نکات نگهداری از بیمار سکته مغزی در منزل

با افزایش سن احتمال بروز سکته مغزی بیشتر می‌شود؛ اما این بیماری فقط مخصوص افراد سالمند نیست. هر ساله افراد زیادی در سراسر جهان دچار سکته مغزی می‌شوند؛ بنابراین، درک عوارض این بیماری و آشنایی با چگونگی مراقبت از بیمار سکته مغزی از اهمیت زیادی برخوردار است.

آمارها نشان می‌دهند که به دلیل شیوع چاقی، دیابت و افزایش فشار خون، افراد جوان هم در معرض ابتلا به سکته مغزی هستند. بسیاری از این بیماران سکته مغزی که زنده می‌مانند، دچار اختلالات جسمی و روحی مختلف می‌شوند که استقلال و کیفیت زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

با ایده آل مگ همراه باشید تا درباره نحوه مراقبت از بیماران سکته مغزی اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.

علائم سکته مغزی چیست؟

شایع‌ترین علائم سکته مغزی عبارتند از:

• اختلال تکلم و مشکل در درک مطالبی که دیگران می‌گویند: ممکن است فرد دچار گیجی شده، کلمات نامفهومی را بیان کند و در فهم کلمات دچار مشکل شود.
• فلج یا بی‌حسی صورت، بازو یا پا: ممکن است به طور ناگهانی در صورت، بازو یا پا مشکلاتی مثل بی‌حسی، ضعف یا فلج ایجاد شوند. معمولا فلج یا بی‌حسی فقط در یک سمت بدن مشاهده می‌شود. اگر بیمار همزمان دو دست خود را بالای سرش ببرد و یکی از دست‌ها به صورت غیرارادی پایین بیفتد، احتمال سکته مغزی زیاد است؛ علاوه بر این، در بیماران سکته مغزی، هنگام لبخند زدن یک سمت دهان دچار افتادگی شود.
• اختلال بینایی در ۱ یا هر ۲ چشم: بیمار دچار دوبینی می‌شود یا به طور ناگهانی یک یا دو چشم او دچار مشکل تاری دید می‌شود.
• سردرد: سردرد ناگهانی و شدید که می‌تواند با استفراغ، گیجی یا تغییر سطح هوشیاری همراه باشد، یکی دیگر از نشانه‌های سکته مغزی است.
• اختلال در راه رفتن: بیمار دچار سرگیجه ناگهانی می‌شود، می‌لنگد و نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند.

چه زمانی باید با اورژانس تماس بگیریم؟

در صورت مشاهده علائم سکته مغزی فورا باید با اورژانس (شماره ۱۱۵) تماس بگیرید. منتظر نمانید تا ببینید علائم متوقف می‌شوند یا نه. در نجات بیمار سکته مغزی زمان از اهمیت زیادی برخوردار است. هر چقدر اقدامات درمانی دیرتر شروع شوند، احتمال آسیب دیدن مغز و بروز عوارض جدی بیشتر می‌شوند.

مراقبت بعد از سکته مغزی چگونه است؟

بعد از مراجعه بیمار به بیمارستان، با توجه به نوع سکته مغزی درمان اورژانسی برای او شروع می‌شود. فرد باید برای حداقل یک روز تحت نظر قرار گیرد. پس از آن، روی توانبخشی بیمار و بازگشت او به زندگی مستقل تمرکز می‌شود.

سکته مغزی، حادثه‌ای است که می‌تواند زندگی فرد را تغییر دهد و با عوارض جسمی و روحی مختلف همراه باشد. بعد از ترخیص از بیمارستان، اقدامات زیر می‌تواند به بهبودی بیمار و کاهش عوارض بیماری کمک کند:

• گفتاردرمانی: گفتاردرمانی به بیمار در صحبت کردن و فهم کلمات کمک می‌کند؛ در نتیجه، بیمار راحت‌تر می‌تواند با اطرافیان خود ارتباط برقرار کند.
• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کند که دوباره بتواند راه برود و تعادل خود را حفظ کند. این موضوع مهم است که بیماران مبتلا به سکته مغزی تا حد امکان بتوانند زندگی فعالی داشته باشند.
• کاردرمانی: کاردرمانی به بیمار کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را در انجام کارهای روزمره مانند حمام کردن، آشپزی، لباس پوشیدن، غذا خوردن، خواندن و نوشتن بهبود ببخشد.
• گروه‌های حمایتی: پیوستن به گروه‌های حمایتی به بیمار کمک می‌کند که بر افسردگی‌اش غلبه کند.
• حمایت خانواده و دوستان: دوستان و بستگان نزدیک در مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل نقش بسیار پررنگی دارند. حمایت این افراد می‌تواند به درمان عوارض جسمی و روحی ناشی از سکته کمک کند.

 توانبخشی و مراقبت بعد از سکته مغزی، بخش مهمی از درمان این بیماری را تشکیل می‌دهند. با توجه به شدت سکته مغزی، حمایت اطرافیان می‌تواند کمک کند که کیفیت زندگی به حالت طبیعی برگردد.

توانبخشی و کار درمانی بیماران سکته مغزی

تاثیر سکته مغزی روی سلامتی به این بستگی دارد که کدام ناحیه از مغز آسیب دیده و میزان این آسیب دیدگی چقدر است. اگر سکته در سمت راست مغز اتفاق افتد، حرکت و حس بیمار در سمت چپ بدن مختل شود. اگر سکته به سمت چپ مغز آسیب برساند، حرکت و حس بیمار در سمت راست بدن تحت تاثیر قرار می‌گیرد. آسیب دیدگی سمت چپ مغز باعث اختلال گفتار هم می‌شود.

اکثر بیماران سکته مغزی به برنامه توانبخشی نیاز دارند. پزشک با توجه به سن بیمار، وضعیت سلامت عمومی، میزان ناتوانی ناشی از سکته مغزی، سبک زندگی و وقت آزاد افراد خانواده و بودجه آن‌ها نوع برنامه توانبخشی را مشخص می‌کند.

ممکن است توانبخشی قبل از خروج از بیمارستان آغاز شود. پس از ترخیص هم، بیمار باید برنامه توانبخشی خود را در بیمارستان یا سایر مراکز درمانی به صورت سرپایی یا در منزل ادامه دهد.

هدف اصلی توانبخشی، بازگرداندن بیمار به زندگی عادی است. موفقیت این روش به سلامت عمومی بیمار و شدت سکته بستگی دارد. توانبخشی ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد و معمولا برای موفقیت به یک کار تیمی نیاز است. به غیر از پزشک اصلی بیمار، باید متخصصان فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی هم در تیم درمان حضور داشته باشند تا بیمار سریع‎‌تر بهبود پیدا کند.

گفتاردرمانی علاوه بر بهبود در گفتار، باعث بهبود عملکرد بلع غذا هم می‌شود تا از بروز پنومونی آسپیراسیون (عفونت ریه ناشی از برگشت غذا) جلوگیری شود. فیزیوتراپیست روی قدرت و تعادل بیمار تمرکز می‌کند تا از زمین خوردن او جلوگیری کند.

متخصص کاردرمانی هم به بیمار کمک می‌کند که فعالیت‌های روزمره خود از بهداشت شخصی گرفته تا آشپزی را انجام دهد.

خواب کافی برای درمان بعد از سکته مغزی

خواب کافی، یکی از مهم‌ترین عواملی است که بعد از سکته مغزی به بهبودی بیماران کمک می‌کند. خواب کافی به نوروپلاستیسیتی (توانایی مغز برای بازسازی و ایجاد ارتباطات عصبی جدید) کمک می‎کند.

 آمارها نشان می‌دهند که بیش از ۵۰ درصد بیماران مبتلا به سکته مغزی دچار بی‌خوابی، آپنه (اختلال تنفس در هنگام خواب) و اختلال چرخه خواب- بیداری می‌شوند. این مشکلات سرعت بهبودی بیمار را کم می‌کنند و باعث بروز افسردگی و حتی اختلال حافظه می‌شوند. رعایت نکات زیر می‌تواند به درمان اختلالات خواب مربوط به سکته مغزی کمک کنند:

• تمرینات ریلکسیشن، مدیتیشن و تمرینات تنفسی: این تمرینات به آرام کردن ذهن و جسم و درمان بی‌خوابی کمک می‌کنند.
• بهبود تنفس: استفاده از دستگاه کمک تنفسی سی‌پپ (CPAP)، در درمان آپنه خواب موثر است. این دستگاه از انسداد راه‌های هوایی در زمان خواب جلوگیری می‌کند. در موارد شدید، جراحی می‌تواند در درمان اختلالات تنفسی حین خواب موثر باشد.
• نور درمانی: در این روش، بیماران هر روز و در ساعت مشخصی در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند. با این کار چرخه خواب و بیداری این بیماران تنظیم می‌شود. معمولا این کار صبح‌ها و به مدت ۳۰ دقیقه انجام می‌‍شود.
• ملاتونین: هورمون ملاتونین که توسط غده اپی‌فیز در مغز ترشح می‌شود، در تنظیم ساعت درونی بدن نقش دارد. این هورمون باعث القای خواب در بدن می‌شود. استفاده از این مکمل دارویی باعث بهبود خواب بیماران سکته مغزی می‌شود؛ اما قبل از مصرف ملاتونین باید با پزشک معالج شمورت شود.
• تغییر عادت‌های اشتباه قبلی: سر ساعت خوابیدن، پیاده‌روی در طول روز و عدم تماشای تلویزیون یا کار با موبایل و کامپیوتر قبل از خوابیدن به بیمار کمک می‌کند که از خواب بهتری برخوردار باشد.

استفاده از روانشناسان و مددکاران اجتماعی برای درمان بعد از سکته مغزی

افسردگی، اضطراب و احساس انزوای اجتماعی از رایج‌ترین مشکلات روانی هستند که افراد بعد از سکته مغزی تجربه می‌کنند. از هر چهار بیمار سکته مغزی، یک نفر دچار افسردگی شدید می‌شود. افسردگی باعث غم و اندوه، تحریک‌پذیری، اختلال تمرکز، ناامیدی، بی‌تفاوتی، تغییر اشتها، اختلال خواب و گاهی اوقات تمایل به خودکشی می‌‌شود.

غالبا سکته مغزی می‌تواند بر جایگاه اجتماعی بیمار تاثیر بگذارد. ممکن است پس از سکته مغزی نقش بیمار در خانواده به طور قابل توجهی تغییر کند. شاید بیمار سرپرست خانواده باشد و بعد از سکته، کار خود را از دست بدهد. از دست دادن ناگهانی درآمد یا تغییر نیازها و انتظارات می‌تواند استرس زیادی را به بیمار وارد کند.

معمولا بلافاصله بعد از سکته مغزی، بیمار از نظر وجود مشکلات روحی و روانی ارزیابی و توصیه‌هایی به او ارائه می‌شود. بعد از ترخیص هم بیمار به طور منظم از نظر وجود علائم افسردگی و اضطراب بررسی می‌شود. این مشکلات به تدریج برطرف می‌شوند؛ اما اگر شدید باشند یا برای مدت زمان زیادی طول بکشند، باید به روانشناس مراجعه شود.

چه عواملی بعد از سکته مغزی بر درمان تاثیر می‌گذارند؟

سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که عروق مغزی دچار انسداد (سکته مغزی ایسکمیک) یا خونریزی (سکته مغزی هموراژیک) می‌شوند. این مشکلات باعث می‌شوند که ناحیه آسیب دیده مغز به اندازه کافی خون غنی از اکسیژن دریافت نکند؛ به همین دلیل، درمان به موقع برای نجات جان بیمار ضروری است.

مدت زمان لازم برای بهبودی به عوامل زیر بستگی دارد:

• وسعت و محل وقوع سکته: به طور کلی، در سکته‌های کوچک در مقایسه با سکته‌هایی که نواحی بیشتری از مغز را درگیر کرده‌اند، سرعت بهبودی بیشتر است. ناحیه‌ای از مغز که دچار آسیب شده هم می‌تواند روی روند درمان تاثیر داشته باشد؛ چون قسمت‌های مختلف مغز عملکردهای متفاوتی را در بدن کنترل می‌کنند.
• سرعت شروع درمان: هر چقدر درمان اورژانسی و سپس درمان توانبخشی سریع‌تر آغاز شوند، بیمار با مشکلات و عوارض کمتری روبرو می‌شود.
• سن و وضعیت سلامت عمومی: هر چقدر سن بیمار کمتر و وضعیت سلامتی او قبل از وقوع سکته مطلوب‌تر باشد، سریع‌تر بهبود پیدا می‌کند.
• حمایت دوستان و اعضای خانواده: اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل هستید، باید بدانید که حمایت اطرافیان سرعت بهبودی بیمار را افزایش می‌دهد.

ماندگاری درمان بعد از سکته مغزی چقدر است؟

سکته مغزی می‌تواند باعث ناتوانی بیمار شود و عملکردهای بدن او را تحت تاثیر قرار دهد. مبتلایان به سکته مغزی با مشکلات زیادی مثل اختلال بلع، اختلال تکلم و ناتوانی در راه رفتن مواجه می‌شوند. سکته مغزی روی سلامت روان بیمار هم تاثیر می‌گذاراد و احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب را افزایش می‌دهد.

ماندگاری درمان به شدت سکته مغزی و میزان عوارض ناشی از آن بستگی دارد. هر چقدر ناحیه وسیع‌تری از مغز آسیب دیده و بیمار به عوارض جدی‌تری دچار شده باشد، برای بهبودی به زمان بیشتری نیاز است. بعضی از بیماران بعد از چند ماه بهبود پیدا می‌کنند؛ اما بعضی از آن‌ها به سال‌ها درمان و توانبخشی نیاز دارند.

بیمار سکته مغزی چه مشکلاتی دارد؟

بعد از سکته مغزی بیمار با عوارض زیادی روبرو می‌شود که بعضی از آن‌ها موقتی و بعضی دائمی هستند. اگر می‌خواهید با نحوه مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل آشنا شوید، ابتدا باید درباره این عوارض اطلاعات کافی داشته باشید. این عوارض عبارتند از:

لخته شدن خون یا ترومبوز ورید عمقی (DVT)

هنگامی که بیمار برای مدت طولانی بی‌حرکت یا بستری است، احتمال دارد لخته‌هایی در داخل عروق او تشکیل شوند. DVT به خودی خود خطرناک نیست؛ اما اگر لخته خون آزاد شود و از طریق جریان خون به ریه‌ها برود، می‌تواند به ریه‌ها آسیب بزند و عملکرد آن‌ها را دچار مشکل کند.

معمولا DVT در ساق پا یا ران رخ می‌دهد؛ اما احتمال بروز آن در سایر نقاط بدن هم وجود دارد. تورم پا یا بازو که گاهی اوقات با درد، قرمزی و گرم شدن پوست همراه است، از مهم‌ترین علائم DVT هستند.

به دلیل خطر لخته شدن خون، پزشکان برای بیماران سکته مغزی، داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون) تجویز می‌کنند تا احتمال تشکیل لخته به حداقل برسد؛ همچنین از بیمار می‌خواهد که به طور منظم آزمایش خون دهد تا از مناسب بودن دوز دارو مطمئن شوند.

بیمارانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنند، باید از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است با جراحت و خونریزی همراه باشد، بپرهیزند.

افسردگی و سایر مشکلات خلقی

بعضی از بیماران بعد از سکته مغزی به دلیل برخی مشکلات مثل ضعف حافظه، اختلال خواب و ناتوانی در کارهایی که قبلا انجام می‌دادند، دچار افسردگی شوند. افسردگی می‌تواند باعث احساس غم، بی‌ارزشی و کمبود انرژی شود.

در این شرایط، پزشک استفاده از داروهای ضدافسردگی یا مشاوره را توصیه می‌کند. پیوستن به گروه‌های حمایتی و آشنایی با سایر بیماران مبتلا به سکته مغزی هم می‌تواند در درمان افسردگی موثر باشند.

سردردهای مزمن

این عارضه بیشتر در بیمارانی دیده می‌شود که دچار سکته هموراژیک (خونریزی دهنده) شده‌اند. بیمارانی که به این مشکل مبتلا هستند باید به پزشک مراجعه و از مصرف خودسرانه داروهای مسکن خودداری کنند. سکته هموراژیک به دلیل پاره شدن عروق مغزی رخ می‌دهد.

آفازی و سایر اختلالات گفتاری

آسیب‌دیدگی قسمت‌هایی از مغز که مسئول تکلم هستند، باعث بروز آفازی (زبان‌پریشی) و لکنت زبان می‌شوند؛ در نتیجه، بیمار در بیان کلمات، فهم آن‌ها، خواندن و نوشتن دچار مشکل می‌شود. گفتاردرمان‌گر می‌تواند با طراحی یک برنامه درمانی مناسب زمینه را برای حل این مشکلات فراهم کند.

پنومونی

پنومونی (ذات الریه)، عامل اصلی بیماری و مرگ مبتلایان به سکته مغزی است. شواهد نشان داده است که پنومونی شایع‌ترین دلیل بستری مجدد بیماران در بیمارستان است. در افراد مبتلا به سکته مغزی، اختلال بلع باعث آسپیراسیون (ورود غذا یا مایعات به داخل مجاری تنفسی) و عفونت قفسه سینه یا پنومونی می‌شود.

اسپاسم یا سفت شدن غیر ارادی عضلات

ممکن است بیمار بلافاصله بعد از سکته مغزی و تا ماه‌ها بعد از آن دچار درد و سفتی عضلات در ناحیه پا یا بازو شود. احتمالا متخصص فیزیوتراپی می‌تواند با استفاده از حرکات کششی و سایر تمرینات ورزشی به رفع این مشکل کمک کند. گاهی اوقات پزشک سعی می‌کند با تزریق سم بوتولینوم درد و اسپاسم غیر ارادی عضلات را که از سکته ناشی می‌شوند، کاهش دهد.

تشنج

سکته مغزی باعث آسیب مغز و ایجاد بافت اسکار در آن می‌شود. این بافت فعالیت الکتریکی مغز را مختل می‌کند و باعث بروز تشنج می‌شود. تشنج، یکی از شایع‌ترین عوارض سکته مغزی ایسکمیک است که در ۲۲ درصد بیماران دیده می‌شود. سکته مغزی ایسکمیک، زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون رگ‌های تغذیه کننده مغز را مسدود می‌کند؛ در نتیجه، خون کافی به مغز نمی‌رسد.

ادم مغزی (تورم یا التهاب مغز)

تورم یا التهاب، بخشی از پاسخ طبیعی بدن به جراحت است. به تورم ناشی از احتباس مایعات در بدن ادم گفته می‌شود. اگر ادم در مغز ایجاد شود، می‌تواند عوارض شدیدی را ایجاد کند. ادم مغزی خونرسانی به مغز را محدود می‌کند و باعث از بین رفتن بافت آن می‌شود. اگر به محض مشاهده علائم سکته مغزی اقدامات درمانی شروع شوند، احتمال ایجاد این مشکل کم‌تر می‌شود.

زخم‌های فشاری (زخم بستر)

هنگامی که بافت نرم پوست بدن روی یک سطح سخت مثل صندلی یا تختخواب فشار می‌آورد، با گذشت زمان خونرسانی به آن کم می‌شود. این موضوع باعث آسیب یا از بین رفتن بافت پوست و ایجاد زخم فشاری (زخم بستر) می‌شود. بیماران مبتلا به سکته مغزی باید درباره تجهیزاتی مثل تشک بادی طبی یا بالشتک ویلچر که می‌تواند به آن‌ها در پیشگیری از بروز این مشکل کمک کند، با پزشک مشورت کنند.

تصادف و زمین خوردن

عدم تعادل، ضعف، اختلال بینایی و عدم هماهنگی اعضای مختلف بدن که از شایع‌ترین عوارض سکته مغزی هستند، احتمال زمین خوردن و تصادف را افزایش می‌دهند. فیزیوتراپی و کاردرمانی می‌توانند به بازگشت عملکرد بدن کمک کنند و احتمال بروز این مشکلات را کاهش دهند. استفاده از دستگاه‌های کمکی مثل واکر هم می‌تواند کمک کننده باشد.

نکات مهم برای مراقبت از بیماری سکته مغزی در منزل

اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل هستید، نکات زیر می‌تواند به شما کمک زیادی کند.

بیش از حد کار نکنید؛ اما مفید باشید

اگر بیمار را در حال تلاش برای انجام کاری می‌بینید، فقط در صورت لزوم یا اگر درخواست کرد به او کمک کنید. بیماران سکته مغزی باید به تنهایی کارهای روزمره را انجام دهند تا سریع‌تر بهبود پیدا کنند. کمک بیش از حد، روند بهبودی آن‌ها را طولانی‌تر می‌کند.

بیمار را به انجام فعالیت‌های توانبخشی روزانه تشویق کنید

بسیاری از بیماران پس از سکته مغزی به اختلالات حرکتی دچار می‌شوند. اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی هستید، او را به انجام تمرینات توانبخشی روزانه تشویق کنید تا عملکرد مغزش بهتر شود. تحرک منظم، بهترین راه برای بهبودی بیماران سکته مغزی است.

برای مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل از راهنمایی مددکاران اجتماعی استفاده کنید

مددکاران اجتماعی بخش مهمی از تیم درمان بیماران سکته مغزی هستند. اگر در زمینه مراقبت از بیمار سکته مغزی سوالی دارید، می‌توانید از آن‌ها بپرسید. این افراد می‌توانند اطلاعات مهمی را درباره تغییراتی که باید در منزل انجام دهید و خدماتی که بیمه‌ها به بیماران سکته مغزی می‌دهند، در اختیار شما قرار دهند.

برای تغییر و اصلاح شرایط منزل با متخصصان مربوطه صحبت کنید

بیماران سکته مغزی در حفظ تعادل دچار مشکل بوده و ممکن است زمین بخورند. تغییر شرایط منزل، به عنوان مثال نصب میله روی دیوارها و جمع کردن وسایل اضافی می‌تواند به حفظ سلامتی بیمار کمک کند.

مراقب عوارض سكته مغزی باشید

بسیاری از عوارض سکته مغزی پس از ترخیص از بیمارستان بهبود پیدا می‌کنند؛ اما گاهی اوقات بعد از چند ماه عوارض جدیدی ایجاد می‌شوند. اگر علائم مشکوکی را مشاهده کردید، حتما در اسرع وقت با پزشک یا متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.

هنگامی که شرایط سخت می‌شود ایمان داشته باشید

اگر بیماران سکته مغزی برنامه توانبخشی روزانه خود را انجام دهند، بهبود پیدا می‌کنند؛ با این حال، باید بدانید که روند بهبود این بیماری خطی نیست. بعضی اوقات، بیماران ۲ قدم به جلو و ۱ قدم به عقب برمی‌دارند. این موضوع تا زمانی که الگوی کلی رو به بهبود است، طبیعی است.

هنگام مراقبت از بیمار سکته مغزی عوارض جانبی داروها را یادداشت کنید

بیشتر بیماران مبتلا به سکته مغزی از چند نوع دارو استفاده می‌کنند که هر کدام از آن‌ها با هدف خاصی تجویز  می‌شوند. مصرف تمام داروها با عوارضی همراه است که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرند. در زمان مراقبت از بیمار سکته مغزی باید این عوارض را یادداشت کرده و به پزشک معالج اطلاع دهید.

مراقب مصرف مکمل‌های اضافی باشید

استفاده از مکمل‌های اضافی برای بهبود بیمار سکته مغزی وسوسه کننده است؛ اما بعضی از مکمل‌ها مثل جینکوبیلوبا احتمال سکته مجدد را افزایش می‌دهند. اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی هستید، حتما درباره مصرف این مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید.

برای مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل پشتکار داشته باشید

بعد از ۳ ماه، در بیشتر بیماران سرعت بهبودی کاهش پیدا می‌کند. این کاهش سرعت، نشانه‌ توقف بهبودی نیست. تغییرات عصبی پس از چند ماه تثبیت می‌شوند؛ اما بهبود عملکرد برای یک عمر امکان‌پذیر است. مغز می‌تواند دهه‌ها پس از سکته مغزی تغییر کند و بهبود یابد؛ بنابراین، از کند شدن سرعت بهبودی دلسرد نشوید و آن را نشانه‌ای برای تجدید تلاش‌ در امر توانبخشی بدانید.

هنگام مراقبت از بیمار سکته مغزی حامی عاطفی او باشید

بعد از سکته مغزی، تغییرات عاطفی زیادی اتفاق می‌افتد که باید از آن‌ها آگاه باشید. گاهی اوقات، بیماران سکته مغزی با مشکلاتی مثل اضطراب، افسردگی یا اندوه روبرو می‌شوند. اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل هستید، سعی کنید درک درستی از این شرایط داشته باشید.

هنگام مراقبت از بیمار سکته مغزی از خودتان غافل نشوید

چنانچه مراقب خودتان نباشید، به تدریج دچار فرسودگی می‌شوید. پذیرش بیش از حد مسئولیت را کنار بگذارید و از سایر اعضای خانواده کمک بگیرید. سعی کنید ساعاتی از روز را به خودتان اختصاص دهید تا کاهش انرژی‌تان جبران شود.

احتمال زمین خوردن را جدی بگیرید

بلند شدن از زمین برای بیماران سکته مغزی می‌تواند دشوار باشد؛ بنابراین، باید احتمال زمین خوردن، جدی گرفته شود. اگر بیمار زمین خورد، باید به دنبال درمان باشید و شرایط محیطی مناسب را برای پیشگیری از این موضوع فراهم کنید. همیشه قبل از خروج از منزل مطمئن شوید که وسایل در جای مناسبی قرار گرفته‌اند و بیمار در خطر نیست.

به منظور مراقبت از بیمار سکته مغزی به گروه‌های حمایتی بپیوندید

در مسیر بهبودی، ایجاد ارتباط با سایر بیماران و مراقبان آن‌ها مفید است. این کار باعث تقویت روحیه شما می‌شود و تجربه‌های جدیدی را در اختیارتان قرار می‌دهد.

مدارک پزشکی بیمار را منظم و سازماندهی کنید

تمام مدارک بیمار اعم از داروهای مصرفی، عوارض جانبی سکته مغزی و تغییرات رفتاری را ثبت و نگهداری کنید. هر بار که به پزشک مراجعه می‌کنید، مدارک را با خود ببرید. لزومی ندارد که برای مشورت با پزشک همه چیز را به خاطر بسپارید.

هنگام مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل عوامل خطر بیماری را کنترل کنید

بعضی رفتارها می‌توانند خطر سکته‌های مکرر را افزایش دهند. مطمئن شوید که فشار خون، کلسترول خون و میزان استرس بیمار به طور مداوم کنترل می‌شود. اگر در حال مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل هستید و در این زمینه‌ها نیاز به راهنمایی دارید، با پزشک صحبت کنید.

دستگاه‌های کمک کننده به بیماران سکته مغزی

در بسیاری از افراد، سکته مغزی باعث تضعیف عضلات یک سمت بدن و اختلال در راه رفتن می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که بیمار در راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره خود دچار مشکل شود.

استفاده از دستگاه‌های کمک‌کننده هم مراقبت از بیمار سکته مغزی را راحت‌تر و هم استقلال او را بیشتر می‌کند. از جمله این دستگاه‌ها می‌توان به ویلچر، واکر، تخت برقی، ماساژور برقی اشاره کرد.

استفاده از بازی‌ها برای درمان بعد از سکته مغزی

فعال بودن نقش زیادی در توانبخشی بیماران مبتلا به سکته مغزی دارد. توصیه می‌شود که این بیماران هم فعالیت بدنی انجام دهند و هم ذهن خود را در انجام فعالیت‌های مختلف درگیر کنند. تحریک مغز باعث می‌شود که قدرت ترمیمش بیشتر شود.

بازی، یکی از بهترین راهکارها برای تحریک مغز و بازیابی عملکرد شناختی است. از بهترین بازی‌ها برای تحریک مغز بیماران سکته مغزی باید به تخته چکرز (Checkers)، اسکربل (Scrabble) و شطرنج اشاره کرد. بازی‌های ویدیویی هم به ایجاد هماهنگی بین مغز و چشم، مغز و عضلات کمک می‌کنند.

اپلیکیشن‌های طراحی شده برای کمک به بیماران سکته مغزی

اپلیکیشن‌هایی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای بهبود عملکردهای از دست رفته بیماران سکته مغزی استفاده کرد. در ادامه سه مورد از این اپلیکیشن‌های رایگان را به شما معرفی می‌کنیم. شما می‌توانید آن‌ها را از گوگل‌پلی دانلود کنید.

• Elevate: این اپلیکیشن برای تمرین و تقویت مراکز تمرکز، حافظه، استدلال و حل مسئله طراحی شده است. اکثر بیماران سکته مغزی به مشکلاتی مثل عدم تمرکز و کاهش قدرت تصمیم‌گیری دچار می‌شوند. این برنامه با بازی‌های هدفمند خود، باعث تقویت مغز و بهبود این مشکلات می‌شود.
• اپلیکیشن Peak: این برنامه توسط متخصصین مغز و اعصاب طراحی شده است. Peak بازی‌های فکری دارد که باعث تقویت حافظه، مهارت‌های حل مسئله، افزایش سرعت عملکرد ذهن و هماهنگی اعضای بدن می‌شوند.
• Medisafe: برنامه‌ای برای یادآوری زمان و مقدار داروهاست. Medisafe می‌تواند برای افرادی که پرستار تمام وقت ندارند بسیار مفید باشد. با استفاده از این برنامه، بیمار داروها را به موقع و در زمان مشخص شده مصرف می‌کند.

سخن پایانی

چنانچه در حال نگهداری از بیمار سکته مغزی در منزل هستید، به بهبودی اعتقاد داشته باشید. به عنوان یک نکته مهم بدانید که همیشه امکان درمان بیماران سکته مغزی وجود دارد. فرقی نمی‌کند که چند سال از سکته مغزی گذشته باشد؛ چون مغز در طول زندگی دائما در حال تغییر است و می‌تواند خود را ترمیم کند.

اگر درباره چگونگی مراقبت از بیماران سکته مغزی سوالی دارید، می‌توانید با ایده آل مگ در میان بگذارید.

سوالات متداول در مورد مراقبت از بیماران سکته مغزی