آیا افسردگی خود به خود درمان میشود؟ بررسی دقیق!
افسردگی رایجترین اختلال روانشناختی و مخصوصا در نسل جوان نرخ شیوع بسیار زیادی دارد. 8 درصد از افراد جهان و 25 درصد از جوانان و نوجوانان مبتلا به افسردگی هستند. باورهای اشتباه زیادی درباره درمان افسردگی وجود دارد که باعث میشود افراد به دنبال درمان نباشند. در این مقاله میخوانیم آیا افسردگی خود به خود درمان میشود؟ آیا درمان افسردگی قطعی است؟
آیا افسردگی خود به خود درمان میشود؟
قبل از جواب دادن به این سوال باید تفاوت بین احساسات منفی و خلق افسرده، سوگ یا آسیب بعد از تروما و اختلال افسردگی را مشخص کنیم:
- احساسات منفی و خلق افسرده: خلق افسرده یا احساس افسردگی، تجربه رایجی است و همه افراد آن را تجربه میکنند. خلق افسرده یک وضعیت پایدار نیست. یعنی فرد ممکن است به مدت یک هفته درگیر احساسات منفی باشد؛ اما لزوما به اختلال افسردگی مبتلا نشده است.
- سوگ یا آسیب بعد از تروما: یکی از موارد مهم در تشخیص افسردگی، بررسی تجارب و اتفاقات زندگی فرد است. اتفاقات ناگواری مثل مرگ عزیزان و آشنایان، منجر به بروز احساسات منفی و درگیری بلندمدت با این افکار و احساسات میشود. در این شرایط، فرد مبتلا به اختلال افسردگی نیست و این احساسات کاملا طبیعی هستند و فرد در حال گذران شرایط طبیعی بعد از سوگ یا تروما است. در صورتی که سوگ بعد از 6 ماه همچنان ادامه داشته باشد، نیاز به بررسی متخصص وجود دارد.
- اختلال افسردگی: اختلال افسردگی علائم و ویژگیهای مشخصی دارد که فراتر از احساسات و افکار منفی هستند. تفاوت اصلی اختلال افسردگی و خلق افسرده، پایداری علائم است. به این معنا که فرد در بلندمدت این تجارب را به صورت پیوسته تجربه میکند.
حال که تفاوت این موارد را میدانیم، باید بگوییم خلق افسرده میتواند خود به خود برطرف شود؛ اما در صورتی که در چندین مرحله تکرار شده باشد، نیاز به بررسی متخصص سلامت روان دارد.
احساسات و افکار منفی ناشی از سوگ یا تروما میتوانند خود به خود برطرف شوند و با توجه به شدت آسیب، مدت زمان آن از یک تا شش ماه متغیر است.
در نهایت، اختلال افسردگی به هیچ عنوان خود به خود درمان نمیشود. حتی در صورت کمرنگ شدن علائم، احتمال درگیری با اختلالات دیگر وجود دارد.
نکته: در صورتی که نیازمند جلسات مشاوره آنلاین اضطراب هستید، میتوانید به مجموعه روانشناسی پل مراجعه کنید.
افسردگی علائم ماندگار دارد؟
در ابتلا به انواع مختلف اختلال افسردگی، علائم زیادی وجود دارند که تاثیرات زیادی بر جسم و روان فرد میگذارند.
اختلال افسردگی میتواند الگوی تولید و جذب هورمونها و نوروترنسمیترها در بدن و مغز را تحت تاثیر قرار دهد؛ به نحوی که در صورت عدم پیگیری درمان، احتمال درگیری با اختلالاتی مثل دوقطبی، اضطراب، پنیک و… متحمل است.
افسردگی تاثیر زیادی بر الگوی خواب و بیداری بدن دارد. افسردگی میتواند با کاهش کیفیت خواب، باعث شود تا احساس نیاز به خواب طولانیتری داشته باشد. از طرف دیگر ناهنجاریهای عملکردی در بدن میتواند باعث کوتاه شدن مدت خواب به میزان چشمگیری شود. علاوه بر این مواردی مثل ناتوانی در به خواب رفتن یا بیدار شدن شبانه یا کابوس یا احساسات شدید منفی بلافاصله بعد از بیدار شدن در مبتلایان به افسردگی رایج است.
افسردگی متابولسیم بدن را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. تغییر متابولیسم به این معناست که نیاز بدن به آب و غذا به شدت دچار تغییر میشود. برخی از مبتلایان ممکن است میل به غذا خوردن نداشته باشند و حتی بعد از چند روز، احساس گشنگی نکنند. از طرف دیگر برخی از افراد ممکن است دچار پرخوری مفرط، مخصوصا شبانه شوند.
یکی از بزرگترین عوامل تاثیر گذار افسردگی در زندگی روزمره، تحت تاثیر قرار گرفتن توانایی تمرکز و توجه است. این ناتوانی میتواند همراه با افکار مزاحم یا بدون آنها باشد. در هر صورت، توانایی تمرکز و توجه به قدری کاهش مییابد که تاثیر آن توسط اطرافیان قابل مشاهده است.
در نهایت، همه این علائم و جزئیات دیگر، بعد از درمان افسردگی از بین خواهند رفت. سرعت و میزان بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. علائمی مثل افکار مزاحم و ناتوانی در تمرکز معمولا زودتر بهبود مییابند و مشکلاتی مثل ناتوانی در به خواب رفتن ممکن است برای مدت طولانیتری وجود داشته باشد. اما در نهایت همه آنها در یک یا دو دوره درمان از بین خواهند رفت.
تاثیر نوع و مدت درگیری با افسردگی بر درمان
یکی از موارد تاثیرگذار بر سرعت و میزان بهبودی علائم، نوع و مدت درگیری با افسردگی است. برای مثال افسردگی اساسی به احتمال زیاد در مدت زمان کوتاهتری درمان میشود اما درمان افسردگی مزمن نیاز به زمان بیشتری دارد.
از طرف دیگر مدت زمان درگیری با علائم اهمیت دارد. برای مثال، فردی که از نوجوانی درگیر مشکلات خواب بوده و حالا مبتلا به افسردگی شده است، احتمالا به زمان بیشتری برای حل شدن مشکلات خواب بعد از طرف شدن بقیه علائم دارد. یا افرادی که برای مدت طولانی از درمان افسردگی امتناع کرده است یا افسردگی خود را انکار میکرد، به مدت زمان بیشتری برای درمان احتیاج دارند.
در نهایت، فراموش نکنید که عوامل زمینهای ابتلا به اختلال افسردگی، در طول زندگی فرد وجود داشتهاند و تقویت شدهاند و درمان آنها یک شبه نخواهد بود؛ اما حدود 90 درصد از مبتلایان، بعد از یک الی سه دوره درمان، کاملا بهبود مییابند.
روشهای درمان افسردگی
انواع مختلفی از درمان اختلال افسردگی وجود دارد. همانطور که میدانیم، انواع مختلف افسردگی نیاز به روشهای درمانی مختلفی دارند. از طرف دیگر، ویژگیهای شخصیتی و عواملی مثل تجربیات در اثرگذاری درمان تاثیر گذارند. به زبان ساده، مسیر درمان شدن برای هر فرد متفاوت و منحصر به خودش است. در ادامه رایجترین روش درمان را بررسی میکنیم:
- شناخت رفتار درمانی: CBT یا درمان شناختی رفتاری رایجترین و موثرترین روش درمان افسردگی است. در این روش متخصص تلاش میکند تا افکار، اعمال و عادات ناسالم فرد را کشف، و آنها با افکار و عادات سالم جایگزین کند.
- دارودرمانی: درمان با دارو، جزو درمان اصلی افسردگی نیست. در بسیاری از موارد نیاز به استفاده از داروهای روانپزشکی نیست اما اگر تشخیص روانپزشک استفاده از دارو بود، بهتر است آنها را مصرف کنید. SSRIها یا مهارکنندههای بازجذب سروتنین رایجترین و موثرترین دارو برای درمان افسردگی هستند. به خاطر داشته باشید که حتی در صورت نیاز به مصرف دارو، رواندرمانی باید ادامه یابد.
- درمانهای جانبی: انواع مختلفی از فعالیتها میتوانند به عنوان درمان جانبی در کنار رواندرمانی و دارودرمانی تجویز شوند. مدیتیشن و ذهن آگاهی، تغییر رژیم غذایی، تغییرات سبک زندگی رایجترین پیشنهادات کمکی هستند.
درمان افسردگی چقدر طول میکشد؟
این سوال، معمولا اولین سوال افراد مبتلا به افسردگی در مراجعه به متخصص است. نگرانی درباره بهبودی و رها شدن از دست افسردگی، کاملا طبیعی است؛ اما اهمیت دادن بیش از حد به این مسئله میتواند مانع محکمی در مسیر درمان باشد. همانطور که گفته شد، افسردگی یک شبه به وجود نیامده است و یک شبه هم درمان نمیشود. در کنار حمایت اطرافیان، صبر و شکیبایی یکی از مهمترین عوامل در درمان افسردگی است.
مشخص کردن زمان دقیق برای درمان افسردگی اصلا ممکن نیست. درمان افسردگی وابسته به عوامل مختلفی است که هر کدام از آنها تاثیر زیادی در نتیجه نهایی دارند. نکاتی که باید به آنها توجه کنید این موارد هستند:
- افسردگی درمانپذیرترین اختلال روانشناختی است. نزدیک به 90 درصد مبتلایان در یک الی سه دوره درمان میشوند و 70 درصد از درمان شدگان دوباره با آن درگیر نمیشوند.
- هرچقدر درمان زودتر شروع شود، مدت زمان درمان کوتاهتر خواهد بود.
- در درمان افسردگی، دوره درمان باید کاملا طی شود. بسیاری از افراد بعد از کمی احساس بهبودی درمان را رها میکنند که عواقب بدی دارد.
- تکیه به دارو برای درمان افسردگی کاملا اشتباه است و در بلندمدت عوارض زیادی دارد.
- احساس ناامیدی و بی انگیزگی شما در مقابل درمان افسردگی، از علائم اصلی افسردگی است!
کلام آخر
افسردگی رایجترین اختلال روانشناختی است. این اختلال مانند همه بیماریها و مشکلات دیگر خود به خود درمان نمیشود. نادیده گرفتن علائم و مشکلات در بلندمدت میتواند مشکلات عمیقتری ایجاد کند. هرچقدر زودتر برای درمان اقدام کنید، زودتر از شر آن رها خواهید شد.