احساس سوزش زانو ممکن است بسیار دردناک باشد و حتی باعث شود که نتوانید به خوبی راه بروید. بعضی‌ها میگویند که وقتی زانویشان سوزش دارند، حس میکنند که چیز تیزی در آن فرو می‌رود یا حتی «آتش میگیرد». سوزش زانو روی خواب تاثیر میگذارد و البته بیداری را هم سخت می‌کند، و مثل بسیاری از دردهای استخوانی با خستگی حتی بدتر هم می‌شود.
در بسیاری موارد، دلیل سوزش زانو درون مفصل خود آن است، اما گاهی هم مربوط است به مشکلی در یک عضو دیگر بدن (مثلا ستون فقرات). در این مطلب دلایل مختلف این درد را بررسی می‌کنیم.
سوزش زانو به علت نقرس
نقرس یکی از رایجترین دلایل سوزش زانو است. حتما شنیده‌اید که کسانی که زیاد گوشت میخورند دچار نقرس می‌شوند. این بیماری به علت بالا رفتن سطح اسید در جریان خون به وجود می‌آید و دردهای رفت و برگشتی دارد. به این صورت که هر چند ساعت یک بار و اغلب شبها موقع خواب، دردی شبیه به سوزش و داغ شدن در زانو به وجود می‌آید.
همچنین در نقرس، مفصل زانو قرمز و ملتهب می‌شود، آن‌قدر که حتی گرمایش را می‌شود با دست زدن به پوست حس کرد. این مفصل ملتهب بسیار دردناک است و به مرور توانایی راه رفتن فرد را تحلیل می‌دهد.
سوزش زانو در اثر نقرس ممکن است بعد از چند هفته بهبود پیدا کند، اما اغلب بازمیگردد. این درد، التهاب و سوزش را می‌شود با تغییر رژیم غذایی یا داروهای خاص درمان، یا حداقل از بازگشتشان جلوگیری کرد.
سوزش زانو به علت آرتروز
واژه آرتروز (arthritis) در لاتین به معنای «التهاب مفصل» است و دو نوع دارد: استئوآرتروز (آرتروز استخوانی) و روماتوئید آرتروز (روماتیسم) که دومی، دلیل ایجاد سوزش زانو هم هست. در استئوآرتروز، رباط‌ها و استخوان‌های ناحیه زانو دچار فرسودگی می‌شوند و تنها در همان مفصل (نه جای دیگری در بدن) احساس درد خواهید داشت.
این بیماری معمولا افراد بالای ۶۵ سال را درگیر می‌کند و صبحها شدیدتر است. اگر بیماری توسط یک متخصص ارتوپد درمان نشود و پیشرفت کندُ‌به مرور حرکت زانو محدود می‌شود و مفصلش ورم خواهد کرد.
روماتیسم یک التهاب سیستمی و مزمن است که در مفصل باعث ایجاد گرما، سفتی و سوزش خواهد شد. این بیماری میتواند مفاصل زیادی را درگیر کند، به همین دلیل است که افراد مبتلا به آن اغلب دردهای مختلفی تجربه میکنند. سوزش روماتیسمی هم مانند سوزش نقرسی رفت و برگشتی است.
سوزش زانو به علت بورسیت
بورسیت (bursitis) زانو، یکی از دلایل اصلی سوزش و درد در این عضو بدن است. بورسا (کیسه مفصلی) در تمام بدن، کیسههای کوچکی است که بین بافت نرم و استخوان قرار میگیرند تا اصطکاک این دو را کم و حرکتشان را در کنار یکدیگر نرم کنند. در اطراف زانو، پانزده بورسا داریم که التهاب هرکدامشان (که در اصطلاح پزشکی به آن بورسیت میگوییم) باعث سوزش خواهد شد.
معمولا این التهاب از بیرون هم مشخص است (به صورت ورم پرتقالیشکل). علائم بورسیت آرام آرام در بدن ظاهر می‌شوند، اما اگر زانوی فرد آسیب دیده باشد (مثلا در تصادف) ممکن است ناگهانی به وجود بیایند. انواع بورسیت ِ منجر به سوزش زانو اینها هستند:
- بورسیت جلوی کشکک: در جلوی زانو
- بورسیت نیمه‌غشایی: پشت زانو
- بورسیت غازیشکل: در قسمت داخلی زانو
- بورسیت ایلیوتیبیال: در قسمت خارجی زانو
- بورسیت زیرکشککی: درست زیر زانو
سوزش زانو به علت عفونت
عفونت باکتریایی یا همان آرتروز سپتیک، در بعضی از موارد خاص (و کم) ممکن است در زانو احساس سوزش ایجاد کند. وقتی باکتری وارد بدن می‌شود و به سوی زانو می‌رود، بلافاصله آن را عفونی می‌کند. درد و عفونت، در زانو التهاب ایجاد می‌کند و ممکن است فرد در اثر آنها احساس تب و خستگی و البته سوزش زانو داشته باشد.
معمولا این بیماری با آنتیبیوتیک خوراکی یا تزریقی درمان می‌شود، اما اگر مایع عفونی زیادی در زانو جمع شده باشد، پزشک آن را با سوزن بیرون میکشد و سوزش بلافاصله خوب می‌شود.
سوزش زانو به علت تروما
بعضی از آسیبهای زانو ممکن است دردی سوزشمانند در این عضو به وجود بیاورند که اغلب با سفتی، ناپایداری یا قفل شدن مفصل زانو همراه است. وقتی مفصل ناگهان پیچ بخورد یا ضربه شدیدی به آن وارد شود، بافتهای سخت و نرم آسیب میبینند و غضروفهای اطراف آن پاره می‌شوند.
با پارگی غضروف در اطراف مفصل زانو، خون به داخل مفصل می‌رود و انتهای اعصاب تحت فشار قرار میگیرد. فشار عصبی در زانو حس سوزش و درد به همراه خواهد داشت. آسیب به زانو اغلب بلافاصله مشخص می‌شود و سوزشش، فقط در خود ناحیه زانو وجود دارد. برای درمان آسیبهای ناشی از تروما ممکن است به فیزیوتراپی، ماساژ یا حتی جراحی نیاز داشته باشید.
این علائم را جدی بگیرید
سوزش زانو اغلب با دارو یا تخلیه عفونت برطرف می‌شود، اما همان‌طور که پیش از این هم گفتیم ممکن است مشکل به خود مفصل زانو مربوط نباشد. اگر هر کدام از این علائم را در کنار سوزش دارید، بهتر است بلافاصله به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:
- ضعف و بیحسی در پا
- مشکل در کنترل ادرار یا مدفوع
- مشکلات تکلم یا گرفتگی زبان
- مشکلات بینایی
- تب
- کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
- درد شدید مفاصل به ویژه در شب
بعضی از دلایل دیگر سوزش زانو
مهم است که زانوی شما، دقیقا در چه موقعیتی (و کجای زانو) شروع به سوزش می‌کند. این موضوع میتواند به پزشک متخصص در تشخیص بهتر علت سوزش و در نهایت تجویز درمان کمک کند.
- سوزش در هنگام زانو زدن: اگر وقتی زانو می‌زنید و وزنتان را روی این مفصل می‌اندازید احساس سوزش دارید، چیزی در مفصل شما تحت فشار قرار گرفته. این سوزش اغلب به دلیل بورسیت یا پارگی مینیسک زانو است.
- سوزش در هنگام افتادن: اگر بعد از افتادن احساس سوزش میکنید، به مفصل شما آسیب وارد شده. در چنین مواقعی، چند ساعت بعد معمولا التهاب هم پدیدار می‌شود.
- احساس سوزش در پشت زانو: اگر در قسمت پشت زانوی خودتان احساس سوزش دارید، دچار کیست بیکر (Bakers cyst) شدهاید.
- احساس سوزش در هنگام استراحت: اگر وقتی دراز میکشید و میخوابید سوزش زانویتان بدتر می‌شود (و در هنگام فعالیت مشکلی ندارید)، مشکل به احتمال زیاد آرتروز است. البته که ممکن است پای مشکل دیگری هم در میان باشد.
- احساس سوزش بعد از دویدن: وقتی بعد از مدتی دویدن زانوی شما میسوزد، احتمالا بافت نرم آن آسیب دیده است.
رسیدگی به مشکلات مختلف زانو با درمانکده
ممکن است احساس سوزشی که در زانو دارید به دلیل یک آسیب جزئی بعد از فعالیت روزمره باشد، یا شاید هم مینیسک آن دچار آسیب است. علت هرچه که هست، بهتر است زودتر به آن رسیدگی کنید، آن هم با مراجعه به پزشکی که با احتمال بیشتری دلیل اصلی سوزش را پیدا کرده و سریع درمانش می‌کند.
برای پیدا کردن پزشک معتمد و مورد نیازتان، مهم است که بتوانید نظرات دیگر مراجعانش را هم بخوانید. در پلتفرم درمانکده، امکان دیدن اطلاعات و آدرس پزشکان مختلف را (از متخصص گوارش تا جراح ارتوپد و جراح زیبایی) را دارید. بعد از بررسی کامل اطلاعات هر متخصص، میتوانید از او به صورت آنلاین نوبت ویزیت بگیرید. اطلاعات بیشتر را در وب‌سایت درمانکده بخوانید.
