اختلال شخصیت مرزی چیست؟ درمان اختلال شخصیت مرزی + تست

اختلال شخصیت مرزی یا Borderline Personality Disorder که به اختصار BPD هم نشان داده می‌شود، یکی از انواع اختلالات شخصیتی است که افراد مبتلا به آن در همه جنبه‌های زندگی‌شان نوعی بی‌ثباتی دارند.

دو ویژگی مهم افراد مرزی حساسیت زیاد به شرایط محیطی و ترس از ترد شدن است. این افراد چون خود را بد می‌دانند، همیشه می‌ترسند که از سمت دوستان و اطرافیان، طرد شوند.

بررسی‌های روانپزشکی نشان می‌دهند که شیوع اختلال مرزی در بین زنان و مردان ایرانی تفاوتی ندارد؛ اما مردان بیشتر از طرد شدن می‌ترسند؛ در حالی که زنان ایرانی مبتلا به این اختلال، بیشتر به شرایط محیطی حساسیت نشان می‌دهند.

اختلال شخصیت مرزی یک مشکل چند عاملی است؛ اما تحقیقات نشان داده است که بی‌توجهی و مشکلات عاطفی دوران کودکی تاثیر زیادی در ابتلا به این اختلال دارند. کودکانی که آزار جسمی و جنسی می‌بینند، در بزرگسالی بیشتر دچار این اختلال می‌شوند.

روانشناسان برای درمان این افراد، روان‌درمانی را توصیه و گاهی هم از داروهای روان برای بهبود علائم آن‌ها استفاده می‌کنند.

اگر به اطلاعات بیشتری در مورد اختلال شخصیت مرزی، ویژگی‌ها، علائم و روش‌های درمانی آن نیاز دارید، در ادامه با ایده آل مگ همراه باشید. 

اختلال شخصیت مرزی چیست؟ ( Borderline Personality Disorder چیست )

هر فرد با استفاده از الگوهای رفتاری خود با جامعه ارتباط برقرار می‌کند. اگر این الگوهای رفتاری با هنجارهای اجتماعی در تضاد باشند، فرد در جامعه دچار مشکل می‌شود. افرادی که الگوهای رفتاری متضاد با هنجارهای اجتماعی دارند به اختلال شخصیت مبتلا هستند.

اختلال شخصیتی انواع مختلفی دارد که اختلال شخصیت مرزی رایج‌ترین نوع آن است که فرد مبتلا الگوهای رفتاری سازگار با جامعه ندارد. این افراد در برابر اتفاقات و مشکلات بیش از حد واکنش نشان می‌دهند و از طرد شدن توسط دوستان و اطرافیان به شدت می‌ترسند. یکی از خطرناک‌ترین الگوهای رفتاری افراد مرزی، تمایل آن‌ها برای آسیب‌زدن به خود و حتی خودکشی است.

BPD می‌تواند با سایر مشکلات روان، مانند افسردگی، اضطراب یا دیگر اختلالات شخصیتی همراه باشد. این نوع اختلال در دسته دوم اختلالات شخصیت یعنی اختلالی که باعث احساسی و دمدمی مزاج شدن افراد می‌شود، قرار می‌گیرد.

برای اثبات وجود مرزی بودن یک شخص، الگوهای رفتاری ناهنجار او باید به صورت مداوم تکرار شوند؛ یعنی نمی‌توان فردی که تنها یک بار این الگوها را از خود نشان داده است را مرزی دانست.

روانشناسان و روانپزشکان از روان‌درمانی و گاهی دارودرمانی برای بهبود حال این بیماران استفاده می‌کنند. برای گرفتن بهترین نتیجه از درمان، بیمار می‌تواند با تغییر سبک زندگی هم، الگوهای رفتاری خود را بهبود دهد و احساسات خود را کنترل کند.

انواع اختلال شخصیت مرزی

در سال ۲۰۰۲ دکتر اولدهام، اختلال شخصیت مرزی را به ۵ زیر گروه مختلف تقسیم کرد. باید به این نکته توجه کرد که برخی از افراد ممکن است علائم و نشانه‌های دو یا چند زیرگروه را از خود نشان دهند.

در ادامه با این ۵ زیر گروه آشنا می‌شویم:

شخصیت مرزی احساساتی (Affective)

Borderline Personality Disorder در درجه اول با بی‌نظمی عاطفی مشخص می‌شود؛ یعنی فرد نمی‌تواند احساسات خود را کنترل کند. چنین افرادی ممکن است در طول یک روز دچار تغییرات خلقی مکرر و شدید شوند. اضطراب، افسردگی و خودکشی کردن مهم‌‌ترین ویژگی‌های افراد مرزی احساساتی است.

شخصیت مرزی تکانشی (Impulsive)

در این نوع از اختلال مرزی شخص بدون فکر کردن به عواقب کارش، آن را انجام می‌دهد. این شخص ممکن است بدون در نظر گرفتن بودجه مالی خود، خریدهای گرانقیمت و زیاد انجام دهد. در نوع اول فرد کنترل احساسات خود را از دست می‌دهد و در نوع دوم شخص کنترل رفتار خود را ندارد. خودزنی، پرخوری، مصرف مواد مخدر، رانندگی خطرناک و داشتن روابط جنسی پرخطر از دیگر ویژگی‌های افراد تکانشی است.

شخصیت مرزی پرخاشگر (Aggressive)

این افرد معمولا زودتر و خیلی بیشتر از افراد معمولی خشمگین می‌شوند. در واقع خشمی که آن‌ها از خود نشان می‌دهند متناسب با وضعیت پیش آمده و قابل کنترل نیست. این افراد ممکن است در هنگام خشم، به طرف مقابل خود آسیب بزنند یا اشیا را به اطراف پرتاب کنند.

شخصیت وابسته (Dependent)

شخصیت‌های مرزی در این دسته قرار می‌گیرند که از تنهایی می‌ترسند و به افراد دیگر وابستگی شدید دارند. این افراد نمی‌توانند در کارها مستقل عمل کنند و برای تنها نبودن حتی بیش از حد نیازهای دیگران را برآورده می‌کنند. شخصیت وابسته معمولا از دیگران تقلید می‌کند و هویت ناپایدار دارد.

شخصیت پوچ (Empty)

افرادی که در این دسته قرار می‌گیرند هم مانند دسته قبل مشکلات هویتی دارند. این افراد احساس خوبی نسبت به خود ندارند و همواره احساس خالی بودن می‌کنند. این افراد معمولا به دیگران اعتماد ندارند و نمی‌توانند اهداف مهم زندگی خود را مشخص کنند.

جدول ویژگی‌های رفتاری و شاخص‌های روانشناختی انواع شخصیت مرزی

در جدول زیر می‌توانید به طور خلاصه ویژگی‌های مهم و معیاری‌های تشخیصی ۵ نوع از اختلال شخصیت مرزی را بخوانید:

علائم اختلال شخصیت مرزی

افراد مرزی نوسانات خلقی زیادی دارند. معیارها، منابع و ارزش‌های این افراد به طور مداوم تغییر می‌کنند؛ به همین دلیل است که نظرات آن‌ها در مورد افراد هم به سرعت تغییر می‌کند. یک فرد مرزی ممکن است، مدتی یک نفر را خیلی دوست داشته باشد؛ اما بعد از مدتی از او متنفر شود. این احساسات ناپایدار باعث می‌شوند تا افراد مرزی روابط پایداری نداشته باشند و احساسات خود را بیش از حد بروز دهند.

متخصصن روان برای تعیین یک فرد دارای اختلال شخصیت مرزی، ۹ معیار و الگوی رفتاری را مشخص کرده‌اند (ملاک‌های تشخیصی DSM-5 در مورد اختلال شخصیت مرزی)؛ در صورتی که شخصی، ۵ مورد یا بیشتر از این الگوهای رفتاری را به طور مدوام داشته باشد، اختلال مرزی در او تایید می‌شود.

این الگوهای رفتاری عبارتند از:

۱. ترس از رها شدن و طرد شدن

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های افراد مرزی، ترس شدید از طرد شدن است. ترس از رها شدن و تنها ماندن ممکن است در این افراد به حدی باشد که اگر شخص مورد علاقه‌شان (دوست، همسر یا معشوقه) دیر از سرکار بیاید یا به یک سفر چند روزه برود، آن‌ها شدیدا عصبی شوند و به هم بریزند.

در این شرایط شخص مرزی سعی می‌کند با رفتارهایی مثل التماس، دعوا و حتی مانع شدن، از رفتن شخص مورد علاقه‌اش جلوگیری کند. این رفتارها معمولا نتیجه‌ عکس دارد و برای شخص مقابل آزاردهنده است؛ پس فرد مرزی را ترک می‌کند.

۲. روابط ناپایدار

معیارها و ارزش‌های شخص مبتلا به اBorderline Personality Disorder به طور مداوم تغییر می‌کنند؛ به همین دلیل تمایل به روابط کوتاه مدت دارد. این افراد به سرعت عاشق می‌شوند؛ چون تصور می‌کنند که شاید فرد جدید حال آن‌ها را بهتر کند. فرد مرزی با این دیدگاه وارد یک رابطه می‌شود؛ اما خیلی زود از طرف مقابلش ناامید می‌شود.

افراد مرزی در رابطه عاطفی حد وسط ندارند؛ باید گفت که آن‌ها صفر یا صد هستند. این نوسانات خلقی و رهاشدن‌های مکرر باعث می‌شود که شخصیت مرزی احساس «بد بودن» کند و خشم و نفرت در وجودش ایجاد شود.

۳. نداشتن ذهنیت روشن از شخصیت خود

افراد مرزی احساس روشنی از شخصیت خود ندارند. آن‌ها گاهی نسبت به خود احساس خیلی خوبی دارند و گاهی هم از خودشان متنفرند. این موضوع باعث می‌شود که آن‌ها حتی تصور روشنی از این که «چه چیزی از زندگی می‌خواهند»، نداشته باشند.

این افراد به طور مداوم دوستان، معشوق، ارزش‌ها و اهداف خود را در زندگی عوض می‌کنند. در برخی موارد افراد با اختلال شخصیت مرزی دین و هویت جنسی خود را هم تغییر می‌دهند.

۴. رفتارهای پرخطر و آسیب‌زا

افراد مرزی در لحظه ممکن است رفتارهایی مثل خرید لباس و وسایل گرانقیمت، رانندگی پرخطر، زیاده‌روی در غذاخوردن، مصرف بیش از حد مشروبات الکلی و مواد مخدر را انجام دهند. این رفتارها در لحظه باعث کاهش خشم و احساس بهتر آن‌ها می‌شوند؛ اما در طولانی مدت به افراد مرزی و اطرافیانشان آسیب می‌رساند.

۵. خودزنی عمدی و خودکشی

یکی از الگوهای رفتاری شاخص افراد مرزی خودزنی‌های مکرر و خودکشی است. این افراد معمولا به خودکشی فکر و اطرافیان را تهدید به خودکشی می‌کنند.

خودآزاری‌هایی مثل بریدن (زخم‌هایی روی دست و پا) یا سوزاندن هم در این افراد زیاد دیده می‌شوند.

۶. نوسانات شدید عاطفی، احساسات ناپایدار

افراد مرزی در یک لحظه احساس خوشبختی می‌کنند و در لحظه‌ای دیگری احساس بدبختی دارند. مشکلات و گرفتاری‌هایی که دیگران به سرعت آن‌ها را حل و فراموش می‌کنند، می‌تواند برای این افرد به یک مشکل احساسی تبدیل شوند.

نوسانات خلقی در افراد مرزی خیلی سریع اتفاق می‌افتد و این تغییر از حس خوب به بد، چند دقیقه یا چند ساعت بیشتر طول نمی‌کشد.

۷. احساس پوچی زیاد

افراد مبتلا به این اختلال معمولا از احساس خلا و پوچی زیاد در وجود خود صحبت می‌کنند. شخص مرزی برای بهتر شدن حالش به دنبال روش‌های پر کردن این خلا است. پرخوری، مصرف زیاد مشروبات الکی، مصرف مواد مخدر و داشتن روابط جنسی متعدد روش‌هایی است که شخص برای پر کردن خلا درونی خود از آن‌ها استفاده می‌کند.

۸. خشم زیاد و شدید

خشم و عصبانیت زیاد یکی دیگر از ویژگی‌های افراد دارای اختلال BPD است. این افراد در مواجه با موضوع کوچکی به شدت عصبانی می‌شوند. این عصبانیت معمولا با فریاد و پرتاب کردن اشیا همراه است.

۹. توهم توطئه و تعبیر سوء از انگیزه اطرافیان

این افراد همیشه به اطرافیانشان مشکوک هستند و می‌ترسند که توطئه‌ای در کار باشد. این موضوع باعث می‌شود که در شرایطی که زیر فشار استرس هستند، نتوانند به خوبی تصمیم بگیرند. افراد مبتلا به Borderline Personality Disorder ممکن است گاهی احساس کنند که بیرون از بدن خود هستند.

دلایل ایجاد شخصیت مرزی

با وجود پیشرفت‌های علم شناخت روان انسان، هنوز دلایل ایجاد اختلال شخصیت مرزی به درستی مشخص نیستند؛ اما متخصصان اعتقاد دارند که اختلال مرزی، یک مشکل چند عاملی است. ویژگی‌های ارثی و بیولوژیک، ساختار مغز و عوامل محیطی می‌توانند در ایجاد این مشکل موثر باشند.

ژنتیک

مطالعات نشان داده‌اند که کسانی که افراد درجه یک خانواده‌شان مثل پدر، مادر، خواهر یا برادر این اختلال را دارند به احتمال بیشتری دچار این مشکل می‌شوند. این موضوع می‌تواند تاثیر برخی جهش‌های ژنی را در ابتلا به شخصیت مرزی نشان دهد.

وجود افراد مرزی در خانواده به معنی ابتلای صد در صدی به این اختلال نیست؛ بلکه این موضوع می‌تواند زنگ خطری برای کودکان و نوجوانانی باشد که این مشکل را در خانواده خود دارند.

اگر کودک یا نوجوانی در چنین خانواده‌هایی الگوهای رفتاری ناهنجار از خود نشان داد، حتما باید در مورد این رفتارهای او با یک روانشناس معتبر مشاوره کرد.

عوامل محیطی

عوامل محیطی هم یکی دیگر از فاکتورهای تاثیر‌گذار در ایجاد اختلال شخصیت مرزی است. فرهنگ غالب جامعه، شرع جامعه، روابط اجتماعی از جمله عوامل موثر در ایجاد Borderline Personality Disorder است.

مشکلات دوران کودکی

برخی از محققان اعتقاد دارند که مشکلات دوران کودکی، مهم‌ترین عامل ایجاد این اختلال است. از مهم‌ترین مشکلاتی که باعث ایجاد شخصیت BPD در بزرگسالی می‌شود، باید به موارد زیر اشاره کرد:

• بی‌توجهی والدین در دوران کودکی
• ناسازگاری والدین
• بدرفتاری با کودک
• سوء استفاده جنسی از کودک
• سوء استفاده عاطفی از کودک

تغییر ساختار مغز

مطالعات مختلفی نشان داده است که مغز افراد BPD از نظر ساختار بخش‌های کنترل‌کننده احساسات و رفتار، با مغز افراد سالم کمی فرق دارد. این موضوع نشان می‌دهد که عوامل بیولوژیک و جسمانی هم در ایجاد این اختلال تاثیر دارند.

ویژگی‌های افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی

افراد مرزی دچار نوسانات خلقی هستند و همان‌طور که گفتیم ارزش‌های آن‌ها سریع تغییر می‌کند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های این افراد اشاره می‌کنیم.

طبقه‌بندی افراد به خوب یا بد بدون حد وسط

افرادی مرزی نمی‌توانند حد وسط را رعایت کنند و افراد از دید آن‌ها خوب مطلق یا بد مطلق هستند؛ علاوه بر این موضوع چون به طور مداوم معیارها و ارزش‌های آن‌ها تغییر می‌کند به راحتی عشق‌شان به نفرت تبدیل می‌شود.

خشم ناگهانی و شدید

شخصیت مرزی احساسات خود را بیش از حد بروز می‌دهد و این موضوع در مورد احساس خشم بیشتر است. BPD به سرعت از کوچک‌ترین چیزها عصبانی می‌شود. او ممکن است برای کمتر شدن احساس خشم، اشیا را به اطراف پرتاب کند، حتی شخص مقابل خود را بزند.

شرکای جنسی متعدد

احساس پوچی زیاد BPD‌ها باعث می‌شود این افراد به داشتن روابط جنسی متعدد و متنوع تمایل داشته باشند. شخص مرزی تصور می‌کند که رابطه جنسی می‌تواند باعث بهبود احساس پوچ او شود؛ اما این احساس باز هم با او است.

تمایل به مصرف مواد مخدر

مصرف مواد مخدر هم به دلیل احساس پوچی زیاد این افراد است. شخصت BPD می‌خواهد با مصرف مواد مخدر، پوچی خود را تسکین دهد؛ اما مواد مخدر باعث بدتر شدن احساسات ناخوشایند او می‌شوند.

خودزنی و خودسوزی

خودزنی و خودسوزی در اغلب افراد مرزی دیده می‌شود. معمولا جای زخم و اسکار روی دست و پای این افراد زیاد دیده می‌شوند. در موارد حادتر ممکن است شخص مرزی دست به خودکشی بزند.

تغییر جنسیت

احساس پوچی و لذت نبردن از رابطه جنسی ممکن است باعث شود که یک فرد مرزی حتی به تغییر جنسیت هم فکر کند.

تغییر دین

از آن جایی که BPDها به طور مداوم ارزش‌ها و معیارهای خود را تغییر می‌دهند؛ ممکن است به تغییر دین یا مذهب هم فکر کنند.

عوارض اختلال شخصیت BPD

اختلال شخصیت مرزی می‌تواند عوارض جانبی هم داشته باشد یا با سایر اختلالات شخصیتی همراه باشد. برای درمان این عوارض شخص ممکن است نیاز به مصرف دارو داشته باشد.

افسردگی

طرد شدن مکرر باعث می‌شود که شخصیت مرزی احساس خوبی نسبت به خود نداشته باشد و به مرور زمان دچار افسردگی شود.

اعتیاد

افراد مرزی بیشتر تمایل به مصرف مواد مخدر دارند. احساس سرخوشی مصرف این مواد، برای مدتی کوتاه حال آن‌ها را بهتر می‌کند؛ اما به مرور زمان و مصرف بیشتر احساسات منفی آن‌ها بیشتر هم می‌شوند.

پرخوری عصبی

خلا وجودی این افراد باعث می‌شود که آن‌ها برای برطرف کردن احساس ناخوشایند خود پرخوری کنند.

اختلالات اضطرابی

اختلال اضطرابی اختلالی است که در آن، فرد ترس و اضطراب شدیدی را تجربه می‌کند. ترس در اختلال اضطرابی می‌تواند به دلیل یک اتفاق دردناک باشد یا نگرانی از آینده. افراد مرزی معمولا در واکنش به محرک‌های بیرونی، دچار اضطراب می‌شوند.

اختلال BPD و ابتلا به دیگر اختلالات شخصیتی

اختلال شخصیت مرزی می‌تواند با سایر اختلالات شخصیتی همراه باشد؛ البته این موضوع باید توسط یک روانشناس بررسی و اثبات شود. از بین ۱۲ اختلال شخصیتی شناخته شد، احتمال همزمانی BPD با اختلالات زیر بیشتر است:

• اختلال شخصیت ضداجتماعی: یک فرد مرزی ممکن است صفات و ویژگی‌های یک شخص ضداجتماعی را هم نشان دهد. در چنین شرایطی فرد هم ویژگی‌های یک شخص مرزی را دارد و هم رفتارهایی مثل دروغ‌گویی، بی‌احترامی به دیگران و مسئولیت‌پذیر نبودن را از خود نشان می‌دهد.
• اختلال شخصیت پارانوئید: در این مورد هم شخص ویژگی‌های هر دو اختلال را نشان می‌دهد؛ یعنی علاوه بر ویژگی‌هایی که گفته شد، فرد، شکاک، کینه‌جو، انتقام‌جو است و خیلی سخت دیگران را می‌بخشد.
• اختلال اجتنابی: در این مورد هم فرد ویژگی‌های هر دو اختلال را دارد. شخص علاوه بر اعتماد به‌نفس و عزت نفس پایین، از تایید نشدن و انتقاد دیگران می‌ترسد.
• اختلال شخصیت وابسته: در صورت وجود اختلال مرزی و وابسته به طور همزمان، شخص به دیگران وابسته است، جدایی از دیگران او را آزار می‌دهد، مسئولیت‌های مهم زندگی‌اش را به دوش نمی‌گیرد و ممکن است برای برآورده شدن نیازهای حامی‌اش بیش از حالت عادی تلاش کند. حدود ۴۰ درصد افراد مرزی، دچار وابستگی هم هستند.
• اختلال خودشیفتگی: یک فرد مرزی ممکن است نشانه‌های یک شخصیت خودشیفته را هم داشته باشد. حدود ۲۰ درصد از افراد مرزی، علائم خودشیفتگی را هم دارند. نپذیرفتن انتقاد و عکس‌العمل شدید به آن، عزت نفس و اعتماد به‌نفس پایین از نشانه‌های مهم افرادی است که این دو اختلال را به طور همزمان دارند.

اختلال شخصیت مرزی در زنان

تحقیقات ثابت کرده‌اند که میزان شیوع اختلال BPD در زنان و مردان تفاوتی ندارد؛ هر چند که آمارها ابتلای بیشتر زنان به این اختلال را تایید می‌کند. این موضوع به دلیل مراجعه بیشتر زنان برای حل مشکلات رفتاری و تشخیص بیشتر است.

مهم‌ترین علائم زنان مرزی

همان‌طور که گفتیم در ایران زنان مرزی نسبت به مردان دارای این اختلال، بیشتر دچار مشکلات احساسی هستند و برخی از علائم آن‌ها با مردان فرق می‌کند. زنان BPD بیشتر مشکلات زیر را دارند:

• خودزنی و خودسوزی: یکی از ویژگی‌های مهم زنان مرزی، صدمه زدن به خود است. روی دست، بازو و پای این افراد معمولا جای زخم‌ها و خودسوزی دیده می‌شود.
• روابط ناپایدار احساسی: خانم‌های BPD چون ارزش‌های پایداری ندارند، احساساتشان هم پایدار نیست. این موضوع باعث می‌شود که خیلی زود به یک فرد علاقمند یا از او متنفر شوند.
• تمایل به خرید‌: تمایل به خرید وسایل گرانقیمت که با بودجه و سطح اقتصادی آن‌ها تناسب ندارد یکی دیگر از ویژگی‌های زنان دارای اختلال شخصیت مرزی است.
• پرخوری: پرخوری برای برطرف کردن حس خلا و پوچی درونی در زنان مرزی زیاد دیده می‌شود. معمولا تمایل این زنان به خوردن مقدار زیادی ماده غذایی پرکالری مثل شیرینی یا غذاهای چرب است.

اختلال شخصیت مرزی در مردان

همان‌طور که گفتیم اختلال شخصیت مرزی در مردان علائم متفاوتی نسبت به زنان دارد. مردان ممکن است همراه با اختلال مرزی، اختلالات پارانوئید (شکاک و بدگمان)، خودشیفتگی و ضداجتماعی را هم نشان دهند. مردان مرزی بیشتر از زنان، به مشکلاتی مثل اعتیاد و مصرف مواد مخدر، روابط جنسی خطرناک و وابستگی به قمار دچار می‌شوند.  

مردان مرزی معمولا سعی می‌کنند این اختلال خود را مخفی کنند و به همین دلیل گاهی با بیان نکردن درست احساسات و علائم خود، بیماریشان با اختلالاتی مثل نقص توجه، دوقطبی و روان‌پریشی اشتباه گرفته می‌شود.

مهم‌ترین علائم مردان دارای شخصیت مرزی

وجود اختلال شخصیت مرزی در مردان، باعث می‌شود که ویژگی‌های زیر در آن‌ها دیده شود:

• متعهد نبودن در روابط احساسی یا زناشویی: یک مرد مرزی ممکن است با وجود داشتن همسر به دنبال رابطه جنسی با سایر زنان هم باشد.
• مشکوک بودن به همسر: با وجود این که یک شخص BPD در روابط خود تعهدی ندارد؛ همواره این ترس، همراه اوست که همسر یا معشوقه‌اش به او خیانت کند. این موضوع باعث می‌شود که همواره همسرش را چک کند و به او مشکوک باشد.
• به گردن گرفتن گناه دیگران: مرد مرزی ممکن است به دلیل علاقه و جلوگیری از طرد شدن از سوی شخص مورد علاقه‌اش، به طور مداوم گناه کارهای او را به گردن می‌گیرد یا خود را شریکش معرفی می‌کند.
• حساسیت شدید به انتقاد: چنین مردانی به انتقاد واکنش شدیدی نشان می‌دهند. آن‌ها هر نوع انتقادی را تخریب شخصیت خود تعبیر می‌کنند.
• رفتارهای کنترل کننده: مردان مرزی چون از طرد شدن ترس زیادی دارند به طور مرتب شخص مورد علاقه یا حامی خود را چک می‌کنند؛ چون می‌ترسند که او را از دست بدهند.
• اعتیاد به الکل و مواد مخدر: مردان دارای اختلال شخصیت مرزی، بیشتر از زنانی که این مشکل را دارند به الکل و مواد مخدر معتاد می‌شوند.

اختلال شخصیت مرزی در کودکان

برخلاف سایر اختلالات شخصیتی که بعد از ۱۸ سالگی و تشکیل کامل شخصیت ایجاد می‌شوند، کودکان و نوجوانان هم به اختلال شخصیت مرزی دچار می‌شوند.

روانشناسان اعتقاد دارند که علائم و نشانه‌های اولیه اختلال مرزی به ندرت در افراد زیر ۱۳ سال بروز می‌کند؛ اما بروز آن‌ها قبل از ۱۳ سالگی می‌تواند زنگ هشداری برای والدین آگاه باشد.

همان‌طور که گفتیم یکی از دلایل مهم ابتلا به شخصیت مرزی مشکلات و کمبودهای دوران کودکی است. والدین باید آگاه باشند که کودکانی که آزار جسمی یا جنسی را در این دوران تجربه کردند، والدین ناسازگار دارند یا مورد بی‌توجهی والدین و نزدیکان قرار گرفته‌اند، به احتمال بیشتری به مشکلات و اختلالات شخصیتی دچار می‌شوند.

وجود الگوهای رفتاری مثل دوری‌گزینی از جمع، پرخاشگری و آسیب رساندن به خود یا دیگران از جمله رفتارهای هشدار دهنده هستند؛ البته وجود این الگوهای رفتاری به معنای ابتلا به اختلال مرزی نیست.

والدین می‌توانند با گرفتن راهنمایی از یک روانشناس کودک از پیشرفت این اختلال و شکل‌گیری الگوهای رفتاری غلط در کودک پیشگیری کنند.

اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان

برای تشخیص اختلال BPD در نوجوانان، روانشناسان و روانپزشکان، علاوه بر شناسایی الگوهای رفتاری مرزی، به انگیزه او برای انجام چنین رفتارهایی هم توجه می‌کنند. اگر نوجوان برای مدیریت احساسات خود و رهایی از فشار مشکلات، دست به رفتارهایی مثل مصرف مواد مخدر بزند، ممکن است نشانه‌ای از وجود اختلال مرزی در او باشد.

نوجوانان بیشتر از بزرگسالان به اختلال مرزی دچار می‌شوند؛ اما احتمال بهبودی آن‌ها بیشتر است. اگر این اختلال شخصیتی در نوجوانان تشخیص داده و درمان شود، الگوهای رفتاری، ۵۰ تا ۶۵ درصد بهبود پیدا می‌کند. تحقیقات ثابت کرده‌اند که با افزایش سن به خصوص بعد از ۴۰ سالگی، علائم مرزی در افراد کاهش پیدا می‌کنند.

تست اختلال شخصیت مرزی

یکی از تست‌های معتبر برای تشخیص اختلال مرزی، تست مک لین (MSI-BPD) است. در این تست با جواب دادن «بله» یا «خیر» به ۱۰ سوال، مشخص می‌شود که شخص اختلال مرزی دارد یا نه؟

اگر به انجام این تست تمایل دارید می‌توانید به ۱۰ سوال زیر پاسخ دهید. بعد از جواب دادن به سوالات وارد لینک انتهایی شوید و جواب‌های خود را وارد کنید و نتایج تست را ببینید.

۱.آیا برای شما اتفاق افتاده است که روابط نزدیک و صمیمی شما با بحث و جدال زیاد بهم بخورند یا روابط شما به طور مکرر خراب شوند؟

• بله
• خیر

۲. آیا تاکنون به خود آسیب زده‌اید؟ (بریدن بدن، سوزاندن یا حتی خودکشی)

• بله
• خیر

۳. آیا برای شما پیش آمده که حداقل دو مورد از این رفتارها را داشته باشید؟ (پرخوری، ولخرجی، بدمستی، بددهنی)

• بله
• خیر

۴. آیا بداخلاق هستید؟

• بله
• خیر

۵. آیا زود عصبانی می‌شوید؟ بیشتر وقت‌ها عصبانی هستید با رفتار کنایه‌آمیز دارید؟

• بله
• خیر

۶. آیا در اغلب اوقات نسبت به افراد دیگر بی‌اعتماد هستید؟

• بله
• خیر

۷. آیا این تجربه را داشته‌اید که چیزهای غیرواقعی در اطراف خود احساس کنید؟

• بله
• خیر

۸. آیا تاکنون احساس شدید خالی بودن داشته‌اید؟

• بله
• خیر

۹. آیا برای شما پیش‌آمده که احساس کنید، هویتی ندارید؟

• بله
• خیر

۱۰. آیا برای شما اتفاق افتاده است که برای جلوگیری از این که کسی شما را ترک کند، التماس و خواهش زیادی کنید؟

• بله
• خیر

برای دیدن نتایج تست اینجا را کلیک کنید

نحوه تعامل با افراد دچار BPD

افراد مبتلا یه Borderline Personality Disorder در تعامل با نزدیک‌ترین افراد زندگی‌شان، دچار مشکل هستند. تغییر شدید احساسات، خشم ناگهانی و شدید، ترس از تنها شدن و رفتارهای غیرمنطقی آن‌ها اطرافیانشان را اذیت می‌کند.

در چنین مواردی ممکن است اطرافیان (مانند همسر یا معشوق) تصمیم بگیرند که فرد مرزی را ترک کنند؛ اما افرادی هم وجود دارند که به دلیل علاقه و احساس‌شان، همراه شخص مرزی به زندگی ادامه می‌دهند.

باید این نکته را بدانید که همراهی یک شخص نزدیک می‌تواند تاثیر زیادی در بهبودی علائم شخصیت مرزی داشته باشد. تحقیقات نشان داده است افراد مرزی که از سمت خانواده حمایت و پشتیبانی می‌شوند، تمایل بیشتری به ادامه درمان دارند و زودتر بهبود پیدا می‌کنند.

در ادامه چند نکته مهم برای داشتن رابطه بهتر با یک شخصیت مرزی را به شما می‌گوییم:

۱.در رابطه با شخص مرزی تعادل را رعایت کنید

اگر یکی از اعضای خانواده شما دچار این اختلال است، ممکن است در ابتدا به طور مداوم مراقب او باشد و حتی در مواردی احساسات خود را زیر پا بگذارید. شما وقت و انرژی زیادی برای این شخص می‌گذارید که به مرور زمان باعث ناامیدی، افسردگی و حتی تنفر شما از او می‌شود. با توجه به این موضوع باید در برخورد با یک شخص مرزی تعادل را رعایت کنید.

۲. رفتارهای آسیب‌زای او را شناسایی کنید

برای درک بهتر و پیشگیری از تغییر شدید احساسات شخصیت مرزی سعی کنید، بفهمید که چه چیزی او را ناراحت و وادار به واکنش می‌کند. بعد از شناسایی این موضوع، در مواقع واکنش شدید، او را درک کنید و به دنبال مقابله به مثل با او نباشید. باید بدانید که این رفتارهای او به ندرت عمدی است و بدون نقشه یا فکر انجام می‌شود.

۳. سعی کنید اطلاعاتتان را در مورد اختلال شخصیت مرزی بیشتر کنید

افزایش اطلاعات در مورد اختلال شخصیت مرزی به شما کمک می‌کند که علائم این مشکل را بشناسید؛ این موضوع به درک عزیزی که این مشکل را دارد، کمک زیادی می‌کند.

شما باید در مورد اختلالات و مشکلاتی که همراه این اختلال ممکن است ایجاد شوند هم، اطلاع داشته باشید؛ مثلا ممکن است عزیز شما علاوه بر مرزی بودن دچار افسردگی، اختلال دوقطبی یا حتی اعتیاد شود.

۴. روابط خود را با دوستان و خویشاوندان قطع نکنید

گاهی ممکن است رفتارهای شخص مرزی خانواده، باعث خجالت و شرمساری شما شود. نباید این موضوع باعث شود که شما ارتباط خود را با دیگران قطع کنید؛ چون این موضوع باعث خستگی، افسردگی و دلزدگی شما می‌شود.

۵. شما مسئول رفتارهای شخص مرزی نیستید

برخی از افراد از روی احساس علاقه و محبتی که به شخص مرزی دارند؛ خود را به خاطر رفتارهای مخرب او سرزنش می‌کنند. در برخی موارد حتی ممکن است، خود را دلیل عصبانیت و خشم او بدانند. این افراد باید بدانند که مسئول رفتارهای اشتباه دیگران نیستند.

۶. شنونده خوبی باشید و احساسات او را درک کنید

سعی کنید در مواقعی که شخص آرام است، با دقت به حرف‌های او گوش و احساسات او را درک کنید. در زمانی که با عزیز مرزی خود صحبت می‌کنید با گوشی، لپ‌تاپ یا تبلت بازی نکنید؛ چون او این کارها را نشانه‌ای از بی‌توجهی می‌داند و ممکن است عصبانی شود.

۷. قانون ۳ درجه، برای زندگی با افراد دارای اختلال مرزی را رعایت کنید

برای داشتن رابطه پایدار و سالم در کنار یک فرد مرزی بهتر است همیشه قانون ۳ درجه را به یاد داشته باشید.

قانون ۳ درجه عبارت است از:

• من ایجاد نکردم
• من نمی‌توانم او را درمان کنم
• من نمی‌توانم او را کنترل کنم

۸. برای روابط خود با او حد و مرز تعیین کنید

برای این که شخص مرزی از شما سوء استفاده نکند، برای رابطه با او حد و مرز تعیین کنید. در مواقعی که عزیز مرزی شما آرام است با او صحبت کنید و برای او تعیین کنید که چه رفتارهایی از او را می‌توانید تحمل کنید و کدام رفتارهای او برای شما غیرقابل تحمل است.

رفتارهای آسیب‌زای او (مثل پرتاب اشیا یا خیانت) را تحمل نکنید و به او تذکر دهید؛ اما او را تهدید نکنید و التیماتوم ندهید؛ مثلا با انجام چنین رفتارهایی او را تهدید به رها کردن نکنید یا زمان تعیین کنید که این رفتار را ترک کند.

۹. او را به درمان ترقیب کنید

رفتارهای یک شخص مرزی تا زمانی که زیر نظر یک روانشناس درمان نشود، بهبود پیدا نمی‌کنند؛ پس حتما او را به درمان و مراجعه به یک متخصص تشویق کنید.

درمان اختلال شخصیت مرزی

درمان اصلی اختلال شخصیت مرزی، روان‌درمانی است؛ اما روانپزشکان از برخی داروها هم برای درمان این اختلال استفاده می‌کنند.

افراد مرزی معمولا دچار افسردگی مزمن می‌شوند و ممکن است احساس پوچی کنند. آسیب زدن به خود یا خودکشی هم از دیگر رفتارهای خطرناک و شایع در بین این افراد است. بروز چنین رفتارهایی در شخص مرزی، مراحل درمان او را پیچیده‌تر و سخت‌تر می‌کند.

روان درمانی

روان درمانی، الگوهای فکری ناخودآگاه را که افکار و رفتارهای ناسالم فرد مرزی را هدایت می‌کنند، هدف قرار می‌دهد. روان درمانی، احساسات بیمار را شناسایی می‌کند و سعی دارد که شخص را از نظر عاطفی و عقلانی به حد تعادل برساند.

از موارد دیگری که در طی جلسات روان‌درمانی به بیمار آموزش داده می‌شوند، باید به موارد زیر اشاره کرد:

• آموزش اجتناب از احساسات منفی: در روان‌درمانی به شخص، روش‌هایی برای جلوگیری از احساسات و افکار منفی را آموزش می‌دهند. از سوی دیگر این روش درمانی به آن‌ها آموزش می‌دهد تا در صورت بروز افکار منفی بر آن‌ها غلبه کنند.
• شناسایی الگوهای رفتاری: در این بخش از درمان چگونگی ایجاد روابط و پیوندهای عاطفی فرد بررسی می‌شوند تا یک دید کلی از الگوهای رفتاری شخص BPD بدست آید.
• تمرکز بر روابط: در این بخش، روان درمان‌گر از رابطه‌درمانی برای درک مجدد و اصلاح الگوهای رفتار استفاده می‌کند. با این کار به بیمار نشان داده می‌شود که مشکلات او در روابط ریشه‌ای درونی دارد.
• حضور در جلسات گروه‌درمانی: در طول درمان به بیماران توصیه می‌شود که در جلسات درمانی گروهی شرکت و از افکار، آرزوها، رویاها، ترس‌ها و خیالات خود بدون خجالت صحبت کنند.درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) و روان‌‎درمانی بر پایه انتقال از شناخته‌شده‌ترین روش‌های روان‌درمانی بیماران BPD هستند؛
• درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT): این نوع از روان درمانی بر بهبود روابط بین فردی تمرکز دارد؛ یعنی باعث می‌شود که روابط بین فرد BPD و دیگران تنظیم شود. این روش درمانی برای افراد مرزی مناسب است که علائم آن‌ها به دلیل ناتوانی یا دشواری ذهن در پیدا کردن روشی برای ارتباط با دیگران و دنیای بیرون است.
• روان‌درمانی بر پایه انتقال: برای درمان صفر یا صد بودن افراد مرزی استفاده می‌شود. روش‌های روان‌درمانی در این روش به شخص کمک می‌کند، دیدگاه حد وسطی هم نسبت به دیگران داشته باشد.

رفتاردرمانی شناختی

رفتار درمانی شناختی (CBT) نوع خاصی از روان‌درمانی است که افکار آگاهانه و رفتارهای شخص را هدف قرار می‌دهد و باعث تغییر آن‌ها می‌شود. در کنار این موضوع، رفتار درمانی شناختی باعث می‌شود که شخص نسبت به این رفتارها آگاهی بیشتری پیدا کند.

• رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT): دیالکتیک به معنی تعامل اندیشه‌های متناقص است. در این روش درمانی روابط بی‌نظم، ترس از رها شدن، ناتوانی عاطفی و واکنش شدید به رفتارها بهبود پیدا می‌کند. رفتار درمانی دیالکتیکی بر اساس تشخیص درمانگر، ممکن است به صورت گروهی یا فردی برگزار شود. رفتار درمانی دیالکتیکی یکی از موثرترین راهای بهبود الگوهای رفتاری افراد مرزی است.
• درمان متمرکز بر طرح زندگی فرد: افراد مبتلا به BPD، طرحواره‌های زندگی نادرست دارند که معمولا از مشکلات دوران کودکی ناشی می‌شود. هدف این روش درمانی آگاه کردن بیمار از نحوه ایجاد این طرحواره‌های غلط در طول زندگی، تاثیر منفی آن‌ها بر روی الگوهای رفتاری و جایگزینی طرح‌های ناسالم است. برای گرفتن بهترین نتیجه این روش درمانی باید تا دو سال دنبال شود. افرادی که به این روش درمانی پایبند بودند، توانستند احساسات خود را بهتر درک کنند و اعتماد به نفس‌شان افزایش پیدا کرد.
• روان‌درمانی ساختاری پویا (DDP): جدیدترین روش درمانی Borderline Personality Disorder است که حتی در مورد BPDهای مقاوم به درمان هم جواب‌های امیدوارکننده از آن ثبت شده است. روان‌درمانی ساختاری پویا باید تا ۱۲ ماه دنبال شود. تحقیقات دانشمندان نشان داده است که در مغر افرادی که دارای مشکلات رفتاری پیچیده هستند، مناطقی که مسئول بیان کلامی تجربیات عاطفی و درک احساسات خود است، فعالیت کمتری نسبت به یک فرد عادی دارند. در کنار این موضوع، مناطقی از مغز این افراد که مسئول عکس‌العمل به رفتارها و مشکلات بیرونی است (تکانش) فعال‌تر از حالت عادی است. در این درمان با استفاده از تلفیق و کلامی‌سازی تجربیات عاطفی و آموزش شناخت هویت فردی و تمایز بین احساسات شخص و دیگران، علائم و مشکلات رفتاری بهبود پیدا می‌کند.

درمان‌های دارویی BPD

تا به حال هیچ دارویی به عنوان درمان حتمی اختلال شخصیت مرزی تایید نشده است. داروهایی که روانپزشکان برای این افراد تجویز می‌کنند تنها به متعادل شدن ساختار شیمیایی مغز و کاهش علائم و عوارض این اختلال کمک می‌کنند.

از مهمترین داروهایی که برای اختلال شخصیت مرزی استفاد می‌شود، باید به موارد زیر اشاره کرد:

داروهای ضدافسردگی

این داروها به برای درمان علائم افسردگی، کاهش نارضایتی از زندگی و احساس پوچی استفاده می‌شوند. از مهمترین این داروها باید به فنلزین، موکلوبومید، سلژیلین، فلوکستین، سیتالوپرام و فلووکسامین اشاره کرد.

داروهای ضداضطراب

این داروها برای درمان اختلالات اضطراب افراد BPD استفاده می‌شود. داروهای ضداضطراب برای درمان اختلال شخصیت مرزی باید با احتیاط تجویز شوند؛ چون این داروها به خصوص دسته بنزودیازپین‌ها مثل لورازپام می‌توانند باعث اعتیاد شوند.

داروهای ضدروان‌پریشی

برای درمان علائم روان‌پریشی گذرا و مشکلات افراد مرزی، روانپزشکان از داروهای هالوپرینول، الانزاپین و کلوزاپین استفاد می‌کنند. این داروها باعث کاهش اضطراب، پارانویا (توهم توطئه) و واکنش غیرطبیعی به رفتارهای دیگران می‌شوند.

تثبیت‌کننده‌های خلقی

تحقیقات نشان داده است که داروهای تثبیت‌کننده خلقی می‌توانند باعث کاهش احساسات و واکنش‌های شدید افراد مرزی به تنش‌های محیطی شوند. از مهمترین داروهای تثبت‌کننده خلق می‌توان به لیتیوم اشاره کرد.

هدف انجام راهکارهای درمانی متفاوت در اختلال شخصیت مرزی

بر خلاف سایر اختلالات شخصیتی، اختلال شخصیت مرزی به درمان‌های مختلف جواب مثبت قابل قبولی نشان می‌دهد. درمان یک شخصیت مرزی باید به گونه‌ای طراحی شود که منشا رفتارهای ناهنجار او را شناسایی کند و بعد از آن این الگوهای رفتاری را تغییر و بهبود دهد.

با توجه به این موضوع می‌توان هدف راهکارهای درمانی مختلفی که برای درمان اختلال شخصیت مرزی استفاده می‌شوند را به صورت زیر توضیح داد:

• روان‌درمانی: روان‌درمانی بر رفتارهای بین فردی تمرکز دارد. با شرکت در جلسات روان‌درمانی شخص مرزی یاد می‌گیرد که رفتار مناسب با دیگران داشته باشد و از رفتارهای آن‌ها هم برداشت اشتباه نکند. روان‌درمانی در بهبود «حد وسط نداشتن شخصیت مرزی» هم تاثیر زیادی دارد.
• رفتاردرمانی شناختی: در این روش درمانی، فرد مرزی نسبت به رفتارهای ناهنجار خود آگاه می‌شود. رفتاردرمانی شناختی، به دنبال یافتن دلایل ایجاد این الگوهای رفتاری است. در این روش درمانی، الگوهای ناهنجار بهبود پیدا می‌کند، اعتماد به نفس شخص مرزی بالا می‌رود و شناخت بیشتری از هویت خود به دست می‌آورد.
• دارو درمانی: هدف از دارو درمانی برقراری تعادل شیمیایی مغز است. داروهایی که برای درمان این بیماران تجویز می‌شود، باعث کاهش عوارض جانبی این اختلال می‌شوند؛ اما تاثیر بر درمان اختلال مرزی ندارد.

درمان اختلال شخصیت مرزی با طب سنتی

این روزها استفاده از درمان‌های طب سنتی به عنوان درمان مکملی برای بیماری‌ها بسیار متداول شده است. در مورد بیماری‌های روان هم از این طب می‌توان کمک گرفت. طب سنتی می‌تواند کمک زیادی در کاهش عوارض ناشی از Borderline Personality Disorder به فرد بیمار کند. 

متخصصان طب سنتی دلیل ایجاد شخصیت مرزی را غلبه خشکی در مغز و افزایش خلط سودا می‌دانند. مرطوب کردن مزاج، پاکسازی بدن از خلط سودا، استفاده از رژیم غذایی متعادل و رایحه درمانی از جمله توصیه‌های طب سنتی برای درمان اختلال مرزی است.

برای مرطوب کردن مزاج و پاکسازی بدن از خلط سودا می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:

• روغن‌مالی سر با روغن‌های گرمی مثل کنجد و سیاهدانه
• چکاندن روغن بادام شیرین در سوراخ بینی
• حجامت در اوایل فصل بهار
• بادکش کردن
• ماساژ درمانی
• خوردن شربت سکنجبین
• رعایت رژیم غذایی سالم
• به موقع خوابیدن و بیدار شدن 
• داشتن خواب کافی
• داشتن ورزش منظم یا پیاده‌روی
• درمان و پیشگیری از یبوست
• حذف غذاهای سرخ‌کرده و فست‌فودها
• استفاده بیشتر از غذاهای آب‌پز

داروهای گیاهی موثر برای درمان Borderline Personality Disorder

داروهای گیاهی می‌تواند در درمان افسردگی، اضطراب و خشم ناشی از اختلال مرزی موثر باشند؛ به همین دلیل می‌توان در کنار داروهای روانپزشکی، از این داروهای گیاهی هم استفاده کرد. 

از جمله داروهای گیاهی که می‌توان برای کاهش عوارض Borderline Personality Disorder از آن‌ها استفاده کرد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گل راعی
• عرق طبیعی بیدمشک
• عرق طبیعی شنبلیله
• عرق طبیعی آویشن
• عرق طبیعی بهارنارنج
• دمنوش سنبل‌الطیب

درمان اختلال شخصیت مرزی با قرآن

تحقیقات پژوهشگران ایرانی نشان داده است که خواندن یا گوش کردن به آیات قرآن می‌تواند در بهبود حال بیماران دارای Borderline Personality Disorder مفید باشد.

بیماران مرزی ترس زیادی از رها شدن و تنها ماندن دارند. گوش کردن و خواندن آیاتی از قرآن که مفهوم دلبستگی به خدا و عشق او به انسان را دارند، می‌تواند باعث کاهش احساسات منفی و ترس از تنهایی در این افراد شوند.

فرد مرزی با درک این آیات پیوند عاطفی بین خود و خدا را بیشتر می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که او دیگر احساس تنهایی نداشته باشد. خواندن نماز و دعا کردن هم می‌تواند تاثیر مثبت زیادی در بهبود حال این افراد داشته باشد.

اختلال شخصیت مرزی و ازدواج

ازدواج با شخصیت مرزی می‌تواند شروع یک زندگی پر سر و صدا و پر از درگیری باشد. رابطه مستقیمی بین شدت اختلال مرزی شخص و میزان مشکلات او در زندگی مشترک وجود دارد. این موضوع ثابت می‌کند که درمان موفق با یک متخصص می‌تواند تاثیر مثبت زیادی بر روابط زناشویی داشته باشد.

آمار ازدواج در شخصیت‌های مرزی

تحقیقات نشان داده‌اند که حدود ۶۰ درصد افراد مرزی ازدواج می‌کنند و ازدواج‌های آن‌ها هم در سن بالا و اغلب در ۴۰ سالگی انجام می‌شود. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که افراد مرزی تمایل کمی به ازدواج و تشکیل خانواده دارند.

آیا ازدواج با افراد دارای اختلال شخصیت مرزی درست است؟

داده‌های زیادی در مورد کیفیت زندگی زندگی زناشویی یک شخص مرزی وجود ندارد؛ اما همین داده‌های کم نشان داده است که میزان طلاق در خانواده‌هایی که یکی از زوجین دچار این اختلال است با میزان طلاق مردم عادی فرق زیادی ندارد.

در واقع کیفیت و پایداری زندگی زناشویی یک شخص مرزی بستگی به شخصیت و میزان مقاومت و عشق همسر او دارد. شخصی که تصمیم دارد با یک فرد مرزی ازدواج کند باید اطلاعات کاملی در مورد علائم و الگوهای رفتاری، نحوه رفتار و روش‌های درمانی این اختلال شخصیت بداند.

دانستن این موضوع مهم است که شروع یک زندگی زناشویی با این افراد می‌تواند پر از استرس، اضطراب و دشواری باشد. فرد مرزی باید این اطمینان را به شما بدهد که درمان خود را شروع و دنبال می‌کند.

اختلال شخصیت مرزی و طلاق

بررسی آمارها نشان داده است که در ازدواج‌هایی که یک نفر از زوجین دچار اختلال شصیت مرزی است، احتمال وقوع طلاق حدود ۳۵ درصد است. همان‌طور که گفتیم این آمار، با احتمال طلاق زوج‌هایی که هر دو سالم هستند، تفاوت زیادی ندارد و نشان می‌دهد که این افراد ترجیح می‌دهند که زندگی زناشویی خود را حفظ کنند.

افراد مرزی برخلاف سایر افراد بعد از طلاق تمایل کمتری به ازدواج مجدد دارند و ترجیح می‌دهند برای ادامه زندگی وارد یک رابطه و تعهد جدید نشوند.

همسرم دچار اختلال مرزی است، آیا باید از او طلاق بگیرم؟

اگر بعد از ازدواج مشخص شد که شریک زندگی‌تان دچار این اختلال است، تنها راه چاره شما طلاق نیست. همان‌طور که گفتیم کیفیت زندگی با یک شخص مرزی به میزان پایداری و مقاومت خود شما بستگی دارد.

در ابتدا بهتر است، الگوهای رفتاری همسرتان توسط یک روانشناس ماهر بررسی و درمان او شروع شود. درمان‌های مفید برای این نوع اختلال شخصیت، می‌تواند تا حد زیادی الگوهای رفتاری این افراد را بهبود دهد؛ پس یک فرد مرزی هم می‌تواند یک زندگی زناشویی با کیفیت داشته باشد.

تفاوت‌ها و شباهت‌های BPD با سایر اختلالات شخصیتی

اختلالات شخصیتی باعث ایجاد الگوهای رفتاری متضاد با هنجارهای جامعه می‌شود. گاهی این الگوهای رفتاری در اختلالات شخصیتی مشترک است؛ ولی برخی از این الگوها هم مختص یکی از آن‌هاست. در جدول زیر می‌توانید تشابه‌ها و تفاوت‌های BPD را با سایر اختلالات ببینید.

تفاوت اختلال شخصیت مرزی با دوقطبی

اختلال شخصیت مرزی و اختلال دوقطبی در بسیاری از موارد با هم اشتباه گرفته می‌شوند؛ چون علائم مشابه زیادی دارند. الگوی رفتاری مهم و شاخص این دو مشکل، تغییرات خلقی و واکنش شدید به محرک‌هاست. با وجود این موضوع، این دو اختلال با هم فرق دارند و روش درمان آن‌ها هم متفاوت است.

اختلال دوقطبی چیست؟

مشکل دوقطبی بیماری است که باعث ایجاد دوره‌های متناوب افسردگی و شیدایی (انرژی زیاد، شادابی، خلق بالا) در افراد می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث تغییر روحیه، انرژی و توانایی عملکردی بیمار در طول روز شود.

طول دوره‌های افسردگی و شیدایی می‌توانند از چند روز تا چند ماه ادامه داشته باشند. فرد دوقطبی در دوره شیدایی، خلق بیش از حد شاد یا عصبانی، انرژی زیاد برای انجام فعالیت‌های جسمانی، بیش از حد حرف زدن و خواب کم را تجربه می‌کند.

این افراد در طول دوره افسردگی خود هم دچار افت انرژی می‌شوند. افراد دوقطبی در این دوره بی‌قراری و تحریک‌پذیری، مشکلات تمرکز و تصمیم‌گیری، افکار خودکشی، تغییر در میزان اشتها و الگوی خواب را تجربه می‌کنند.

فرق دوقطبی و شخصیت مرزی

افراد دوقطبی و مرزی از نظر علائم، نشانه‌ها و مشکلات با هم تفاوت‌هایی دارند. افراد دوقطبی علائمی را تجربه می‌کنند که افراد مرزی آن‌ها را ندارند؛

• تغییرات خلقی با طول دوره طوانی‌تر
• نوسان بین افسردگی و شیدایی
• تغییرات الگوی خواب
• توهم و هذیان در دوره‌های شیدایی
• خستگی مداوم
• اعتماد به نفس بالا در دوره‌های شیدایی
• حرف زدن بیش از حد در دوره‌های شیدایی
• کمبود انرژی
• بی‌تفاوتی و بدبینی

سخن پایانی

اختلال شخصیت مرزی هم، نوعی بیماری و مشکل پزشکی است و با تشخیص و درمان به موقع آن می‌توان از بسیاری از عوارض آن مثل خودزنی و حتی خودکشی جلوگیری کرد. حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد از بیماران مرزی به درمان‌ها پاسخ مثبت نشان می‌دهند و علائم و الگوهای رفتاری آن‌ها بهتر می‌شود.

درمان‌های در دسترس برای اختلال شخصیت مرزی به حدی موثر هستند که فرد می‌تواند با کمک آن‌ها تا پایان عمر زندگی باکیفیت و مطلوبی داشته باشد.

برای درمان اختلال شخصیت مرزی حتما به این نکته توجه کنید که به دنبال یک درمان‌گر با تجربه و ماهر باشید. درمان‌های نامناسب نه تنها مفید نیستند؛ بلکه می‌توانند علائم شما را بدتر کنند.

اگر در مورد اختلال مرزی و روش‌های درمان آن سوالی دارید، می‌توانید آن‌ها را از ایده آل مگ بپرسید.

سوالات متداول در مورد اختلال شخصیت مرزی