قرص توپیرامات : کاربرد، عوارض جانبی و نحوه مصرف

قرص توپیرامات چیست؟ در چه مواردی کاربرد دارد؟ چه هشدارهایی را باید در زمینه استفاده از آن باید جدی بگیریم؟ این قرص چه عوارضی دارد؟ اگر این سوالات به ذهن شما خطور کرده‌اند و به دنبال پاسخ آن‌ها هستید، مقاله درستی را برای مطالعه انتخاب کرده‌اید.

در حالی که استفاده از قرص توپیرامات امروزه بسیار رایج است اما هنوز هم مکانیزم این دارو و اینکه چگونه بر روی بدن فرد اثر می‌گذارد به خوبی شناخته نشده است.

امروز و در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم تا به صورت مفصل به بررسی قرص توپیرامات و موضوعات مهم پیرامون آن بپردازیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.

اطلاعات دارویی توپیرامات

قرص توپیرامات که با نام تجاری Topamax  به فروش می‌رسد، یکی از معروف‌ترین داروهای ضد صرع به شمار می‎‌رود. این قرص هم به تنهایی و هم همراه با سایر داروهای این خانواده، برای کنترل حملات تشنجی در کودکان و بزرگسالان به کار می‌رود. به طور عمومی توپیرامات یک قرص خوراکی است که در شدت‌های 25، 50، 100 و 200 میلی‌گرم تهیه و توزیع می‌شود.

عملکرد اصلی این دارو در بدن، با کاهش هیجان غیر طبیعی در مغز همراه است و از این طریق می‌تواند به کنترل حملات صرع کمک کند. البته به طور کلی، نحوه کار توپیرامات و تاثیر آن بر بدن، همچنان برای پزشکان ناشناخته مانده است.

قرص توپیرامات از سال 1996 به صورت رسمی توسط سازمان جهانی بهداشت تایید شد و هم‌اکنون، یکی از صد داروی پرمصرف در سراسر جهان محسوب می‌شود.

در حال حاضر توپیرامات به صورت قرص‌های خوراکی و کپسول در دسترس قرار دارد و مصرف آن، دقیقا باید مطابق با توصیه‌های پزشک و البته دستورالعمل‌های مندرج بر روی بسته و دفترچه راهنمای آن صورت بگیرد.

موارد تجویز توپیرامات توسط پزشک

قرص توپیرامات به تنهایی و یا همراه با داروهای دیگر، برای درمان انواع خاصی از تشنج‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد که شامل موارد زیر می‌شوند:

• تشنج‌های شدید tonic-clonic (تشنجی که تمام اندام‌های بدن را درگیر می‌کند)
• تشنج‌های شروع جزئی (تشنجی که فقط یک قسمت بدن را درگیر می‌کند)
• تشنج در افرادی که به سندروم Lennox-Gastaut ( اختلالی که سبب تشنج و جلوگیری از رشد خواهد شد) مبتلا هستند.

تا چندی قبل، برخی از پزشکان، این دارو را برای درمان کمردرد مزمن نیز تجویز می‌کردند؛ تا اینکه در یک تحقیقات گسترده در سال 2018 مشخص شد، توپیرامات هیچ تاثیری بر روی کاهش درد کمر ندارد.

به عنوان آخرین مورد تجویز توپیرامات، باید به تاثیر آن بر روی کاهش وزن و لاغری اشاره کرد. البته هنوز نمی‌توان با قاطعیت در این رابطه نظر داد، اما با این وجود، تاثیر مصرف همزمان این دارو با phentermine، بر روی کاهش وزن در سال 2010 تایید شد.

مصرف بدون تجویز پزشک ممنوع! 

با توجه به عوارض جانبی زیادی که قرص توپیرامات دارد (در ادامه به صورت مفصل به آن‌ها اشاره خواهیم داشت) هرگز نباید به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک، اقدام به مصرف این دارو نمایید.

بنابراین توصیه می‌کنیم هرگز بدون مشورت با پزشک متخصص، اقدام به مصرف خودسر قرص توپیرامات ننمایید.

نحوه مصرف داروی توپیرامات

برای مصرف قرص توپیرامات، تمامی دستورالعمل‌های مندرج در نسخه خود را مو به مو و به صورت کاملا دقیق انجام دهید. همچنین به راهنمایی‌های مندرج در دفترچه راهنمای دارو نیز کاملا توجه داشته باشید.

بر اساس آنچه که در وب سایت معتبر NHS در رابطه با توپیرامات می‌خوانیم:

توپیرامات به صورت معمول و در اکثر موارد، به صورت دو بار در روز مصرف می‌شود. شما می‌توانید این دارو را در هر ساعتی از شبانه روز مصرف کنید؛ با این‌حال بهتر است این کار را هر روز و در ساعت‌های مشخصی انجام دهید.

پزشک ممکن است در برخی از موارد، به صلاحدید و تشخیص خود، دوز مصرفی شما را تغییر دهد. در این صورت نیز دقیقا مطابق با توصیه‌های دکتر عمل کنید. قرص توپیرامات ممکن است همراه با غذا و یا بدون آن مصرف شود.

دوز مصرفی توپیرامات در کودکان بر اساس وزن آن‌ها تعیین می‌شود. ممکن است با افزایش وزن او، دوز دارو نیز تغییر کند. در هنگام مصرف توپیرامات، مایعات زیادی بنوشید تا از سنگ کلیه یا عدم تعادل الکترولیت جلوگیری کنید.

به طور کلی، مصرف داروی توپیرامات به تشخیص پزشک و شرایط زیر بستگی دارد:

• سن بیمار
• شرایط تحت درمان
• میزان وخامت بیماری
• واکنش بیمار به اولین دوز

موارد منع مصرف داروی توپیرامات

افرادی که به بیماری کبد مبتلا هستند، نباید قرص توپیرامات را مصرف کنند؛ زیرا در این صورت، دارو در کبد آن‌ها جمع شده و می‌تواند عوارض جانبی شدیدی را به همراه داشته باشد.

افرادی که به بیماری کلیوی مبتلا هستند نیز باید در مصرف داروی توپیرامات هوشیار باشند. زیرا ممکن است دارو به خوبی از بدن آن‌ها دفع نشده و باعث بروز مشکلاتی شود. برای اینگونه افراد، پزشک ممکن است دوز بسیار پایین توپیرامات را تجویز کند.

داروی توپیرامات می‌تواند خطر ابتلا به اسیدوز متابولیک را در افراد مبتلا به بیماری آسم افزایش دهد. این بیماری گاهی بدون علامت بوده و در پاره‌ای از مواقع نیز با سنگ کلیه، پوکی استخوان و … همراه است.

زنان باردار نباید توپیرامات مصرف کنند

تحقیقاتی که اخیرا صورت گرفته، به خوبی تاثیر منفی توپیرامات بر روی جنین را در زنان باردار نشان داده است. این دارو می‌تواند منجر به نقص عضو مادرزادی در نوزادان شود.

در صورتی که باردار هستید و یا حتی قصد بارداری دارید، حتما از پزشک خود در رابطه با مصرف احتمالی داروی توپیرامات سوال کرده و اطلاعات مهم و ضروری را دریافت نمایید. توجه داشته باشید که توپیرامات حتی می‌تواند اثر داروهای ضدبارداری مانند قرص یاسمین و یاز را نیز کاهش دهد.

زنان شیرده نباید توپیرامات مصرف کنند

داروی توپیرامات می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و اثراتی جدی در وی ایجاد کند. بنابراین در صورتی که در حال شیردهی به کودک دلبند خود هستید، حتما قبل از شروع مصرف توپیرامات، با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر این، اثرات مثبت یا منفی قرص توپیرامات در کودکان زیر دو سال، هنوز ثابت نشده است. بنابراین بهتر است این نوزادان نیز برای احتیاط بیشتر، از مصرف این دارو خودداری کنند.

تداخلات داوریی توپیرامات

قرص خوراکی توپیرامات می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها و یا گیاهانی که ممکن است مصرف کنید،تداخل داشته باشد. برای جلوگیری از تعاملات، پزشک باید تمام داروهای شما را مورد بررسی قرار دهد.

شما باید در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها، و یا گیاهانی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاعات کافی را ارائه دهید. برای پیدا کردن این که چگونه این دارو ممکن است با چیز دیگری که در حال مصرف است تعامل داشته باشد، با پزشک یا داروساز صحبت کنید.

مصرف توپیرامات می‌تواند با داروهای زیر، تداخل داشته باشد:

• داروهای آلرژی مانند دیفن هیدرامین و هیدروکسی ایزین
• داروهای اضطراب مانند آلپرازولام، دیازپام و لورازپام
• داروهای دیابت
• داورهای بی‌خوابی
• داورهای درد مانند مورفین و هیدرومورفین

عوارض جانبی داروی توپیرامات

توپیرامات می‌تواند درجه حرارت بدن را افزایش داده و تعریق را کاهش دهد که ممکن است منجر به کم‌آبی بدن شده و در نهایت تهدید‌کننده زندگی شود.

در صورت کاهش تعریق، تب زیاد و خشکی شدید پوست، حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید. توپیرامات همچنین می‌تواند سطح اسید خون شما را افزایش دهد (اسیدوز متابولیک)

در صورت ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس، کاهش اشتها یا فکر کردن زیاد، حتما به پزشک مراجعه کنید. برخی افراد هنگام مصرف داروهای تشنج، در مورد خودکشی فکر می‌کنند. برای تغییر در روحیه یا علائم خود هوشیار باشید. هرگونه علائم جدید یا بدترکننده را به پزشک خود گزارش دهید. استفاده از توپیرامات را به طور ناگهانی متوقف نکنید زیرا ممکن است تشنج بیشتری داشته باشید.

به صورت کلی، عوارض جدی و شدید مصرف توپیرامات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

افزایش سطح آمونیاک در بدن

این عارضه معمولا با علائم زیر همراه است:

• گیجی
• کاهش هوشیاری
• خستگی
• استفراغ

در صورت مشاهده هر کدام از علائم بالا بعد از مصرف داروی توپیرامات، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

سنگ کلیه

همانطور که قبلا نیز گفته شد، داروی توپیرامات می‌تواند منجر به ایجاد سنگ کلیه شود. علائم این عارضه عبارتند از:

• درد شدید در پشت یا پهلو
• ادرار دردناک یا مکرر
• ادرار قرمز یا قهوه‌ای
• حالت تهوع یا استفراغ

در صورتی که با هر کدام از نشانه‌های بالا مواجه شدید، باید سریعا پزشک خود را در جریان قرار دهید.

کاهش سطح هوشیاری

توپیرامات ممکن است منجر به کاهش شدید سطح هوشیاری شما شود. این مورد معمولا با علائم زیر همراه است:

• گیجی
• مشکلات تمرکز، یادآوری و صحبت کردن

متابولیک اسید

این دارو ممکن است خطر ابتلا به بیماری متابولیک اسیدوز را به شکل نگران کننده‌ای افزایش دهد. این بیماری می تواند بدون علائم باشد و یا ممکن است با عوارض جانبی روی کلیه (سنگ کلیه)، استخوان (پوکی استخوان، افزایش خطر شکستگی استخوان ) و یا تاخیر رشد همراه باشد. علائم این وضعیت عبارتند از:

• hyperventilation ( تنفس سریع)
• خستگی
• از دست دادن اشتها
• تغییر در ریتم قلب
• مشکل در تفکر

سایر عوارض شدید مصرف توپیرامات

علاوه بر مواردی که ذکر شد، اختلالات زیر نیز می‌توانند به عنوان عارضه‌های شدید مصرف این دارو به شمار بروند:

• کاهش ناگهانی دید
• کاهش توانایی عضلات در حرکت
• افکار یا تمایل به خودکشی

البته قرص توپیرامات ممکن است عوارض دیگری داشته باشد که به اندازه موارد مطرح شده در بالا خطرناک نباشند. در ادامه به بررسی عوارض غیر شدید و غیر شایع مصرف توپیرامات اشاره خواهیم کرد:

• سوزن سوزن شدن دست و پا
• افزایش خونریزی مانند خون دماغ شدن
• افزایش کبودی
• از دست دادن اشتها
• تغییر در طعم و مزه غذا
• اسهال
• کاهش وزن
• عصبی بودن
• مشکلات گفتاری
• خستگی
• سرگیجه
• درد شکم
• تب

در صورت داشتن هرکدام از علائم بالا، بهتر است مصرف دارو را متوقف کرده و در اولین فرصت، با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید.

هشدارهای مهم درباره قرص توپیرامات

مصرف داروی توپیرامات می‌تواند منجر به انسداد مایعات در چشم شما و در نتیجه کاهش دائمی بینایی شود. بنابراین هرگز نباید به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک، این دارو را مصرف نمایید.

در صورت حساسیت به این فرص، نباید از توپیرامات استفاده کنید. توپیرامات را طی 6 ساعت قبل یا 6 ساعت پس از نوشیدن الکل مصرف نکنید. اگر به اسهال مبتلا هستید، قبل از شروع به مصرف این دارو، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

برخی از افراد هنگام مصرف یک ضد تشنج در مورد خودکشی فکر می‌کنند. پزشک باید در ویزیت‌های منظم پیشرفت شما را بررسی کند. خانواده یا سایر مراقبین شما نیز باید نسبت به تغییر در روحیه یا علائم شما هوشیار باشند.

قطع ناگهانی توپیرامات ممکن است باعث افزایش تشنج شود. دستورالعمل پزشک خود را در مورد کم کردن دوز دنبال کنید. اگر تشنج شما بدتر شود یا در حین مصرف توپیرامات بیشتر به آن‌ها مبتلا شوید، با پزشک تماس بگیرید.

اگر یک دوز از دست بدهم چه اتفاقی می‌افتد؟

دارو را در اسرع وقت مصرف کنید. دو بار یک دوز را مصرف نکنید. اگر دوز بعدی شما در کمتر از 6 ساعت است، آن را از دست ندهید. اگر بیش از یک دوز از دست داده‌اید با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر بیش از حد مصرف کنم، چه اتفاقی می‌افتد؟

به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید. مصرف بیش از حد توپیرامات می‌تواند کشنده باشد. مصرف بیش از حد می‌تواند باعث خواب آلودگی، اضطراب، افسردگی، بینایی مضاعف، مشکلات تفکر، مشکلات یا هماهنگی گفتار، غش و ضربان شود.

کلام پایانی 

اکنون و با مطالعه این مقاله، شما به اطلاعات کامل و دقیقی در ارتباط با قرص توپیرامات دست یافته‌اید. اما بازهم توصیه می‌کنیم، در رابطه با مصرف این دارو، هرگز بدون مشورت با پزشک، اقدامی انجام ندهید.

در پایان از شما عزیان درخواست می‌کنیم کلیه سوالات خود را در رابطه با داروی توپیرامات در بخش نظرات همین مقاله مطرح نمایید تا در اولین فرصت جوابگوی شما عزیزان باشیم.

سوالات متداول در رابطه با قرص توپیرامات