دلایل سوزش زانو | چرا زانو دچار سوزش می‌شود؟

احساس سوزش زانو ممکن است بسیار دردناک باشد و حتی باعث شود که نتوانید به خوبی راه بروید. بعضی‌ها می‎گویند که وقتی زانویشان سوزش دارند، حس می‎کنند که چیز تیزی در آن فرو می‌رود یا حتی «آتش می‎گیرد». سوزش زانو روی خواب تاثیر می‎گذارد و البته بیداری را هم سخت می‎کند، و مثل بسیاری از دردهای استخوانی با خستگی حتی بدتر هم می‌شود.

در بسیاری موارد، دلیل سوزش زانو درون مفصل خود آن است، اما گاهی هم مربوط است به مشکلی در یک عضو دیگر بدن (مثلا ستون فقرات). در این مطلب دلایل مختلف این درد را بررسی می‌کنیم.

سوزش زانو به علت نقرس

نقرس یکی از رایج‎ترین دلایل سوزش زانو است. حتما شنیده‌اید که کسانی که زیاد گوشت می‎خورند دچار نقرس می‌شوند. این بیماری به علت بالا رفتن سطح اسید در جریان خون به وجود می‌آید و دردهای رفت و برگشتی دارد. به این صورت که هر چند ساعت یک بار و اغلب شب‎ها موقع خواب، دردی شبیه به سوزش و داغ شدن در زانو به وجود می‌آید.

همچنین در نقرس، مفصل زانو قرمز و ملتهب می‌شود، آن‌قدر که حتی گرمایش را می‌شود با دست زدن به پوست حس کرد. این مفصل ملتهب بسیار دردناک است و به مرور توانایی راه رفتن فرد را تحلیل می‌دهد.

سوزش زانو در اثر نقرس ممکن است بعد از چند هفته بهبود پیدا کند، اما اغلب بازمی‎گردد. این درد، التهاب و سوزش را می‎شود با تغییر رژیم غذایی یا داروهای خاص درمان، یا حداقل از بازگشتشان جلوگیری کرد.

سوزش زانو به علت آرتروز

واژه آرتروز (arthritis) در لاتین به معنای «التهاب مفصل» است و دو نوع دارد: استئوآرتروز (آرتروز استخوانی) و روماتوئید آرتروز (روماتیسم) که دومی، دلیل ایجاد سوزش زانو هم هست. در استئوآرتروز، رباط‌ها و استخوان‌های ناحیه زانو دچار فرسودگی می‎شوند و تنها در همان مفصل (نه جای دیگری در بدن) احساس درد خواهید داشت.

این بیماری معمولا افراد بالای ۶۵ سال را درگیر می‎کند و صبح‎ها شدیدتر است. اگر بیماری توسط یک متخصص ارتوپد درمان نشود و پیشرفت کندُ‌به مرور حرکت زانو محدود می‎شود و مفصلش ورم خواهد کرد.

روماتیسم یک التهاب سیستمی و مزمن است که در مفصل باعث ایجاد گرما، سفتی و سوزش خواهد شد. این بیماری می‎تواند مفاصل زیادی را درگیر کند، به همین دلیل است که افراد مبتلا به آن اغلب دردهای مختلفی تجربه می‎کنند. سوزش روماتیسمی هم مانند سوزش نقرسی رفت و برگشتی است.

سوزش زانو به علت بورسیت

بورسیت (bursitis) زانو، یکی از دلایل اصلی سوزش و درد در این عضو بدن است. بورسا (کیسه مفصلی) در تمام بدن، کیسه‎های کوچکی است که بین بافت نرم و استخوان قرار می‎گیرند تا اصطکاک این دو را کم و حرکتشان را در کنار یکدیگر نرم کنند. در اطراف زانو، پانزده بورسا داریم که التهاب هرکدامشان (که در اصطلاح پزشکی به آن بورسیت می‎گوییم) باعث سوزش خواهد شد.

معمولا این التهاب از بیرون هم مشخص است (به صورت ورم پرتقالی‎شکل). علائم بورسیت آرام آرام در بدن ظاهر می‎شوند، اما اگر زانوی فرد آسیب دیده باشد (مثلا در تصادف) ممکن است ناگهانی به وجود بیایند. انواع بورسیت ِ منجر به سوزش زانو این‎ها هستند:

• بورسیت جلوی کشکک: در جلوی زانو
• بورسیت نیمه‌غشایی: پشت زانو
• بورسیت غازی‎‌شکل: در قسمت داخلی زانو
• بورسیت ایلیوتیبیال: در قسمت خارجی زانو
• بورسیت زیرکشککی: درست زیر زانو

سوزش زانو به علت عفونت

عفونت باکتریایی یا همان آرتروز سپتیک، در بعضی از موارد خاص (و کم) ممکن است در زانو احساس سوزش ایجاد کند. وقتی باکتری وارد بدن می‌شود و به سوی زانو می‎رود، بلافاصله آن را عفونی می‌کند. درد و عفونت، در زانو التهاب ایجاد می‎کند و ممکن است فرد در اثر آن‎ها احساس تب و خستگی و البته سوزش زانو داشته باشد.

معمولا این بیماری با آنتی‎بیوتیک خوراکی یا تزریقی درمان می‎شود، اما اگر مایع عفونی زیادی در زانو جمع شده باشد، پزشک آن را با سوزن بیرون می‎کشد و سوزش بلافاصله خوب می‌شود.

سوزش زانو به علت تروما

بعضی از آسیب‏‌های زانو ممکن است دردی سوزش‎مانند در این عضو به وجود بیاورند که اغلب با سفتی، ناپایداری یا قفل شدن مفصل زانو همراه است. وقتی مفصل ناگهان پیچ بخورد یا ضربه شدیدی به آن وارد شود، بافت‏‎های سخت و نرم آسیب می‎بینند و غضروف‎‌های اطراف آن پاره می‎شوند.

با پارگی غضروف در اطراف مفصل زانو، خون به داخل مفصل می‎رود و انتهای اعصاب تحت فشار قرار می‎گیرد. فشار عصبی در زانو حس سوزش و درد به همراه خواهد داشت. آسیب به زانو اغلب بلافاصله مشخص می‌شود و سوزشش، فقط در خود ناحیه زانو وجود دارد. برای درمان آسیب‎های ناشی از تروما ممکن است به فیزیوتراپی، ماساژ یا حتی جراحی نیاز داشته باشید.

این علائم را جدی بگیرید

سوزش زانو اغلب با دارو یا تخلیه عفونت برطرف می‎شود، اما همان‌طور که پیش از این هم گفتیم ممکن است مشکل به خود مفصل زانو مربوط نباشد. اگر هر کدام از این علائم را در کنار سوزش دارید، بهتر است بلافاصله به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:

• ضعف و بی‎حسی در پا
• مشکل در کنترل ادرار یا مدفوع
• مشکلات تکلم یا گرفتگی زبان
• مشکلات بینایی
• تب
• کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
• درد شدید مفاصل به ویژه در شب

بعضی از دلایل دیگر سوزش زانو

مهم است که زانوی شما، دقیقا در چه موقعیتی (و کجای زانو) شروع به سوزش می‌کند. این موضوع می‎‌تواند به پزشک متخصص در تشخیص بهتر علت سوزش و در نهایت تجویز درمان کمک کند.

• سوزش در هنگام زانو زدن: اگر وقتی زانو می‌زنید و وزنتان را روی این مفصل می‌اندازید احساس سوزش دارید، چیزی در مفصل شما تحت فشار قرار گرفته. این سوزش اغلب به دلیل بورسیت یا پارگی مینیسک زانو است.
• سوزش در هنگام افتادن: اگر بعد از افتادن احساس سوزش می‎کنید، به مفصل شما آسیب وارد شده. در چنین مواقعی، چند ساعت بعد معمولا التهاب هم پدیدار می‎شود.
• احساس سوزش در پشت زانو: اگر در قسمت پشت زانوی خودتان احساس سوزش دارید، دچار کیست بیکر (Bakers cyst) شده‎اید.
• احساس سوزش در هنگام استراحت: اگر وقتی دراز می‎‏کشید و می‎خوابید سوزش زانویتان بدتر می‎شود (و در هنگام فعالیت مشکلی ندارید)، مشکل به احتمال زیاد آرتروز است. البته که ممکن است پای مشکل دیگری هم در میان باشد.
• احساس سوزش بعد از دویدن: وقتی بعد از مدتی دویدن زانوی شما می‏‎سوزد، احتمالا بافت نرم آن آسیب دیده است.

رسیدگی به مشکلات مختلف زانو با درمانکده

ممکن است احساس سوزشی که در زانو دارید به دلیل یک آسیب جزئی بعد  از فعالیت روزمره باشد، یا شاید هم مینیسک آن دچار آسیب است. علت هرچه که هست، بهتر است زودتر به آن رسیدگی کنید، آن هم با مراجعه به پزشکی که با احتمال بیشتری دلیل اصلی سوزش را پیدا کرده و سریع درمانش می‎کند.

برای پیدا کردن پزشک معتمد و مورد نیازتان، مهم است که بتوانید نظرات دیگر مراجعانش را هم بخوانید. در پلتفرم درمانکده، امکان دیدن اطلاعات و آدرس پزشکان مختلف را (از متخصص گوارش تا جراح ارتوپد و جراح زیبایی) را دارید. بعد از بررسی کامل اطلاعات هر متخصص، می‎توانید از او به صورت آنلاین نوبت ویزیت بگیرید. اطلاعات بیشتر را در وب‌سایت درمانکده بخوانید.