اگر جز افرادی هستید که از سفر انتظاری فراتر از استراحت و تجدید قوا دارید، میخواهیم سرزمینی را معرفیکنیم که خاطره بازدید ازآن تا سالها در روح و ذهنتان نقش خواهد بست. تا به حال اسم گورستان خالد نبی را شنیده اید؟
بیشک استان گلستان را میتوان به جرأت بهشت گردشگری ایران نامید. سرزمینی سرسبز و سرزنده با مردمانی خونگرم و مهماننواز و دیدنیهایی شگفتانگیز و اسرارآمیز. یکی ازاین مناطق بی نظیر این استان که میتواند هم برای علاقه مندان به طبیعت گردی جذاب باشد و هم حس باستان شناسی علاقه مندان به تاریخ را تطمیع کند گورستان خالدنبی است.
در ادامه، مرحله به مرحله برای معرفی این سرزمین شگرف باهم پیش میرویم:
فهرست مطالب
محل گورستان خالد نبی
اگر در فاصله ۹۰ کیلومتری شمال شرق شهرستان گنبدکاووس به سمت مراوهتپه حرکت کنید، جادهای فرعی میبینید که علامت”به سمت زیارتگاه خالدنبی” در کنار آن دیده می شود. پس از طی مسافتی حدود ۲۵ کیلومتر آرامگاه خالدنبی برفراز کوه نمایان میشود. همین جاده ۲۵ کیلومتری بقدری زیباست که شاید عبور از آن با احتساب توقف برای عکاسی ساعتها به طول بیانجامد!
خالد نبی کیست؟
“خالدبن سنان العبسی”مشهور به خالد نبی از قبیله «بنی عبس بغیض» میباشد و نسبت او به حضرت اسماعیل (ع) میرسد.
خالدنبی چهل سال قبل از ولادت حضرت محمد (ص) متولد شد، به طوری که دختر خالدنبی در دوران پیری به خدمت حضرت محمد (ص)میرسد و در حضور مبارک پیامبر، اسلام میآورد. لذا با توجه به توضیحات داده شده، میتوان گفت که خالدنبی در حدود سال ۵۳۰ میلادی به پیامبری رسید.
نکته قابل توجه این است که اگر چه شهرت این منطقه بهنام خالدنبی است؛ اما جاذبه دیدنی اصلی آن، در فاصلهای اندک از این بارگاه مقدس قرار گرفته است. این زیارتگاه برای اهل تسنن ساکن منطقه اهمیت بسیار زیادی دارد و در موقعیتهای گوناگون مانند عید فطر و عید قربان میتوان شاهد برگزاری جشنها و مراسمات مختلف اهالی منطقه و ترکمنهای در این زیارتگاه بود.
تاریخچه محوطه باستانی خالد نبی؛ سرزمینی پنهان در هزارتوی تاریخ
تا به اینجا مقدمهای بود برای آشنایی با یک محوطه تاریخی که در فراسوی تاریخ و گذر زمان پنهانشده. در واقع هنوز هیچ نظریه متقن و محکمی درمورد این سرزمین به اثبات نرسیدهاست. داستانهایی را که در رابطه با این ناحیه وجود دارد به تفکیک برایتان نقل میکنیم تا بدانید که چقدر ابهام درمورد این ناحیه وجود دارد:
الف) گورستان یا سنگستان؟ مسأله اینست!
کمی بیش از ۱۰۰۰ متر آنطرفتر از بارگاه خالدنبی، محوطهای اسرارآمیز وجود دارد که در آن، سازههایی سنگی به اشکال و ابعاد مختلف به چشم میخورد. این سازههای سنگی عمدتاً از روی شکل ظاهریشان به دوگروه مردانه و زنانه تقسیم میشوند.
طبق داستانهای موجود، این سازههای سنگی (که به روایتی شبیه اندام های جنسی هستند) بعنوان سنگ قبر بکاررفته اند و بنا به جنسیت فرد متوفی -بهعنوان سنگ قبر- انتخاب میشدند. ارتفاع مختلف این سنگها نیز نشاندهنده سن و جایگاه اجتماعی فرد دفن شده میباشد. این نظریه متداولترین داستان درمورد این محوطه تاریخی است؛ اما آنچه موجب حیرت میشود ایناست که طبق گفته دهیار این منطقه در زیر هیچکدام از این سازههای سنگی بقایای جسدی یافت نشدهاست! پس آنچه که بعنوان گورستان به این منطقه اتلاق میگردد نمیتواند صحت داشتهباشد!
ب) نفرینشدگان!
داستان دیگری که درمورد این محوطه نقل میکنند این است که این سازههای سنگی درواقع انسانهایی هستند که به نفرین فردی -که قاعدتاً باید خالدنبی باشد- گرفتار شده و براثر نافرمانی از فرستاده خدا تبدیل به سنگ گردیدهاند! این داستان هم در بین افراد محلی رواج دارد و بدلیل پیدا نشدن جسدی در زیر این سازههای سنگی نمیتوان آنرا به راحتی رد کرد!
پ) آرایش نظامی برای فریب مهاجمان بیگانه
نظریه دیگری که درمورد این محوطه وجود دارد مربوط به آرایش نظامی در برابر مهاجمان و بیگانگان است. برخی معتقدند که این سازههای سنگی از دور شبیه به سربازانی هستند که شبانهروز در پهنه دشت و کوه پراکنده و آماده نبرد با مهاجماناند. طرفداران این نظریه جغرافیای منطقه و نزدیکی آن به اقوام غیرایرانی را دلیل صحت نظریه میدانند.
و اما حقیقت
حقیقت این است که هیچ کس تابحال نتوانسته تاریخ دقیق و مستندی برای این محوطه باستانی تدوین نماید. کلیه نظریات موجود در مورد این محوطهی باستانی به دلایلی نقض میشوند.
در سالهای اخیر آقای صالح حمیدزاده، دهدار روستای «گچی سو»، اقدام به مکاتبه با دانشگاههای معتبر داخلی و خارجی نموده و در نهایت موفق به میزبانی از تیم باستانشناسی دانشگاه تهران نیز گشتهاند اما این تیم کارشناسی نیز با کاوشها و مطالعات خود راه به جایی نبردند و آنها نیز نتوانستند تاریخ مستند و مستدلی برای این محوطه بیابند. حتی گمانه زنیهایی برای ارتباط این محوطه با دوران پارینهسنگی وجود داشت که باتوجه به جنس سنگهای بکار رفته در این سازهها و فاصله بسیار زیاد کوهی که از این جنس سنگ داشتهباشد این نظریه نیز در هالهای از ابهام قرار گرفت.
آنچه باید درسفر به خالدنبی بدانیم
بهترین زمان سفر به این ناحیه از هفته آخر اسفند شروع شده و تا پایان اردیبهشت ادامه مییابد. در این بازه زمانی هوا معتدل بوده و سرسبزی منطقه در اوج خود قراردارد.
به هیچ عنوان به حرف افرادی که شما را بدلیل بدی جاده یا ناامنی آن از سفر برحذر میدارند گوش ندهید. این ناحیه هم به جاده دسترسی مناسبی دارد و هم مردمانش مانند مردم سایر مناطق ایران باصفا و مهماندوست هستند.
ترجیحاً در ساعات ابتدایی صبح راهی شوید تا نهایت استفاده را از مسیر و زیباییهای آن ببرید.
بقعه خالدنبی از مهمترین زیارتگاههای مردم ترکمنصحرا به حساب میآید بنابراین رعایت شئونات دینی و احترام به زائران آن را باید مدنظرقراردهید.