علائم شپش موی سر و راه های درمان خانگی سریع و موثر آن

شپش سر یکی از انگل‌هایی است که هر فردی در هر شرایطی ممکن است به آن دچار شود. حتما در دوران کودکی و زمان مدرسه مورد تفتیش موی سر قرار گرفته‌اید و دیده‌اید که مسئول بهداشت با چه جدیتی شما را معاینه می‌کرد.

شپش یک حشره کوچک است از خون انسان تغذیه می‌کند. این انگل هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده می‌شود. روش‌های مختلفی برای از بین بردن این حشرات وجود دارد.

با ایده آل مگ همراه باشید تا با این حشره و روش‌های ازبین بردن آن بیشتر آشنا شویم.

شپش موی سر چیست؟

شپش حشره‌ای ۶ پا است که رنگ صورتی، سفید، قهوه‌ای، خاکستری و مشکی دارد و روی پوست سر زندگی می‌کند. این حشره اندازه کوچکی دارد و معمولا می‌توان آن را با کمی دقت در پوست سر فرد مبتلا پیدا کرد. طول تقریبی شپش ۲ میلی‌متر است.

شپش ها از خون انسان تغذیه می‌کنند. هر یک از این حشرات بالغ برای تخم‌گذاری به مصرف دو وعده خون نیاز دارند. هر کسی که روی سر خود مو داشته باشد، می‌تواند میزبان این حشره باشد؛ یعنی تنها کودکان به این مشکل دچار نمی‌شوند و بزرگسالان هم ممکن است دچار شپش سر شوند.

اصولا این حشرات در موی خشک بیشتر تکثیر می‌شوند. هر شپش بالغ روزانه ۸ تخم می‌گذارد که این تخم‌ها ته ساقه مو به رنگ سفید دیده می‌شوند. به تخم شپش، رشک هم می‌گویند. به دلیل رنگ سفید رشک‌ها بیشتر مواقع آن‌ها با شوره سر اشتباه گرفته می‌شوند؛ اما تفاوت آن با شوره سر این است که سخت‌تر از ساقه مو جدا می‌شوند.

رشک‌ها در شرایط مساعد بعد از ۷ روز به لارو یا همان حشره نابالغ تبدیل می‌شوند. لاروها هم بعد از دو هفته بالغ و آماده تخم‌گذاری می‌شوند. این حشرات می‌توانند ساعت‌ها در یک قسمت از پوست سر باقی بمانند و خون‌خواری کنند.

از کجا بدانیم که به شپش سر مبتلا شده ایم؟

اولین نشانه ابتلا به شپش، خارش سر است؛ مخصوصا خارش شدید کف سر زمانی که تنها یک ساعت از حمام می‌گذرد. افرادی که چنین علامتی دارند باید از لحاظ وجود رشک و شپش معاینه شوند؛ در صورتی که این حشرات در سر فرد دیده شوند باید درمان خیلی سریع شروع شود، چون سرعت رشد و تکثیر آن‌ها بسیار زیاد است.

علائم شپش موی سر

همانطور که گفتیم شپش ها بسیار کوچک هستند. رنگ‌ آن‌ها معمولا در موی سر قایل تشخیص نیست؛ اما تخم این حشرات یا رشک، به رنگ سفید است و تشخیص آسانی دارد. شپش ‌ها را معمولا می‌توان پشت گوش و نزدیک گردن پیدا کرد؛ البته باید گفت در بسیاری از افراد تا هفته‌ها و شاید تا ماه‌ها بعد از ابتلا به این حشرات، علامتی دیده نمی‌شود. استفاده از شانه دندانه‌دار و حمام مکرر می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به شپش بسیار موثر باشد.

اصلی‌ترین راه ابتلا به شپش سر چیست؟

اصلی‌ترین راه ابتلا به شپش، تماس مستقیم مو با سر فرد مبتلا است؛ اما استفاده از وسایلی مثل شانه، برس، لوازم مو، هدفون، هدبند، حوله و ملحفه هم می‌تواند باعث انتقال این حشره شود.

راه‌های درمان خانگی سریع و موثر شپش سر

اگر یکی از اعضای خانواده به این انگل مبتلا شوند باید به طور مرتب لباس‌ها و ملحفه‌هایش را بشویید. اگر تنها حدس می‌زنید که کودک‌ شما در تماس با فرد مبتلا بوده هم بهتر است این کارها را انجام دهید؛ چون در هر حال پیشگیری بهتر از درمان است.

شانه‌های ضد شپش

روش اصلی و اولیه درمان خانگی این حشره استفاده از شانه‌های دندانه‌دار و مخصوصی به نام شانه‌های ضد شپش است که می‌توانید آن‌ها را از داروخانه‌ها بخرید. برای خلاصی از شر این حشره خون‌خوار باید چند بار در روز موها را شانه بزنید تا شپش‌ها و تخم‌هایشان را از لابه‌لای موها خارج کنید.

سرکه

دومین روش خانگی برای از بین بردن این حشره، سرکه است. اسید استیک موجود در سرکه می‌تواند شپش و رشک‌های آن را نابود کند.

برای از بین بردن این انگل باید مقدار مساوی از سرکه و یک روغن گیاهی مثل روغن زیتون را با هم مخلوط کنید و قبل از خواب به پوست سر و موها بمالید. بعد از آغشته کردن موها با این ترکیب، سر را با یک کلاه حمام بپوشانید و بخوابید. صبح روز بعد موها را با شامپو بشویید.

در روش دیگر می‌توانید سرکه و آب را با نسبت مساوی مخلوط کنید. با استفاده از این مخلوط موها را آبکشی کنید و بگذارید موها ۱۰ دقیقه آغشته به آن بمانند؛ سپس موها را با آب بشویید. بعد از شستن، موها را با شانه ضد شپش شانه کنید. باید ۲ تا ۳ بار در هفته این کار را انجام دهید.

سس مایونز

استفاده از سس مایونز یک روش خانگی دیگر برای خلاصی از دست این انگل است. مایونز این توانایی را دارد تا این حشرات کوچک را خفه و نابود کند. دپارتمان بهداشت مینه سوتا هم استفاده از سس مایونز را به عنوان یک راه درمانی شپش سر معرفی کرده‌ است.

برای درمان با سس مایونز مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا به موها و کف سر خود سس مایونز بزنید و آن را ماساژ دهید.
• یک کلاه حمام روی سر خود بکشید.
• ۵ تا ۶ ساعت صبر کنید و پس از آن، موهای خود را با شامپو بشویید.
• بعد از شستن، موها را سشوار کنید و با شانه شپش‌زدایی موها را شانه بزنید.
• به مدت ۲ ماه هر هفته این روش را تکرار کنید.

سایر روش‌های درمانی

از آب پیاز، جوشانده دانه‌های اسفند و روغن نارگیل هم می‌توان برای نابودی این حشرات مزاحم استفاده کرد. برای این مواد هم می‌توانید مانند سس مایونز عمل کنید ولی این مواد نباید بیشتر از سه ساعت روی پوست سر بمانند.

درمان شپش سر با دارو و زیر نظر پزشک

پزشکان هم برای از بین بردن این حشرات مزاحم راهکارها و داروهای مختلفی را پیشنهاد می‌دهند. استفاده از هر یک از روش‌های درمانی زمانی موثر است که شما آن را طبق دستور و در دوره مشخص شده استفاده کنید.

شامپوها

اولین گزینه‌ای که پزشکان معمولا آن را توصیه می‌کنند، استفاده از شامپو‌های ضد شپش است که به راحتی از داروخانه‌ها قابل تهیه هستند.

پیرمترین

یکی از داروها برای از بین بردن این حشرات مزاحم، پیرمترین‌ است. پیرمیدین به صورت شامپو و اسپری مو در داروخانه‌ها موجود است. شامپوهای پیرمترین حاوی عصاره گل داوودی هستند؛ پس افرادی که به این گل حساسیت دارند نباید از پیرمترین استفاده کنند.

اسپری موی پیرمیدن هم حاوی ۱% از این ماده است. این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا به عنوان ماده موثر برای نابودی شپش تایید شده است و حتی می‌توان از آن برای درمان کودکان بالای دو سال استفاده کرد.

لوسیون اسپینوزاد ۰.۹ %

داروی دیگر لوسیون اسپینوزاد ۰.۹ % است که از باکتری خاک تهیه می‌شود. این ماده یک حشره‌کش طبیعی است. از اسپینوزاد می‌توان برای نابودی اشپش ها در تمام سنین و نوزادان بالای ۶ ماه استفاده کرد. این دارو شپش و تخم‌های آن را از بین می‌برد. سازمان غذا و داروی آمریکا این دارو را هم به عنوان یک ضد شپش تایید کرده است.

برای از بین بردن این انگل‌ها لوسیون اسپینوزاد را به کف سر و موها بزنید و ۱۰ دقیقه صبر کنید. بعد از این مدت موها را بشویید و آن‌ها را با شانه مخصوص، شانه بزنید تا رشک‌ها جدا شوند.

چطور از ابتلا به شپش پیشگیری کنیم؟

کودکان مهمترین ناقلان شپش هستند. والدین برای پیشگیری از انتقال این حشرات مزاحم باید کودکان را از استفاده مشترک وسایلی مانند کلاه، مقنعه، پیشانی‌بند، شانه، برس و سنجاق منع کنند.

کودکان بیشتر به شپش مبتلا می‌شوند. اگر کودک شما به شپش مبتلا شد با او بدرفتاری نکنید. سعی کنید با او مهربان باشید تا او احساس تردشدگی نکند. در چنین شرایطی برای جلوگیری از انتقال شپش به سایر افراد خانواده باید لباس‌ها، رختخواب، شانه و حوله کودک را از سایرین جدا کنید تا او درمان شود.

به طور کلی برای پیشگیری از ابتلا به این حشرات خون‌خوار باید موارد زیر را رعایت کنید:

• هر فرد با رعایت بهداشت می‌تواند تا حد زیادی از ابتلا به شپش پیشگیری کند.
• در روز به دفعات موی سر را شانه و به طور منظم حمام کنید.
• از لوازم شخصی و لباس‌های افراد دیگر استفاده نکنید. در صورت امکان هر یک از افراد خانواده شانه و برس جداگانه داشته باشند.
• به کودکان خود آموزش دهید که لباس‌های ورزشی خود را در ساک جدا و دور از وسایل بقیه قرار دهند.

سخن پایانی

همان طور که گفتیم بهترین راه درمان پیشگیری است؛ پس برای جلوگیری از ابتلا به شپش حتما نظافت را رعایت کنید، ملحفه‌های خود را به طور مرتب بشویید و در صورتی که یکی از اعضای خانواده دچار این مشکل شد بقیه هم باید معاینه شوند.

اگر در مورد شپش و روش‌های درمان این مشکل سوالی دارید، آن را از ایده آل مگ بپرسید.

سوالات متداول