امروزه نگهداري از گل و گياهان آپارتمانی در خانه به شدت در ميان مردم رايج شده است. اين گياهان علیرغم به ارمغان آوردن سرزندگي در فضای خانه، نیازمند مراقبت و زحمت زیادی هستند كه گاهاً افراد را فراری میدهد. تراريومها اين مشكل را حل کردهاند. با ساختن يك تراريوم زيبا میتوانید بدون هزینهی زياد و صرف وقت فراوان، گياهان خود را پرورش دهيد. جالبترین نكته در مورد تراريومها تنوع آنهاست كه در ميان انواع مختلف آن، تراريوم كاكتوس لقب محبوبترین را از آن خود کرده است. در این مقاله با آموزش ساخت تراریوم کاکتوس در خدمت شما خواهیم بود؛ با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
تراريوم (باغ شیشهای) چيست؟
تراريوم (باغ شیشهای) ظرف شیشهای در بستهای است كه يك اكوسيستم محصور ایجاد میکند. به اين صورت كه بخار تولیدشده توسط خاك و گياه درون تراريوم، به شكل آب به خاك برمیگردد و توسط ریشه گیاهان جذب میشود. انواع مختلفي از گياهان را میتوان در ساخت تراريوم استفاده كرد؛ اما يكي از محبوبترین اين گیاهها، کاکتوسها و گياهان مكنده هستند. کاکتوسها براي اين باغ شیشهای انتخاب بسيار خوبي هستند و تنوع در سايز و شكل آنها جلوه بینظیری به تراريوم شما میدهد. يكي از دغدغههای اصلي صاحبان تراريوم کاکتوسها، از بين رفتن شادابی اين گیاهان و فاسد شدن آنهاست. کاکتوسها به رطوبت كم، جريان هوای منظم و شرايط خاص محيطي نياز دارند. پس اگر تصميم به ساخت تراريوم كاكتوس داريد،ابتدا شرايط نگهداري آن رافراهم کرده و سپس با آموزش ساخت تراریوم کاکتوس ما همراه باشید.
در ادامه این مقاله به شما ٠ تا ١٠٠ ساخت يك تراريوم كاكتوس زيبا و سپس نكات پيرامون نگهداري حرفهای از آن را آموزش خواهیم داد.
مواد مورد نياز ساخت تراريوم (باغ شیشهای) كاكتوس:
- ظرف شیشهای داراي حفره
- شن يا سنگريزه
- زغال فعال
- کاکتوسهاي كوچك با نیازهای مشابه
- خاك گلدان مخصوص كاكتوس
- خزه و سایر عناصر تزئینی (اختیاری)
آموزش ساخت تراریوم کاکتوس
مخزن شیشهای مناسب تراريوم انتخاب كنيد.
میتوانید از هر مخزن شیشهای برای ساختن يك تراريوم كاكتوس استفاده کنید. حتی بعضی افراد از پلاستیک سنگین، ظروف مربا و… نیز استفاده میکنند. یک ظرف شفاف را كه به اندازه کافی بزرگ باشد مطابق باسلیقه خود انتخاب كنيد تا هوا در بین گیاهان جریان یابد. اطمینان حاصل کنید كه ديوارهاي مخزن تراريوم از کاکتوسهاي درون آن فاصله كافي داشته باشند. با اين كار هم از صدمه ديدن گياهان درون باغ شیشهای جلوگيري میشود و هم هواي مورد نياز کاکتوسهاي درون تراريوم به داخل، جريان پيدا خواهد كرد. علاوه بر آن، با انتخاب مخزني جادارتر حق انتخاب بيشتري ميان انواع گياهان و عناصر تزئيني خواهيد داشت. مخزن شیشهای شما بايد داراي دهانهای باز باشد تا هنگام ساخت بتوانيد لایههای تراريوم را به داخل محفظه منتقل كنيد.
لایهی زهكشي تراريوم كاكتوس خود را بسازيد.
محفظهی شیشهای شما نياز به سوراخهای زهكشي براي تخليه آب اضافی خواهد داشت. در نتیجه شما بايد سيستمي ایجاد كنيد تا آب اضافی را از ريشه دور نگه دارد. براي این کار دو راه وجود دارد؛ اول اينكه میتوان از يك لايه خزه در كف تراريوم استفاده كرد تا آب اضافی را جذب كند. اگر خزه ندارید نگران نباشيد راه دوم به كمك شما خواهد آمد. سنگریزهها میتوانند همانند خزهها عمل كنند و نقش لایهی زهكشي را ايفا كنند. استفاده از خزهها يا سنگریزهها باعث میشود از پوسيدگي و فاسد شدن ریشهها جلوگيري شود.
يك لايه تصفیهکننده با استفاده از زغال فعال بسازيد.
بر روي لايه زهكشي به قطر ۲.۵ سانتیمتر، نصف ضخامت لايه قبلي زغال فعال بريزيد. زغال فعال علاوه بر تازه نگهداشتن آب و مواد مغزي خاك، موجب از بين بردن بوهای نامطبوع شده و رشد باکتریها و آفتها را در تراریوم شما به حداقل میرساند. به طور كلي اين لايه وظيفه تصفيه كردن آب و خاك را بر عهده دارد. زغال فعال را میتوانید از كود فروشها يا آکواریوم فروشیها تهیه کنید.
براي احتياط يك لايه تفکیککننده به تراريوم كاكتوس اضافه كنيد.
قدم بعدی اضافه کردن خزه در بالای لایهی سنگریزهها و ذغال سنگ است. این امر برای جلوگیری از مخلوط شدن لایه بعدی (كه خاک گلدان میباشد) با لایههای قبلي است. این مرحله اختياري است.
خاك مناسب پروش كاكتوس در تراريوم را بسازيد.
در تراريوم يا باغهای شیشهای كلاسيك هر نوع خاك حاصلخيزي قابل استفاده است؛ اما براي كاشتن كاكتوس يا از اين قبيل گياهان مكنده در تراريوم، بايد خاك مخصوص استفاده شود.
خاک مورد استفاده در تراريوم براي كاشت کاکتوسها و اینگونه گياهان ساكولنت بايد حاوي تخلخل بالا باشد. برای ساخت چنين مخلوط خاكي بايد از ترکیب٦٠ تا ٧٠ درصد ماسه همراه مقداري ورمي (نوعی کود آلی که از فعالیت کرم خاکی حاصل میگردد) و پيت ماس استفاده كرد. شايد از خود بپرسيد پيت ماس چيست؟! در ادامه مطلب براي شما توضيح دادهایم.
پيت ماس چيست؟
پیت ماس مخلوط مغذی ویژه جهت كشت گل، گياه، درختهای زینتی در گلدان، گلخانه يا تراريوم (باغ شیشهای) میباشد. پیت ماس از اين جهت ضروري میباشد كه داراي مواد مغذي مورد نياز برای رشد گياهاني است كه میخواهیم پرورش دهيم. حضور این ماده در خاك تراريوم كاكتوس الزامی است و موجب رشد پایدار ریشهها میشود. پيت ماس در خاک تراريوم را تبديل به يك محیط کاملاً استریل میکند که امکان رشد میکروبهای بیماریزا در آن وجود ندارد.
خاك را به تراريوم خود اضافه كنيد.
با یک قاشق بزرگ یا بیل کوچک خاک آمادهشده را بر روی لايه قبلي بريزيد. عمق خاک مناسب حدود ۱۰ سانتیمتر میباشد اما به صورت كلي بستگی به اندازه و نوع کاکتوس دارد. نكته حائز اهميت اين است كه به مقدار کافی خاك اضافه كنيد تا کاکتوسها و سایر ساكولنتها بتوانند در تراريوم ريشه بزنند و رشد كنند.
کاکتوسها درون خاك تراريوم بكاريد.
برای محافظت از دستان خود دستکشهای باغبانیتان را به دست كنيد. سپس با ابزارهای مناسب حفرههایی متناسب با ریشههای کاکتوسهاي مورد نظرتان در خاك تراريوم (باغ شیشهای) ایجاد كنيد. اول از همه بزرگترین كاكتوس را در خاك بكاريد و همینطور پيش برويد. بين هر٢ كاكتوس بايد فاصلهای براي رشد آنها باشد. پس از كاشت همهی کاکتوسها، تراريوم را به مدت ١٠ روز در مكاني آفتابی قرار دهيد و آبياري نكنيد تا كاكتوسها ریشههاي جديد و مقاوم در خاک تراريوم ایجاد كنند.
چگونه از تراريوم كاكتوس خود نگهداري كنيم؟
نور
بسته به نوع كاكتوس استفادهشده در تراريوم، مكان تراريوم را انتخاب كنيد. بعضي از کاکتوسها و ساكولنت تا كم نور هستند و نبايد در معرض نور مستقيم خورشيد قرار بگيرند؛ چرا که مخزن تراريوم كاكتوس شما نيز شیشهای است و شيشه نور خورشيد را تشدید كرده و به سمت گياهان درون باغ شیشهای میفرستد. درنتیجه ممكن است گياهان دچار سوختگی شوند. از طرف ديگر بعضي از کاکتوسها نيازمند دريافت نور فراوان هستند، پس سعي نكنيد آنها را در محل تاريك يا بدون نور قرار دهيد. چرا که با اين کار رشد کاکتوسها را متوقف خواهيد كرد.
آبياري
بسته به گياهان موجود در تراريوم آبياري متنوع میباشد؛ اما در كليه زمينه تا آبياري تراريوم نقش اساسی ايفا میکند. کاکتوسها و ساكولنت تا به طور كلي گياهاني هستند كه مقاومت بالايي در خشكي دارند، اما از طرفي بسيار در معرض پوسيدگي ريشه در تراريوم تا هستند. مخزن تراريوم نيز سوراخ زهكشي در انتهاي ظرف ندارد؛ پس بايد تراريوم كاكتوس دير به دير آبياري شود. اگر برگهای كاكتوس شما به حالت چینخورده و خشکشده درآمد، وقت آبياري بيشتر رسيده؛ و اگر برگهای آن به رنگهاي قهوهای سياه يا قارچ گونه شدهاند، بايد آبياري را كم كنيد.
کود دهی
خاكي كه براي ساختن تراريوم كاكتوس خود استفاده كرديد به تنهايي حاوي مواد مكمل رشد کاکتوسها است؛ از اين رو كاكتوسها و ساكولنتها به كود زيادي نياز ندارند. تنها به تعداد محدود آن هم در فصل رشد آنها را کود دهی كنيد. همچنين براي احتياط و جلوگيري از شيوع آفات، قارچ تا و پوسيدگي ريشه هر ٣ ماه یکبار تراريوم كاكتوس را سمزدایی كنيد و براي این کار از قارچکشهای مخصوص کاکتوسها استفاده كنيد.
تهويه هوا
هرگز حفرهی بالايي يا كناري باغ شیشهای كاكتوس خود را نپوشانيد چرا که کاکتوسها نيازمند جريان هواي بالا هستند و با گذاشتن درپوش باعث افزايش رطوبت درون تراريوم خواهيد شد و درنتیجهی رطوبت کاکتوسها دچار پوسيدگي دائمي خواهند شد.
کلام پایانی
به طور كلي اگر علاقهمند به كاشت و پرورش گياهان خانگي هستيد اما فرصت يا فضاي كافي براي انجام اين كار نداريد، تراريوم كاكتوس مشكل شمارا حل خواهد كرد. با پیروی از دستورالعمل آموزش ساخت تراریوم کاکتوس در این مقاله، در كمتر از ١ ساعت تراريوم كاكتوس خود را با سلیقهای منحصربهفرد بسازيد و ديگر نگران از بين رفتن کاکتوسهايتان نباشد. با رعايت ٤ شرط ذکرشده در اين مقاله، سلامت تراريوم كاكتوس خود را براي طولانی مدت تضمين خواهيد كرد.