بهترین زمان کاشت نهال گردو + نکات مهم
واقعا چه کاری بهتر و زیباتر از کاشت درختی که تا نسلها بعد از ما، حضورش زمین را آباد و سفرهها را رنگین کند. در این مقاله از ایده آل مگ با هر آنچه لازم است درباره بهترین زمان کاشت نهال گردو بدانید، آشنا خواهید شد.
درختان گردو در درازمدت میتوانند به عنوان یک سرمایه کوچک محسوب شوند؛ چراکه عمر طولانی این درختان، به شرط رسیدگی مداوم و آب و خاک مناسب، آنها را برای نسلهای بعد هم حفظ خواهد کرد.
درختان تنومند و سر به فلک کشیدهای که میتوانند حتی تا پنج هزار سال هم عمر کرده و علاوه بر سایه ساری امن و دلپذیر، محصول ارزشمندشان را هم در اختیار انسانها قرار دهند.
در ادامه، از کاشت نهال گردو اصلاح شده در گلدان خواهیم گفت و شرایط لازم جهت کاشت نهال یا بذر گردو و در نهایت نگهداری از درخت گردو را هم، بیشتر خواهیم شناخت. همچنین، مهمترین تولیدکنندگان گردو در ایران و مناطق حاصلخیز کشور را برای کاشت نهال گردو به شما معرفی میکنیم.
پس چنانچه به باغداری علاقهمندید یا در فکر کاشت درخت گردو یا حتی احداث یک باغ گردو هستید، لطفا ما را تا پایان این مطلب همراهی کنید. چراکه کشور ما از نظر آب و هوایی، یکی از بهترین مناطق کاشت و پرورش نهال گردو به شمار میآید و مهمترین گردوی دنیا را هم، گردوی ایرانی معرفی میکنند.
خاستگاه و جغرافیای پرورش درخت گردو در جهان
گردو، خشکباری ارزشمند و غنی از مواد مغزی، یکی از مهمترین تولیدات کشور ما و بسیاری از کشورهای جهان است. پوسته مقاوم و هسته خشک این محصول، از عوامل مهمی به حساب میآیند که تولید، عرضه، نگهداری و صادرات آن را نسبت به سایر محصولات باغی، سادهتر، ارزشمندتر و البته برای تولید کننده مقرون به صرفهتر میکند.
درخت گردو، درخت یک پایه و بسیار بلندی است که معمولا از 10 تا 40 متر ارتفاع دارد و در مناطق معتدل و سردسیر رشد و پرورش پیدا میکند. کاشت، داشت و برداشت از این درخت با وجود سادگی، نیاز به صبر و حوصله فراوان دارد.
چرا که به طور معمول هر درخت گردو بعد از 10 سال به بار مینشیند و محصول مغزی و خوشمزهاش را در اختیار ما قرار میدهد. علاوه بر میوه ارزشمند، چوب سخت این درخت هم یکی از بهترین و معروفترین انواع چوب در جهان محسوب میشود.
درختان گردو در گستره فراوانی از سرتاسر دنیا، از آسیا و اروپا تا نقاطی در آمریکای شمالی و جنوبی، وجود دارند. درختانی که یا به صورت طبیعی و یا با کاشت دانه و نهال، رشد کرده و به سرمایههای طبیعی با ارزشی تبدیل شدهاند.
امروزه مهمترین تولیدکنندگان گردو در جهان را به ترتیب آمریکا، چین، ایران، ترکیه، اوکراین و رومانی تشکیل میدهند. بهترین نوع گردو در جهان را هم گردوی ایرانی (که به اشتباه برخی گردوی انگلیسی به آن میگویند) و گردوی سیاه میدانند.
با این وجود، هم اکنون تنها یک جنگل طبیعی درخت گردو در جهان یافت میشود که در استان جلالآباد در کشور قرقیزستان قرار دارد. درختان این جنگل وسیع طبیعی، از نوع گردوی ایرانی، مهمترین گردوی موجود در جهان است.
این نام از این جهت به این نوع گردو داده شده که از ایران به نقاطی از خاورمیانه رفته و از آنجا هم به یونان و روم و در نهایت وارد اروپا و آمریکا شده است. این نوع گردو، تنها گونهای از خانواده راش سانان معرفی میشود که مغز خوراکی آن، علاوه بر خواص فراوان، صرفه اقتصادی هم دارد.
جالب است بدانید که به تایید سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، بزرگترین باغ گردوی جهان هم در کشور ما ایران و شهر شهمیرزاد در استان سمنان وجود دارد که با مساحت بالغ بر 750 هکتار، یکی از مرغوبترین گونههای گردوی ایرانی را تولید میکند.
در ادامهی این مطلب، با روند کاشت، عوامل موثر و بهترین زمان کاشت نهال گردو در مناطق مختلف و اقلیمهای متفاوت، بیشتر آشنا خواهید شد.
عوامل موثر بر کاشت نهال گردو
برای کاشت نهال گردو، عوامل مختلفی دست به دست هم میدهند تا نتیجه رضایت بخش باشد. آب، هوا، نور، کود، فضا، انتخاب گونهی سازگار با محیط ( بذر یا نهال)، کنترل آفات گیاهی و انتخاب بهترین زمان برای کاشت نهال گردو از مهمترین عوامل موفقیت به حساب میآیند که در ادامه به مهمترین آنها به تفصیل اشاره خواهیم کرد.
با رعایت تک تک این اصول و عوامل، نتیجه مطلوبتری را بدست خواهید آورد.
خاک مناسب
خاک مناسب و حاصلخیز، یکی از مهمترین عوامل موفقیت هر نوع کاشتی محسوب میشود. خاکهای مختلفی برای رشد گردو وجود دارد که هریک بنا به منطقه کشت، میتوانند تغیر کنند.
به طور کلی، مناسبترین خاک برای کشت گردو، خاک مرطوب و عمیقی است که مقداری ماسه هم مخلوط آن باشد. با وجودیکه بعضا رشد این گیاه در خاکهای قلیایی هم صورت میگیرد، ولی اصولا خاک اسیدی و خنثی بهترین انتخاب برای کاشت بذر یا نهال گردو به شمار میآید.
این درختان رشد آهستهای دارند و باید ریشهشان در خاکی عمیق گسترده شود تا تنومند و استوار به بار بنشینند.
توجه داشته باشید که خاک گردو نباید خاک سنگینی باشد. درخت گردو نیاز به خاکهای نیمه سنگین از نوع شنی رسی و لومی دارد. این نوع از خاکها، با تهویه مناسب و حفظ آب، حاصلخیزی بیشتری را به همراه خواهند داشت.
همانگونه که ذکر شد اسیدیته یا PH خاک هم بسیار حائز اهمیت است و در قابل جذب بودن مواد معدنی توسط گیاه، تاثیر دارد. این میزان برای درخت گردو باید بین 5/6 تا 5/7 باشد.
بنابراین به دلیل اسیدیته بالای خاکهای ایران، باید PH خاک را کاهش داد تا نیازهای غذایی گیاه تامین شود. از طرفی گردو در مناطق سرد ایران معمولا رویش و باردهی مناسبی دارد و خاک این مناطق هم، خاک اسیدی است که برخی برای تعدیل به آن آهک اضافه میکنند.
آب کافی
مقدار آب مورد نیاز درخت گردو بسیار مهم بوده و با شرایط محل کاشت آن، نسبت مستقیم دارد. سن درخت، نوع خاک، میزان بارندگی، قدرت رشد و عملکرد و تراکم درخت نيز از جمله دیگر عوامل مهمی هستند که باید در آبیاری درختان گردو، مد نظر داشت.
بر حسب منطقهای که درخت در آن کاشته شده و به تناسب نوع و رقم گردو، حدود هشت تا 10 هزار متر مکعب آب در سال، به ازای هر هکتار مورد نیاز است. البته نوع آبیاری هم این میزان را تغییر خواهد داد. مثلا در آبیاری قطرهای برای هر هکتار زمین گردو در سال، حدود شش تا هشت هزار متر مکعب آب نیاز داریم.
آبیاری فوارهای یا آبفشان (بابلرBubbler) یکی از بهترین روشهای آبیاری باغات بزرگ گردو است.
ضرورت میزان آبیاری درخت گردو، آنجایی بیشتر میشود که بدانیم آبیاری نادرست این درخت، محصول آن را نه تنها برای همان سال، بلکه در سالهای بعد هم تحت الشعاع قرار داده و به شدت کاهش میدهد.
از طرفی بهتر است بدانید که نهال گردو به دلیل ضعف ریشه در جذب آب، در سالهای اولیه رشد خود، نیاز به آبیاری ممتد دارد. نکته حائز اهمیت دیگر در آبیاری درخت گردو، توجه به فصول مختلف سال است.
آبیاری در دو فصل سرد سال یعنی پاییز و زمستان دشمن درختان گردو بوده و باعث سرمازدگی این درختان میشود. پس توجه داشته باشید که از اواخر مهرماه دیگر نباید درختان گردو را آبیاری کرد.
کود لازم
کودی که برای کاشت نهال گردو یا نگهداری از درخت گردو در نظر میگیرید، به عناصر موجود در خاک بستگی دارد. بهتر است در زمان کاشت نهال گردو، برخی از عناصر مورد نیاز خاک را به آن اصافه کنید و به اصطلاح خاک را غنی کنید.
کارشناسان بر این عقیدهاند که به تناسب سن، هر درخت یا نهال گردو، سالیانه به نیم تا یک کیلو ازت خالص نیاز دارد که در دو نوبت در اوایل فصل بهار باید به آن داده شود. البته کودهای شیمیایی دیگری هم در ادامه میتوان استفاده کرد.
در سالهای اولیه رشد درخت و در فصل زمستان هم، برای هر نهال گردو می توان از روش چال کود استفاده کرد. به این صورت که گودالی به طول و عرض یک متر در 40 سانتیمتر و به عمق یک متر، در سایه انداز درخت و در چهار طرف آن حفر میکنند. این چالها با کود دامی پوسیده به همراه کود شیمیایی فسفاته و پتاسه پر میشود و در نهایت روی آن برگ خشک ریخته و با خاک مرغوب میپوشانند.
اقلیم و نور مورد نیاز
اقلیم مدیترانهای و نور مناسب و کافی هم یکی از مهمترین نکات در کاشت نهال گردو محسوب میشود. در واقع، درخت گردو بیش از هر درخت دیگری به نور نیاز دارد. معمولا در زمان کاشت نهال گردو باید توجه داشت که این درخت در مکانهایی بیشترین و بهترین رشد خود را پشت سر خواهد گذاشت که تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد داشته باشد.
این مناطق معمولا نور کافی را هم برای درخت فراهم میکنند. در زمان کاشت اما، باید این نکته را مد نظر داشت که فاصله لازم میان درختان، شاخ و برگها را آزادتر گذاشته و اجازه عبور نور بیشتری را میدهد و در نتیجه نیاز درخت را به نور، بهتر تامین میکند. میزان نور علاوه بر رشد درخت، در مقدار و کیفیت محصول آن هم موثر خواهد بود.
کاشت و پرورش درخت گردو : از بذر تا نهال
آمادهسازی و کاشت بذر گردو
کاشت و پرورش گردو از طریق بذر، پروسه سخت و زمانبری است. برای خرید بذر گردو، در هر منطقهای که هستید از شعاع 160 کیلومتری همان منطقه بذر گردو بگیرید که سازگاری کامل با شرایط آب و هوایی آن ناحیه را داشته باشد.
البته اگر دسترسی دارید، خودتان میتوانید در پاییز گردوهای رسیدهای که از درخت میافتند را جمعآوری کنید. حال به طریق زیر عمل کنید:
- به مدت سه روز گردوها را در آب نگهداری کنید و بعد به آرامی پوسته سبز بذر گردو را بردارید.
- بذرها را به مدت 3 تا 4 ماه در مکانی سرد و مرطوب قرار دهید تا مرحله زمستان گذرانی یا به اصطلاح، چینه سرمایی طی شود.
- در مرحله بعد بذرها را یا داخل چاله و به اصطلاح خزانهای عمیق، دفن کنید و یا داخل نایلونی پوشیده از ماسه نرم یا پیت ماس مرطوب و داخل یخچال نگهداری کنید.
- بعد از اینکه بذرها جوانه زد، تا یک هفته قبل از کاشت، رطوبت آن را همچنان حفظ کنید.
- محیط کاشت را از علفهای هرز پاکیزه و با خاک اسیدی بپوشانید.
- بذرها را در عمق پنج تا هفت سانتی متری و با فاصله 2 تا 5 متری از هم بکارید. در مقیاس کوچکتر حداقل 20 سانتی متر فاصله در نظر گرفته و بعد از یک تا دو سال، سالمترین نهال را برای رشد نهایی، نگه دارید.
آماده سازی و کاشت نهال گردو
کاشت نهال گردو معمولا گزینه مطلوبتر و با ریسکپذیری پایینتری است. این نوع کاشت میتواند شامل کاشت نهال گردو اصلاح شده، کاشت نهال گردو در گلدان و کاشت نهال گردو با پوست باشد.
البته باید توجه داشت که مثلا کاشت نهال گردو در پاییز با کاشت نهال گردو در تابستان، تفاوتهایی هم دارد.
از طرفی نهالهای گردو به دو صورت با ریشه و بدون ریشه فروخته میشوند، که نوع کاشت هریک هم متفاوت است. معمولا بهترین زمان برای کاشت نهال گردو را فصل بهار معرفی میکنند. به طور کلی برای کاشت نهال گردو بهتر است مراحل زیر را طی کنید:
- نهالهایی را انتخاب کنید که قطر آنها در فاصله 2/5 سانتیمتری از بالای طوقه ریشه، حداقل 0/64 سانتی متر باشد. این اندازهگیری مهم کیفیت نهایی کاشت را تعیین میکند.
- نهال گردو بدون ریشه و خاک را بلافاصله پس از برداشت و قبل از رشد جوانهها، در اوایل بهار بکارید. نهالهای گردوی ریشهدار در زمانهای دیگر هم قابلیت کشت دارند اما بهار بهترین فصل کاشت است.
- خاکی با زهکش مناسب به همراه یک قسمت کمپوست انتخاب کرده و حفرههایی به قطر دو برابر قطر ریشه نهال حفر کنید و ریشهها را در این حفره خاکی عمیق کاملا بپوشانید.
- نهال تازه را باید به صورت ممتد و هفتگی حتما آبیاری کنید. این کار را دو سال باید ادامه دهید. چراکه ریشه نهال درخت گردو، هنوز ضعیف بوده و قدرت دریافت عناصر خاک را ندارد. ( توجه داشته باشید که آبیاری زیاد هم، بسیار مضر و آسیب رسان است و پس از دو تا سه سالگی گیاه، باید میزان آبیاری را به یک تا سه بار در ماه کاهش دهید.)
- حتما برای رشد بهتر نهالهای کوچک گردو، محیط اطراف نهال را از علفهای هرز و چمن پاک کنید. این علفها با نهال رقابت کرده و رشد آن را متوقف یا کند میکنند. استفاده از مالچ گیاهی برای کنترل این علفهای هرز، بسیار مفید خواهد بود.
- در نهایت هم با توجه به نوع رقم گردو، درخت گردو نیاز به هرس دارد. از آنجاییکه برخی از درختان تنها در سرشاخه بار میدهند، باید مراقب بود شاخه بارده در هرس، حذف نشود.
کاشت نهال گردو در گلدان
درست است که گردو، در دراز مدت رشد کرده و به بار مینشیند اما، امروزه پیشرفت علوم کشاورزی کار را سادهتر پیش میبرد. کارشناسان این علوم، با اصلاح گیاه توانستهاند که واریتههایی تولید کنند که کوتاه قدتر و زود بازدهتر بوده و مقاوlت بیشتری هم در شرایط مختلف محیطی دارند.
بر این اساس شما میتوانید در گلدان خانه خود، در یک آپارتمان کوچک هم یک نهال گردوی اصلاح شده را کاشته و بعد از دو سال میوه گردو را برداشت کنید. به یاد داشته باشید که، بهترین زمان کاشت نهال گردو در گلدان، اوایل فصل بهار است.
مهمترین ویژگی این گیاهان اصلاح شده که شرایط برداشت محصول را آسانتر میکنند، قد کوتاهتر آنها به نسبت درختان مرتفع است. این درخچههای سبز را میتوانید تا 6 سالگی در گلدان آپارتمان نگهداری کنید و از برداشت گردوی تازه خانگی خود لذت ببرید. برای این منظور باید مراحل آمادهسازی، کاشت و نگهداری از نهال گردو را به درستی پشت سر بگذارید.
مراحل انتخاب و آمادهسازی بذر نهال گردو
- برای کاشت نهال گردو در گلدان، ابتدا باید بذر اصلاح شده گردوی خوشهای و یا ترجیحا نهال گردو تهیه کنید.
- بذرهای گردو را یک شب (24 ساعت) در آب خیس کنید و سپس داخل یک کیسه پلاستیکی حاوی پرلیت مرطوب قرار داده و کاملا آن را با پرلیت پوشش دهید. ( در کاشت نهال گردو با پوست، میتوانید در این مرحله با کمک چاقو و با احتیاط که مغز میوه آسیب نبیند، کمی پوسته سخت گردو را از هم باز کنید که زودتر جوانه بزند.)
- کیسه محتوی بذر گردو را به مدت سه تا چهار ماه داخل یخچال نگهداری کنید. فراموش نکنید که در این مدت باید رطوبت پرلیت تمدید و حفظ شود.
- پس از طی این مرحله که به آن چینه سرمایی میگویند، زمان کاشت بذر گردو فرا رسیده است.
مراحل کاشت بذر نهال گردو در گلدان
- یک گلدان به گنجایش چهار تا پنج لیتر آماده کرده و آن را با مخلوط مساوی از کمپوست، خاک گلدان، شن و ماسه درشت پر کنید.
- تا جاییکه روی خاک را کاملا بپوشاند، به خاک گلدان آب دهید. حدود 13 سانتیمتر از سطح رویی خاک باید مرطوب باشد.
- بذر آماده گردو را در عمق حدودی سه تا پنج سانتیمتری و به صورت افقی در خاک قرار داده و گلدان را در جایی بگذارید که در این مدت، نور و آفتاب داشته ولی آفتاب مستقیم نخورد و کمی سایه پذیر باشد. دمای این مکان هم باید بین 24 تا 29 درجه سانتیگراد باشد و هرگز نباید به زیر 18 درجه تقلیل پیدا کند. حدود یک تا دو ماه بعد، جوانه گردو را خواهید دید.
- توجه داشته باشید که خاک گردو همواره باید مرطوب باشد. این به معنای خیس بودن خاک نیست. خاک گلدان نباید هرگز خشک باشد و همیشه سطح رویی خاک تا حدود هشت سانتیمتر باید رطوبت داشته باشد. هفتهای یک بار میتوانید به نهال جوان گردو آب بدهید و بعد از تبدیل به درخت، هر دو یا سه هفته یک بار آبیاری کنید.
نگهداری از نهال گردو در گلدان
- چنانچه از شیوه کاشت نهال گردو اصلاح شده استفاده کردید، باید ابتدا خاک گلدان را گود کرده و با احتیاط و به شکلی که ریشه درون خاک پخش شود، نهال را کاملا داخل این گودال قرار دهید. روی ریشهها را کاملا با خاک پوشانده و به خوبی فشار دهید تا از خشک شدن ریشهها جلوگیری کنید. آبیاری مناسب را هم فراموش نکنید.
- برای انس بیشتر نهال نورسته با هوای جدید، به مدت یک هفته و روزی چند ساعت، گلدان را در فضای خارجی خانه مثل تراس یا حیاط قرار دهید. این ساعات را روزانه افزایش داده تا گیاه به هوای جدید خو بگیرد. بعد از گذشت یک هفته میتوانید مکانی کاملا آفتابگیر و خارج از محیط داخلی خانه را به آن اختصاص دهید. در مناطق گرمسیر توجه کنید که این مکان باید سایه جزئی داشته باشد.
- برای کسب نتیجه بهتر در اوایل بهار، به خاک نهال گردوی خود که در خاک تثبیت شده، کود بدهید. کود دارای آمونیوم سولفات برای این منظور گزینه خوبی خواهد بود. این درخت به نیتروژن زیادی هم نیاز دارد.
- در نهایت امر، علفهای هرز را برداشته و هر زمستان (زمان خواب درخت) و قبل از ریزش برگها، درخت گردوی خود را با حذف شاخههای بیمار و آسیب دیده و یا درهم و شلوغ، هرس کنید.
بهترین زمان کاشت نهال گردو در مناطق و فصول مختلف
از آنجایی که زمستان فصل خواب درختان و نهال آنها به حساب میآید، بهترین زمان کاشت نهال هم در همین فصل رقم میخورد. فصل پاییز هم گزینه دیگری برای این منظور به شمار میآید، اما این امر یک قانون کلی نیست.
اقلیم آب و هوایی هر منطقه هم میتواند به مانند فصل، تعیین کننده زمان کاشت نهال باشد. درخت گردو هم از این قانون مستثنی نیست و بهترین زمان کاشت نهال گردو را، با همین دو فاکتور فصل و آب و هوای منطقه میسنجند.
نکته مهم دیگر این است که با توجه به اینکه هر منطقهای آب و هوای مخصوص به خود را دارد، انتخاب درست نوع رقم نهال گردو هم باید به درستی و مناسب با شرایط اقلیمی انجام گیرد.
به طور کلی اواخر فصل بهار تا اوایل فصل پاییز (مهر ماه) بهترین زمان کاشت نهال گردو محسوب میشود. با این وجود، بهترین زمان برای کاشت نهال گردو در مناطق سردسیر و گرمسیر متفاوت خواهد بود.
علاوه بر آن، چنانچه ذکر شد، نوع گردویی که کاشت میشود هم تفاوت داشته و تاثیر مستقیمی بر میزان موفقیت دارد. انواع مختلفی از گردو وجود دارند که در مناطق مختلف کشت میشوند که در ادامه، دو نوع آن و بهترین زمان برای کاشت نهال گردوی این انواع را، به شما معرفی میکنیم که در کشور ما نیز کشت میشوند.
بهترین زمان کاشت نهال گردو چندلر، مناسب مناطق سردسیر
گردو چندلر یکی از جدیدترین و البته برجستهترین و معروفترین نهالهای گردو در جهان است که خاستگاه آن کالیفرنیا آمریکا بوده و در مناطق سردسیر دوام بالایی دارد.
این گونه گردو همچنین بسیار پر محصول بوده و از کیفیت بالایی هم برخوردار است. بهترین زمان کاشت نهال گردو چندلر، از اوایل بهمن ماه تا اواخر اسفند ماه در مناطق معتدل، و در مناطق سردسیر از اواخر فصل زمستان تا اوایل فصل بهار (یعنی بعد از اتمام فصل سرد) مناسبتر است.
بهترین زمان کاشت نهال گردو پکان، مناسب مناطق گرمسیر
گردو پکان یا گردوی گرمسیری هم نوع دیگری از گردوهای بومی آمریکایی است که همانگونه که از نامش پیداست، مناسب مناطق گرمسیر بوده و در مقابل گرما، مقاومت خوبی از خود نشان میدهد. رنگ این گردو به نسبت روشنتر و شکل آن بیضی کاملا منظم بوده و یکی از غنیترین و با کیفیتترین انواع گردو از نظر چربی محسوب میشود.
گردو پکان گرمسیری، تنها نوعی از این خانواده است که نیاز سرمایی پایینی دارد و برعکس گرمای تابستانی، میزان محصول و کیفیت مغز آن را بالاتر میبرد.
بنابراین این گردو، مناسب کشت در مناطق معتدل و گرمسیری کشور چون شهرهای جنوبی است. بهترین زمان برای کاشت نهال گردو پکان پیوندی، به دو صورت و در ماههای بهمن یا تیر و مرداد در نظر گرفته میشود.
شرایط نگهداری درخت گردو
بعد از انتخاب بهترین زمان کاشت نهال گردو و نکات مرتبط با آن، نگهداری از درخت گردو هم بسیار مهم و حیاتی بوده و طول عمر درخت و میزان محصول آن را تضمین میکند.
به این منظور، توجه به چند نکته کوچک اما مهم و کاربری بسیار ضروری است که به اختصار به آن خواهیم پرداخت.
هرس درختان گردو
چنانچه پیشتر ذکر شد، هرس درختان گردو بسیار حائز اهمیت است. برای هرس فرم که در سالهای اولیه رشد صورت میگیرد، ابتدا در مورد نهالهای جوان، معمولا در حدود 30 تا 45 سانتیمتر از سطح زمین (در حد دو یا سه جوانه) هرس سر شاخهها لازم است.
اصولا در تابستان سالمترین شاخه را به عنوان شاخه اصلی انتخاب کرده و سایر شاخهها را حذف میکنند. بهار سال آینده که شاخههای جانبی درخت در حال شکل گرفتن هستند هم، هرس بعدی انجام میگیرد. به این صورت که یک چارچوب ثابت از شاخههایی که در فاصله 1/5 تا 1/8 متری زمین قرار دارند را انتخاب کرده و مابقی را قطع میکنند و به تدریج فرم اصلی درخت شکل میگیرد.
به طور کلی بهتر است فاصله بین شاخهها در حدود 60 سانتیمتر در نظر گرفته شود و تمام شاخههایی که زیر چارچوب و فرم اصلی رشد میکنند را حذف کنید. بعد از فاصله مناسب در زمان کاشت نهال گردو، هرس شاخههای درخت، مهمترین عامل در تامین نور مورد نیاز درخت گردو است.
آبیاری درختان گردو
زهکشی مناسب خاک و آبیاری درست درخت هم دومین عامل مهم در سلامت و باردهی آن به حساب میآید. درخت گردو در فصل تابستان نیاز به آبیاری و رطوبت و بیشتری دارد.
درختان را با توجه به مساحت منطقه کشت و میزان بارش و … میتوان با روشهایی چون غرقابی، نواری، قطرهای، بارانی وبابلر آبیاری کرد. باید توجه داشت که آبیاری درختان گردو را در فصول سرد سال، قطع کرد تا باعث سرمازدگی درختان نشود.
به طور کل، آب کم رشد درخت را کم و میزان و کیفیت گردو را کاهش میدهد. آبیاری بیش از حد هم علاوه بر کاهش رشد درخت، باعث بیماری طوقه و ریشه درخت میشود.
کوددهی درختان گردو
از آنجاییکه در سالهای ابتدایی رشد، درختان گردو ریشه بندی زیادی دارند، کودهای آلی و شیمیایی را ترکیب و به صورت چالکود در اختیار درخت قرار میدهند. سپس چنانچه میزان محصول درخت کم باشد، از کود ازته در اوائل بهار استفاده میکنند.
رفع آفات و بیماریهای درختان گردو
بیماری آب سیاه، شته و پوسیدگی قارچی، مهمترین آفات درختان و نهال گردو هستند که بهتر است با سم پاشی مناسب و آن هم فقط در قسمت آسیب دیده، آنها را رفع کرد تا مانع باردهی درخت نشوند.
معمولا سمپاشی در بهار و قبل و بعد از شکوفا شدن جوانهها، انجام میگیرد. برای جلوگیری از شیوع بیماری در درخت، حتما باید توجه داشت که آب هرگز با تنه درخت برخورد نکند.
سخن آخر
در این مطلب خواندید که بهترین زمان کاشت نهال گردو در مناطق مختلف ایران با توجه به اقلیم چهار فصل کشورمان، تفاوتهایی دارد. از طرفی، وجود همین مناطق مختلف و فراوان برای کاشت و پرورش درخت گردو، باعث شده کیفیت گردوهای هریک هم تا حدودی متفاوت باشد.
عمدهترین مناطق کاشت نهال گردو در ایران، در نقاط غربی و شرقی کشور و دامنههای رشته کوه البرز قرار دارد. برخی شهر تویسرکان در استان همدان را پایتخت گردوی ایران معرفی میکنند. برخی دیگر، شهرستان بافت در استان کرمان را بزرگترین تولیدکننده گردو در ایران میدانند. عدهای هم شهر شهمیرزاد در استان سمنان را مرکز گردوی ایران میدانند.
شهرستان تبریز در آذربایجان شرقی نیز یکی دیگر از قطبهای تولید گردو در کشور محسوب میشود. سروآباد، قوچان، بينالود، لاله زار بردسير، جيرفت و سيرجان هم از دیگر مراکز مهمی هستند که فراوانی گردو در آنها بسیار است.
بسیاری دیگر از شهرهای استانهای آذربایجان، سمنان، اردبیل، لرستان، کردستان، اصفهان، خراسان و … هم تولیدات انبوهی در زمینه گردو دارند. به طور کل کشور ما ایران، در تولید و صادرات گردو، رتبه سوم را در جهان دارد و سالانه در شهرهای مختلف کشور، بیش از 230 هزار تن گردو از 20 میلیون درخت برداشت میشود.