علائم پرکاری تیروئید در جوانان چیست و چطور درمان می‌شود؟

پرکاری تیروئید یکی از بیماری‌های شایع در کشورهای پیشرفته است. این بیماری ممکن است حدود یک درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار دهد. علائم این بیماری در دوره‌ها و سنین مختلف متفاوت است. علائم پرکاری تیروئید در جوانان بیشتر شامل استرس، مشکلات خواب، لاغر شدن و افزایش اشتهاست.

اگر این بیماری به موقع درمان نشود ممکن است مشکلات ناباروری مخصوصا در خانم‌ها را به همراه داشته باشد. متاسفانه پرکاری تیروئید بر سلامت استخوان‌ها هم تاثیر منفی می‌گذارد و باعث پوکی استخوان‌ها و کاهش مقاومت آن‌ها نسبت به ضربه می‌شود.

باید بدانید که احتمال ابتلا به این بیماری در زنان جوان 10 برابر بیشتر از مردان است. در این مقاله از ایده آل مگ قصد داریم تا شما را با علائم تیروئید پرکار در جوانان آشنا کنیم.

پرکاری تیروئید چیست؟

پرکاری تیروئید نوعی آسیب شناسی است که باعث می‌شود غده تیروئید بیش از حد طبیعی هورمون تولید و به جریان خون آزاد کند. تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن و زیر حنجره قرار دارد.

هورمون‌های تیروئید نحوه استفاده سلول‌های بدن از انرژی را تعیین می‌کنند. در صورتی که این هورمون‌ها بیشتر از حد طبیعی باشند، عملکردهای ذهنی، وزنی، سطح انرژی جسمی و روانی بدن دچار مشکل می‌شود.

این بیماری در هر سنی ممکن است بروز کند حتی در سن جوانی. علائم پرکاری تیروئید در جوانان شامل:

• لاغر شدن
• افزایش ضربان قلب
• تعریق زیاد
• بی‌حسی و بدخلقی

البته این بیماری در مراحل اولیه نشانه‌های واضحی ندارد و ممکن است فرد بیمار هیچ مشکلی نداشته باشد. پرکاری تیروئید خفیف معمولا در آزمایش‌هایی که برای تشخیص سایر بیماری‌ها انجام می‌گیرد، شناسایی می‌شود.

تیروئید در چه سنی پرکار می‌شود؟

تیروئید بیش از حد فعال می تواند روی همه افراد تاثیر بگذارد ، اما در زنان حدود 10 برابر بیشتر از مردان است و به طور معمول بین 20 تا 40 سالگی اتفاق می افتد.

برای تشخیص پرکاری تیروئید در جوانان و همچنین علائم پرکاری تیروئید در کودکان، شاخص بالایی از سو ظن لازم است زیرا علائم کمی دارند و بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با سن می‌توانند بر نتایج آزمایش عملکرد تیروئید تاثیر بگذارند.

در این افراد علائم معمول (مانند کاهش وزن، خستگی، لرزش، تپش قلب، فیبریلاسیون دهلیزی، اضطراب، افسردگی، تنگی نفس، عدم تحمل گرما، علائم چشمی و کم‌خونی) ممکن است وجود نداشته باشد یا به بیماری مزمن دیگری نسبت داده شود.

در یک مطالعه مقطعی در انگلستان، افراد مسن معمولا علائم کمتری نسبت به جوانان نشان می‌دهند. آن‌ها همچنین نسبت به جوانان بیشتر در معرض کاهش وزن و تنگی نفس بودند. احتمالا فیبریلاسیون دهلیزی با افزایش سن، جنسیت مرد، وجود گره‌های سمی در تیروئید بیشتر می‌شود.

آیا جوانان به پرکاری تیروئید مبتلا می‌شوند؟

برای بسیاری، تیروئید یک غده تا حدودی مرموز است. مانند پروانه است و در قاعده گردن قرار می‌گیرد و هنگام بلعیدن از بالا و پایین می‌لرزد. اما تیروئید برای سلامتی فوق‌العاده مهم است، زیرا تمام سلول‌های بدن برای عملکرد صحیح به هورمون تیروئید نیاز دارند. اما آیا جوانان به پرکاری تیروئید مبتلا می‌شوند؟ بله. به احتمال زیاد، اختلالات تیروئید در جوانان ممکن است به علت ارث بردن از یکی از افراد خانواده باشد. این بیماری، به ندرت، توسط برخی از داروها ایجاد می‌شود.

عوارض ابتلا به تیروئید پرکار در جوانان چیست؟

پرکاری تیروئید در جوانان معمولا به دلیل یک بیماری خودایمنی ارثی به نام گریوز ایجاد می‌شود. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تیروئید حمله می‌کند و این موضوع باعث ‌می‌شود تا آن‌ها هورمون‌های بیشتری تولید کنند. این بیماری عوارض زیادی دارد که برخی از آنها جدی هستند و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

عارضه‌های مربوط به پرکاری تیروئید

به دلیل تاثیر بسیار زیاد هورمون‌های تیروئید در بخش‌های مختلف بدن، عوارض احتمالی این بیماری در جوانان به شرح زیر است:

• مشکلات قلبی: برخی از جدی‌ترین عوارض پرکاری تیروئید قلب را درگیر می‌کند. این موارد عبارتند از: ضربان قلب سریع، یک اختلال ریتم قلب به نام فیبریلاسیون دهلیزی که خطر سکته مغزی و نارسایی احتقانی قلب را افزایش می‌دهد، شرایطی که در آن قلب نمی‌تواند خون کافی برای تحقق نیازهای بدن را پمپاژ کند.
• پوکی استخوان: پرکاری تیروئید درمان نشده همچنین می‌تواند منجر به شکنندگی استخوان‌ها (پوکی استخوان) شود. مقاومت استخوان‌ها تا حدی به مقدار کلسیم و سایر مواد معدنی موجود در آنها بستگی دارد. هورمون تیروئید بیش از حد در بدن باعث می‌شود کلسیم وارد استخوان نشود.
• مشکلات بینایی: افراد مبتلا به افتالموپاتی گریوز دچار مشکلات بینایی، از جمله برآمدگی، تورم یا قرمزی چشم، حساسیت به نور و تاری دید یا دوبینی می‌شوند. در صورت عدم درمان، این مشکلات منجر به کاهش بینایی می‌شود.
• پوست قرمز یا متورم: در افراد مبتلا به بیماری گریوز، ایجاد درموپاتی مرتبط با غده تیروئید معمول نیست. این بر روی پوست تأثیر می‌گذارد، و باعث قرمزی و التهاب اغلب در قسمت زانو و پا می‌شود.
• بحران توریتوکسیک. پرکاری تیروئید همچنین بیمار را در معرض خطر بحران تیروتوکسیک قرار می‌دهد. تشدید ناگهانی علائم پرکاری تیروئید، منجر به تب، نبض سریع و حتی توهم می‌شود. در صورت بروز این مشکل، باید سریعا به دنبال کمک پزشکی باشید.

علائم پرکاری تیروئید در جوانان کدام است؟

علائم پرکاری تیروئید در جوانان ممکن است با علائم سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته شود.این بیماری طیف گسترده‌ای از علائم را به همراه دارد؛

• کاهش ناخواسته وزن، حتی در صورت ثابت ماندن یا افزایش اشتها
• ضربان قلب سریع (تاکی‌کاردی)، اغلب بیش از 100 ضربان در دقیقه
• ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
• احساس تپش قلب
• افزایش اشتها به علت پرکاری تیروئید
• عصبی بودن، اضطراب و تحریک‌پذیری
• لرزش، معمولا لرزش خفیف در دست و انگشتان
• تعریق
• تغییر در الگوی قاعدگی (در بانوان)
• افزایش حساسیت به گرما
• تغییر در عادات روده، به خصوص افزایش دفع مدفوع
• بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)، که می‌تواند به صورت تورم در پایه گردن ظاهر شود
• خستگی و ضعف عضلانی
• مشکل در خوابیدن
• پوست نازک
• موهای ظریف یا شکننده

گریوز چشم

در برخی موارد، یک بیماری نادر چشمی به نام گریوز ممکن است چشم‌ها را تحت تاثیر قرار دهد، به خصوص اگر بیمار سیگاری باشد. این بیماری باعث بیرون‌زدگی کره چشم از جای طبیعی خود می‌شود. این موضوع به دلیل تورم بافت‌ها و عضلات پشت چشم ایجاد می‌شود.

علائم و نشانه‌های مربوط به چشم گریوز شامل موارد زیر است:

• خشکی چشم
• چشم‌های قرمز یا متورم
• پارگی یا ناراحتی بیش از حد در یک یا هر دو چشم.
• حساسیت به نور، تاری یا دوبینی، تورم یا کاهش حرکت چشم.
• کره چشم برجسته

علائم تیروئید پرکار خطرناک

هنگامی که تیروئید بیش از حد فعال است، سیستم‌های بدن شما با سرعت زیادی کار می‌کنند. سطح بالای هورمون تیروئید به طور مداوم می گوید ، “برو!” این بیماری باید تحت درمان قرار گیرد.

پرکاری تیروئید می‌تواند سلامتی شما را در معرض خطر جدی قرار دهد. این خطرات را نادیده نگیرید. به دنبال درمان موثر باشید. علائم تیروئید پرکار خطرناک که در زیر به آن‌‌ها شاراه می‌کنیم را حتما جدی بگیرید؛

مشکلات قلبی

مانند تمام سیستم‌های بدن، کار قلب شما با افزایش مقدار هورمون‌های تیروئید، سرعت می‌گیرد. در نتیجه، تپش قلب از علائم پرکاری تیروئید در جوانان است. تپش قلب برای سلامتی ضرر دار. با پیشرفت بیماری، مشکلات جدی‌تری نیز ایجاد می‌شود. این مشکلات شامل ضربان قلب نامنظم، فشار خون بالا و احتقان قلب است. درمان پرکاری تیروئید معمولا این مشکلات را رفع می‌کند و نیازی به درمان جانبی وجود ندارد.

پوکی استخوان

پوکی استخوان – یا استخوان‌های ضعیف و شکننده – خطر دیگر پرکاری تیروئید درمان نشده است. استخوان‌ها بافتی فعال هستند. آنها دائما فرایندی به نام بازسازی را طی می‌کنند. این چرخه شامل حل شدن استخوان قدیمی و تولید بافت استخوان جدید است.

تیروئید پرکار باعث می‌شود که تعادل بین حل شدن بافت قدیمی و ایجاد بافت جدید مختل شود. این موضوع باعث کاهش توانایی بدن در جذب کلسیم، کاهش تراکم بافت استخوانی و در نتیجه پوکی استخوان می‌شود. در صورتی که تیروئید پرکار به موقع تشخیص داده شود، نیازی به درمان جانبی نخواهد بود.

ضعف عضله

مانند استخوان‌های شما، ماهیچه‌های شما نیز می‌توانند با تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئیدی ضعیف شوند.پرکاری تیروئید باعث از بین رفتن بافت عضلانی می‌شود. پرکاری تیروئید در جوانان به طور معمول بر روی عضلات شانه‌، بازو، ران‌ و لگن تاثیر می‌گذارد.

در مراحل پیشرفته تیروئید پرکار بیمار ممکن  است با مشکلاتی در کنترل عضلات صورت، گلو، چشم‌ها و دستگاه تنفسی مواجه شود. بازگرداندن سطح هورمون‌های تیروئید به حالت طبیعی به فرد کمک می‌کند تا قدرت و کنترل عضلات خود را بازیابد.

کاهش وزن

افراد مبتلا به پرکاری تیروئید اغلب متوجه می‌شوند که با خوردن غذا وزن اضافه نمی‌کنند. در این حالت متابولیسم سریع بدن کالری‌ها را به سرعت می‌سوزاند.

شاید این موضوع چندان خطرناک به نظر نرسد اما با پیشرفت بیماری، حجم زیادی از عضلات بدن از بین می‌رود. در نهایت نیز فرد بیمار به طور مداوم احساس خستگی و ضعف خواهد داشت. با درمان مشکل تیروئید، وزن و اشتها تثبیت می‌شود.

مشکلات عاطفی و ذهنی

در پرکاری تیروئید، سیستم عصبی همیشه با هوشیاری بیشتر عمل می‌کند. این موضوع منجر به عصبی شدن، تحریک‌پذیری، لرزش و اضطراب می‌شود. تیروئید پرکار باعث مشکلات خواب هم می‌شود.

این علائم ذهنی و عاطفی ممکن است با علائم بیماری‌های روانی اشتباه گرفته شود.درمان موثر تیروئید می‌تواند مغز شما را که بیش از حد کار کرده است آرام کرده و به شما کمک کند تا دوباره روشن فکر کنید.

حرکات مکرر روده

تیروئید بیش از حد فعال باعث افزایش سرعت هضم می‌شود، و به اصطلاح زمان انتقال را تسریع می‌کند و به طور مداوم عضلات روده شما را تحریک می‌کند. این موضوع منجر به حرکات مکرر روده‌ای می‌شود. اگرچه افزایش حرکات روده‌ای ممکن است فقط آزاردهنده به نظر برسد، اما ممکن است بر سلامتی شما تأثیر بگذارد.

دفع مدفوع به دفعات بیشتر – به خصوص مدفوع شل – می‌تواند منجر به کم آبی بدن و مشکلات جذب مواد مغذی شود. متعادل‌سازی سطح هورمون تیروئید باید تعادل را به هضم کلی بازگرداند.

مشکلات چشمی

مشکلات چشمی در پرکاری تیروئید مربوط به بیماری گریوز است. این بیماری باعث می‌شود که چشم‌ها بیرون‌زده به نظر برسند.

علائم دیگر مشکلات چشمی ناشی از تیروئید پرکار عبارتند از:

• قرمزی و تورم چشم
• حساسیت به نور
• تاری دید
• دوبینی

بدون درمان، مشکلات بینایی می‌توانند شدیدتر منجر به کوری شوند. برخی از جنبه‌های این بیماری چشم ممکن است با درمان تیروئید برطرف شود. با این حال‌، ممکن است در برخی موارد درمان خاص برای چشم، از جمله داروی جدید به نام تپروتوموماب (Tepezza) یا جراحی، لازم باشد.

مشکلات پوستی

اگرچه مشکلات پوستی در پرکاری تیروئید نادر است اما این مشکلات با تیروئید پرکار ممکن است رخ دهد.مشکلات پوستی در این بیماران بیشتر ناشی از بیماری گریوز است. تورم، قرمزی و تغییر بافت پوست از جمله این علائم است.

مشکلات پوستی این بیماران معمولا روی پوست ساق پا یا ناحیه بالاتر ایجاد می‌شود. این موضوع ممکن است باعث شود که یافتن کفش مناسب برای بیمار سخت‌تر شود. این علائم معمولا با درمان تیروئید برطرف می‌شود ولی در برخی موارد نیاز به درمان‌های جانبی مثل پوشیدن جوراب‌های مخصوص وجود دارد.

مسائل تولید مثل

تیروئید بیش از حد تومورهای تیروئیدی می‌تواند بر تمام جنبه‌های سلامت باروری زنان تاثیر بگذارد. این بیماری می‌تواند باعث پریود نامنظم یا حتی یائسگی زودرس شود. همچنین می‌تواند در باروری تداخل داشته باشد و بارداری را دشوارتر کند.

در دوران بارداری، داشتن مقادیر بالای هورمون تیروئید مادر و نوزاد را در معرض خطر قرار می‌دهد. احتمال سقط جنین، زایمان زودرس و داشتن نوزادی با وزن کم را افزایش می‌دهد. مادر همچنین در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا یا پره اکلامپسی است. کنترل سطح هورمون تیروئید به سلامت مادر و کودک کمک می‌کند.

بحران تیروتوکسیک

بحران تیروتوکسیک بدتر شدن ناگهانی علائم پرکاری تیروئید در جوانان است. نام دیگر این بیماری طوفان تیروئید است. اگرچه نادر این اتفاقی نادر است، اما به احتمال زیاد با در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید درمان نشده یا تحت درمان رخ می‌دهد.

علائم بحران تیروتوکسیک شامل تب، تعریق زیاد، نبض سریع، استفراغ، اسهال، ضعف شدید، تشنج و هذیان است. طوفان تیروئیدی وضعیتی بسیار خطرناک است و فرد بیمار باید سریعا به بیمارستان منتقل شود.

از کجا بفهمیم تیروئید پرکار داریم؟

اگر پزشک شما به وجود بیماری پرکاری تیروئید در شما مشکوک شود، تشخیص آن معمولا آسان است. او با یک معاینه بدنی ساده معمولا بزرگ‌بودن غده تیروئید و نبض سریع را تشخیص می‌دهد.

پزشک همچنین به دنبال پوست مرطوب، صاف و لرزش انگشتان است. رفلکس‌های بدن شما احتمالا شدیدتر است. در صورت ابتلا به بیماری گریوز، ممکن است چشم‌های شما نیز غیرطبیعی باشد. پزشک ممکن است برای اطمینان از بیماری دستور به انجام تست خون هورمون‌های تیروئیدی دهد.

آزمایش پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید با انجام آزمایشات اندازه‌گیری میزان هورمون‌های تیروئید – تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) – و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) در خون تأیید می‌شود.

سطح بالایی از هورمون‌های تیروئید همراه با سطح پایین TSH هنگام فعالیت بیش از حد این غده معمول است. اگر آزمایش خون نشان دهد که تیروئید بیش از حد فعال است، پزشک ممکن است بخواهد از تیروئید شما یک عکس بگیرد (اسکن تیروئید).

با اسکن مشخص می‌شود که کل غده شما بیش از حد فعال است یا گواتر سمی ندولر یا تیروئیدیت (التهاب تیروئید) دارید. همزمان می‌توان آزمایشی را انجام داد که توانایی غده در ذخیره ید را اندازه‌گیری می‌کند.

روش تست تیروئید در منزل

شما می‌توانید با یک راهکار ساده سلامت تیروئید خود در منزل را بررسی کنید. برای این ار تنها به یک لیوان آب و یک آینه احتیاج دارید.

در حالی که از نزدیک به آینه نگاه می‌کنید، روی قسمت جلویی و  پایین گردن، بالای استخوان‌ها و زیر حنجره تمرکز کنید. غده تیروئید شما در این ناحیه از گردن قرار دارد. در حالی که روی این قسمت در آینه تمرکز کرده‌اید، سر خود را به عقب برگردانید. مقدار آب بنوشید و آن را قورت دهید. در حین قورت دادن، به گردن خود نگاه کنید. هنگام بلع، برآمدگی یا برجستگی در این قسمت را بررسی کنید.

نوشیدن و قورت دادن آب را چندین بار تکرار کنید. در صورت مشاهده برآمدگی یا برجستگی در این ناحیه، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است شما یک غده تیروئید بزرگ شده یا یک گره تیروئید داشته باشید که باید بررسی شود.

چگونه تیروئید پرکار را درمان کنیم؟

به طور کلی تیروئید پرکار قابل درمان است. درمان‌های اصلی این بیماری عبارتند از:

• داروهای ضد تیروئید: پزشک برای کنترل تولید هورمون‌های تیروئیدی، داروهایی تجویز می‌کند که با تولید این هورمون‌ها را محدود می‌کند.
• درمان با ید رادیواکتیو: در این روش درمانی از ید رادیواکتیو استفاده می‌شود. این ماده باعث از بین بردن سلول‌های تیروئید می‌شود و در نتیجه ترشح هورمون‌ها کاهش می‌یابد.
• جراحی برای برداشتن بخشی یا کل تیروئید: در این روش درمانی بخش یا تمام تیروئید از بدن خارج می‌شود تا مقدار هورمون‌های تیروئید کاهش یابد. اگر کل تیروئید از بدن خارج شود فرد بیمار باید تا پایان عمر از قرص‌های لووتیروکسین استفاده کند.

بهترین روش درمان با توجه به جنس، سن، میزان پیشرفت بیماری و ترجیح بیمار تعیین می‌شود.

رژیم غذایی مناسب برای تیروئید پرکار

اولین اقدام برای رفع مشکل تیروئید، درمان دارویی است. بعد از آن بیماران می‌توانند با تغییر شیوه زندگی و رژیم غذایی مناسب، علائم پرکاری تیروئید را کاهش دهند و یک زندگی عادی داشته باشند.

غذاهای توصیه شده برای پرکاری تیروئید

در این جا بهترین غذاها برای این بیماران را معرفی می‌کنیم. باید به این نکته توجه کنید که توصیه این غذاها برای این بیماران به این معنا نیست که آن‌ها باید تنها از این مواد غذایی استفاده کنند بلکه باید این مواد را بیشتر در رژیم غذایی خود قرار دهند.

بهترین مواد غذایی برای بیماران دارای پرکاری تیروئید عبارتند از:

• کلم بروکلی، گل کلم
• سبزیجاتی مانند مارچوبه، هویج و پیاز
• مرکبات و انار
• غلاتی مانند گندم
•  شاه بلوط
• سیب زمینی

بهترین نوشیدنی برای این افراد آب است اما آن‌ها می‌توانند از چای‌ها و دمنوش‌های گیاهی نیز استفاده کنند.

درمان پرکاری تیروئید با داروهای گیاهی

مانند بسیاری از موارد، برخی از افراد به دنبال گزینه‌های طبیعی برای جایگزینی هورمون تیروئید یا درمان تیروئید هستند.تا کنون هیچ گیاه موثری برای درمان کامل مشکلات تیروئید پیدا نشده است. متخصصان طب سنتی تنها استفاده از برخی گیاهان را باعث کاهش علائم و عوارض بیماری‌های تیروئید می‌دانند.

استفاده از گیاهان روشی برای تقویت و بهبود سیستم‌های بدن است. مانند هر روش درمانی، قبل از شروع درمان باید با پزشک خود مشورت کنید.

ممکن است استفاده از گیاهان دارویی به عنوان پودر خشک (کپسول، پودر یا چای) ، گلیسیریت (عصاره گلیسیرین) یا تنتور (عصاره الکل) به شما توصیه شود. افرادی که سابقه اعتیاد به الکل دارند نباید از تنتور استفاده کنند. این افراد می‌توانند با استفاده از یک قاشق چایخوری گیاه خشک، دمنوش آن را تهیه و مصرف کنند.

بهترین گیاهان دارویی برای درمان مکمل پرکاری تیروئید عبارتند از:

• چای سبز (Camellia sinensis): این ماده سرشار از آنتی‌اکسیدان است و باعث کاهش التهابات تیروئید می‌شود.
• مومیایی لیمو (Melissa officinalis): خاصیت آرام‌بخشی دارد و برای درمان تیروئید پرکار در طب سنتی از آن استفاده می‌شود.

ورزش مناسب برای پرکاری تیروئید

در حالی که دارو نقش مهمی در درمان پرکاری تیروئید دارد اما ورزش نیز در کنار آن می‌تواند سرعت بهبودی را افزایش دهد. ورزش منظم به بهبود سیستم قلبی‌عروقی و به تولید هورمون‌های تیروئید کمک می‌کند.

از طرف دیگر، ایروبیک در آب به گردش تیروکسین بیشتر کمک می‌کند و عملکردهای تیروئید را بهبود می‌دهد. سعی کنید زیر نظر یک مربی و به روش صحیح ورزش کنید تا دچار آسیب نشوید.

سوالات متداول