اختلال طیف اوتیسم (ASD) نوعی اختلال رشد است که شامل الگوهای رفتاری محدود و تکراری می‌شود و روی نحوه معاشرت فرد با دیگران تاثیر می‌گذارد. اصطلاح «طیف» به این معنی است که نوع و شدت علائم اوتیسم در افراد مختلف، متفاوت است.
مطالعات نشان داده‌اند که اوتیسم از ۱۴ ماهگی قابل تشخیص است. به نظر می‌رسد که تعداد کمی از کودکان در سال اول زندگی به طور طبیعی رشد می‌کنند و پس از آن بین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی که علائم اختلال طیف اوتیسم در آن‌ها ایجاد می‌شود، دوره پسرفت را پشت سر می‌گذارند.
اگرچه اوتیسم درمان قطعی ندارد، اما درمان فشرده و زودهنگام می‌تواند تاثیر چشمگیری روی کیفیت زندگی افراد مبتلا به آن داشته باشد؛ به همین دلیل، تشخیص به موقع از اهمیت زیادی برخوردار است.
در مقاله امروز ایده آل مگ قرار است شما را با علائم اوتیسم در گروه‌های سنی مختلف آشنا کنیم. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
آیا علائم اوتیسم در سنین مختلف تغییر می‌کنند؟
علائم اختلال طیف اوتیسم می‌توانند بسته به شرایط و ویژگی‌های فرد به طور گسترده‌ای متفاوت باشند. سن یکی از عواملی است که روی علائم این اختلال تاثیر می‌گذارد.
بعضی از علائم که به وضوح نشان‌دهنده تاخیر رشد کودکان هستند، ممکن است در بزرگسالان به چیز دیگری تعبیر شوند.
تفاوت علائم اوتیسم در پسران و دختران
شدت اوتیسم از خفیف تا شدید متغیر است و نمی‌توان یک فهرست قطعی از علائم آن در کودکان تهیه کرد؛ علاوه بر این، از آنجاکه تعداد پسران مبتلا به اوتیسم چهار برابر دختران است، این احتمال وجود دارد که علائم کلاسیک بیشتر در پسران مشاهده شوند.
به طور کلی، علائم اختلال طیف اوتیسم برای دختران و پسران یکسان است؛ اما یک دختر اوتیستیک ممکن است:
- ساکت‌تر باشد.
- در پنهان کردن احساسات خود موفق‌تر باشد.
- در تعاملات اجتماعی عملکرد بهتری از خود نشان دهد.
به دلیل ویژگی‌های فوق ممکن است بعضی از علائم در دختران محسوس نباشند و در نتیجه نادیده گرفته شوند.
توجه به این نکته ضروری است که تمام کودکان مبتلا به اوتیسم همزمان همه علائم را نشان نمی‌دهند؛ از سوی دیگر، ممکن است در بسیاری از کودکان غیراوتیستیک بعضی از این علائم و نشانه‌ها دیده شوند؛ به همین دلیل، ارزیابی دقیق و حرفه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است.
از نظر رشد زبانی و رشد اجتماعی نقاط عطف خاصی وجود دارند که لازم است والدین به آن‌ها توجه کنند. والدین باید کودک را در چند سال اول زندگی به دقت زیر نظر بگیرند و در صورت مشاهده هر گونه تاخیر رشد با پزشک مشورت کنند؛ چراکه تشخیص و مداخله زودهنگام بسیار مهم است.
اگرچه نرسیدن به یک نقطه عطف خاص در زمان مشخص یا دیر رسیدن به آن لزوما نشان‌دهنده اوتیسم نیست، اما ممکن است نشانه تاخیر رشدی باشد که به درمان نیاز دارد.
علائم اولیه اوتیسم در دختران
همان‌طور که گفتیم، گاهی اوقات علائم اوتیسم در دختران با علائمی که در پسران مشاهده می‌شوند، متفاوت هستند. با توجه به اینکه اوتیسم پسران را بیشتر از دختران گرفتار می‌کند، غالبا متخصصان به توصیف علائم این اختلال در بین پسران می‌پردازند.
بنابراین اگرچه علائم اوتیسم در کودکان در دخترها مشابه پسرها است، اما ممکن است تشخیص آن سخت‌تر باشد. علائم رایج اوتیسم در دختران عبارتند از:
- کودک به نام خود واکنش نشان نمی‌دهد.
- از تماس چشمی اجتناب می‌کند.
- احساس دیگران را درک نمی‌کند.
- تماس فیزیکی را دوست ندارد.
- به طور غیرعادی به بوها، مزه‌ها و صداهای خاص واکنش نشان می‌دهد.
- کلمات یا عبارت‌های خاصی را تکرار می‌کند.
- در حفظ تعادل مشکل دارد.
- رفتارهای تکراری انجام می‌دهد.
در بیشتر موارد، دختران در دوران شیرخواری یا اوایل کودکی علائم اوتیسم را نشان می‌دهند، اما ممکن است این علائم شناسایی نشوند.
تحقیقات نشان داده‌اند که بعضی از علائم در پسران بیشتر از دختران دیده می‌شوند. به عنوان مثال، رفتارهای تکراری در بین پسرها شیوع بیشتری دارند.
علاوه بر این، ممکن است دختران مبتلا به اوتیسم علائم خود را پنهان کنند یا انرژی بیشتری را به سازگاری با هنجارهای اجتماعی اختصاص دهند. معمولا دخترها در دوست‌یابی موفق‌تر هستند که این موضوع می‌تواند مانع تشخیص اوتیسم شود.
علائم اولیه اوتیسم در پسران
با توجه به شیوع بالای اوتیسم در بین پسرها، علائم اصلی این اختلال در سنین مختلف با علائمی که در پسران دیده می‌شوند، مطابقت بیشتری دارند.
معمولا یک پسر مبتلا به اوتیسم:
- تماس چشمی برقرار نمی‌کند.
- رفتارهای تکراری دارد.
- در صحبت کردن مشکل دارد.
- قادر به برقراری ارتباط نیست.
- تماس فیزیکی را دوست ندارد.
آیا می‌توان اوتیسم را در نوزادان تشخیص داد؟
اختلال طیف اوتیسم را می‌توان در کودکان دو ماهه تشخیص دارد. اگرچه ممکن است به دلیل بی‌دقتی علائم نادیده گرفته شوند، اما پرچم‌های قرمز خاصی در این رابطه وجود دارند.
والدین باید نقاط عطف رشد کودک را بشناسند و از نحوه برقراری تماس چشمی توسط او آگاه باشند تا بتوانند علائم اولیه اوتیسم را تشخیص دهند.
علائم اوتیسم در نوزادان از بدو تولد تا ۳ ماهگی
معمولا تا دو ماهگی کودکان می‌توانند به دیگران لبخند بزنند، خودشان را آرام کنند، به پدر و مادر نگاه کنند، غان و غون کنند یا سرشان را به سمت صدا برگردانند.
اما در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم روند رشد به این صورت پیش نمی‌رود. اگر کودک لبخند نمی‌زند و احساسات خود را با شما به اشتراک نمی‌گذارد، ممکن است به اوتیسم مبتلا باشد. علائم زیر هم می‌توانند نشان‌دهنده اوتیسم باشند:
- کودک به صداهای بلند واکنش نشان نمی‌دهد.
- با چشم اشیا را دنبال نمی‌کند.
- به چهره‌های جدید بی‌توجه است.
علائم اولیه اوتیسم در کودکان ۴ تا ۷ ماهه
تا زمانی که کودک به هفت ماهگی برسد، علائم زیر ممکن است با اختلال طیف اوتیسم مرتبط باشند:
- کودک هیچ محبتی به والدین نشان نمی‌دهد.
- نمی‌خندد.
- اشیا را نمی‌گیرد.
- برای پیدا کردن منبع صدا سرش را برنمی‌گرداند.
- سعی نمی‌کند توجه دیگران را به سمت خود جلب کند.
- علاقه‌ای به بازی کردن ندارد.
- خودبه‌خود لبخند نمی‌زند.
- تماس چشمی محدود برقرار می‌کند یا از تماس چشمی اجتناب می‌کند.
علائم اولیه اوتیسم در کودکان ۷ تا ۱۰ ماهه
معمولا اوتیسم در کودکان ۷ تا ۱۰ ماهه با علائم زیر همراه است:
- کودک تولید صدا نمی‌کند.
- پشت سر هم لبخند نمی‌زند.
- حالات چهره را تقلید نمی‌کند.
- به نام خود واکنش نشان نمی‌دهد.
علائم اولیه اوتیسم در کودکان ۱۰ تا ۱۲ ماهه
کودک ۱۰ تا ۱۲ ماهه‌ای که به اختلال طیف اوتیسم مبتلا است:
- چهار دست و پا راه نمی‌رود.
- در صورت حمایت نمی‌ایستد.
- سرش را تکان نمی‌دهد.
- هیچ کلمه‌ای به زبان نمی‌آورد.
- به اشیا اشاره نمی‌کند.
علائم اوتیسم در کودکان ۲ تا ۳ ساله
این احتمال وجود دارد که علائم کودکان اوتیستیک بالای دو سال با نشانه های اوتیسم زیر دو سال متفاوت باشند.
زمانی که کودک به دو سالگی می‌رسد، حرف می‌زند یا از کارهای اطرافیان تقلید می‌کند؛ اما کودک دو تا سه ساله مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- قادر به صحبت کردن نباشد.
- از اشیا به شکل متفاوتی استفاده کند. برای مثال، به جای بازی کردن با اسباب بازی‌ها آن‌ها را در یک ردیف مرتب کند.
- گفتار محدودی داشته باشد.
- برای پیروی از دستورالعمل‌های ساده دچار مشکل شود.
- از کلمات و حرکات محدودی استفاده کند.
- به بازی کردن با دیگران علاقه نداشته باشد.
- تنهایی را ترجیح بدهد.
- دوست‌یابی برایش سخت باشد.
- در درک مفاهیم مشکل داشته باشد.
- نتواند احساسات خود را بیان کند.
- قادر به درک افکار و احساسات دیگران نباشد.
- بی‌تفاوت به نظر برسد.
- به کارهای روتین علاقه داشته باشد و آن‌ها را کنار نگذارد.
- به موضوعات یا فعالیت‌های خاص علاقه زیادی داشته باشد.
- بارها و بارها در مورد علایق محدود خود صحبت کند.
علائم اوتیسم در کودک دو ساله
اگر احساس می‌کنید که کودک دو ساله شما به نقاط عطف رشد خود نمی‌رسد، باید علائم خاصی از اوتیسم را در او جستجو کنید.
در حوالی دو سالگی، چند پرچم قرمز وجود دارد که ممکن است از ابتلا به اوتیسم خبر دهند:
- کودک نمی‌تواند بیش از ۱۵ کلمه صحبت کند.
- قادر به راه رفتن نیست.
- عملکرد لوازم خانگی، برای مثال چنگال، را نمی‌داند.
- از رفتار و گفتار والدین تقلید نمی‌کند.
- از دستورالعمل‌های ساده پیروی نمی‌کند.
علائم اوتیسم در کودک سه ساله
همان‌طور که کودک شما بزرگ‌تر می‌شود، بعضی از علائم اختلال طیف اوتیسم به تدریج آشکارتر می‌شوند؛ در نتیجه، راحت‌تر می‌توانید با بررسی نقاط عطف رشد وضعیت فرزندتان را بررسی کنید.
رایج‌ترین علائم اوتیسم در سه سالگی عبارتند از:
- کوک تنها بودن را ترجیح می‌دهد.
- مفهوم نوبت را درک نمی‌کند.
- آن‌طور که انتظار می‌رود در مهارت‌های گفتاری و زبانی رشد نمی‌کند.
- به نام واکنش نشان نمی‌دهد.
- از تماس چشمی اجتناب می‌کند.
- حرکات تکراری انجام می‌دهد.
- در بیان احساسات خود مشکل دارد.
- نمی‌تواند احساسات دیگران را درک کند.
- به تعامل و معاشرت با دیگران علاقه ندارد.
- به سوالات به درستی پاسخ نمی‌دهد.
- شوخ‌طبعی را درک نمی‌کند.
- از ایجاد تغییرات کوچک در کارهای روتین ناراحت می‌شود.
- به دوست‌یابی بی‌علاقه است.
- علاقه شدیدی به بعضی موضوعات خاص دارد.
- به بخش‌های خاصی از اشیا علاقه دارد. برای مثال، از مشاهده چرخش‌های در حال چرخش لذت می‌برد.
- حالت چهره‌اش را تغییر نمی‌دهد.
علائم اولیه اوتیسم در یک کودک ۴ ساله
علائم اوتیسم در چهار سالگی عبارتند از:
- کودک تماس چشمی برقرار نمی‌کند.
- با خودش بازی می‌کند.
- به سوالات به درستی پاسخ نمی‌دهد.
- مفاهیم خاصی مانند زمان را درک نمی‌کند.
- با دیگران معاشرت نمی‌کند.
- رفتارهای تکراری انجام می‌دهد.
- تماس فیزیکی را دوست ندارد.
- قادر به درک احساسات نیست.
- وقتی او را با نام صدا می‌زنید، واکنش نشان نمی‌دهد.
- نمی‌تواند جمله‌سازی کند.
- تُن صدای او یکنواخت است.
علائم اولیه اوتیسم در یک کودک ۵ ساله
هنگامی که کودک نوپای شما بزرگ می‌شود، ممکن است به بعضی از علائم توجه نکنید یا آن‌ها را با نشانه‌های رشد اشتباه بگیرید. اگر علائم زیر را در فرزندتان مشاهده کردید، با متخصص اطفال مشورت کنید؛ چراکه ممکن است نشان‌دهنده تاخیر رشد باشند.
معمولا کودک پنج ساله مبتلا به اوتیسم:
- رفتارهای افراطی دارد، به عنوان مثال، به طور غیرعادی پرخاشگری می‌کند، خجالتی است یا غمگین به نظر می‌رسد.
- نمی‌تواند طیف وسیعی از احساسات را نشان دهد.
- فعال نیست.
- به سرعت حواس او پرت می‌شود.
- نمی‌تواند به مدت طولانی روی یک فعالیت خاص تمرکز کند.
- به دیگران واکنش نشان نمی‌دهد.
- تفاوت بین واقعیت و مسائل غیرواقعی را درک نمی‌کند.
- با همسالان خود بازی نمی‌کند.
- از دستور زبان به درستی استفاده نمی‌کند.
- در مورد فعالیت‌های روزانه صحبت نمی‌کند.
- مهارت‌های قبلی خود را از دست می‌دهد.
علائم اولیه اوتیسم در کودکان پیش‌دبستانی
ممکن است قبل از رفتن به مدرسه متوجه تفاوت‌هایی در رفتارها و ارتباطات فرزندتان شوید. بعضی از این علائم احتمالا به این معنی هستند که کودک شما در معرض خطر اختلال طیف اوتیسم قرار دارد.
در ادامه، به مهم‌ترین علائم اوتیسم در کودکان پیش‌دبستانی اشاره می‌کنیم:
- کودک قادر نیست از بیش از ۱۵ کلمه برای صحبت کردن استفاده کند.
- از عملکرد وسایل روزمره آگاه نیست.
- هنگامی که او را صدا می‌زنید، به نام خود واکنش نشان نمی‌دهد.
- راه نمی‌رود.
- از اعمال یا گفتار تقلید نمی‌کند.
- قادر به هل دادن اسباب بازی‌های چرخ‌دار نیست.
- از دستورالعمل‌های ساده پیروی نمی‌کند.
- دوست دارد تنها باشد.
- کلمات یا عبارت‌ها را تکرار می‌کند.
- به شدت از کارهای روتین پیروی می‌کند.
- درگیر حرکات تکراری می‌شود.
- تماس فیزیکی را دوست ندارد.
- پس از یادگیری، مهارت‌های خود را از دست می‌دهد.
- احساسات یا افکار دیگران را درک نمی‌کند.
علائم مشخص یک بزرگسال اوتیستیک چیست؟
اختلال طیف اوتیسم یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی-رشدی است که در همه گروه‌های سنی دیده می‌شود. غالبا اوتیسم شدید قبل از دو سالگی کودک تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است افراد با عملکرد بالا تا سنین بزرگسالی شناسایی نشوند.
از آنجاکه بسیاری از زوایای اختلال طیف اوتیسم مثل یک راز باقی مانده‌اند، بیشتر مطالعات بر این موضوع که این اختلال از کجا سرچشمه می‌گیرد تمرکز می‌کنند و چندان به نحوه بروز علائم آن نمی‌پردازند. این موضوع باعث شده است که تمرکز بیشتر تحقیقات روی کودکان باشد و بزرگسالان تا حد زیادی در پژوهش‌ها کنار گذاشته شوند.
با این حال، در سال‌های اخیر آگاهی از اختلال طیف اوتیسم در بزرگسالان به طور قابل توجهی افزایش یافته است؛ چراکه در حال حاضر عموم مردم از علائم اوتیسم آگاه هستند و می‌دانند که حتی در دوران بزرگسالی هم می‌توان این اختلال را تشخیص داد.
اوتیسم در همه بیماران علائم و نشانه‌های یکسانی ندارد؛ به همین دلیل، ممکن است علائم اوتیسم در بزرگسالان اوتیستیک که عملکرد بالایی دارند با علائم اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) اشتباه گرفته شوند؛ همچنین اگر فرد علائم شدید مانند اختلال در گفتار را نشان ندهد، ممکن است اوتیسم در او تشخیص داده نشود.
با توجه به اینکه این روزها اطلاعات ما از اوتیسم در حال افزایش است، اکنون بهتر از گذشته می‌توانیم بزرگسالان مبتلا به این اختلال را از دیگران متمایز کرده و تشخیص دهیم. علائمی که معمولا در بزرگسالان اوتیستیک مشاهده می‌شوند عبارتند از:
- در درک احساسات و افکار دیگران ناتوان هستند.
- ممکن است نتوانند حالات چهره را تفسیر کنند.
- ممکن است در حفظ و ادامه مکالمه دچار مشکل شوند.
- درک زبان بدن برای آن‌ها دشوار است.
- ممکن است مشتاق تک‌گویی در مورد علایق خود باشند.
- ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی احساس اضطراب کنند.
- ممکن است رُک و بی‌ادب به نظر برسند.
- ممکن است تنهایی را ترجیح بدهند.
بزرگسالان اوتیستیک مثل کودکان مبتلا به اوتیسم:
- به شدت به بعضی از روال‌ها و کارهای روتین پایبند هستند.
- از مختل شدن روال‌ها ناراحت می‌شوند.
- علایق محدودی دارند.
- رفتارهای محدود و تکراری از خود نشان می‌دهند.
- با صدای یکنواخت صحبت می‌کنند.
- ممکن است به قوانین اجتماعی پایبند نباشند.
علائم اختلال طیف اوتیسم در زنان
اوتیسم در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود. زنان اوتیستیک، درست مانند دختران مبتلا به اوتیسم، ممکن است در پنهان کردن احساسات خود عملکرد بهتری داشته باشند. به نظر می‌رسد که زنان در یاد گرفتن رفتارهای اجتماعی و همرنگ شدن با جماعت موفق‌تر هستند.
معیارهای تشخیص اوتیسم بر اساس ارزیابی رفتار مردان ایجاد شده‌اند و معمولا زنان اوتیستیک با مشخصات مرتبط با پسران و مردان مطابقت ندارند؛ به همین دلیل، تشخیص زنان مبتلا به اوتیسم از تشخیص مردان دشوارتر است.
علائم اوتیسم در سطوح مختلف
پزشکان بر این اساس که فرد اوتیستیک در زندگی روزمره خود به چه میزان کمک نیاز دارد، اختلا طیف اوتیسم را به سه سطح تقسیم می‌کنند.
سطح ۱: نیاز به حمایت
فردی که به سطح یک اوتیسم مبتلا است، برای غلبه بر چالش‌های اجتماعی به کمک و حمایت نیاز دارد. چنین فردی در موارد زیر دچار مشکل می‌شود:
- شروع گفتگو با دیگران
- واکنش دادن
- حفظ و ادامه مکالمه
- دوست‌یابی
همچنین ممکن است:
- از الگوهای رفتاری سفت و سخت پیروی کند.
- از تغییر شرایط، برای مثل ورود به یک محیط جدید، ناراحت شود.
- برای سازماندهی و برنامه‌ریزی به کمک نیاز داشته باشد.
سطح ۲: نیاز به حمایت قابل توجه
در این سطح، افراد اوتیستیک به حمایت بیشتری نیاز دارند. گفتگو کردن برای این افراد سخت است و حتی ممکن است علیرغم حمایت شدن برای برقراری ارتباط منسجم مشکل پیدا کنند و به شکل غافلگیرکننده یا نامناسب واکنش نشان دهند.
این افراد:
- با جملات کوتاه صحبت می‌کنند.
- فقط در مورد موضوعات بسیار خاص بحث می‌کنند.
- در درک یا استفاده از زبان بدن مشکل دارند.
هر گونه تغییر ممکن است در عملکرد روزمره افراد مبتلا به سطح دو اوتیسم اختلال ایجاد کند. مواجهه با تغییرات باعث پریشانی این افراد می‌شود.
سطح ۳: نیاز به حمایت بسیار زیاد
در میان افراد اوتیستیک، افراد مبتلا به سطح سه اوتیسم به بیشترین حمایت نیاز دارند. این افراد قادر به برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی نیستند یا نمی‌توانند آن‌ها را درک کنند. این افراد ممکن است:
- ارتباط محدودی با دیگران داشته باشند یا از تعامل با آن‌ها اجتناب کنند.
- علاقه کمی به دوست داشته باشند.
- در دوست‌یابی دچار مشکل شوند.
- برای تغییر روال‌ها یا فعالیت‌های روزمره خود با مشکل زیادی روبرو شوند.
- به حدی از الگوهای رفتاری تکراری، مانند چرخاندن اشیا، پیروی کنند که عملکرد آن‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد.
- در موقعیت‌های نیازمند تمرکز سطح بالایی از پریشانی را تجربه کنند.
در جدول زیر می‌توانید ویژگی‌های افراد اوتیستیک را در هر سه سطح به اختصار مشاهده کنید:
| سطح یک | سطح دو | سطح سه |
|
در شروع تعاملات اجتماعی مشکل دارند. مشکلات مربوط به برنامه‌ریزی و سازماندهی می‌تواند استقلال آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. |
تعاملات اجتماعی و علایق محدودی دارند. از الگوهای رفتاری محدود و تکراری پیروی می‌کنند. |
از نقص شدید در مهارت‌های ارتباطی کلامی و غیرکلامی رنج می‌برند. در تغییر روال‌ها یا تمرکز کردن دچار مشکل می‌شوند. |
پزشکان چگونه اوتیسم را تشخیص می‌دهند؟
تشخیص زودهنگام می‌تواند تفاوت زیادی در زندگی کودکان مبتلا به اوتیسم و خانواده‌های آن‌ها ایجاد کند؛ اما تشخیص این اختلال همیشه آسان نیست. هیچ آزمایش خونی برای شناسایی افراد اوتیستیک وجود ندارد، بنابراین پزشکان بر مشاهده رفتارهای کودکان و گوش دادن به نگرانی‌های والدین تکیه می‌کنند.
علائم اوتیسم بسیار گسترده و متنوع هستند. بعضی از افراد از ناتوانی ذهنی شدید رنج می‌برند، در حالی که دیگران ممکن است بسیار باهوش بوده و زندگی مستقلی داشته باشند. در هر صورت، تشخیص اوتیسم یک فرآیند دو مرحله‌ای است که با متخصص اطفال شروع می‌شود.
همه کودکان، حتی کودکانی که ظاهرا هیچ علامتی ندارند، باید در ۱۸ و ۲۴ ماهگی معاینه شوند. در این ویزیت‌ها، متخصص اطفال رفتارهای کودک را بررسی کرده و با او صحبت می‌کند؛ همچنین از شما در مورد سابقه خانوادگی اوتیسم و رشد و رفتار فرزندتان سوال می‌پرسد، برای مثال:
- آیا فرزندتان تا ۶ ماهگی لبخند زده است؟
- آیا تا ۹ ماهگی صداها و حالات چهره را تقلید کرده است؟
- آیا تماس چشمی برقرار می‌کند؟
- آیا با دیگران ارتباط برقرار می‌کند یا به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد؟
- آیا رفتارهای دیگران را درک می‌کند؟
- آیا رفتارهای غیرعادی یا تکراری دارد؟
- آیا به نور، صدا و دما حساس است؟
- آیا در خوابیدن یا هضم غذا مشکل دارد؟
اگر همه چیز بررسی شود و نگرانی خاصی وجود نداشته باشد، ارزیابی کودک در اینجا به پایان می‌رسد؛ اما اگر رشد فرزندتان مختل شده باشد یا پزشک به چیزی مشکوک باشد، برای بررسی بیشتر به روانشناس، آسیب‌شناس گفتار و زبان، کاردرمانگر یا متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده می‌شوید.
برای تشخیص اوتیسم، کودک باید در دو زمینه زیر دچار مشکل باشد:
- چالش‌های مربوط به برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی: برای کودکان مبتلا به اوتیسم پیش‌بینی واکنش دیگران، برقراری تماس چشمی یا گفتگو دشوار است. آن‌ها ممکن است مانند سایر کودکان شروع به صحبت نکنند یا در مهارت‌های عضلانی مورد نیاز برای کارهایی مانند ورزش کردن یا طراحی و نوشتن مشکل داشته باشند.
- الگوهای رفتاری محدود و تکراری: کودکان اوتیستیک ممکن است بدن خود را تکان دهند، به یک موضوع خاص علاقه شدیدی داشته باشند، عبارت‌ها را تکرار کنند یا از تغییر روال‌ها و روتین‌ها ناراحت شوند.
کلام پایانی
شدت علائم اوتیسم بسیار متغیر است. ممکن است والدین کودکان اوتیستیک متوجه شوند که فرزندشان به تماس چشمی واکنش نشان نمی‌دهد یا به سختی می‌تواند با آن‌ها ارتباط عاطفی برقرار کند. بعضی از کودکان در حفظ تماس چشمی یا حفظ و ادامه مکالمه مشکل دارند، در حالی که در اوتیسم شدید کودکان پرخاشگری می‌کنند یا حرف نمی‌زنند.
مبتلایان به اوتیسم در اوایل زندگی انواع مختلفی از رفتارهای تکراری را از خود نشان می‌دهند، مانند تکان دادن دست. آن‌ها ممکن است بارها و بارها اشیا را مرتب کنند یا روی هم بچینند. بعضی از کودکان دائما با کارهای تکراری مثل گاز گرفتن دست و ضربه زدن به سر به خودشان آسیب می‌رسانند.
علایق محدود از دیگر ویژگی‌های اوتیسم است که باید مورد توجه قرار گیرد. برای مثال، این کودکان ممکن است به کتاب‌های مصور علاقه‌مند شوند و زمان زیادی از وقت خود را به آن اختصاص دهند؛ به‌علاوه، احتمال دارد نسبت به تجربیات حسی مانند چشمک زدن لامپ بسیار حساس باشند.
با توجه به متنوع بودن علائم اوتیسم، اگر در این زمینه سوال یا تجربه خاصی دارید خوشحال می‌شویم که آن را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
علائم اختلال طیف اوتیسم در دختران و پسران تا حد زیادی یکسان است؛ اما چون این اختلال در پسرها بیشتر از دخترها دیده می‌شود، ممکن است تشخیص علائم آن در کودکان دختر سخت‌تر باشد.
کودکانی که رشد طبیعی دارند، قبل از اینکه به یک سالگی برسند، شروع به غان و غون و لبخند زدن می‌کنند؛ اما کودکان اوتیستیک ممکن است به دیگران لبخند نزنند. اینکه چرا این کودکان به ندرت می‌خندند یا لبخند می‌زنند به طور دقیق مشخص نیست.
اگر فرزندتان در زمانی که از او انتظار می‌رفت شروع به حرف زدن نکرده است، در برقراری تماس چشمی مشکل دارد، به جای بازی با اسباب بازی‌ها آن‌ها را در یک ردیف مرتب می‌کند، به صداها واکنش غیرعادی نشان می‌دهد، کلمات و عبارت‌ها را بارها و بارها تکرار می‌کند، رفتارهای تکراری از خود نشان می‌دهد یا نمی‌تواند از گفتار و اعمال شما تقلید کند، به پزشک مراجعه کنید.
