکایت دارد و برای درمان به متخصصان مختلفی مراجعه می‌کند؛ اما هیچگونه مشکل پزشکی در او تشخیص داده نمی‌شود.
شخص مبتلا به هیستریونیک ممکن است برای جلب توجه دیگران از دردهای جسمانی شکایت کند تا دیگران به او توجه و ترحم کنند.
اختلال الکسی تایمیا
در این اختلال فرد نمی‌تواند احساسات و هیجانات خود را به صورت کلامی بیان کند. این موضوع باعث می‌شود که فرد توانایی ابراز همدلی با دیگران را نداشته باشد و ظاهرش خشک و رسمی به نظر برسد. افراد دارای این مشکل معمولا توانایی کمی در خیال‌پردازی و رویاپردازی دارند. در واقع اختلال الکسی تایمیا به دلیل پایین بودن هوش هیجانی افراد هیستریونیک است.
اختلال تبدیلی
احساسات سرکوب شده (عدم توانایی در جلب توجه دیگران) در افراد HPD می‌تواند باعث ایجاد اختلال تبدیلی شود. این اختلال یک بیماری روانشناختی است که در آن فرد بدون هیچ دلیل خاصی دچار مشکلاتی جون ضعف و فلج، نابینایی، ناشنوایی، از دست دادن حواس پنج‌گانه و مشکل در بلع غذا می‌شود.
این علائم بدون هیچ دلیل فیزیولوژیکی ایجاد می‌شوند و بعد از مدتی هم به طور خود به خودی از بین می‌روند. این اختلال نباید با بیماری‌هایی مثل ام.اس و ضعف عضانی اشتباه گرفته شود.
حملات پانیک
افسردگی، اضطراب شدید، مصرف مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند باعث ایجاد حملات پانیک شود. حمله پانیک به احساس ترس و اضطراب ناگهانی و شدید گفته می‌شود که فرد در آن دچار تهوع، سرگیجه، لرزش، تعریق شدید و افزایش ضربان قلب می‌شود. این حالت ممکن است با ترس از مرگ همراه باشد. دلایل مشخصی برای حملات پانیک مشخص نشده است.
خودکشی‌های نمایشی
شخصیت نمایشی ممکن است برای جلب توجه اطرافیان تهدید به خودکشی کند یا به صورت نمایشی دست به خودکشی‌های مکرر بزند. این موضوع می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد.
ازدواج با شخصیت نمایشی (هیستریونیک)
ازدواج با یک شخص هیستریونیک ممکن است به شکست منجر شود. این افراد در کنترل احساسات خود مشکل دارند. HPDها به طرد شدن و انتقاد بسیار حساس هستند و معمولا واکنش‌های شدیدی به این موضوع نشان می‌دهند. این ویژگی می‌تواند باعث مشاجرات و بحث‌های زیاد در زندگی زناشویی شود.
معمولا مشکلات زیر باعث زندگی زناشویی ناموفق افراد هیستریونیک می‌شود:
عدم توانایی در بیان همدلی با شریک زندگی
اختلال الکسی تایمیا باعث می‌شود که این افراد در بیان احساسات و عواطف خود هم مشکل داشته باشند؛ در نتیجه نتوانند به خوبی درک خود از احساسات دیگران را به صورت کلامی بیان کنند. این موضوع باعث می‌شود که شریک زندگی او احساس کند که به خوبی درک نمی‌شود. این موضوع مخصوصا در زندگی مردان هیستریونیک بیشتر دیده می‌شود.
خاموش شدن اشتیاق و عشق به همسر
افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی معمولا در ابتدای شروع رابطه یا زندگی زناشویی بسیار مشتاق هستند؛ اما در طول زندگی، بی‌حوصلگی باعث می‌شود که آن‌ها انگیزه خود برای ادامه رابطه را از دست بدهند.
احساس ناامنی و چک کردن مداوم شریک زندگی (توهم خیانت)
چون این افراد در ابراز احساسات مشکل دارند، نمی‌توانند صمیمیت عاطفی و روابط عاشقانه درستی با همسر خود برقرار کنند. این باعث می‌شوند که آن‌ها تصور کنند در برآورده کردن نیازهای شریک زندگیشان ناتوان هستند.
همه این مسائل باعث می‌شود شخص HPD به طور مداوم همسر خود را چک کند که مبادا او به دنبال برطرف کردن نیازهای برآورده نشده‌اش، خارج از روابط زناشویی باشد.
خیانت به همسر
این افراد به دلیل تمایل به چیزهای تازه، ممکن است به یک‌باره و بدون هیچ دلیل مشخصی، رابطه طولانی مدت زناشویی خود را زیرپا بگذارند و به دنبال ارتباط با افراد جدید باشند.
شخصیت نمایشی بعد از طلاق
افراد هیستریونیک بعد از طلاق به دلیل غلبه این احساس که کسی نیست که به آن‌ها توجه کند، دچار افسردگی می‌شوند. ممکن است این فرد برای جلب توجه دیگران دست به رفتارهای ناهنجار ضداجتماعی بزند یا خود را با روابط تازه سرگرم کند.
در موارد حادتر اگر HPD توجه مورد انتظار خود را دریافت نکند، ممکن است دست به خودکشی بزند.
اختلال HPD و ابتلا به دیگر اختلالات شخصیتی
اختلال شخصیت نمایشی ممکن است با سایر اختلالت شخصیتی همراه باشد؛ یعنی فرد علاوه بر الگوهای رفتاری HPD الگوهای رفتاری دیگر اختلالات را هم نشان دهد.
تحقیقات نشان داده‌اند که احتمال ابتلای افراد هیستریونیک به اختلال شخصیت مرزی بسیار زیاد است. یک مطالعه نشان داده است که معمولا اختلال شخصیت نمایشی و مرزی با هم اتفاق می‌افتد؛ در مقابل تنها ۱۰ درصد از بیماران مرزی ممکن است اختلال شخصیت نمایشی را هم تجربه کنند.
از دیگر اختلالات شخصیتی که ممکن است همزمان با HPD اتفاق افتد باید به اختلال شخصیت خودشیفته، ضداجتماعی و اختلال شخصیت وابسته اشاره کرد.
تفاوت و شباهت‌های اختلال نمایشی با سایر اختلالات شخصیتی
شباهت‌های زیادی بین اختلال شخصیت نمایشی و سایر اختلالات شخصیتی وجود دارد. گاهی یک فرد به دو یا چند اختلال شخصیتی مبتلا است و این موضوع کار تشخیص را پیچیده‌تر و سخت‌تر می‌کند.
مهم‌ترین اختلالات شخصیتی که باید از اختلال هیستریونیک تشخیص داده‌شوند، اختلال شخصیت خودشیفته، شخصیت مرزی و وابسته است.
تفاوت‌ها و شباهت‌های اختلال شخصیت هیستریونیک و خودشیفته
مهم‌ترین نقطه اشترک این دو نوع اختلال شخصیت «جلب توجه دیگران» است. در اختلال هیستریونیک فرد برایش فرق نمی‌کند که چه طور جلب توجه می‌کند (مثبت یا منفی)؛ این درحالی است که شخصیت خودشیفته برایش مهم است که همراه با جلب توجه، تحسین هم شود.
تفاوت‌ها و شباهت‌های اختلال شخصیت مرزی و HPD
در هر دوی این اختلالات افراد احساسات خود را بیش از آن‌چه که هست نشان می‌دهند؛ اما دو تفاوت مهم بین اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت نمایشی وجود دارد.
در اختلال شخصیت HPD، احساساتی که شخص به نمایش می‌گذارد کاملا سطحی و زودگذر هستند درحالی که افراد مرزی احساساتی عمیق دارند.
افراد مرزی معمولا خود را بد می‌دانند و به همین دلیل اگر طرد شوند خودشان را مقصر می‌دانند؛ این در حالی است که افراد نمایشی بدی در خود نمی‌بینند.
تفاوت‌های اختلال شخصیت وابسته و نمایشی
در هر دوی این اختلالات فرد سعی می‌کند ارتباط نزدیکی با دیگران داشته باشد؛ اما شخصیت وابسته، رام‌تر و مطیع‌تر در مقابل دیگران رفتار می‌کند و تمایل بیشتری به اطاعت دارد؛ چون ترس او از طرد شدن بیشتر است.
اختلال هیستریونیک در زنان
آمارها نشان می‌دهد که زنان بیشتر از مردان به اختلال شخصیت نمایشی دچار می‌شوند. این موضوع می‌تواند به دلیل پیگیری بیشتر زنان برای دریافت درمان و بهبود الگوهای رفتاری باشد؛ در واقع مردان HPD کمتر مشکل خود را قبول می‌کنند و به دنبال درمان هستند.
زنان مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی معمولا ویژگی‌های زیر را دارند:
نیاز به در کانون توجه بودن
زنان هیستریونیک در هر موقعیت باید در کانون توجه باشند و برآورده نشدن این خوسته آن‌ها را اذیت می‌کند. استفاده از ویژگی‌های جسمانی و جذاب نشان دادن فیزیک بدنی یکی از راهکارهای این زنان برای جلب توجه است.
احساسات سطحی، وعده‌های پوچ و توخالی
در شروع رابطه با این زنان ممکن است آن‌ها بسیار صمیمی رفتار کنند و خود را برای داشتن رابطه با شما بسیار مشتاق نشان دهند؛ اما با گذشت زمان این احساسات فروکش می‌کند. این موضوع ممکن است برای کسی که با این فرد در ارتباط است کمی عجیب به نظر برسد.
غیرقابل اعتماد در روابط و دوستی‌ها
از آن‌جایی که افراد هستریونیک تمایل به برقراری اتباط با افراد جدید دارند، در دوستی‌ها و روابط عاطفی نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد. یک زن نمایشی ممکن است بدون هیچ دلیل مشخصی یک رابطه را ترک کند و با فرد جدیدی ارتباط بگیرد.
احساس جذاب بودن زیاد
یک زن نمایشی همواره این احساس را دارد که مردان سطح بالا تمایل به رابطه با او دارند. این زنان در هر موقعیتی لباس‌های جذاب می‌پوشند هر چند که مناسب آن موقعیت نباشد.
معاشرت بشتر با مردان
یک زن با اختلال شخصیت نمایشی بیشتر تمایل دارد که با مردان تعامل داشته باشد. این زن در یک جمع بیشتر با مردان صحبت و سعی می‌کند توجه همه مردان را به سوی خود جلب کند. زن HPD خود را بالاتر از سایر زنان می‌داند؛ به همین دلیل تمایلی به معاشرت با آن‌ها ندارد.
نارضایتی جنسی از روابط زناشویی
اهمیت روابط جنسی برای این زنان بیشتر از سایر زنان است. زنان هیستریونیک معمولا دچار اختلال ارگاسم هستند. این موضوع باعث می‌شود که آن‌ها برای رسیدن به لذت جنسی، وارد روابط خارج از ازدواج شوند.
اختلال هیستریونیک در مردان
طبق آمار مردان کمتر از زنان وجود اختلال شخصیت نمایشی را در خود می‌پذیرند و به دنبال درمان هستند. این اختلال شخصیتی در مردان هم الگوهای رفتاری مشابه زنان ایجاد می‌کند و می‌تواند روند طبیعی زندگی ان‌ها را مختل کند.
در ادامه به چند ویژگی مهم این مردان اشاره می‌کنیم:
نیاز به توجه زنان
این مردان سعی می‌کنند با داشتن ظاهر و کلام جذاب زنان را به خود جلب کنند. این مردان معمولا تمایل دارند با زنان، از طبقه اجتماعی بالاتر رابطه داشته باشند.
سطحی بودن در روابط و دوستی ها
مردان هیستریونیک در شروع روابط خود را بسیار گرم و صمیمی نشان می‌دهند. این مردان خود را برای حضور در جمع‌های مردانه بسیار مشتاق نشان می‌دهند؛ در حالی که از وقت گذرانی با زنان بیشتر لذت می‌برند.
دادن وعده‌های زیاد و عمل نکردن به آن‌ها
این افراد برای جلب رضایت طرف مقابل خود وعده‌ها و قول‌های زیادی می‌دهند؛ اما معمولا به آن‌ها عمل نمی‌کنند. عمل نکردن به وعده‌ها برای این مردان چیزی عادی است و تلاشی برای جبران آن نمی‌کنند.
داشتن شریک‌های جنسی متعدد
مردان HPD احساس می‌کنند بسیار جذاب هستند؛ به همین دلیل، خود را لایق رابطه با بهترین زنان می‌دانند. این افراد معمولا کمتر به رضایت جنسی می‌رسند و این موضوع باعث می‌شود که در روابط متعدد به دنبال درک لذت جنسی باشند.
مشکوک بودن به همسر یا شریک جنسی
مردان دارای اختلال شخصیت نمایشی توانایی کمی در ابراز همدلی و برطرف کردن نیازهای عاطفی همسر خود را دارند. این موضوع باعث می‌شود آن‌ها احساس کنند که همسرشان برای جبران این کمبودها به دنبال روابط خارج از ازدواج است.
تست اختلال شخصیت نمایشی
برای شناسایی اختلال شخصیت نمایشی علاوه بر شناسایی ویژگی‌ها و الگوهای رفتاری در خود یا دیگران، می‌توانید از تست‌هایی که برای این کار طراحی شده است، استفاده کنید.
در ادامه یک تست اختلال شخصیت نمایشی ترجمه شده است. برای انجام این تست، جواب‌ها را یاداشت کنید؛ سپس وارد لینک انتهایی شوید. جواب‌هایتان را ثبت کنید و نتیجه تست را ببینید.
۱.دوست دارم در مرکز توجه باشم.
- نه
- تا حدودی
- قطعا و همیشه
۲. با وجود اینکه در رابطه عاشقانه با یک فرد هستم باز هم دوست دارم نظر غیرهمجنسانم را جلب کنم.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۳. وقتی اطرافیانم به حرف‌های من توجه نمی‌کنند در درون احساس عصبانیت می‌کنم.
- اصلا
- تا حدودی بله
- دقیقا
۴. صحبت کردن با غیرهمنجسم را دوست دارم و از آن لذت می‌برم.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۵. معمولا کارهایی انجام می‌دهم که به عواقب آن‌ها فکر نمی‌کنم.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۶. احساساتم به سرعت تغییر می‌کند و گاهی خیلی احساساتی و برخی موارد بی‌احساس هستم.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۷. در اولین ملاقات، معمولا طرف مقابل از من خوشش می‌آید و من تلاش می‌کنم که در ادامه رابطه هم این احساس مثبت حفظ شود.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۸. من قوی و با استدلال صحبت می‌کنم.
- نه، اصلا
- تا حدودی
- بله، همیشه
۹. من به راحتی از کارها خسته می‌شوم.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
۱۰. دیگران به راحتی می‌توانند من را تحت تاثیر قرار دهند.
- اصلا
- تا حدودی
- دقیقا
به لینک زیر بروید و جواب‌ها را وارد کنید. در انتها دکمه «FINISH» را بزنید تا نتایج را ببینید.
برای دیدن نتایج تست اینجا را کلیک کنید
نحوه برخورد درست با اختلال شخصیت نمایشی
اگر فردی در افراد خانواده یا نزدیکان شما دچار اختلال شخصیت نمایشی است، حتما او را به درمان تشویق کنید. بدون انجام درمان علائم و احساسات فرد مبتلا بهبود پیدا نمی‌کند.
شما باید بدانید که رفتار شما می‌تواند در درمان او بسیار موثر باشد؛ چون ممکن است او را ترغیب به درمان و رعایت آموزش‌ها کند یا درنقطه مقابل، بیمار را وادار به صرفنظر کردن از درمان کند.
از فرد مبتلا بخواهید که تغییراتی در زندگی خود ایجاد کند؛ مثلا شروع به ورزش کند. استفاده از یک رژیم غذایی سالم، ترک سیگار، مشروبات الکلی و مواد مخدر می‌تواند حال او را بهتر کند.
درمان اختلال شخصیت نمایشی
درمان اختلال شخصیت هیستریونیک اغلب مشکل است؛ چون فرد اشکالی در الگوهای رفتاری خود نمی‌بیند. این موضوع باعث می‌شود که برای درمان اهمیتی قائل نباشد. افراد نمایشی معمولا زمانی به طور موثر به دنبال درمان می‌روند که الگوهای رفتاری‌شان و عوارضش باعث دردسر، استرس و اضطراب آن‌ها شود.
برای درمان این سری از افراد روانشناسان ممکن است رواندرمانی، دارو درمانی یا ترکیبی از این دو راپیشنهاد دهند. تغییر سبک زندگی هم یکی دیگر از درمان‌های مفید برای این افراد است.
رواندرمانی بیماران اختلال شخصیت نمایشی
رواندرمانی برای بهبود بیماران مبتلا به شخصیت هیستریونیک موثر است. این روش درمانی باعث بهبود عزت نفس آن‌ها می‌شود و مهارت‌های مقابله‌ای را در آن‌ها افزایش می‌دهد.
«رواندرمانی حمایتی» درمانی است که روانشناسان برای بهبود الگوهای رفتاری این افراد پیشنهاد می‌دهند. در رواندرمانی حمایتی با کاهش پریشانی عاطفی فرد، به او کمک می‌شود تا الگوهای رفتاری خود را اصلاح کند.
دارو درمانی برای افراد HPD
تا کنون هیچ دارویی برای درمان کامل افراد هیستریونیک تایید نشده است. داروها تنها برای کاهش عوارض این اختلال تجویر می‌شوند. این داروها بی‌نظمی عاطفی، تغییرات خلقی و عوارض جانبی این مشکل را بهبود می‌دهند.
اگر فرد دچار مشکل افسردگی شود، برای او داروهای ضدافسردگی تجویز می‌شود. در موارد شدیدتر که حمله‌های پانیک ایجاد می‌شوند، سیتالوپرام و کلونازپام هم توصیه می‌شوند.
تغییر سبک زندگی برای افراد هیستریونیک
با درمان مناسب افراد هیستریونیک می‌توانند مدیریت علائم بیماری خود را یاد بگیرند و کیفیت زندگی خود را بالا ببرند. تغییر سبک زندگی می‌تواند به این افراد در افزایش کیفیت زندگی کمک کند.
داشتن یک برنامه غذایی سالم، خواب کافی و به موقع از مهم‌ترین فاکتورهای یک سبک زندگی سالم هستند. پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های الکلی و مواد مخدر، ورزش منظم، ارتباط مداوم با خانواده (در صورتی که خانواده متعهد و پشتیبان باشند) هم باعث عادی‌تر شدن رفتار افراد نمایشی می‌شود.
یوگا و مدیتیشن
تکنیک‌های آگاهی ذهن مثل یوگا و تایچی به افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی کمک می‌کند تا رفتارهای خود را کنترل کنند. با انجام مداوم این تکنیک‌ها فرد می‌تواند احساسات خود را کنترل کند. این موضوع باعث عادی‌تر شدن الگوهای رفتاری می‌شود.
سخن پایانی
به دلیل هم‌پوشانی علائم و الگوهای رفتاری اختلالات شخصیتی، تشخیص آن‌ها از یکدیگر سخت است. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان علائم اختلال شخصیتی داشتید، باید برای درمان مشکل خود حتما به یک روانشناس ماهر و باتجربه مراجعه کند.
به تعویق انداختن درمان اختلالات شخصیتی می‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی چون افسردگی و اضطراب شود.
اگر در مورد اختلال شخصیت نمایشی سوالی دارید، می‌توانید آن را از ایده آل مگ بپرسید.
سوالات متداول در مورد اختلال شخصیت نمایشی
افراد مبتلا به این نوع اختلال با استفاده از رواندرمانی و درمان‌های مکملی چون یوگا و تایچی می‌توانند رفتارهای خود را کنترل کنند و زندگی خانوادگی و اجتماعی موثر و موفقی داشته باشند. در صورت بروز عوارض جانبی این اختلال، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضدافسردگی هم باشد.
در اختلال شخصیت نمایشی فرد برای در کانون توجه قرار گرفتن تلاش می‌کند؛ اما نیازی به تحسین دیگران ندارد؛ اما شخصیت خودشیفته علاوه بر توجه، به تحسین اطرافیان محتاج است.
همه اختلال‌های شخصیتی ریشه در کودکی دارند؛ اما نمی‌توان گفت که کودکان و نوجوانان به اختلالات شخصیتی دچار می‌شوند؛ چون تا سن ۱۸ سالگی هنوز شخصیت افراد به طور کامل شکل نگرفته است.
در هر دو اختلال افراد احساسات خود را بیش از حد به نمایش می‌گذارند؛ اما شخصیت مرزی احساسات عمیق‌تری دارد. شخصیت مرزی نسبت به خود حس خوبی ندارد و خود را بد می‌داند؛ اما شخصیت نمایشی خود را لایق بهترین‌ها می‌داند.
