اختلال شخصیت اجتنابی یا شخصیت دوری گزین چیست؟

اختلال شخصیت اجتنابی یکی از انواع اختلالات شخصیتی است که در آن فرد از اجتماع دوری می‌کند. این فرد همیشه از عملکرد و نتیجه کارهای خود ناراضی است. کمرویی، خجالتی بودن و ناراحتی شدید از انتقادهای دیگران از دیگر ویژگی‌های افراد دارای شخصیت اجتنابی، دوری گزین یا دوری جو است.

طبق تحقیقات روانشناسان حدود ۲.۵ درصد از جمعیت جهان به این اختلال دچار هستند. ابتلا به این اختلال شخصیتی در زنان و مردان به طور یکسان اتفاق می‌افتد و جنسیت در افزایش احتمال ایجاد اختلال شخصیت اجتنابی تاثیری ندارد.

محققان دلایل مختلفی را در ایجاد این اختلال موثر می‌دانند؛ اما هنوز دلیل اصلی ایجاد این مشکل روان مشخص نشده است. ژنتیک، روش‌های فرزندپروری خیلی سختگیرانه، آسیب‌های جسمی و جنسی در کودکی و رفتار نادرست والدین از جمله موارد موثر در ایجاد یک شخصیت اجتنابی است.

متخصصان روانشناس و روانپزشک برای درمان این افراد، رفتاردرمانی و دارودرمانی را پیشنهاد می‌دهند. این درمان‌ها باعث کاهش اضطراب فرد برای حضور در جمع و اجتماع می‌شوند.

اگر به دنبال اطلاعات بیشتری در مورد اختلال شخصیت اجتنابی، روش‌های تشخیص و درمان آن هستید، در ادامه این مقاله با ایده آل مگ همراه باشید.

شخصیت اجتنابی یا همان اختلال شخصیت اجتنابی چیست ؟

اختلال شخصیت به وضعیتی گفته می‌شود که فرد رفتار، احساسات و تفکر مطابق الگوهای اجتماعی و فرهنگی ندارد. الگوهای رفتاری (رفتارهایی که شخص به طور مداوم و ناخودآگاه آن‌ها را تکرار می‌کنند) این اشخاص معمولا از نظر دیگران عجیب به نظر می‌رسد. تاکنون ۱۰ نوع اختلال شخصیتی، شناخته شده است که یکی از آن‌ها اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین است. اختلال شخصیت اجتنابی (AVPD) یا Avoidant Personality Disorder یکی از رایج‌ترین انواع اختلالات شخصیتی است. 

اختلالات شخصیتی در سه گروه تقسیم‌بندی می‌شوند و شخصیت دوری گزین در گروه سوم یا خوشه C قرار می‌گیرد. اختلالات خوشه C، باعث ایجاد ترس و اضطراب زیاد در افراد می‌شوند.

همه ما در موقعیت‌های اجتماعی جدید یا مهم زندگی‌مان احساساتی مثل اضطراب را تجربه کرده‌ایم، گاهی عصبی شده‌ایم و حتی برخی اوقات ترسیده‌ایم. همه این احساسات طبیعی است؛ اما برخی افراد وجود دارند که ترس و اضطراب در وجود آن‌ها به قدری زیاد است که باعث می‌شود، عملکرد درستی در کارها نداشته باشند.

این ترس و اضطراب بر روی روابط این افراد هم تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود که آن‌ها از رابطه با دیگران و حضور در جمع، دوری کنند. افرادی که چنین ویژگی‌هایی دارند، دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستند. اختلال شخصیت دوری گزین و دوری جو از دیگر نام‌های این مشکل است.

افراد دارای این اختلال شخصیتی، توانایی‌ها و استعدادهای خود را خیلی بی‌ارزش می‌دانند و احساس می‌کنند که لیاقت چیزهای خوب را ندارند. این افراد در پیدا کردن دوست مشکل دارند و خجالتی بودن باعث می‌شود که آن‌ها در قرارهای دوستانه و حتی عاشقانه حاضر نشوند.

در واقع اختلال شخصیت اجتنابی یا Avoidant Personality Disorder یک سری الگوهای رفتاری پایدار است که باعث می‌شود فرد از حضور در جمع خودداری کند. این افراد کم‌رو و خجالتی هستند و نسبت به انتقاد حساسیت زیادی دارند. همه این مشکلات و الگوهای رفتاری شخص اجتنابی ریشه در ترس او از «طرد شدن» یا «تایید نشدن توسط دیگران» دارد.

علائم اختلال شخصیت اجتنابی

در ادامه می‌توانیدمهم‌ترین الگوهایرفتاری فرد دارای شخصیت دوری گزین یا دوری جو را بخوانید:

• نیاز زیاد به دوست داشته شدن
• لذت نبردن از کار و فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند
• نگرانی زیاد از گفتن یک حرف یا انجام کاری که ممکن است اشتباه باشد
• تجربه اضطراب زیاد با قرارگیری در اجتماع
• دوری کردن از درگیری با مردم برای گرفتن حق خود (مردم پسند بودن)
• نداشتن توانایی برای انجام کار گروهی
• صمیمی نشدن با دیگران
• مشکل داشتن در بیان احساس صمیمیت با دیگران و همدلی کردن با آن‌ها
• نداشتن توانایی در تصمیم‌گیری درست
• دوری از قرار گرفتن در جمع افراد به دلیل ترس از طرد شدن
• دوری کردن از شرکت در مراسم‌های خانوادگی و اجتماعی
• حساسیت شدید به انتقاد
• نداشتن توانایی برقراری ارتباط اجتماعی
• رفتارهای پرتنش
• خشونت و پرخاشگری زیاد
• در آخرین لحظه از شرکت در جلسه یا قرارهای مهم انصراف می‌دهند
• عزت نفس پایین
• اغلب رفتارهای طرف مقابل خود را به صورت منفی پیش‌بینی می‌کنند
• به دیگران اعتماد ندارند
• داشتن مرزهای شخصی نامتعارف که به دلیل همان صمیمی نشدن با دیگران ایجاد می‌شود
• نداشتن دوستان صمیمی
• پرهیز از تجربه چیزهای جدید
• حساسیت شدید به انتقاد یا طرد شدن

علت اختلال شخصیت اجتنابی

روانشناسان و روانپزشکان عوامل مختلفی را در ایجاد یک شخصیت دوری جو موثر می‌دانند؛ اما هنوز دلیل اصلی ایجاد شخصیت اجتنابی مشخص نشده است. معمولا عوامل محیطی در کنار ویژگی‌های ژنتیکی در ایجاد یک شخصیت دوری گزین تاثیر دارند. در ادامه چند عامل مهم تاثیرگذار در ایجاد این اختلال را بررسی می‌کنیم.

تروماهای دوران کودکی

تروماهای دوران کودکی مثل سوء استفاده‌های جسمی و جنسی، کم‌توجهی‌های عاطفی، رسیدگی نکردن به نیازهای جسمی کودک (مثل به موقع غذا ندادن یا حمام نکردن) می‌توانند بر شخصیت افراد تاثیر منفی بگذارند. این اتفاقات باعث ترس فرد از اجتماع و افراد مختلف و به تدریج باعث شکل‌گیری شخصیت دوری جو شوند.

شیوه‌های فرزندپروری

شیوه‌های فرزندپروری هم یکی دیگر از عوامل مهم و موثر در ایجاد شخصیت اجتنابی است. سبک‌های فرزندپروری که در آن‌ها والدین بیش از حد فرزندان خود را کنترل می‌کنند یا خیلی مراقب آن‌ها هستند، می‌توانند در آینده باعث ایجاد شخصیت اجتنابی در فرزندان شوند.

در مقابل والدینی که به فرزندان خود هم توجه چندانی ندارند و نیازهای عاطفی آن‌های را تامین نمی‌کنند هم باعث ایجاد شخصیت اجتنابی در فرزندان می‌شوند.

ژنتیک

محققان تاثیر جهش‌های ژنتیکی در ایجاد این مشکل را تایید کرده‌اند. شخصی که در خانواده و نزدیکان خود مثل پدر، مادر، خواهر یا برادر، فرد مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین دارد به احتمال بیشتری به این مشکل دچار می‌شود.

ساختار مغز

برخی از تحقیقات نشان می‌دهند، بخش‌هایی از ساختار مغز که مربوط به ایجاد اضطراب هستند در این افراد، بیشتر فعالیت می‌کنند. این موضوع مخصوصا فعالیت بیشتر آمیگدال مغز را در این افراد تایید کرده است. قشر خاکستری و بخش‌های جلویی مغز هم در این افراد کمی تغییر می‌کنند.

رفتارهای نادرست والدین

رفتارهای نادرست والدین در دوران کودکی و نوجوانی هم در ایجاد اختلال شخصیت اجتنابی موثر است. سرزنش‌های مداوم، ایراد گرفتن از رفتارها و کارهای کودک یا نوجوان و تشویق نکردن او در موفقیت‌ها از جمله رفتارهای خطرناک و نادرست والدین است.

کودک یا نوجوانی که به طور مداوم مورد سرزنش قرار می‌گیرد و رفتارها و کارهای او از سوی والدین تایید نمی‌شود به مرور زمان عزت نفس و احساس کفایت خود را از دست می‌دهد.

این عزت نفس پایین و عدم کفایت می‌توانند در بزرگسالی باعث ایجاد شخصیت دوری گزین یا دوری جو در افراد شوند.

طرد شدن توسط همسالان

طرد شدن توسط همسالان در دوران کودکی و نوجوانی هم می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد احتلال شخصیت اجتنابی در بزرگسالی شود. طرد شدن توسط همسالان و تایید نشدن از سوی آن‌ها باعث می‌شود که شخص احساس کند لیاقت کافی را ندارد و اعتماد به نفسش کم شود.

والدین باید آگاه باشند و در صورتی که کودک یا نوجوان آن‌ها در ارتباط با همسالان خود مشکل دارد و نمی‌تواند برای خود دوست پیدا کند، حتما با یک روانشناس ماهر، مشورت کنند.

انواع شخصیت دوری گزین

الگوهای رفتاری در افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی بسیار متنوع است و این موضوع باعث شده تا تقسیم افراد اجتنابی به زیرگروه‌های کوچک‌تر کمی سخت باشد.

تئودور میلون، روانشناس و محقق معروف در زمینه اختلالات شخصیتی، افراد دوری گزین را در ۴ زیر گروه تقسیم‌بندی می‌کند:

۱. شخصیت اجتناب کننده هراسی

این افراد همیشه دلهره دارند. شخصیت اجتنابی هراسی در تصمیم‌گیری‌های خود دچار تردید است. این افراد معمولا احساس ناآرامی دارند.

۲. اجتناب کننده از برخورد با دیگران و ایجاد تعارض

این افراد از وابستگی می‌ترسند. آن‌ها معمولا برای جلوگیری از ایجاد تعارض با دیگران از برقراری رابطه و حتی بیان مشکل خود ترس دارند. تعارض‌های حل نشده باعث می‌شود که شخص شدیدا عصبانی شود؛ ولی معمولا این عصبانیت خود را در جای دیگر تخلیه می‌کند.

۳. شخصیت به شدت اجتنابی

این افراد به شدت محتاط و مشکوک هستند. شخصیت به شدت اجتنابی مستعد ابتلا به پارانوئید (اختلال شخصیتی که در آن فرد به اطرافیان خود اعتماد ندارد) است. این شخص به طور متناوب دچار وحشت‌زدگی و ترس از حضور در اجتماع می‌شود. عصانیت شدید هم یکی دیگر از ویژگی‌های این دسته از افراد است.

۴. شخصیت اجتناب گرایانه از خود

این افراد بیشتر تصور خوبی از خود ندارند و این باعث می‌شود که به طور مداوم تصاویر و خاطرات دردناک را در ذهن، مرور کنند. احتمال ابتلای این دسته از افراد دوری گزین به افسردگی بسیار زیاد است. افسردگی در شخصیت اجتناب گرایانه از خود، باعث می‌شود که او دست به خودکشی هم بزند.

تشخیص افتراقی اختلال شخصیت دوری جو

اختلالات شخصیتی در برخی از ویژگی‌ها و الگوهای رفتاری با هم شباهت یا تفاوت دارند. گاهی دو اختلال شخصیت بسیار به هم شبیه هستند؛ در مقابل گاهی تفاوت‌های یک اختلال با اختلال دیگر بیشتر است. در ادامه شباهت‌ها و تفاوت‌های شخصیت اجتنابی را با سایر اختلالات شخصیتی بررسی می‌کنیم.

شباهت و تفاوت اختلال شخصیت اجتنابی و اسکیزوئید

اختلال اسکیزوئید نوعی اختلال شخصیتی است که در آن فرد، نسبت به روابط اجتماعی بی‌تفاوت است و دچار سردی عاطفی است. رفتارهای شخص اسکیزوئید به رفتارهای شخص اجتنابی شباهت زیادی دارد.

الگوهای رفتاری مشابه، بین اختلال شخصیت اجتنابی و اسکیزوئید، کناره‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی و دوری از حضور در جمع هستند. در هر دوی این اختلالات ویژگی‌های ژنتیکی و تروماهای دوران کودکی از موارد موثر ابتلا هستند.

با وجود این شباهت‌ها، دو اختلال تفاوت‌هایی هم دارند:

• تمایل به برقراری روابط صمیمانه: افراد اجتنابی دوست دارند، رابطه صمیمی با افراد دیگر داشته باشند؛ اما ترس از طرد شدن و انتقاد، آن‌ها را از ایجاد صمیمیت منصرف می‌کند. این درحالی است که یک شخص اسکیزوئید اصلا تمایلی به برقرای روابط صمیمانه ندارد.
• دلیل کناره‌گیری از جمع و کارهای گروهی: افراد اجتنابی به دلیل ترس از انتقاد از فعالیت‌های گروهی انصراف می‌دهند؛ اما اسکیزوئیدها ترسی از فعالیت گروهی ندارند؛ اما فعالیت‌های انفرادی را ترجیح می‌دهند.
• دلیل بیان نکردن احساسات: فرد اجتنابی به دلیل ترس از برملا شدن ویژگی‌های شخصیتی و خجالت از آن‌ها احساسات خود را بیان می‌کند اما یک اسکیزوئید علاقه‌ای به بیان احساساتش ندارد. در واقع یک شخص اسکیزوئید دچار سردی عاطفی است.
• واکنش به انتقاد: همان‌طور که گفتیم شخصیت دوری گزین به انتقاد حساسیت زیادی دارد؛ درحالی‌که شخص اسکیزوئید به انتقاد یا تحسین کاملا بی‌تفاوت است.
• میزان تمایل به روابط جنسی: افراد اسکیزوئید به برقراری روابط جنسی علاقه‌ای ندارند؛ اما میزان تمایل شخص اجتنابی به روابط جنسی بیشتر است.
• روش‌های درمانی: درمان اصلی شخصیت اجتنابی، روان‌درمانی است؛ درحالی‌که شخص اسکیزوئید برای درمان باید داروهای ضدروان‌پریشی مصرف کند و روان‌درمانی برای این افراد اهمیت کم‌تری دارد.

شباهت و تفاوت اختلال دوری گزین و اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی، نوعی اختلال است که در آن فرد نسبت به شرایط محیطی حساسیت زیادی دارد. این فرد در همه جنبه‌های زندگی‌اش دچار بی‌ثباتی است.

در هر دوی این اختلالات شخص از طرد شدن می‌ترسد و نسبت به انتقاد واکنش شدید نشان می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود که هر دو اختلال شخص برای انجام کارهای روزانه و ارتباط با افراد مختلف دچار مشکل شود.

در افراد مبتلا به اختلال مرزی و اجتنابی، شخص احساس خوبی نسبت به خود و استعدادهایش ندارد. خشم و اضطراب زیاد هم در بین افراد مبتلا به این اختلالات زیاد دیده می‌شوند.

با وجود این شباهت‌ها، تفاوت‌های زیر بین افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و شخصیت اجتنابی وجود دارد:

• تغییرات ساختار مغز: تحقیقات نشان داده است که هر دو اختلال بر روی ساختار و سلامت مغز تاثیر دارند؛ اما تاثیرات آن‌ها بر بخش‌های مختلف مغز متفاوت است.
• میزان بی‌ثباتی احساسی: بی‌ثباتی احساسی در افراد با شخصیت مرزی بیشتر از افراد دوری جو است. این موضوع باعث می‌شود که علائم افراد مرزی شدیدتر و نیاز به درمان متفاوتی داشته باشند.
• شیوه‌های روان‌درمان: متخصصان برای افراد اجتنابی رفتاردرمانی شناختی را توصیه می‌کنند؛ درحالی‌که در افراد مرزی از رفتاردرمانی دیالکتیکی استفاده می‌کنند.

شباهت و تفاوت شخصیت پارانوئید و دوری جو

اختلال شخصیت پارانوئید نوعی اختلال شخصیتی است که در آن فرد به دیگران اعتماد ندارد و فکر می‌کند همه قصد صدمه زدن به او را دارند. این موضوع باعث ایجاد الگوهای رفتاری شک و سوءظن در شخص می‌شود. الگوهای رفتاری مشابه و متفاوتی در بین افراد پارانوئید و اجتنابی وجود دارد.

شباهت‌های اختلال شخصیت اجتنابی و پارانوئید عبارتند از:

• خشم زیاد: در هر دوی این اختلالات شخص نمی‌تواند خشم خود را کنترل کند و الگوهای خشم شدید و زیاد را از خود نشان می‌دهد.
• تحلیل و پیش‌بینی رفتارهای دیگران: افراد پارانوئید مانند افراد اجتنابی رفتار و افکار اطرافیان خود را پیش‌بینی می‌کنند؛ البته پیش‌بینی افراد پارانوئید از رفتار دیگران به دلیل اعتماد نداشتن به آن‌هاست.
• حساسیت به انتقاد: افراد پارانوئید هم مانند شخصیت دوری گزین نسبت به انتقاد حساسیت زیادی دارند. این افراد انتقاد دیگران را نوعی توهین می‌دانند که باعث تخریب شخصیت آن‌ها می‌شود.
• منشا ایجاد اختلالات: در هر اختلال، عوامل ژنتیکی و ترومای دوران کودکی به خصوص برطرف نشدن نیازهای عاطفی و جسمی تاثیر زیادی در ابتلا به این مشکلات دارند.
• مشکل در ایجاد رابطه با دیگران: افراد پانوئید هم از ارتباط با دیگران خودداری می‌کنند؛ اما دلیل آن‌ها برای ارتباط برقرار نکردن با دیگران شک و تردیدی است که نسبت به آن‌ها دارند.

تفاوت‌های اصلی و اساسی این دو اختلال هم عبارتند از:

• کینه‌جویی: افراد اجتنابی، کینه به دل نمی‌گیرند و به دنبال انتقام هم نیستند؛ اما افراد پارانوئید این دو ویژگی را دارند.
• توهم توطئه: این موضوع هم یکی دیگر از تفاوت‌های افراد اجتنابی و پارانوئید است. افراد اجتنابی رفتارهای اطرافیان را به صورت منفی پیش‌بینی می‌کنند؛ اما توطئه در پیش‌بینی‌های منفی او وجود ندارد.

شباهت و تفاوت شخصیت اختلال شخصیت وابسته و دوری گزین

افرادی که اختلال شخصیت وابسته دارند، احساس خوبی نسبت به خود ندارند و به دنبال شخصی هستند که به او تکیه کنند. این افراد همان‌طور که می‌توان از اسم این اختلال فهمید به دیگران وابستگی زیادی دارند و معمولا مسئولیت کارهای خود را به عهده نمی‌گیرند. این افراد وظایف مهم زندگی خود را به دوش دیگران می‌اندازند.

تفاوت اصلی اختلال شخصیت وابسته و دوری گزین در این است که افراد وابسته به دنبال برقراری ارتباط با دیگران هستند؛ اما شخص دوری گزین از رابطه با اطرافیانش دوری می‌کند.

از دیگر تفاوت‌های این دو اختلال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• واکنش نسبت به تنهایی: افراد وابسته از تنهایی می‌ترسند؛ ولی شخصیت اجتنابی تنهایی را ترجیح می‌دهد.
• مرزهای شخصی: افراد وابسته نمی‌توانند مرزهای شخصی خود را با اطرافیانشان رعایت کنند، در حالی شخص دوری گزین مرزهای مشخصی برای ارتباط با دیگران دارد.
• افکار و احساسات: افراد اجتنابی رفتارهای اطرافیان خود را به بدی پیش‌بینی می‌کنند؛ اما افراد وابسته ساده‌لوح و خیالباف هستند و اهمیت زیادی به رفتار اطرافیانشان نمی‌دهند.
• میزان شیوه در زنان و مردان: شیوع اختلال وابسته در زنان بیشتر از مردان است؛ ولی اختلال اجتنابی به یک نسبت در زنان و مردان دیده می‌شود.

الگوهای رفتاری افراد مبتلا به این دو اختلال با هم شباهت‌هایی هم دارند. این شباهت‌ها عبارتند از:

• از بیان تعارض‌ها و اختلاف نظرها خودداری می‌کنند.
• احساس خوبی نسبت به خود و توانایی‌هایشان ندارند.
• روش اصلی درمان هر دو اختلال روان‌درمانی است.
• توانایی شروع کارهای جدید به تنهایی را ندارند.
• در هر دو اختلال شخص اعتماد به نفس پایینی دارد.
• این افراد به انتقاد حساس هستند.
• اجتنابی‌ها و وابسته‌ها از طردشدن می‌ترسند.
• هر دو دسته، روابط اجتماعی محدودی دارند.
• در هر دوی این اختلالات، شخص، زود عصبی و خشمگین می‌شود. (هرچند که دلایل عصبانیت شدید در این دو اختلال متفاوت است)

شباهت و تفاوت اختلال دوری گزین و اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال باعث می‌شود که فرد افکار خرافاتی داشته باشند. این افراد به نیروهای ماورایی اعتقاد دارند. الگوهای رفتاری این دو اختلال شباهت و تفاوت‌هایی با هم دارند.

تفاوت‌های اختلال شخصیت اجتنابی و اسکیزوتایپال عبارتند از:

• اعتقاد به قدرت‌های ماورایی: افراد اسکیزوتایپال به قدرت‌های ماورایی اعتقاد دارند؛ اما این الگوی رفتاری در شخص اجتنابی دیده نمی‌شوند.
• ظاهر و پوشش: افراد اسکیزوتایپال معمولا از لباس‌ها و پوشش‌های عجیب استفاده می‌کنند که این موضوع در افراد اجتنابی دیده نمی‌شود.
• میزان شیوع در زنان و مردان: مردان بیشتر از زنان به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال دچار می‌شوند؛ ولی میزان شیوع اختلال دوری جو در زنان و مردان یکسان است.

هر چند به نظر می‌رسد که این دو اختلال خیلی با هم فرق دارند؛ اما الگوهای رفتاری مشابهی هم ، بین افراد مبتلا به اختلال اسکیزوتایپال و اجتنابی وجود دارند. این شباهت‌ها عبارتند از:

• احساس اضطراب هنگام حضور در جمع
• روابط اجتماعی ضعیف
• ارتباط محدود با اطرافیان
• دوری کردن از برقراری ارتباط با دیگران
• بدگمانی به دیگران

شباهت و تفاوت اختلال شخصیت اجتنابی و خودشیفته

در اختلال شخصیت خودشیفته، فرد خود را مهم‌تر از دیگران می‌داند. این شخص احساس می‌کند، توانایی‌ها و استعدادهای زیادی دارد و همیشه در حال تعریف از موفقیت‌های خود است. این افراد در «مرکز توجه بودن» را دوست دارند و از تعریف و تمجید دیگران لذت می‌برند.

الگوهای رفتاری افراد دارای این دو اختلال شباهت و تفاوت‌هایی با هم دارند. از جمله شباهت‌های این دو اختلال باید به موارد زیر اشاره کرد:

• حساسیت به انتقاد: در هر دوی اختلال‌ها شخص به انتقاد حساسیت زیاد دارد و از نقد شدن به شدت ناراحت می‌شود.
• اعتماد به نفس و عزت نفس پایین: افراد اجتنابی و خودشیفته اعتماد به نفس و عزت نفس پایینی دارند. افراد خوشیفته به دلیل همین پایین بودن اعتماد به نفس به دنبال جلب توجه دیگران هستند.
• مشکل در محیط‌های کاری: افراد خوشیفته و دوری گزین هر دو در محیط‌های کاری دچار مشکل می‌شوند و ممکن است هر موقعیت شغلی را قبول نکنند.
• ارتباطات محدود: افراد خوشیفته هم مانند شخص اجتنابی روابط محدودی با اطرافیان خود دارند؛ ولی ارتباطات محدود آن‌ها به این دلیل است که هر کسی را لایق ارتباط نمی‌دانند.
• همدلی نداشتن با دیگران: در هر دوی این اختلالات شخص نمی‌تواند با دیگران همدلی کند؛ شخص اجتنابی به دلیل خجالتش و شخص خودشیفته به خاطر اهمیت ندادن به احساسات دیگران.

تفاوت‌های این دو اختلال هم عبارتند از:

• احساسات که نسبت به خود و توانایی‌هایشان دارند: افراد اجتنابی احساس خوبی نسبته به خود و توانایی‌هایشان ندارند؛ اما شخص خودشیفته احساس می‌کند که استعدادهای خاص و منحصر به فرد دارد.
• نیاز به در مرکز توجه بودن: افراد اجتنابی از قرار گرفتن در مرکز توجه فراری هستند؛ اما افراد خوشیفته همه تلاش خود را می‌کنند که در مرکز توجه قرار بگیرند.
• به دنبال شهرت بودن: افراد خودشیفته از به دست آوردن شهرت لذت می‌برند؛ اما شخص دوری گزین نیاز به شهرت ندارد.

مقایسه اختلال شخصیت اجتنابی و اختلال اضطراب اجتماعی

اختلال شخصیت اجتماعی و اضطراب یا هراس اجتماعی شباهت‌های زیادی با هم دارند و گاهی اوقات با هم اشتباه گرفته می‌شوند. این دو اختلال شرایط روانی متفاوتی هستند و نیاز به درمان‌های خاص خود دارند؛ هر چند که گاهی یک فرد همزمان به دو اختلال دچار می‌شود.

هراس اجتماعی نوع خاصی از اضطراب است که در آن فرد، نگران است در جمع، کاری انجام دهد که باعث خجالتش شود یا دیگران در مورد او فکر منفی کنند. این ترس و نگرانی به اندازه‌ای است که بر عملکرد فرد در محیط کار، مدرسه و جامعه تاثیر منفی می‌گذارد.

در مقابل همان‌طور که گفتیم افراد دارای اختلال اجتنابی به «ترس از طرد شدن» و «مورد انتقاد قرار گرفتن» حساس هستند و نسبت به انتقاد واکنش شدید نشان می‌دهند.

در هر دوی این اختلالات، فرد،خجالتی، ترسو و خسته‌کننده به نظر می‌رسد؛ ولی همان‌طور که گفتیم دلایل اصلی الگوهای رفتارها با هم فرق دارد.

شباهت‌های اختلال شخصیت اجتنابی و اضطراب اجتماعی

اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال شخصیت اجتماعی علائم مشابهی دارند. این دو اختلال گاهی همزمان در یک فرد ایجاد می‌شود؛ مثلا بسیاری از افرادی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند دچار اضطراب اجتماعی هم می‌شوند.

در هر دوی این اختلالات، برطرف نشدن نیازهای روحی و جسمی (نیازهایی مثل غذا، دارو و بهداشت) در دوران کودکی یکی از دلایل ایجاد مشکل هستند؛ اما تاثیر آن در ابتلا به اختلال شخصیت اجتنابی بیشتر است.

تروماهای کودکی مانند سوءاستفاده‌های جسمی، عاطفی و جنسی در دوران کودکی هم می‌توانند در ایجاد هر دو اختلال تاثیر داشته باشند.

تفاوت‌های اضطراب اجتماعی با شخصیت اجتنابی

همان‌طور که گفتیم تفاوت‌هایی هم بین دو اختلال وجود دارند:

• سن بروز اختلال‌ها: یکی از تفاوت‌های مهم این دو اختلال، سن بروز و شناسایی آن‌ها است. ۷۵ درصد از موارد هراس اجتماعی در سنین ۸ تا ۱۵ سال شناسایی می‌شوند؛ این در حالی است که اختلال شخصیت اجتنابی بعد از ۱۸ سالگی بروز می‌کند و قابل شناسایی است.
• خودآگاهی از دلیل ایجاد اضطراب: افراد دارای اختلال اضطراب اجتماعی می‌دانند که این سطح از اضطراب غیرمنطقی است و اطرافیان‌شان به اندازه‌ای که آن‌ها فکر می‌کنند، به رفتارهای آن‌ها اهمیت نمی‌دهند؛ اما افراد اجتنابی اضطراب خود را کاملا عادی می‌دانند.
• احساسات نسبت به خود و توانایی‌ها: لیاقت نداشتن و نداشتن احساس خوب و مثبت از خود در افراد اجتنابی دیده می‌شود؛ اما افراد با اختلال اضطرابی چنین احساسی ندارند.
• نوع ترس اجتماعی: اضطراب اجتماعی ممکن است به صورت ترس از حضور در چند موقعیت خاص باشد؛ اما یک فرد اجتنابی به طورکلی از حضور در جمع می‌ترسد.

عوارض شخصیت دوری گزین

اگر اختلال شخصیت اجتنابی درمان نشود، به مرور زمان الگوهای رفتاری عمیق‌تر و شدید‌تر می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود که شخص، به طور کامل از اجتماع و تعامل با دیگران فراری باشد. از دست دادن موقعیت‌های شغلی، برآورده نشدن نیازهای مالی و عاطفی از مهمترین مشکلات درمان نشدن شخصیت اجتنابی است.

اختلال شخصیت اجتنابی در برخی موارد می‌تواند با سایر مشکلات و اختلالات خلقی و شخصیتی دیگر هم همراه باشد. از جمله این مشکلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختلال اضطراب اجتماعی
• سوء مصرف مواد مخدر
• افسردگی
• گذر هراسی (فوبیای مکان‌های باز)
• اختلال شخصیت دوقطبی
• اختلال اضطراب

همزمانی اختلال دوری گزین با سایر اختلالات شخصیتی (اختلال شخصیت مختلط)

به دلیل این‌که برخی از دلایل و ریشه‌های ایجاد اختلالات شخصیتی، مشترک است، گاهی دو یا چند اختلال ممکن است در یک فرد ایجاد شود. در این حالت اختلال شخصیت مختلط ایجاد می‌شود. در اختلال شخصیت مختلط فرد معیارهای تشخیصی یک اختلال شخصیت را به طور کامل ندارد؛ اما علائم هر دو یا چند اختلال را دارد.

با توجه به این موضوع یک شخص دوری گزین و اجتنابی ممکن است اختلالات شخصیتی دیگری هم داشته باشد که تشخیص آن فقط باید توسط یک متخصص روانشناس یا روانپزشک مجرب انجام شود.

در این‌جا به دو اختلال شخصیتی دیگر که احتمال ایجاد همزمان آ‌ها با اختلال شخصیت دوری جو وجود دارد، اشاره می‌کنیم:

• اختلال شخصیت مرزی و اجتنابی: یکی از اختلالاتی که ممکن است همزمان با شخصیت اجتنابی در یک فرد ایجاد شود، شخصیت مرزی است. در این حالت شخص بسیار عاطفی است و نمی‌تواند احساسات خود به خصوص خشم و عصبانیتش را کنترل کند. برای درمان این افراد باید از رفتار_درمانی شناختی و رفتار_درمانی دیالکتیکی استفاده کرد.
• اختلال شخصیت دوری جو و پارانوئید: این دو اختلال هم می‌توانند با هم در یک فرد ایجاد شوند. در این حالت فرد حساسیت شدیدی به انتقاد دارد. در چنین شرایطی فرد احساس می‌کند همه در حال ایجاد توطئه برای او هستند. شک و تردید هم در چنین افرادی زیاد دیده می‌شوند.

تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی

برای تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی باید به یک روانشناس یا روانپزشک معتبر مراجعه کرد تا او با توجه به معیارهای استاندارد، وجود این اختلال را تایید یا رد کند.

متخصصان روانشناسی و روانپزشکی، اختلالات شخصیتی را با استفاده از معیارهای دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) تشخیص می‌دهند.

براساس معیارهای دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) یک شخص باید حداقل ۴ الگوی رفتاری از ۷ الگوی رفتاری تعیین شده را داشته باشد. به این صورت می‌توان گفت که شخص دچار اختلال شخصیت دوری گزین است.

۷ معیار تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی در DSM-5، عبارتند از:

1. موقعیت‌های شغلی که در آن باید با افراد مختلف در تماس باشد را قبول نمی‌کند. این موضوع به دلیل ترس از طرد شدن و تایید نشدن است.
2. از بیان اختلاف‌ها و تعارض‌هایی که با دیگران دارد، خودداری می‌کند.
3. از رابطه با دیگران و صمیمی شدن با آن‌ها پرهیز می‌کند؛ چون از مسخره شدن و مورد انتقاد قرار گرفتن می‌ترسد.
4. فرد همواره «ترس از طرد شدن» یا «ترس از مورد انتقاد قرار گرفتن» را در ذهن خود دارد و این موضوع بر عملکرد او در روابط اجتماعی و کاری تاثیر می‌گذارد.
5. در جلسات و دورهمی‌ها شرکت نمی‌کند؛ چون فکر می‌کند به اندازه کافی خوب و باکفایت نیست.
6. همواره تصور می‌کند که از دیگران کمتر است. این موضوع باعث می‌شود که او در انجام کارهای مختلف احساس ناتوانی کند.
7. این افراد معمولا در فعالیت‌های جدید شرکت نمی‌کنند؛ چون خجالت می‌کشند.

تست اختلال شخصیت دوری گزین

تست اختلال شخصیت اجتنابی آنلاین تنها یک روش در دسترس برای بررسی اولیه وجود الگوهای رفتاری اجتنابی در افراد است. اگر احساس می‌کنید که الگوی رفتاری این اختلال را دارید، بهتر است تست آنلاین زیر را انجام دهید.

در ادامه با دقت و با توجه به رفتارها و واکنش‌هایی که در بیشتر مواقع دارید، به سوالات پاسخ دهید. پس از پاسخ دادن به سوالات به لینک انتهایی مراجعه، جواب‌ها را وارد کنید و نتیجه تست را ببینید.

سئوالات تست آنلاین اختلال شخصیت اجتنابی

۱. در محیط کار یا دانشگاه از فعالیت‌هایی که در آن‌ها باید با دیگران همکاری نزدیک داشته باشید، می‌ترسید و دوری می‌کنید. این موضوع به دلیل ترس شما از رد شدن یا مورد انتقاد قرار گرفتن ایده‌هایتان است.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۲. از ایجاد رابطه جدید خودداری می‌کنید؛ مگر این که مطمئن باشید که طرف مقابل‌تان شما را قبول کرده و به رابطه با شما علاقه‌مند است.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۳. برای شرکت در کارهای گروهی باید از طرف دیگران چندین بار دعوت و تشویق به مشارکت شوید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۴. در رابطه با دیگران به خصوص روابط عاشقانه، ترس از قضاوت شدن دارید. در این روابط صحبت کردن درباره خودتان و احساساتتان برای شما سخت است.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۵. وقتی کسی از شما انتقاد می‌کند، احساس بدی به شما دست می‌دهد. در چنین مواردی سعی می‌کنید از او و موقعیت پیش آمده دوری کنید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۶. در بیشتر اوقات احساس، می‌کنید که به اندازه کافی خوب نیستید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۷. در برخورد با یک فرد جدید احساس می‌کنید که بی‌دست و پا هستید و هیچ جذابیتی ندارید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۸. ترس از ضایع شدن در برابر دیگران باعث می‌شود که از امتحان چیزهای جدید بترسید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

۹. در شرایطی که یک شخص جدید بدون برنامه‌ریزی وارد زندگی شما می‌شود، احساس خطر می‌کنید.

• بله
• خیر
• گاهی اوقات

برای دیدن نتایج تست اینجا را کلیک کنید

درمان اختلال شخصیت اجتنابی

مانند بسیاری از اختلالات شخصیتی، افراد اجتنابی هم ایرادی در رفتارهای خود نمی‌بینند و به همین به دنبال درمان مشکلاتشان نیستند. این افراد تنها زمانی به متخصص روانشناس یا روانپزشک مراجعه می‌کنند که عوارض جانبی اختلال اجتنابی برای آن‌ها دردساز شوند.

مشکلاتی مثل افسردگی و اضطراب باعث می‌شوند تا آن‌ها به دنبال درمان مشکلات خود باشند. متخصصان برای درمان اختلال شخصیت اجتنابی، مجموعه‌ای از روان‌درمانی و دارودرمانی را تجویز و طراحی می‌کنند.

درمان اختلال شخصیت دوری گزین می‌تواند سخت و زمان‌بر باشد. این موضوع ممکن است باعث شود که این شخص درمان خود را نیمه‌کاره رها کند.

متاسفانه آینده افراد دوری جویی که به درمان اهمیت نمی‌دهند، خوب نیست. این افراد به مرور زمان، منزوی می‌شوند و دوری کردن از افراد دیگر، تنها راه آن‌ها برای آرام نگه‌داشتن خود است.

روان‌درمانی افراد دوری گزین

روان‌درمانی یکی از روش‌های درمانی در روانشناسی است که اساس آن صحبت و گفتگو است. تحقیقات نشان داده‌اند که روان‌درمانی نسبت به سایر روش‌های درمانی، تاثیر بیشتر و موفقیت‌آمیزتری در بهبود الگوهای رفتاری افرا اجتنابی دارد.

بهبودهایی که در روان‌درمانی در افراد دوری گزین ایجاد می‌شوند، ثبات زیادی دارند و معمولا باعث می‌شوند که علائم و مشکلات رفتاری بیمار برگشت نکند.

روانشناسان برای افراد دوری جو از درمان‌های زیر استفاده می‌کنند:

• رفتار درمانی شناختی (CBT): رفتار درمانی شناختی افراد اجتنابی بر ایجاد مهارت‌های برقراری روابط اجتماعی و از بین بردن تفکرات منفی ذهن، تمرکز دارد. در این روش، درمان‌گر در مورد باورهای شخص درباره زندگی، با فرد صحبت می‌کند. درمان‌گر در طی این صحبت‌ها، باورهای غلط شخص را به او نشان و رفتار جایگزین درست را هم به او یاد می‌دهد. تمرین و آموزش رفتار ارتباطی درست هم در این جلسات انجام می‌شود.
• گروه‌درمانی: گروه‌درمانی هم در بهتر شدن رفتارهای اجتنابی این افراد تاثیر مثبت زیادی دارد. افراد اجتنابی خود را کم‌تر از بقیه می‌دانند؛ به همین دلیل حضور در جمعی که مشکلات مشابه دارند، باعث می‌شود احساس امنیت کند و مشکلاتش را راحت‌تر بگوید.
• خانواده‌درمانی: علت اصلی ایجاد شخصیت اجتنابی روابط و رفتارهای غلط در محیط خانواده است؛ به همین دلیل اصلاح روابط، بین اعضای خانواده این شخص، می‌تواند برای بهتر شدن رفتارهای او مفید باشد.

از دیگر تکنیک‌های روان‌درمانی که برای درمان شخص دوری گزین توصیه می‌شود، «تکنیک فرزندپروری محدود» است. در این تکنیک بیمار یاد می‌گیرد که نیازهای دوران کودکی‌اش را بیان کند تا درمان‌گر تاثیر برآورده نشده این نیازها را بر ایجاد شخصیت اجتنابی بررسی کند.

استفاده از داروهای روانپزشکی برای بهبود عوارض جانبی

مانند سایر اختلالات شخصیتی، تا امروز هیچ دارویی به عنوان روشی برای درمان اختلال شخصیت اجتنابی تایید نشده است. داروهای تجویز شده برای یک فرد دوری گزین تنها برای درمان عوارض جانبی این اختلال مانند اضطراب و افسردگی استفاده می‌شوند. این داروها باید زیر نظر یک روانپزشک مصرف شوند.

نحوه برخورد با شخصیت اجتنابی

آگاهی از طرز برخورد درست با یک شخصیت اجتنابی به شما کمک می‌کند تا با او رابطه بهتری داشته باشید؛ مخصوصا اگر همسر یا یکی از افراد خانواده شما دچار این مشکل باشد.

برای داشتن روابط بدون تنش با فرد اجتنابی بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

• با او در مورد نقاط ضعفش صحبت نکنید: سعی کنید، نقاط ضعف شخص اجتنابی را به طور مداوم به او یادآوری نکنید. تمرکز بر روی نقاط ضعف این افراد باعث می‌شود که آن‌ها بیشتر احساس خجالت و کمبود کنند.
• برای رفتارهای مثبت شخص اجتنابی جایزه در نظر بگیرید: تشویق شخص بعد از رفتارهای درست و مثبت، تاثیر زیادی در بهتر شدن حس و حال او دارد.
• او را به حضور در جمع و دورهمی‌ها مجبور نکنید: افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی برای حضور در جمع افراد جدید و دورهمی‌ها اضطراب دارند. وادار کردن شخص دوری گزین به کاری که دوست ندارد، فقط باعث ناراحتی و آزار او می‌شود.
• کارهای درست او را تایید کنید: فرد اجتنابی اعتماد به نفس و عزت نفس پایینی دارد. این فرد دچار خود کم‌بینی است؛ به همین دلیل تعریف ماهرانه، صادقانه و واقعی از توانایی‌های او می‌تواند به او احساس خوبی نسبت به خودش بدهد.
• تشویقش کنید که یک کار مناسب پیدا کند: افراد اجتنابی به دلیل ترسی که از تعامل با دیگران دارند؛ موقعیت‌های شغلی خود را از دست می‌دهند. سعی کنید او را برای پیدا کردن یک شغل مناسب تشویق کنید. حضور در محیط کاری و تعامل با دیگران باعث افزایش اعتماد به نفس این افراد می‌شود.

این اقدامات می‌توانند باعث کاهش تنش در رابطه و کنترل پرخاشگری فرد اجتنابی شوند و از عمیق شدن الگوهای رفتاری او جلوگیری کنند. شما باید به این نکته توجه کنید که ترقیب به درمان و کمک گرفتن از یک متخصص روانشناس یا روانپزشک مجرب، می‌تواند باعث بهتر شدن الگوهای رفتاری و روابط او با دیگران می‌شود.

شخصیت اجتنابی در رابطه

یکی از عوارض جانبی اختلال شخصیت دوری گزین، نداشتن توانایی در ایجاد روابط صمیمانه و ارتباط عاطفی با دیگران است. مطالعات روانشناسی نشان داده‌اند که یک ارتباط منفی بین شدت الگوهای اجتنابی و موفقیت در برقراری روابط صمیمی وجود دارد؛ یعنی هر چه فرد، الگوهای اجتنابی شدیدتری داشته باشد، توانایی کمتری در ایجاد روابط صمیمانه و عاطفی دارد.

شخص دوری گزین در رابطه با دیگران احساس حقارت دارد و در جمع‌های دوستانه، احساس می‌کند که اضافه است. یک فرد اجتنابی حتی اگر یک رابطه عاطفی یا عاشقانه برقرار کند، حفظ کردن آن، برایش سخت است.

فرد مبتلا به AVPD، در یک رابطه عاشقانه، به دلیل محافظت از خود در مقابل طرد شدن، در قرارهای عاشقانه حاظر نمی‌شود. این موضوع باعث می‌شود که شریک عاطفی او، خود احساس طرد شدن از سوی طرف مقابل را داشته باشد.

ترس از قضاوت از سوی معشوق، باعث می‌شود که شخص دوری جو، ویژگی‌ها و خواسته‌های خود را پنهان کند. این موضوع باعث می‌شود که شناخت ویژگی‌های این افراد سخت باشد.

شریک عاطفی یا عشق افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی به دلیل این رفتارها احساس می‌کند که رابطه آن‌ها عمیق نیست یا عشق و احساسی ایجاد نشده است.

اختلال شخصیت اجتنابی و ازدواج

از نظر شریک عاطفی، یک شخص اجتنابی، رفتارهای متناقض دارد. این فرد در صورت حضور در قرارهای عاشقانه، شخصی گرم، حساس، باشخصیت و شوخ‌طبع است. این رفتارها تنها مربوط به زمانی است که شخص با معشوق خود قرار دارد.

در مقابل، وقتی در جمع افرادی که نمی‌شناسد قرار بگیرد، کاملا ساکت می‌شود. در چنین موقعیت‌هایی، زبان بدن و حالات چهره شخص اجتنابی، استرس و اضطراب غیرعادی را نشان می‌دهند. این موضوع می‌تواند برای همسر شخص ناخوشایند باشد.

متاسفانه اختلال شخصیت اجتنابی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیادی در زندگی زناشویی شود. زندگی با یک فرد اجتنابی خسته‌کننده است. اگر شخص اجتنابی به دنبال اصلاح و درمان خود نباشد، در روابط عاطفی خود در کوتاه مدت به شکست می‌رسد.

مشکلات زندگی مشترک شخصیت دوری گزین و طلاق

گاهی الگوهای رفتاری اجتنابی چنان عمیق هستند که تحمل آن‌ها برای شریک زندگی شخص سخت می‌شود. گاهی هم همسر شخص اجتنابی توانایی تحمل و صبر برای تحمل رفتارهای شخص دوری گزین را ندارد. همه این موارد باعث می‌شود، زندگی زناشویی آن‌ها به بن‌بست برسد.

در زندگی مشترک افراد اجتنابی، طلاق عاطفی هم زیاد دیده می‌شود. این افراد چون توانایی برقراری رابطه عمیق عاطفی را ندارند، نمی‌توانند نیازهای احساسی همسر خود را برطرف کنند. این موضوع باعث می‌شود که به مرور زمان، زندگی زناشویی‌شان سرد شود و به نوعی طلاق عاطفی اتفاق افتد.

یکی دیگر از دلایل طلاق افراد اجتنابی، نیاز آن‌ها به دادن اطمینان و پذیرش بدون چون و چرای خواسته‌هایشان است. در زندگی زناشویی این افراد، طرف مقابل همیشه مقصر است و همه مشکلات از سمت اوست.

در این زندگی، همسر شخص اجتنابی، همواره باید برای برآورده کردن انواع نیازهای شخص مقابل خود تلاش کند؛ درحالی که شخص دوری گزین توجهی به نیازهای او ندارد.

کمرویی و هراس فرد دوری جو از برقراری رابطه صمیمانه، باعث می‌شود که تمام بار رابطه بر عهده همسرش باشد. شریک زندگی این افراد باید به صورت یک‌طرفه ابراز احساس کنند، قرار ملاقات بگذارند یا تلفن بزنند و برای گذراندن وقت بیشتر با آن‌ها تلاش کند. این موضوع هم می‌تواند بعد از مدتی باعث خستگی و آزردگی طرف مقابل شود؛ مخصوصا اگر در این رابطه مرد یک شخص اجتنابی باشد.

یکی از مشکلات مهم افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی، پرخاشگری است. این اشخاص چون از بیان تعارض‌ها در محیط کار و اجتماع دوری می‌کنند، دچار خشم درونی می‌شوند. فرد اجتنابی معمولا این خشم درونی را در خانواده و در ارتباط با همسر یا فرزندانش تخلیه می‌کند. این موضوع هم می‌تواند عامل مهمی برای ناراحتی و به بن‌بست رسیدن زندگی این افراد باشد.

پیشگیری از ابتلا به اختلال شخصیت اجتنابی امکان‌پذیر است؟

به دلیل تاثیر ژنتیک در ابتلا به این اختلال نمی‌توان گفت که راه‌حل کاملی برای پیشگیری از این اختلال وجود دارد. آگاهی از علائم هشداردهنده این مشکل در دوران کودکی و مشاوره با یک روانشناس کودک ماهر می‌تواند از ایجاد یک شخصیت اجتنابی در بزرگسالی پیشگیری کند.

همان‌طور که گفتیم خجالتی و کم‌رو بودن، ایجاد اضطراب در موقعیت‌های جدید و ناتوان بودن در ارتباط با همسالان، همگی علائم هشدار دهنده هستند. والدین باید آگاه باشند و در صورت مشاهده این علائم در کودکان خود، برای درمان اقدام کنند.

از طرف دیگر، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع بزرگسالان دارای شخصیت اجتنابی، کمک می‌کنند تا فرد، الگوهای رفتاری خود را بهبود دهد. این موضوع باعث می‌شود که رفتارهای اجتنابی کم شود و فرد زندگی عادی و باکیفیتی داشته باشد.

سخن پایانی

اولین مرحله درمان افراد اجتنابی، شناسایی علائم و الگوهای رفتاری ناسالم است. همراهی دوستان و افراد خانواده در جلسات روان‌درمانی می‌تواند به درک بهتر درمان‌گر از رفتارهای شخص اجتنابی بیشتر کند.

برای درمان یک شخص اجتنابی نباید به هر روانشناس و درمانگری مراجعه کرد. سعی کنید از درمانگری کمک بگیرید که در درمان این اختلال تجربه دارد.

اگر در مورد اختلال شخصیت اجتنابی و روش‌های درمانی شناخته‌شده برای آن، سوالی دارید می‌توانید آن را از ایده آل مگ بپرسید.

سوالات مهم در مورد اختلال شخصیت دوری گزین