میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس + نکات مهم آبیاری

منظره‌ای که از یک درخت گیلاس در فصل بهار به چشم می‌خورد، درختی پوشیده با شکوفه‌های سفید و صورتی است. با گذشت زمان این شکوفه‌ها، میوه‌های بسیار خوش طعمی را تولید می‌کنند که اکثر مردم آنها را دوست دارند. کاشت درخت گیلاس همانند هر درخت میوه دیگری دارای چالش‌هایی است. یکی از این چالش‌ها، میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس و نحوه کاشت آن است.

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که دوست دارید یک درخت گیلاس زیبا و البته پرثمر داشته باشید، حتما تا انتهای این مطلب با مجله اینترنتی ایده آل مگ همراه باشید.

آشنایی با انواع درخت گیلاس

درخت گیلاس انواع مختلفی دارد، اما دو نوع گیلاس شیرین و گیلاس ترش (آلبالو) محبوب‌ترین نوع این درخت محسوب می‌شوند.

گیلاس شیرین انواع مختلفی دارد که بیشتر آن‌ها نیز در بازار یافت می‌شوند. البته با وجود این تفاوت، همگی آن‌ها از بافتی ضخیم، غنی و شبیه به یک گلوله کوچک برخوردارند. یک محیط پرورشی بزرگ همچون باغ، برای کاشت درخت گیلاس شیرین مناسب است؛ چرا که این درختان حتما باید گرده افشانی کنند. 

آلبالو یا گیلاس ترش معمولا کمتر بصورت خام مصرف می‌شود و بیشتر به صورت روش‌های فریز شده و سایر مصارف پخت و پز استفاده می‌شود. آلبالو کوچکتر از گیلاس شیرین است و همه انواع آن، به صورت خودبارور شروع به رشد می‌کنند.

درختان گیلاس به طور کلی از سال چهارم شروع به باردهی می‌کنند. یک درخت گیلاس با اندازه استاندارد، هر ساله 30 تا 50 کیلوگرم و درختان کوتوله حدود 10 تا 15 کیلوگرم میوه تولید می‌کنند.

روش صحیح کاشت درخت گیلاس

قبل از هر چیز بهترین زمان کاشت نهال گیلاس را در نظر داشته باشید و درست در همان زمان، اقدام به کاشت نمایید. در یک مکان آفتابی با گردش هوای خوب کار کنید. ار کاشت در نزدیکی درختان دیگر و یا ساختمان‌هایی که سایه دارند، خودداری کنید.

درختان گیلاس به خاک عمیق و زهکشی شده خوبی نیاز دارند. گیلاس‌های شیرین فضایی با فاصله 10/5 تا 12 متر و درختان کوتوله آن فضایی با فاصله 1/5 تا 3 متر خواهند داشت.

درختان را روی پایه‌های استاندارد، با یک قلمه واحد به فاصله چند سانتی متری زیر سطح خاک قرار دهید. در غیر این صورت درختان را روی پایه‌های کوتاه با یک قلمه واحد و چند سانتی متر بالاتر از سطح خاک قرار دهید.

اگر قصد کاشت درخت دیگری را در کنار آن‌ها دارید، سعی کنید قبل از کاشت، شاخ و برگ‌های غیر ضروری را حذف کنید. درختان باید 3.5 تا 4.5 متر از یکدیگر فاصله داشته باشند.

در مورد درختان پایه، آن‌ها را بر روی تپه کوچکی از خاک در مرکز سوراخ کاشت قرار دهید. ریشه‌ها را به سمت پایین و اطراف پخش کنید. سعی کنید ریشه‌ها خم نشوند. سپس خاک را بر روی آن‌ها بریزید. خاک را با دقت در اطراف ریشه‌ها پر کنید و آنها را محکم فشار دهید. این کار باعث می‌شود که حباب‌های هوا که می‌توانند به ریشه آسیب بزنند از بین بروند.

میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس

توجه به میزان آب مورد نیاز درخت می‌تواند نتایج بسیار خوبی را در زمان کاشت، برای ما به ارمغان بیاورد. بهتر است قبل از کاشت درخت گیلاس، ریشه‌های این درخت را به مدت یک تا دو ساعت در یک سطل یا وان بزرگ آب خیس کنید. این باعث می‌شود زمانی که مشغول حفر خاک هستید، ریشه‌ها خشک نشوند.

اگر کاشت درخت گیلاس را در محل شیب زمین انجام می‎دهید، سعی کنید یک لبه از خاک را در اطراف چاله کاشت ایجاد کنید. با این کار از محل اطراف ریشه‌ها خارج نشده و باعث فرسایش خاک در آن منطقه نمی‌شود.

روش آبیاری درخت گیلاس

به طور کلی چهار روش برای آبیاری درخت گیلاس و آلبالو وجود دارند که باغداران بر اساس شرایط منطقه‌ای و در نظر گرفتن شرایط دیگر، یکی از آنها را انتخاب می‌کنند.

دقت کنید که برای انتخاب آن‌ها باید نوع خاک، نوع بذر یا نهال و روش کشت هم لحاظ شود، پس نمی‌توان تنها بر یک اساس شروع به آبیاری نمود.

• روش غرقابی که در آن سطح زمین کشت به چند بخش تقسیم شده و درختان هر بخش با آب پر می‌شود. این روش در کنار مزایایی هم‌چون عدم نیاز به تجهیزات مدرن آبیاری، معایبی مانند عدم استفاده در باغات درختان گیلاس ارگانیک را نیز به همراه داد.
• روش نشتی که در دو طرف ردیف کشت، شیارهایی برای آبیاری درختان گیلاس حفر می‌شود. این روش نسبت به روش غرقابی از بازدهی بهتری برای مطوب ساختن ریشه‌ها برخوردار است. اما سطح زمین باید بصورت مناسب صاف شده و قابل بهره برداری چنین روشی باشد.
• روش بارانی که به کمک آب پاش‌های صنعتی انجام می‌شود، نیازمند محاسبه دقیق سرعت چرخش است. با این حال نسبت به دو روش قبلی از بازدهی بهتری برای آبیاری و رساندن آب مورد نیاز درخت گیلاس برخوردار است.
• روش قطره‌ای با بازدهی بسیار بالا می‌تواند گزینه مناسبی باشد، اما دقت بیشتری را می‌طلبد. در این روش باید قطر سوراخ‌های چکاننده بر اساس میزان سنگینی آب و شوری خاک تنظیم شده و مانع از مسدود شدن جریان آب نشود.

روش آبیاری برای فراهم کردن کود مورد نیاز درخت نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و براساس روش انتخابی، میزان و نوع کود تعیین می‌شود.

میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس در فصول مختلف

در ابتدا باید گفت آب مورد نیاز درخت گیلاس با نهال آن متفاوت است. پس نیاز آبی درختان قطور، کمتر از نهال بدون میوه آن است. برای نهال این گیاه، بارش‌های زمستانی می‌تواند میزان نیاز آبی را برطرف نماید.

برای درختان گیلاس نیازی به آبیاری عمقی نیست و هفته ای دو تا سه بار می‌تواند نیاز آنها را برطرف سازد. در فصل تابستان بارندگی‌ها می‌توانند به درخت گیلاس و آلبالو  آسیب برسانند.

میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس پس از کاشت چقدر است؟

همان‌طور که گفتیم میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس در هنگام کاشت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اما آیا پس از کاشت هم باید آبیاری بسیاری صورت گیرد؟ پاسخ اینست که پس از کاشت درخت گیلاس، آبیاری مناسب در سال اول بسیار مهم است.

میزان آب دریافتی درخت گیلاس چگونه تخمین زده می شود؟

درختان گیلاس کهنسال کمتر به آبیاری عمقی نیاز خواهند داشت. در منطقه شما، اگر هر ده روز حداقل 2/5 سانتی متر باران می‌بارد، درختان گیلاس شما به اندازه کافی آب دریافت خواهند کرد. با این وجود در زمان‌های خشکسالی، تامین میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس مهم است.

وجین کردن علف‌های هرز در اطراف پایه درخت این اطمینان را به شما می‌دهند که ریشه‌های درخت آب را دریافت می‌کنند نه علف‌های هرز. قرار دادن مالچ مانند تراشه‌های چوب در اطراف منطقه ریشه درخت گیلاس هم به حفظ رطوبت خاک درخت کمک می‌کنند.

روش آبیاری درخت گیلاس چگونه باید باشد؟

بهترین کار برای آبیاری این است که انتهای شلنگ را مستقیما روی خاک بالای منطقه ریشه درخت قرار دهید، سپس اجازه دهید جریان آب به‌صورت قطره قطره یا جریان آهسته حدود 20 دقیقه در آن محل جریان یابد.

اطمینان حاصل کنید که تمام خاک اطراف منطقه ریشه کاملا مرطوب شده باشد. همچنین می‌توانید از شلنگ خیس کننده بدین منظور استفاده کنید. جریان کم آب به ریشه‌ها زمان می‌دهد تا خاک به طور کامل مرطوب شده و از هدر رفت آب جلوگیری می‌شود.

آبیاری درخت گیلاس چه مشکلاتی دارد؟

اگر چه آبیاری درخت گیلاس مهم است اما توجه به این نکته که حتی در فصول خشکسالی و قهوه‌ای شدن چمن‌ها، نباید آبیاری را به‌صورت زیاد انجام دهید، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

آبیاری هر هفت تا ده روز یکبار یا حتی هر دو هفته یکبار کافی خواهد بود. ریشه‌های غرق شده در آب، بدتر از ریشه‌های خشک و تشنه هستند.

اگر چه کمی فرو رفتگی در خاک با جلوگیری از ایجاد روان آب در طول آبیاری در فصل رشد کمک می کند، اما مهم است که خاک اطراف درخت را برای فصل سرما مسطح با خاک اطراف آن سازید.

روش نگهداری درخت گیلاس

از نظر مراقبتی تفاوتی بین گیلاس شیرین و آلبالو ترش وجود ندارد.

در ادامه به مهم‌ترین مواردی که در ارتباط با نگهداری از درخت گیلاس، باید مد نظر داشته باشید، اشاره می‌کنیم:

• میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس از اهمیت ویژه ای برخودار است.
• رطوبت زیاد می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه‌های درخت شود. پس از خاک مناسب که قابلیت نگهداری مقدار مناسبی از رطوبت را داراست استفاده کنید. بدین منظور از خاک لومی شنی همراه با مقدار مناسب شن  استفاده کنید.
• برای محافظت از میوه در برابر پرندگان، روی درختان تور بکشید. البته می‌توانید ظروف صدا داری را به شاخه‌های درخت آویزان کنید تا هنگام نشستن پرندگان بر روی شاخه‌ها، باعث فرار آنها شوند.
• درخت گیلاس، روزانه به حدود هشت ساعت نور خورشید نیاز دارد، بنابراین نباید آنها را در محل سایه درختان دیگر بکارید.
• در مناطق خشک به‌طور منظم آب‌دهی را انجام دهید.
• هر ساله در اواخر زمستان، درختان را هرس کنید تا به رشد چوب‌های مفید کمک کرده باشید. هرس درختان را در پاییز انجام ندهید.
•  کوددهی را تنها بعد از برداشت میوه در هر فصل انجام دهید.
• اگر با آزمایش خاک مشخص شد که خاک نیازمند کود است، پس توصیه می‌شود چند هفته صبر کنید تا درختان گیلاس جدید بارور شوند تا از ریشه‌های حساس آنها محافظت شود.
• در صورت کاشت در پاییز، برای استفاده از کود تا فصل بهار صبر کنید.

آفات و بیماری های درخت گیلاس

درخت گیلاس می‌تواند به وسیله آفات و بیماری‌های زیادی مورد حمله قرار بگیرد.

در زیر به مهم‌ترین آفات این درخت اشاره شده است:

• شته‌ها
• سوسک
• کاترپیلار
• پوسیدگی قهوه‌ای
• گره سیاه
• شانکر باکتریایی
• پرنده‌ها

نکاتی درباره چیدن میوه درخت گیلاس

حال که به خوبی از درخت گیلاس خود مراقبت کردید، زمان چیدن میوه‌های خوشمزه آن رسیده است. البته برای این‌کار، باید نکات زیادی را مد نظر قرار دهید.

در ادامه به مهم‌ترین مواردی که باید در زمان چیدن میوه درخت گیلاس، به آن‌ها توجه داشته باشید، آورده شده‌اند.

• میوه‌ها را تنها زمانی که کاملا رسیده باشند (بصورت قرمز تیره یا زرد متمایل به قرمز) بچینید. مقدار قند میوه گیلاس چند روز قبل از رسیدن کامل، افزایش می‌یابد.
• در هنگام آماده شدن برای چیدن میوه‌ها می‌توانید قبل از چیدن، آنها را بچشید. آلبالوها وقتی رسیده باشند نرم و آبدار هستند.
• گیلاس‌های شیرین وقتی رنگشان یکنواخت باشد و در میوه‌های گوشتی از طعم شیرینی برخوردار شوند، آماده چیدن هستند.
• ظرف یک هفته آماده برداشت باشید. بایستی آنها را بلافاصله بپزید یا مصرف کنید.
• اگر قرار است که میوه گیلاس فریز شود، بهتر است که به‌صورت سفت چیده شود.
• مطمئن شوید که ساقه گیلاس را از قسمت بالاتر می‌چینید تا از پاره شدن میوه آن جلوگیری شود. با این حال، این کار را با احتیاط انجام دهید تا سال آینده هم درخت گیلاس، به شما میوه دهد.
• چیدن میوه با دست می‌تواند آسیب‌زا بوده و به عفونت و حتی آسیب رساندن به شاخه درخت منتهی شود. از قیچی برای برش ساقه‌ها استفاده کنید.
• به یاد داشته باشید که درخت گیلاس تا سال چهارم میوه نمی‌دهد. بعد از سپری شدن این مدت زمان آن‌ها به طور سالیانه حدود 30 تا 50 لیتر میوه تولید خواهند کرد.

کلام آخر

درختان گیلاس به آب زیاد روزانه نیازی ندارند. با این حال اگر متوجه شدید که خاک یا محیط زندگی درخت به آبیاری مکرر نیاز دارند، برای جلوگیری از وارد شدن تنش خشکی به درختان گیلاس، برنامه آبیاری درخت را به‌صورت متناسب تنظیم کنید.

به نوع درخت گیلاس و خاکی که در آن کاشته شده به عنوان بهترین مرجع برای آگاهی از مقدار آب مورد نیاز درخت توجه داشته باشید. 

امیدواریم این مقاله بتواند به شما در کاشت و نگهداری از درخت گیلاس کمک کند. اگر نکته‌ای در ارتباط با میزان آب مورد نیاز درخت گیلاس سراغ دارید که به آن اشاره نکرده‌ایم، حتما در بخش نظرات، با ما در میان بگذارید.