حتما با این توصیه روبه‌رو شده‌اید که «مهم نیست چه می‌گویید اما مهم است که آن را چگونه بیان کنید». بخشی از تفسیر این جمله در مورد اهمیت زبان بدن سخن گفته و جایگاه آن در روابط اجتماعی ما را نشان می‌دهد.
شکی نیست که زبان بدن نقش مهمی در ارتباط دارد و درصد زیادی از ارتباطات ما غیرکلامی است. به این معنا که ما با استفاده از حالات چهره، وضعیت بدن، ژست‌ها و حرکت چشم خود معنای مورد نظر را انتقال می‌دهیم.
به دلیل اهمیت این موضوع و جایگاه آن در زندگی روزمره، در این مقاله از ایده آل مگ به تشریح زبان بدن همراه با عکس پرداخته‌ایم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
زبان بدن چیست؟
احتمالا به صورت کلی با این مهم که زبان بدن چیست، آشنا هستید. اما اجازه دهید یک بار دیگر آن را با هم مرور کنیم. در حالی که کلید موفقیت در روابط شخصی و حرفهای ما در توانایی برقراری ارتباط خوب نهفته است، کلماتی که استفاده می‌کنیم تنها بخشی از روند ارتباطات خواهند بود.
در مقابل نشانه‌های غیرکلامی یا «زبان بدن» است که روند برقراری ارتباط و ارسال پیام را تکمیل می‌کند. زبان بدن استفاده از نشانه‌ها، عبارات و رفتارهای فیزیکی برای برقراری ارتباط غیر کلامی است که اغلب به صورت غریزی و ناخودآگاه انجام می‌شوند.
همه رفتارهای غیر کلامی (همان ژست‌هایی که انجام می‌دهید، وضعیت بدنی، لحن صدا، میزان تماس چشمی که برقرار می‌کنید و غیره) پیام‌های قوی هستند که به مخاطب ارسال می‌شوند. آنها می‌توانند در فرد مقابل استرس ایجاده کرده و یا سطح اعتماد او به شما را بالا ببرند.
توجه داشته باشید که این پیام‌ها با توقف سخن، تمام نمی‌شوند. حتی وقتی ساکت هستید، باز هم به صورت غیرکلامی ارتباط برقرار می‌کنید.
فراموش نکنید که مخاطب با تکیه بر حس ششم خود این را خواهد فهمید. در نتیجه مهم است که زبان بدن همراه با عکس را جستجو کنید تا انجام درست ژست‌ها را بیاموزید.
از آنجایی که زبان بدن یک زبان طبیعی و ناخودآگاه است، احساسات و مقاصد واقعی شما را نشان می‌دهد. در نتیجه اکثر افراد زمان برقراری ارتباط با هم، پیام غیر کلامی را نسبت به صحبت‌های انجام شده، ارجح می‌دانند.
زبان بدن مثبت
تکنیک های زبان بدن را می‌توان آموخت و با تکرار و تمرین آنها را در ذهن نهادینه کرد. پس مطلوب است که به دنبال نشانه‌های مثبت باشیم و با تکرار آنها بتوانیم مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنیم.
در این وضعیت ما از زبان بدن مثبت استفاده می‌کنیم. در واقع زبان بدن، زمانی که به درستی استفاده شود، می‌تواند به شما در دستیابی به موفقیت بیشتر کمک کند.
این مهم می‌تواند روابط تجاری شما را بهبود بخشیده و به شما کمک کند تا با همکاران و دوستان خود ارتباط بهتری برقرار کنید. از زبان بدن مثبت می‌توان برای برقراری ارتباط اعتماد محور، شادی و نمایش علاقه مندی‌ها استفاده کرد. زبان بدنی که حس خوبی القا کند نشان می‌دهد که شما قابل اعتماد، خوش برخورد و در روابط دقیق هستید.
زبان بدن سالم می‌تواند روحیه تیمی بین افراد را تقویت کرده و روحیه مثبت میان کارکنان را افزایش دهد. با تکیه بر این تکنیک‌ها، تفویض مسئولیت‌ها آسان‌تر شده و نشان دادن احترام و حل تعارضات درون شرکت تسهیل می‌شود. اعتقاد بر این است که زبان بدن (صرف نظر از مثبت یا منفی بودن آن) می‌تواند نیمی از ارتباطات ما را تشکیل دهد.
زبان بدن منفی
در مقابل زبان بدن منفی یا بسته (Closed Body Language) نشانه‌های غیرکلامی هستند که بر اعتبار و نفوذ شما میان دیگران تأثیر بد می‌گذارند.
شما از طریق ژست‌ها، حالات صورت و حالت‌هایی که ممکن است آزار دهنده باشند یا حتی به دیگران آسیب برساند، عمل کرده یا پاسخ می‌دهید.
زبان بدن بسته و منفی شما ممکن است توانایی شما در موثر بودن را به شدت کاهش داده و از میزان اعتماد دیگران به شما کم کند. نکته مهم اینجاست که در بیشتر موارد ما متوجه این امور نیستیم.
کنترل زبان بدن برای تنظیمات محل کار و رابطه با دوستان بسیار مهم است؛ زیرا این قدرت را دارد که بر روابط حرفهای شما تأثیر منفی یا مثبت بگذارد.
شما نمی‌خواهید مردم را با تصور اشتباه در مورد خودتان رها کنید. به همین دلیل است که باید یاد بگیرید چگونه سیگنال‌های خاموش بدن خود را کنترل نمایید.
اهمیت زبان بدن و ارتباط
بیشتر جستجوی افراد با کلیدواژه زبان بدن همراه با عکس، برای درک اهمیت این مسئله رخ می‌دهد. از آنجایی که زبان بدن، روشی غیر کلامی برای برقراری ارتباط است، در نتیجه آموزش و تمرین آنها نیز بسیار مهم است.
همه ما می‌دانیم پیام های غیرکلامی، پیام‌هایی هستند که افراد بدون استفاده از کلمات برای برقراری ارتباط از آنها استفاده می‌کنند.
مجموعه این پیام‌ها با تکیه بر ژست ها و حالت‌های ما ارسال شده و همچنین سیگنال‌های دیگر بر اساس این حرکات تنظیم می‌شوند.
برای تشریح اهمیت این مسئله باید بگوییم که زبان بدن، یک عنصر ضروری برای برقراری ارتباط در بسیاری از موقعیت‌ها است. آیا تا به حال متوجه شده‌اید که زبان بدن کسی با کلمات او سازگار نیست؟
آیا تا به حال برایتان پیش آمده است که کنترل بدنتان در موقعیت‌های خاص به دلیل عصبی بودن یا گیجی بودنتان دشوار باشد؟ برای انتقال احساسات واقعی و تأثیرگذاری بیشتر پیام‌هایمان، زبان بدن جزء ناگفته‌های هر ارتباط است.
در یک تعامل، غیرممکن است که از رفتارهای غیر کلامی استفاده نکنید. حتی زمانی که ما سکوت می‌کنیم، پیام‌ها همچنان منتقل شوند. چه این اتفاق عمدی و چه ناخواسته باشد، ما همواره در حال ارسال سیگنال به اطراف خود هستیم.
با این حال، زبان بدن ما می‌تواند حتی قوی‌تر هم باشد. با جستجوی زبان بدن همراه با عکس، می‌فهمید که چطور آنچه که احساس می‌کنیم به شخص دیگری منتقل می‌شود. این مهارت ارتباطات کاری ما را بهبود بخشیده یا تحت الشعاع قرار می‌دهد. ناخودآگاه یا آگاهانه، زبان بدن می‌تواند یک رابطه را شروع و یا تمام کند.
نقش های زبان بدن
خواندن زبان بدن بهترین روش برای پیروی از اصول آداب معاشرت است. به همین دلیل قصد داریم تا چند مورد از نقش‌های این مسئله را با هم بررسی کنیم.
تکرار
منظور ما همان پیامی است که با همراهی سیگنال‌های شفاهی ارسال می‌شوند. در واقع استفاده از تکنیک های زبان بدن که صحبت‌های ما را تکرار و اغلب تقویت می‌کنند، حس اعتماد بیشتری به وجود خواهند آورد.
تناقض
برخی از نشانه‌های غیر کلامی، می‌توانند با پیامی که می‌خواهید منتقل کنید، مغایرت داشته باشند؛ بنابراین به شنونده نشان می‌دهند که ممکن است حقیقت را نگویید یا خواهید با آنها در ارتباط باشید.
جایگزینی
بعضی از پیام‌هایی که با حرکات بدن خود ارسال می‌کنید، می‌توانند جایگزین پیام شفاهی شما شوند. به عنوان مثال، بیشتر مواقع حالت چهره شما، پیامی بسیار واضح‌تر از کلمات را ارسال می‌کند.
مکمل
برخی از حرکات در زبان بدن به پیام شفاهی شما اضافه شده یا مکمل آن خواهند شد. برای نمونه، به عنوان یک رئیس، اگر علاوه بر تعریف و تمجید به پشت یک کارمند دست بزنید، می‌تواند تأثیر پیام شما را افزایش دهد.
تاکید کردن
همان‌طور که زمان بررسی زبان بدن همراه با عکس، متوجه شده‌اید، بعضی از حرکات و نشانه‌ها ممکن است بر یک پیام شفاهی تأکید کند یا به اصطلاح زیر آن خط بکشد. برای مثال کوبیدن روی میز می‌تواند بر اهمیت پیام جدی شما بیفزاید.
انواع زبان بدن
برای اینکه بتوانیم راهنمای خود را به صورت جامع ارائه کنیم، در این بخش به تشریح چند نمونه از زبان بدن پرداخته و نحوه اجرای هر کدام را بررسی می‌کنیم. در واقع در این مبحث ما با دسته بندی زیر روبرو هستیم.
حالات چهره
این مورد در زبان بدن زنان تاثیر بسیار زیادی دارد. اجازه دهید این مورد را با یک مثال پیش ببریم. سیما و نرگس در یک بازار با یکدیگر برخورد می‌کنند.
در حالی که سیما از ملاقات دوست دوران کودکی خود بسیار خوشحال است و برای در آغوش گرفتن او جلو می‌رود، نرگس کمی گیج به نظر می‌رسد و زبان بدنش منفی است.
با وجود اینکه او در مورد احوالات سیما و خانواده‌اش پرس و جو می‌کند، اما در نظر سیما این برخورد سرد و جدی پیش رفته و معلوم نیست که نرگس از این ملاقات خوشحال است یا نه.
این جمله معروف از یک کشیش را به یاد بسپارید که «چهره آینه ذهن است و چشم‌ها بدون اینکه حرفی بزنند به اسرار قلب اعتراف می‌کنند».
ارتباط چشمی
در تمامی پژوهش‌های ارائه شده در مورد زبان بدن همراه با عکس، همیشه با ارتباط چشمی به عنوان یک اصل مهم رفتار می‌شود. این مورد یکی از موثرترین راه‌ها برای برقراری ارتباط با دیگران و حفظ توجه به سخنان آنهاست.
همیشه توصیه شده است که قبل از اتمام صحبت با یک فرد، برای حدود ۱۵ تا ۳۰ ثانیه، به چشم‌های او خیره شده و با لبخند از نگاه او دور شوید.
هنگامی که مستقیما با مخاطبان خود صحبت می‌کنید، احتمال توجه آنها بیشتر است. این کار به آنها کمک می‌کند تا احساس ارزشمندی کنند.
حرکات
حرکات یا همان ژست‌ها مهم‌ترین بخش ارتباطات غیر کلامی هستند. ما باید به انواع حرکات بدنی که در مکالمه خود استفاده می‌کنیم، توجه ویژه داشته باشیم.
تغییر در عادات بد و تاکید بر ژست‌های مهم، نوع دیگری از زبان بدن هستند که می‌توانند هیجان، خشم، پشیمانی یا ناامیدی را به افراد منتقل کنند. استفاده از حرکات به برقراری ارتباط موثر کمک خواهند کرد؛ زیرا از نظر فیزیکی انرژی ما را به تصویر می‌کشند.
در حالی که برخی از انواع زبان بدن جهانی هستند، برخی از آنها محلی محسوب می‌شوند. به عنوان مثال، حرکات می‌توانند معانی مختلفی در سراسر جهان داشته باشند.
در حالی که ژست «شست بالا» تقریبا در هر فرهنگ و کشور انگلیسی زبان به معنای «خوب» یا «OK» است، در کشورهایی مانند برزیل، روسیه یا آلمان توهین آمیز به حساب می‌آید.
صدا
شاید زمان بررسی زبان بدن همراه با عکس، متوجه اهمیت صدا نشوید اما باید بگوییم که لحن صحبت کردن ما مکمل تمام موارد ذکر شده است.
ما می‌توانیم با استفاده از حرکات آرام کلام بدی داشته باشیم و حس توهین به فرد مقابل القا کنیم. برعکس این موضوع نیز ممکن است.
فردی با حرکات تند و کلامی مناسب می‌تواند حس دو گانه اعتماد و تعجب را در ما برانگیزد. پس مهم است که میان تمام این موارد تعادل وجود داشته باشد.
همان‌طور که در مقدمه هم اشاره کردیم، مسئله فقط این نیست که شما چه می‌گویید، نحوه بیان آن نیز بسیار مهم است. وقتی با کسی صحبت می‌کنید، افراد علاوه بر گوش دادن به کلمات شما، صدای شما را نیز آنالیز می‌کنند.
مواردی که به آنها توجه خواهد شد شامل زمان و سرعت شما در گفتار، میزان بلندی صدا، لحن و تن صدا و آواهایی که درک بیشتر را ممکن می‌کنند (مانند «آها» و «اوووو»)، هستند.
به این فکر کنید که چگونه لحن صدای شما می‌تواند نشان دهنده محبت، طعنه، خشم یا اعتماد به نفس باشد.
وضعیت بدن
آیا تا به حال در حین یک مکالمه به این دلیل که فرد زیادی به شما نزدیک است، احساس ناراحتی کرده‌اید؟ همه ما برای داشتن یک وضعیت بدنی مناسب حین گفتگو به فضای فیزیکی نیاز داریم.
اگرچه این نیاز بسته به فرهنگ، موقعیت و نزدیکی رابطه متفاوت است. ما در نهایت شما می‌توانید از فضای فیزیکی مناسب، برای برقراری ارتباط بسیاری از پیام‌های غیرکلامی مختلف، از جمله سیگنال‌های صمیمیت و محبت، پرخاشگری یا تسلط استفاده کنید. با توجه به آموزش‌های زبان بدن همراه با عکس این مهم برای شما واضح‌تر خواهد شد.
لمس کردن
در نهایت برای خواندن زبان بدن، می‌توانید به این گزینه هم توجه کنید. ما از طریق لمس دوستان و عزیزانمان، ارتباط صمیمی با آنها برقرار می‌کنیم.
مثلا به پیام‌های بسیار متفاوتی که از طریق یک دست دادن ضعیف، در آغوش گرفتن گرم، نوازش گونه یک فرد یا گرفتن قسمتی از بازو ارسال می‌شوند، فکر کنید.
فهم و درک زبان بدن برای خواندن آن
با بررسی چند نمونه از زبان بدن متوجه می‌شوید که درک و فهم این نشانه‌ها بسیار مهم است. گرچه مقداری از پیام‌های دریافتی را می‌توان به صورت غریزی درک کرد؛ اما برای دریافت کامل معنای به این سه روش نیاز خواهیم داشت.
توجه خود را بالا ببرید
اولین مرحله در درک زبان بدن، توجه به آن است. بهبود مهارت‌های مشاهده، کاری ساده‌تر از آنچه فکر می‌کنید است. به احتمال زیاد هر روز بدون اینکه متوجه شوید زبان بدن دیگران را تفسیر می‌کنید.
به صمیمی‌ترین همکاری که در محل کار با او برخورد دارید، فکر کنید. وقتی در سالن از کنار او عبور می‌کنید، لبخند می‌زند؟ آیا او تماس چشمی خود را حفظ می‌کند؟
وقتی با او صحبت می‌کنید سرش را تکان می‌دهد؟ زبان بدن او احتمالا باعث می‌شود که دوستی میان شما کم رنگ و یا پررنگ‌تر شود.
حین صحبت با دیگران همدل باشید
با بررسی زبان بدن همراه با عکس، متوجه می‌شوید که یکی از بهترین راه‌ها برای درک زبان بدن دیگران، همدلی و تلاش برای درک دیدگاه آنهاست.
با در نظر گرفتن شخصیت یک فرد یا جزئیات خاص موقعیت او، می‌توانید ایده بهتری از آنچه که زبان بدن او نشان می‌دهد، به دست آورید.
برای مثال، اگر به یک همکار سلام کنید و او از تماس چشمی خودداری کند، لب‌هایش را به هم فشار دهد و دست‌هایش را روی هم بگذارد، ممکن است فکر کنید که از دست شما عصبانی یا به وجود شما بی اعتنا است.
با این حال، اگر مایل به همدلی باشید، ممکن است متوجه شوید که او به دلیل وجود وظایف سنگین، تحت استرس زیادی است. با در نظر گرفتن شرایط آن همکار، درک واضح‌تری از زبان بدن او و آنچه که با آن ارتباط برقرار می‌کند، به دست می‌آورید.
از مجموعه رفتارهای خودتان آگاه باشید
گام سوم در بهبود خوانش و درک زبان بدن، آگاهی بیشتر از پیام‌های غیر کلامی بدن خودتان است. شما می‌توانید در خواندن زبان بدن دیگران متخصص باشید؛ اما اگر از زبان خود آگاه نباشید.
با تمرین ارتباطات غیر کلامی، می‌توانید توانایی‌هایی مانند نشان دادن علاقه، مشارکت تیمی و حرفهای بودن در رفتار را با استفاده از زبان بدن در خود پرورش دهید.
چند نمونه از تکنیک های زبان بدن
معمولا زبان بدن همراه با عکس تشریح می‌شود. اما از آنجایی که با بیشتر این موارد آشنا هستیم و یا آنها را به چشم دیده‌ایم، با توضیحات کامل هم می‌توان آنها را درک کرد.
برای نمونه چند تکنیک مهم در محیط کار و روابط دوستانه می‌توانند به این ترتیب اعمال شوند.
نگاه متقابل داشته باشید
تماس‌های چشمی که دو طرفه هستند، ارتباط بین طرفین را به شدت تقویت خواهند کرد. به این معنا که تماس چشمی طولانی، به ویژه از سوی افرادی که دارای قدرت و سمت بالایی هستند، باعث می‌شود احساس رضایت کنیم. به تماس چشمی با خواننده و یا فوتبالیست مورد علاقه‌تان فکر کنید.
افزایش تماس چشمی نشان می‌دهد که طرف مقابل در مورد صحبت‌های شما کنجکاو است؛ زیرا وقتی افراد بیشتر به محیط اطراف خود توجه می‌کنند، میزان پلک زدن آنها به طور کلی کاهش می‌یابد.
فراموش نکنید که ۱۰۰% تماس چشمی برقرار نکنید. این در واقع یک سیگنال منفی است و نشان دهنده تجاوز است. مردم اغلب قبل از دعوا این کار را انجام می‌دهند. در صورت که شما می‌خواهید تکنیک نگاه متقابل را انجام دهید.
تماس چشمی هنگامی که با حرفهای فرد مقابل موافق هستید، وقتی که گوش می‌دهید، وقتی که در حال تبادل نظر هستید تنها ۳۰ تا ۴۰ درصد از زمان ارتباط را شامل می‌شود.
با لبخند دوسش ها صحبت کنید
دوسش‌ها بانوان سلطنتی و اشرافی بریتانیا هستند که هنگام صحبت از لبخندهای به اصطلاح «ملیح» استفاده می‌کنند. این ژست آنها معمولا در بررسی زبان بدن همراه با عکس دیده می‌شود. منظور ما از این معنا دقیقا لبخندی است که با چروک‌های ریز اطراف چشم همراه بوده و گوشه‌های لب را کمی بالا می‌آورد.
شاید در ابتدا ساختن این نوع لبخند به صورت واقعی دشوار باشد، اما غیرممکن نیست. در بیشتر موارد، ما در مکالمه معمولی ده‌ها بار لبخند می‌زنیم؛ اما بسیاری از این لبخندها از روی ادب یا تشریفات صورت می‌گیرد.
مهم است که هنگام لبخند زدن به جای اینکه فقط با دهان خود بخندید، با چشمان خود هم لبخند بزنید. یعنی که مهربانی خود را به فرد مقابل نشان دهید تا مکالمه سرد و بی روح پیش نرود.
از کف دست برای اشاره کردن استفاده کنید
تکنیک کف دست باز به اطرافیان نشان می‌دهد که شما با آنها صادق هستید. پس مناسب است که هنگام صحبت کردن و استفاده از حرکات دست، مطمئن شوید که کف دست خود را نشان می‌دهید و آنها را از دیگران پنهان نکنید. جیب‌ها، دست‌ها در پشت و مشت‌های بسته، همگی می‌توانند به عنوان مانعی در برابر اعتماد دیگران به شما باشند.
زمان تشریح زبان بدن همراه با عکس، توصیه می‌شود که برای جلوگیری از القای چنین حسی، مطمئن شوید که دستان شما بیشتر اوقات باز هستند و مردم می‌توانند کف دست‌های باز شما را ببینند. همچنین ایده خوبی است که بیشتر اوقات به جای پایین، کف دست‌ها را رو به بالا نگه دارید.
کلام آخر
مهارت‌های ارتباط موثر در محل کار شامل مواردی بیش از صحبت کردن یا نوشتن خوب است. درک سیگنال‌های غیر کلامی که انسان برای انتقال احساسات و افکار استفاده می‌کند به همان اندازه مهم هستند.
گفتیم که تفسیر دقیق زبان بدن مستلزم توجه، همدلی و خودآگاهی است تا با تکیه بر این اصول سه گانه بتوان در اجرای تکنیک‌ها هم موفق عمل کرد.
در این مقاله به توضیح انواع زبان بدن و اهمیت درک آن در محیط‌های مختلف پرداختیم. اگر گمان می‌کنید نکته‌ای از دید ما دور مانده آن را در قسمت کامنت‌ها درج کنید.
سوالات متداول
زمان صحبت با افراد به چشم‌های آنها نگاه کنید اما نه به صورت دائمی. گاهی لازم است که با خنده یا تعجب سوی نگاه خود را تغییر داده و متفکرانه به حرفهای طرف مقابل بیندیشید.
میزان ماندگاری مطالب کلامی پایین است، اما ژست‌های می‌توانند هماهنگی لازم را برای به ذهن سپردن کلام ایجاد کنند.
برخی از آواها مثل «اوهوم» می‌توانند نشان دهند تایید صحبت‌های دیگری باشند و این حس را به طرف القا کنند که ما به حرفهای او دقت کرده و گوش می‌دهیم. ترکیب این موارد با حرکات سر بسیار تاثیرگذار است.
