زبان بدن چیست و کجای زندگی ما به کار می‌آید؟

شاید شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که تصور می‌کنید تنها زبان اصلی شما، زبانی است که با آن صحبت می‌کنید؛ اما باید بگوییم که سخت در اشتباهید. اصلی‌ترین زبان شما هنگام صحبت کردن، زبان بدن است؛ بنابراین نیاز است تا همانند سایر زبان‌ها آن را به‌خوبی یاد بگیرید و توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید.

اگر برای شما نیز سوال پیش‌آمده است که زبان بدن چیست؟ باید بگوییم که این مفهوم به مجموعه‌ای از رفتارها گفته می‌شود که شما را قادر می‌سازد تا بدون صحبت کردن بتوانید منظور و هدف خود را به دیگران انتقال دهید و با آن‌ها ارتباط خوبی برقرار کنید. اگر به دنبال آشنایی با زبان بدن هستید در ادامه با ما همراه باشید. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با تعریف زبان بدن و  ضرورت یادگیری آن آشنا کنیم.

زبان بدن چیست؟

در بعضی از شرایط ممکن است شما تنها با رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی و بدون صحبت کردن بتوانید منظور خود را به دیگران انتقال دهید و یا با آن‌ها ارتباط برقرار کنید. در چنین شرایطی در واقع شما توانسته‌اید از زبان اندام خود استفاده کنید. زبان تن و یا همان زبان بدن انسان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارتباطات غیرکلامی شناخته می‌شود که برای برقراری ارتباطات روزانه بسیار ضروری است.

زبان بدن به انگلیسی را بادی لنگویج می‌گویند. یادگیری و آموزش بادی لنگویج به شما کمک می‌کند تا در ارتباطات روزانه خود بدرخشید. شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید تمام حرکات بدن مانند طریقه‌ی نشستن، ایستادن، حرکات بدن، دست دادن، حرکات چهره، حرکات چشم و ابرو و … جزو زبان بدن محسوب می‌شود.

این مجموعه حالات بدن معمولاً به‌صورت ناخودآگاه در افراد به وجود می‌آید. به‌طوری‌که بیشتر افراد از وجود آن بی‌اطلاع هستند. استفاده بهینه و به‌موقع از این حرکات به شما کمک می‌کند تا روابط کاری و اجتماعی بهتری داشته باشید.

ترکیب زبان تن با صحبت کردن باعث می‌شود تا اثرگذاری کلام شما دوچندان شود. به‌طوری‌ که بعد از مدتی تأثیر مثبت آن را بر روی ارتباطات روزانه خود خواهید دید. علاوه بر این، به کمک آشنایی با زبان بدن می‌توانید کنترل بهتری بر روی رفتارها و حرکات خود داشته باشید و یا پیام‌های حرکتی دیگران را بهتر شناسایی کنید.

مثلاً اگر برای انجام مصاحبه شغلی به شرکت یا سازمانی می‌روید، دست‌هایتان می‌تواند استرس شما را به‌خوبی نمایان کند. بی‌قراری، گرفتن محکم دست‌ها و یا قفل کردن آن‌ها عدم اعتمادبه‌نفس شما را نشان می‌دهد؛ بنابراین ممکن است بر روی نتیجه‌ی نهایی مصاحبه تأثیرگذار باشد. با دانستن این موارد می‌توانید کنترل بهتری بر روی دست‌های خود داشته باشید و بوسیله ی بعضی روش های کاهش استرس، خود را در این شرایط کنترل کنید.

ضرورت یادگیری زبان تن

امروزه یادگیری زبان تن تبدیل به یک مهارت شده است. اینکه بدانیم زبان بدن چیست، کمک می‌کند تا کیفیت ارتباط شما بالاتر برود. در واقع ریشه‌ی بسیاری از اتفاقات زندگی مانند شکست‌ها، پیروزی‌ها، غم‌‌ها و شادی‌ها به زبان اندام بستگی دارد. یادگیری مهارت بادی لنگویچ و تکنیک‌های ارتباطی یک عامل مهم در موفقیت مذاکرات و دادوستدها است؛ بنابراین یادگیری آن به‌عنوان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر در برقراری ارتباطات بسیار مؤثر است.

گاهی اوقات ارتباطات غیرکلامی تاثیر بسیار بیشتری نسبت به صحبت کردن داشته باشد. چراکه در برخی از شرایط ممکن است لغات و کلمات مبهم و دوپهلو به نظر برسد. در نتیجه به کمک زبان اندام می‌توانید پیام خود را به شکل صحیح به مخاطب منتقل کنید.

از طرفی دیگر اگر بتوانید افکار و نگرش افراد را از روی حرکات آن‌ها حدس بزنید، در واقع می‌توانید به ذهنیات درونی آن‌ها پی ببرید. این امر باعث می‌شود تا همیشه نسبت به هیجانات و احساسات دیگران دقیق‌تر باشید.

فواید یادگیری زبان تن

رفتار و حالات بدن یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عوامل در برخورد اول است. خیلی از ما زمانی که برای بار اول فردی را ملاقات می‌کنیم، ابتدا او را از روی حرکات و زبان اندام قضاوت می‌کنیم. چراکه زبان بدن نشان‌دهنده‌ی نگرش شخصی شما است و شما می‌توانید این نگرش را از طریق کلمات انتقال دهید؛ بنابراین اهمیت زبان اندام، کمتر از واژه‌ها و کلمات نیست.

آشنایی با زبان بدن مزایای بسیاری دارد. به کمک زبان بدن می‌توانید احساسات خود را به‌خوبی به‌طرف مقابل خود انتقال دهید. به‌ عنوان‌ مثال زمانی که شما به دیگران اظهار علاقه کلامی می‌کنید نمی‌توانید اخم به چهره داشته باشید. در این شرایط حالات چهره و یا رفتارهای حرکتی شما مانند بغل کردن می‌تواند این احساس را به طرف منتقل کند که شما به او علاقه‌مند هستید. در واقع در کنار ارتباط کلامی، زبان اندام می‌تواند وضعیت درونی شما را به‌خوبی نشان دهد.

هرکدام از حرکات اندام شما، می‌تواند جایگزین هزاران کلمه باشد. بدین معنا که شما با حالت‌های صورت و حرکات بدن خود می‌توانید تأثیر کلام خود را دو چندان کنید. مثلاً زمانی که به فردی می‌رسید دست می‌دهید. دست دادن مفهومی فراتر از سلام کردن دارد. این حرکت به‌ظاهر ساده می‌تواند نیت درونی شما را به‌خوبی نشان دهد. مثلاً ممکن است بدون اینکه متوجه باشید به‌گونه‌ای دست دهید که معنا و مفهوم معکوس داشته باشد.

به‌طورکلی یادگیری زبان بدن به شما کمک می‌کند تا بتوانید از رفتارهای و کلمات افراد رمزگشایی کنید. ازجمله فواید یادگیری زبان بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•       می‌توان رفتار و تصمیمات افراد را پیش‌بینی کرد.
•       می‌توان احساسات قلبی افراد نسبت به خودتان را بهتر تشخیص دهید.
•       می‌توان تشخیص داد که فرد دچار ترس شده است.
•       می‌توان تشخیص داد که فرد در حال دروغ‌گویی است و یا واقعیت را می‌گوید.
•       می‌توان استرس افراد را تشخیص داد.

کاربردی ترین تعریف زبان بدن

همیشه شما نمی‌توانید آن چیزی که در ذهنتان وجود دارد را به زبان بیاورید. گاهی نیاز دارید تا بدون صحبت کردن حتی یک کلمه بتوانید رنج، استرس، هیجان و لذت خود را به دیگران منتقل کنید. در این شرایط زبان بدن به شما کمک می‌کند تا دیگران بتوانید به حالات روحی و احساسی شما پی ببرند. مثلاً اگر نیاز به‌تنهایی یا همدردی دیگران دارید، به‌واسطه زبان تن می‌توانید این پیام را به دیگران برسانید.

از طرفی دیگر شما نیز می‌توانید از حالت‌های مختلف بدن افراد پی به احساسات آن‌ها نیز ببرید. به‌ عنوان مثال از روی حالت‌های چشم و طریقه‌ی نگاه کردن افراد به خودتان متوجه خواهید شد که فرد مقابل دارای استرس است یا خیر. همچنین موارد دیگر مانند استرس، ترس، امیدواری، افسردگی، اعتمادبه‌نفس و … به‌واسطه زبان اندام به‌راحتی قابل تشخیص است.

بیشتر حرکات زبان بدن انسان و یا به‌اصطلاح Body Language به‌صورت ناخودآگاه به وجود می‌آید؛ بنابراین تمامی افراد به‌نوعی از این زبان در کارهای روزانه‌ی خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال زمانی که شما دچار تغییر و یا یک چالش احساسی می‌شوید، به‌طور خودکار این احساسات در رفتار و حرکات شما نمود پیدا می‌کند. مثلاً اگر طرف مقابل شما در حال دروغ گفتن باشد، سعی می‌کند تا چشمانش را از شما پنهان کند و یا دائماً دست خود را جلوی دهانش می‌گذارد.

کاربردهای زبان بدن

زبان بدن این امکان را فراهم می‌کند تا با رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی بتوانید پیام خود را به دیگران انتقال دهید و یا با آن‌ها ارتباط مناسب برقرار کنید. در واقع زبان تن یک ابزار قدرتمند است که در کنار صحبت کردن به شما کمک می‌کند تا بتوانید همان چیزی که در ذهن شما می‌گذرد را به طرف مقابل انتقال دهید.

از طرفی دیگر، به کار بردن صحیح زبان بدن در موقعیت‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا زندگی مؤثرتر داشته باشید. اینکه بدانید چه زمانی و کجا زبان تن را به کار ببرید، شما را یک قدم در ارتباطات جلو می‌اندازد. ارتباطات غیرکلامی کاربرد بسیار زیادی داشته و در موارد مختلفی مانند استخدام، آشنایی، دوستی، تربیت فرزند، معاملات، غذا خوردن، فعالیت‌های ورزشی، مصاحبه‌های شغلی و … استفاده می‌شود. به‌طورکلی از زبان تن می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:

• نشان‌دهنده‌ی یک دستورالعمل: اگر تجربه سفر با هواپیما را داشته باشید، حتماً حرکات مهماندار هواپیما را در ابتدای پرواز دیده‌اید. این حرکات در واقع دستورالعمل نشستن و رفتار صحیح در هنگام حادثه را به‌خوبی بیان می‌کند. در چنین شرایطی زبان بدن انسان به‌جای کلام و حرف استفاده می‌شود.
• نشا‌ن‌دهنده‌ی تأکید: گاهی ممکن است که از زبان اندام برای تأکید استفاده کنید. در واقع کاربرد این روش برای زمانی است که می‌خواهید برای چیزی جلب توجه کنید. مثلاً ممکن است در برخی از شرایط از دست و بازوهای خود برای نشان دادن و تأکید بر روی محل زندگی خود استفاده کنید.
• نشان‌دهنده‌ی یک حالت: ممکن است برای شما نیز پیش‌آمده باشد که در جواب تائید و یا رد سؤال کسی از علامت سر استفاده کنید. مثلاً اگر جواب شما بله باشد، سر خود را به نشانه‌ی بله تکان می‌دهید و یا شانه‌های خود را به نشانه‌ی نه بالا می‌اندازید. درنتیجه زبان بدن به‌عنوان یک نشانه به دیگران کمک می‌کند تا مفهوم حرکات شما را به‌خوبی متوجه شوند.

زبان بدن در بازاریابی

یکی از کاربردهای زبان تن در مشاغل است. در بسیاری از معاملات و ارتباطات آنچه به‌صورت کلامی صحبت می‌کنید همیشه مهم نیست. بلکه گاهی شیوه و نحوه‌ی سخن گفتن شما تاثیر بسیار زیادی بر روی مخاطب می‌گذارد. در واقع حسی که شما در طرف مقابل ایجاد می‌کنید، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این ویژگی به‌خصوص در برخی از مشاغل مانند بازاریابی بسیار اهمیت دارد.

وقتی می‌خواهید محصولی را به فروش برسانید باید حس آرامش و اطمینان را در فرد مقابل ایجاد کنید. در غیر این صورت ممکن است طرف مقابل به شما اعتماد نکند و برای صحبت‌های شما ارزش قائل نشود. در نتیجه کنترل بر روی تمام حالات و حرکات بدن مانند حرکات چشم و ابرو، حرکات بدن، دست‌وپا می‌تواند برای یک بازاریاب، موفقیت را به دنبال داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است زبان بدن، دشمن اصلی شما باشد.

درنتیجه بهتر است که برای تمام جلسات کاری خود به زبان اندام خود دقت کنید. سعی کنید که احساسات خوب را برای مخاطب خود بفرستید. این ویژگی به‌خصوص برای جلسه اول بسیار اهمیت دارد. اگر برداشت اول طرف مقابل نسبت به شما خوب باشد، می‌توانید به ادامه همکاری امیدوار باشید.

نکات مهم برای زبان بدن در بازاریابی

مشتری شما در جلسه اول مطمئناً شمارا نمی‌شناسد؛ بنابراین جلسه اول کاری بسیار تاثیرگذار است. او سعی می‌کند تا از طریق ارتباطات غیرکلامی بتواند ذهن شما را بخواند. پس باید به‌گونه‌ای برخورد کنید تا او در حضور شما احساس راحتی کند. بهتر است نکات جالب زبان بدن در حوزه ی بازاریابی را بدانید:

• ارتباطات چشمی: بیشتر واکنش‌های هیجانی بر روی حالات صورت شما تأثیر می‌گذارد. در حقیقت چشم‌ها یک عامل بسیار مهم برای انتقال حس درونی شما است؛ بنابراین تأثیر ارتباطات چشمی را در بازاریابی دست‌کم نگیرید. برای این منظور بهتر است در طول جلسه با مشتری، ارتباطات چشمی بسیار زیادی را برقرار کنید.
• حالات صورت: ممکن است برای شما نیز پیش‌آمده باشد که وقتی کسی با لبخند با شما صحبت می‌کند، این حس القا شود که طرف مقابل با شما صادق است؛ بنابراین در طول جلسات بازاریابی به حالات دهان و حرکت لب‌هایتان بسیار اهمیت دهید.
• شیوه قرار گرفتن دست‌ها: شیوه‌ی قرار گرفتن دست‌ها می‌تواند گاهی نتیجه‌ی معکوس داشته باشد. مثلاً وقتی در طول جلسات بازاریابی دست‌های خود را داخل جیب می‌گذارید، این حس به مشتری منتقل می‌شود که نسبت به او بی‌تفاوت هستید. سعی کنید که دست‌های خود را باز بگذارید تا حس دوستانه را به او انتقال دهید.
• عادت‌های غلط حالت پا: تکان دادن مداوم پاها، روی هم انداختن پاها و … ازجمله عادت‌های غلط زبان بدن در یک جلسه کاری است. طوری رفتار کنید که مشتری متوجه پاهای شما نشود.
• حرکت‌های اضافی: برخی حرکات اضافی مانند باز و بسته کردن مداوم سر خودکار می‌تواند به‌صورت یک رفتار ناپسند جلوه کند.
• حفظ فاصله شخصی: نزدیکی بیش‌ازاندازه و یا فاصله گرفتن باعث می‌شود تا تأثیر خوبی بر روی طرف مقابل نگذارد. بهتر است در فاصله‌ای بین ۳۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر از طرف مقابل قرار بگیرید.

نتیجه‌گیری نهایی

یکی از ابزارهای بسیار قدرتمند برای ارتباطات روزانه زبان بدن است. به کمک این زبان غیر کلامی می‌توانید در ارتباطات خود موفق باشید. زبان اندام همان‌طور که از نام آن مشخص است به مجموعه حالات تن و اجزای صورت مانند دست‌ها، پاها، چشم‌ها و … گفته می‌شود.

این زبان برخلاف کلمات می‌تواند از احساسات واقعی و ذهن شما پرده‌برداری کند؛ بنابراین کنترل و استفاده‌ی به‌جا از زبان اندام می‌تواند شما را جذاب‌تر از قبل کند. از طرفی دیگر به کمک زبان اندام می‌توانید به افکار دیگران پی ببرید؛ بنابراین همانند سایر زبان‌ها، یادگیری زبان تن بسیار ضروری است تا با دانستن علائم بدنی بتوانید مسلط‌تر و بهتر از قبل عمل کنید.