علائم روده تحریک پذیر را بیشتر بشناسید
سندروم روده تحریک پذیر (IBS) شایعترین اختلال سیستم گوارشی بوده و میزان شیوع آن در سراسر جهان، بین 10 تا 15 درصد، متغیر است. این بیماری، روده بزرگ را درگیر میکند و درد شکم، نفخ، یبوست یا اسهال مزمن (یا هر دو) از مهمترین علائم آن هستند.
IBS میتواند در هر سنی رخ دهد و حتی کودکان را هم درگیر کند. بر اساس آمارهای مختلف، از هر 3 نفر که به روده تحریک پذیر مبتلا میشوند، 2 نفر زن و 1 نفر مرد هستند. 40 درصد بیماران، نوع خفیف این اختلال را تجربه میکنند؛ 35 درصد آنها متوسط و 25 درصد نیز به نوع شدید مبتلا میشوند.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به بررسی سندروم روده تحریک پذیر و عوامل و علائم این اختلال بپردازیم. همچنین راههای درمان IBS را نیز معرفی خواهیم کرد. بنابراین حتما تا پایان با ما همراه باشید.
سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری است که در روده بزرگ بروز میکند و به گروهی از علائم گفته میشود که معمولا همراه با هم، ظاهر میشوند. از دیگر نامهای این اختلال میتوان به روده بزرگ اسپاستیک، کولیت مخاطی، کولیت اسپاستیک و IBS اشاره کرد.
تقریبا یک دهم افراد جهان به سندروم روده تحریک پذیر مبتلا هستند؛ با این حال، تنها نیمی از آنها، علائم این بیماری را تجربه میکنند. تغییرات هورمونی، عادات غذایی نامناسب و استرس، 3 عامل اصلی ابتلا به IBS محسوب میشوند.
علائم مشترک سندروم روده تحریک پذیر در همه افراد عبارتند از درد شکم، گاز اضافی، نفخ، تغییر عادت روده (اسهال، یبوست یا هر دو). این نشانهها میتوانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
این بیماری جدا از بیماری التهابی روده است و به سایر بیماریهای روده ارتباطی ندارد. IBS احتمال ابتلا به سرطان سیستم گوارش را افزایش نمیدهد؛ اما همچنان میتواند روی کیفیت زندگی شما، تاثیر منفی داشته باشد.
انواع سندروم روده تحریک پذیر
محققان IBS را بر اساس نوع مشکلات حرکتی مدفوع، دستهبندی میکنند. فراموش نکنید که نوع این اختلال، در چگونگی درمان آن تاثیر میگذارد.
به طور معمول، افرادی که به IBS دچار هستند، برخی از روزها مدفوع طبیعی دارند و گاهی اوقات، به اختلال دفع دچار میشوند. بر اساس حرکت غیر طبیعی رودهها، سندروم روده تحریک پذیر به دستههای زیر تقسیم میشود:
- IBS همراه با یبوست (IBS-C)
- IBS همراه با اسهال (IBS-D)
- IBS همراه با اسهال و یبوست همزمان (IBS-M)
تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به IBS ممکن است باکتریهای اضافی در دستگاه گوارش داشته باشند که این موضوع، در ایجاد علائم، موثر است.
عوامل ایجاد سندرم روده تحریک پذیر
علت دقیق ابتلا به IBS همچنان ناشناخته است. عوامل احتمالی شامل کولون یا سیستم ایمنی بیش از حد حساس هستند. عفونت باکتریایی قبلی در دستگاه گوارش، یکی دیگر از علتهای ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر محسوب میشود.
برخی از عوامل زیر هم میتوانند باعث ابتلای فرد به سندروم روده تحریک پذیر شوند:
- حرکات آهسته یا اسپاستیک روده بزرگ که باعث گرفتگی دردناک میشود.
- سطح غیر طبیعی سروتونین در روده بزرگ که بر تحرک و حرکات روده، تأثیر میگذارد.
- بیماری سلیاک خفیف که به رودهها آسیب میرساند و باعث علائم IBS میشود.
علائم سندروم روده تحریک پذیر
علائم رایج این سندروم عبارتند از:
- گرفتگی عضلات
- احساس درد در شکم
- نفخ
- اسهال
- یبوست
یکی از علائم رایج سندروم روده تحریک پذیر، دچار شدن همزمان به اسهال و یبوست است. توجه داشته باشید که گاز و نفخ، معمولا بعد از دفع مدفوع، از بین میروند.
زنانی که به IBS مبتلا میشوند، در دوران قاعدگی، علائم این بیماری را با شدت بیشتری تجربه میکنند. این موضوع میتواند باعث ناراحتی و استرس آنها شده و در زندگی روزانهشان، تاثیر منفی بگذارد.
درد ناشی از IBS چگونه است؟
درد ناشی از بیماری روده تحریک پذیر شباهت بسیار زیادی به گرفتگی دارد. افراد مبتلا به این سندروم، وضعیتهای زیر را تجربه خواهند کرد:
- تسکین درد پس از دفع مدفوع
- تغییر در تعداد دفعههای دفع مدفوع
- تغییر در ظاهر مدفوع شما
چه کسانی در معرض ابتلا به IBS هستند؟
این بیماری بیشتر در سنین نوجوانی تا اوایل 40 سالگی، رخ میدهد. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده که میزان شیوع IBS در میان زنان، دو برابر مردان است. ژنتیک هم یکی دیگر از عوامل افزایش احتمال ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر است.
افراد زیر، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به IBS هستند:
- کسانی که سابقه خانوادگی دارند.
- افرادی که در معرض استرس و اضطراب زیادی هستند.
- کسانی که عفونت شدید دستگاه گوارشی دارند.
- افرادی که مورد سوء استفاده جسمی یا جنسی قرار گرفتهاند.
عامل اصلی ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر هنوز کشف نشده است. با این حال، محققان حدس میزنند که IBS واکنش دستگاه گوارش، به عوامل استرسزای زندگی است.
تشخیص سندروم روده تحریک پذیر
پزشک ممکن است سندروم روده تحریک پذیر را از روی علائم شما تشخیص دهد. همچنین ممکن است یک یا چند مرحله زیر، برای رد سایر عوامل احتمالی علائم شما، انجام شوند:
- بررسی نمونه مدفوع برای رد عفونت ویروسی احتمالی
- آزمایش خون برای بررسی کم خونی احتمالی
- انجام کولونوسکوپی
- بررسی رژیم غذایی شما
درمان سندروم روده تحریک پذیر
هنوز هیچ درمان قطعی و مشخصی برای این سندروم کشف نشده است. پزشک در ابتدا از شما درخواست میکند برای تسکین علائم، تغییراتی را در سبک زندگی و رژیم غذایی خود اعمال کنید. در بیشتر موارد، قبل از مصرف داروهای شیمیایی، باید به سراغ درمانهای خانگی بروید.
درمانهای خانگی IBS
برخی از داروهای خانگی یا تغییر شیوه زندگی، ممکن است بدون استفاده از دارو، به تسکین علائم IBS شما کمک کند. نمونههایی از این تغییرات شیوه زندگی عبارتند از:
- شرکت در تمرینات بدنی منظم
- کاهش نوشیدنیهای کافئیندار که باعث تحریک روده میشوند.
- خوردن وعدههای غذایی کوچکتر
- به حداقل رساندن استرس
- مصرف پروبیوتیکها
- اجتناب از غذاهای سرخ شده یا تند
تغییر مقدار یا حذف برخی غذاها مانند لبنیات، غذاهای سرخ شده، قندهای غیرقابل هضم و لوبیا ممکن است به کاهش علائم مختلف کمک کند. برای برخی افراد، افزودن ادویهجات و گیاهانی مانند زنجبیل، نعناع فلفلی و بابونه به کاهش بعضی از علائم IBS کمک کرده است.
درمان دارویی IBS
در صورتی که درمانهای خانگی و تغییر رژیم غذایی نتوانند به کاهش علائم شما کمک کنند، پزشک ممکن است استفاده از داروها را برای درمان IBS پیشنهاد دهد. این داروها، روی بیماران مختلف، اثر متفاوتی خواهند داشت.
اگر علامت اصلی IBS شما یبوست است، لیناکلوتید و لوبی پروستون دو دارویی هستند که توسط پزشک توصیه میشوند.
کلام آخر
سندروم روده تحریک پذیر که به عنوان IBS هم شناخته میشود، یک اختلال شایع در روده بزرگ است که تقریبا 10 الی 15 درصد از افراد جهان را درگیر میکند. بنابراین شناخت این بیماری و عوامل خطر آن، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
در این مقاله به بررسی سندروم روده تحریک پذیر و عوامل و علائم مختلف این اختلال پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخگوی شما عزیزان باشیم.