اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder) چیست ؟
اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک وضعیت روانی جدی است که با روحیه و احساسات، روابط و رفتار ناپایدار مشخص می‌شود. این یکی از چندین اختلال شخصیت است که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) شناخته شده است. اختلالات شخصیتی شرایط روحی و روانی است که در بزرگسالی یا اوایل بزرگسالی آغاز می‌شود، در طی سالیان متمادی ادامه دارد، و در صورت عدم درمان ممکن است ناراحتی زیادی ایجاد کند.
فهرست مطالب
علائم اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی اغلب می‌تواند در توانایی شما برای لذت بردن از زندگی یا دستیابی به تحقق هدف در روابط، کار یا مدرسه اختلال ایجاد کند. این امر با مشکلات خاص و قابل توجهی در روابط بین فردی، خویشتن شناسی، احساسات، رفتارها و تفکر همراه است، از جمله:
- رفتارها: اختلال شخصیت مرزی با تمایل به مشارکت در رفتارهای پرخطر و تحریک‌آمیز، مانند رفتن به سمت انجام اعمال بی بند و باری، نوشیدن مقادیر زیاد الکل یا سوء مصرف مواد مخدر، درگیر شدن در رابطه جنسی زودگذر یا پرخطر و یا خوردن غذا همراه است. همچنین، افراد مبتلا به BPD بیشتر مستعد ابتلا به رفتارهای آسیب‌زا مانند بریدن یا سوزاندن و اقدام به خودکشی هستند.
- احساسات: بی‌ثباتی عاطفی یکی از ویژگی‌های اصلی اختلال مرزی است. افراد احساس می‌کنند که با تغییر سریع خلق و خوی احساس راحتی می‌کنند. تغییرات روحی ممکن است در دقایقی از روز ادامه داشته باشد و غالباً شدید هستند. همچنین عصبانیت، اضطراب، و خالی بودن بیش از حد رایج است.
- روابط: افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی تمایل دارند روابط نزدیکی با عزیزان داشته باشند که با درگیری‌های مکرر، استدلال ها و تفکیک‌های مکرر مشخص می‌شوند. BPD با ترس شدید از رها شدن عزیزان و تلاش برای جلوگیری از ترک واقعی یا تصور آن همراه است. این معمولاً منجر به ایجاد مشکل در اعتماد کردن می‌شود و روابط را تحت فشار قرار می‌دهد.
- خویشتن شناسی: افراد مبتلا به اختلال مرزی مشکلات مربوط به ثبات احساس خویشتن دارند. آنها فراز و نشیب‌های زیادی را در مورد احساس خود نسبت به خود گزارش می‌دهند. یک لحظه ممکن است احساس خوبی نسبت به خود نشان دهند اما در لحظه دیگر ممکن است احساس بدی یا حتی شر بودن کنند.
- تغییرات ناشی از استرس در تفکر: در شرایط استرس، افراد مبتلا به اختلال مرزی ممکن است دچار تغییراتی در تفکر شوند، از جمله افکار پارانوئید (به عنوان مثال افکاری که ممکن است دیگران در تلاش باشند تا به آنها آسیب برساند)، یا تفکیک (احساس فاصله، بی‌حسی و یا مثل آنها واقعاً در بدنشان نیستند).
دلایل اختلال شخصیت مرزی
مانند بیشتر اختلالات روانشناختی، علت دقیق ابتلا به اختلال شخصیت مرزی مشخص نیست. با این حال، تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد در این اختلال، ترکیبی از طبیعت (زیست‌شناسی یا ژنتیک) و تغذیه (محیط) در حال بازی است.
عواملی که ممکن است خطر شما را افزایش دهند شامل موارد زیر است:
- ساختار مغز: شواهدی از تفاوت در ساختار و عملکرد مغز در افراد مبتلا به BPD به ویژه در قسمت‌هایی از مغز وجود دارد که بر کنترل تکانه و تنظیم عاطفی تأثیر می‌گذارد.
- سابقه خانوادگی: داشتن والدین یا خواهر و برادر با اختلال مرزی همچنین به این معنی است که احتمال ابتلا به آن در معرض خطر بیشتری است
- تجارب منفی: بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال، سوءاستفاده از کودکان، تروما یا غفلت را تجربه کرده‌اند و یا در سنین کودکی از مراقبین خود جدا شده‌اند. کسانی که این تجربه‌ها را تجربه کرده‌اند، اختلال شخصیت مرزی ندارند.
به یاد داشته باشید که یک عامل خطر با علت یکسان نیست؛ فقط به این دلیل که عوامل خطر دارید بدان معنی نیست که شما اختلال شخصیت مرزی ایجاد خواهید کرد. دقیقاً همانطور که بسیاری از افرادی که این عوامل خطر را ندارند و به هر حال آن را توسعه می‌دهند.
درمان اختلال شخصیت مرزی
اگر چه زمانی کارشناسان معتقد بودند که اختلال شخصیت مرزی بعید است که به درمان پاسخ دهد، اما تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۱۷ نشان داده است که این اختلال بسیار قابل درمان است. دریافت کمک از یک متخصص بهداشت روان بسیار مهم است زیرا با یک درمان مداوم می‌توانید کیفیت بهتری را تجربه کنید.
از آنجا که اختلال مرزی با رفتارهای پرخطر، خود آسیبی و خودکشی همراه است، درمان می‌تواند به مهار این رفتارها کمک کند. کسی را پیدا کنید که در اختلال شخصیت مرزی تخصص دارد زیرا به درمان‌هایی نیاز خواهید داشت که بطور خاص به اختلال مرزی اختصاص داده شده باشند. اگر شما درمان صحیحی را انجام ندهید، ممکن است به اندازه کافی مؤثر نباشد.
ترتیب معمول گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:
- روان درمانی: این روش درمانی استاندارد برای اختلال شخصیت مرزی است. نمونه‌هایی از روان درمانی که اختلال شخصیت مرزیرا هدف قرار می‌دهند شامل رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) و درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) است. این ممکن است شامل خانواده، دوستان یا مراقبان شما نیز باشد.
- دارو: متخصص بهداشت روان شما ممکن است برای کمک به درمان علائم خاصی مانند افسردگی یا نوسانات خوی دارویی را نیز توصیه کند.
- سایر درمان‌ها: ممکن است بستری شدن در بیمارستان یا معالجه شدیدتر نیز در مواقع بحران ضروری باشد.
علائم اختلال شخصیت مرزی می‌تواند مناطق مختلفی از جمله کار، مدرسه، روابط ، وضعیت قانونی و سلامت جسمی را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل درمان بسیار مهم است. علیرغم موانعی که اختلال مرزی می‌تواند ایجاد کند، بسیاری از افراد مبتلا به BPD طبیعی زندگی می‌کنند و زندگی خود را با برنامه‌ریزی حفظ و کنترل می‌کنند.
ازدواج و اختلال شخصیت مرزی
انواع مختلف روابط صمیمی تحت تأثیر اختلال مرزی است، اما ازدواج بیشتر از موارد دیگر تحت تاثیر این اختلال است. به طور خاص، ازدواج‌هایی که در آن یا یک یا هر دو شریک زندگی مبتلا به شخصیت مرزی هستند می‌توانند بسیار پرخاشگرانه، مشاجره‌آمیز و ناکارآمد باشند.
آمار ازدواج در شخصیت‌های مرزی
مطالعات در مورد وضعیت تأهل در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی نشان داده است كه حدود ۶۰٪ این افراد متاهل هستند (این مطالعات در افراد با سن متوسط حدود ۴۰ سال انجام شده است). این نشان می‌دهد كه افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی كمتر از افراد معمولی ازدواج می‌كنند.
به طور غیر منتظره، افراد مبتلا به اختلال مرزی از طلاق بالاتری نسبت به جمعیت عمومی برخوردار نیستند. با سن متوسط حدود ۴۰ سال، میزان طلاق در افراد مبتلا به اختلال مرزی حدود ۳۵٪ است. با این حال، افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به احتمال بسیار زیاد بعد از طلاق مجددا ازدواج می‌کنند. در حقیقت، فقط در حدود ۱۰٪ از افراد مبتلا به BPD در حدود ۴۰ سالگی مجدداً ازدواج می‌کنند.
در یک یادداشت جالب، تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که دارای اختلال مرزی هستند و کاهش قابل توجهی در علائم اختلال شخصیت مرزی در آنها مشاهده شده، بیشتر از افراد بهبود نیافته‌ی مبتلا به BPD ازدواج کرده و والدین می‌شوند و احتمال طلاق کمتری دارند.
