علائم سرطان معده + دانستنی های مهم و ضروری
آیا می‌دانستید که سرطان معده پنجمین سرطان شایع در جهان است و همچنان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در جهان به شمار می‌رود؟ ماجرا زمانی خطرناک‌تر می‌شود که بدانیم علائم سرطان معده در مراحل اولیه این بیماری بسیار مبهم هستند و همین عامل، تشخیص آن را دشوار می‌کند.
در این مقاله از بخش سلامت از مجله اینترنتی ایده آل مگ علائم سرطان معده، انواع سرطان معده، نشانه‌ها و تشخیص و همچنین راه‌های درمان آن را بررسی خواهیم کرد.
سرطان معده چیست؟
سرطان معده زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های مخاط معده به طور غیرقابل کنترل رشد می‌کنند و تومورهایی ایجاد می‌کنند که می‌توانند به بافت‌های طبیعی حمله کرده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا کنند.
سرطان‌ها با انواع سلول‌هایی که از آنها به‌وجود می‌آیند؛ توصیف می‌شوند. حدود 90-95٪ سرطان‌های معده از پوشش داخلی معده ناشی شده و آدنوکارسینوما نامیده می‌شود. سرطان‌های دیگری از جمله تومورهای استروما دستگاه گوارش، لنفوم و تومورهای کارسینوئید نیز وجود دارد که می‌توانند در معده به‌وجود آیند،
ممکن است برای شما سوال پیش آمده باشد که درد شدید معده نشانه چیست یا سرطانی که نشانه اش نفخ معده است کدام است؟ سرطان معده، یک نوع سرطان نسبتا غیر معمول است؛ اما سالانه افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند.
انواع سرطان معده
انواع مختلفی از سرطان معده وجود دارند. بیش از 95٪ سرطان‌های معده در سلول‌های پوشش داخلی معده ایجاد می‌شوند و به عنوان آدنوکارسینوم شناخته می‌شوند.
از انواع کمتر رایج سرطان معده، می‌توان به لنفوم معده که در بافت لنفاوی ایجاد می‌شود (بافتی که مایعات را تخلیه می‌کند و به مبارزه با عفونت کمک می‌کند) و تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GIST) که در عضله یا بافت همبند دیواره معده ایجاد می‌شوند، اشاره کرد.
سرطان معده به چه علت ایجاد می‌شود؟
علت دقیق سرطان معده هنوز مشخص نیست. احتمال ابتلای شما به این بیماری در موارد زیر زیاد است:
- مرد بودن
- 55 سال یا بیشتر سن داشتن
- سیگار کشیدن
- رژیم غذایی کم فیبر و غذای فراوری شده یا گوشت قرمز
- رژیم غذایی که حاوی مقدار زیادی غذای شور و ترشی باشد.
- عفونت معده ناشی از باکتری‌های هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) داشتن.
نشانه‌ها یا علائم سرطان معده کدامند؟
بسیاری از علائم سرطان معده به شرایط کمتر جدی شبیه هستند، بنابراین تشخیص آن در مراحل اولیه دشوار است.
متداول‌ترین علائم سرطان معده شامل موارد زیر است:
- مشکل در بلع
- کاهش وزن
- سوءهاضمه
- احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
- بیمار بودن یا احساس بیماری کردن
- خستگی ناشی از کمبود گلبول‌های قرمز خون (کم‌خونی)
علائم مرحله اولیه سرطان معده ممکن است مشابه دیگر شرایط پزشکی باشد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد یا سوزش در شکم
- سوزش معده یا سو هاضمه
- احساس سیری، حتی بعد از یک وعده غذایی کوچک
- حالت تهوع و / یا استفراغ
- از دست دادن اشتها و / یا کاهش وزن
- تورم شکم
- خستگی یا ضعف غیر قابل توضیح
- خون در استفراغ
- مدفوع سیاه رنگ
در ادامه به برخی از علائم سرطان معده به صورت جزئی‌تر پرداخته می‌شود.
مشکل در بلع
ممکن است احساس درد یا سوزش هنگام بلع داشته باشید یا غذا به گلو یا قفسه سینه شما بچسبد. این حالت می‌تواند در بیماری‌های دیگر نیز ایجاد شود و بهتر است که این نشانه‌ها را با پزشک خود در میان بگذارید.
کاهش وزن
این کاهش وزن در شرایطی اتفاق می‌افتد که شما نمی‌خواهید وزن از دست بدهید. در موارد نادر، کاهش وزن شدید می‌تواند نشانه‌ای از سرطان معده پیشرفته باشد.
درد
ممکن است در بالای شکم یا پشت استخوان سینه (جناغ) درد داشته باشید.
سوءهاضمه
این سوءهاضمه از بین نمی‌رود و همراه با آروغ زدن است. با برگشت اسید معده به مری ممکن است دچار سوءهاضمه شوید. هنگام تحریک معده نیز امکان ایجاد سوءهاضمه وجود دارد که این اتفاق غالبا بعد از خودرن غذا و با احساس دل درد اتفاق می‌افتد. در نظر داشته باشید که سوءهاضمه شایع است و ممکن است ناشی از سرطان نباشد. حتی در مواردی که مشکل جدی وجود نداشته باشد، سوءهاضمه و سوزش معده می‌تواند بسیار دردآور باشد. اگر بیش از سه هفته دچار سوءهاضمه شدید به پزشک خود مراجعه کنید.
احساس سیری
احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا اغلب از علائم اولیه است و می‌تواند باعث کاهش وزن شود.
بیمار بودن یا احساس بیماری کردن
سرطان معده می‌تواند باعث مسدود شدن معده شود که این امر منجر به عبور نکردن غذا می‌شود که می‌تواند باعث بیماری یا احساس بیماری در شما گردد. خون در استفراغ به ندرت مشاهده می‌شود و در صورت وجود خون ممکن است نتوانید آن را ببینید. اگر خون به رنگ قرزم روشن باشد یعنی خونریزی تازه‌ای دارید. و اگر به رنگ قهوه‌ای تیره باشد این خون برای مدتی در معده شما بوده است.
خونریزی
سرطان معده اولیه و پیشرفته می‌توانند منجر به خونریزی معده شوند. این اتفاق با گذشت زمان تعداد گلبول‌های قرمز خون را کم می‌کند و منجر به کم‌خونی می‌شود.
احساس خستگی و تنفس مشکل
احساس خستگی و مشکل در نفس کشیدن می‌تواند به دلیل کاهش گلبول‌های قرمز خون باشد (کم‌خونی).
مدفوع تیره
مدفوع تیره در اثر خونریزی در معده ایجاد می‌شود که نشان دهنده خون در مدفوع است. مصرف قرص آهن نیز می‌تواند مدفوع را تیره کند.
چه کسانی به این سرطان مبتلا می‌شود؟
سرطان معده در مردان بیشتر از زنان و در میان نژادها و قومیت‌ها، بیشتر در میان سفیدپوستان غیر اسپانیایی تبار شایع است. سن، رژیم غذایی و بیماری‌های معده، از جمله عفونت با هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان معده تاثیر بگذارد.
میزان موارد جدید سرطان معده بر اساس موارد 2013–2017 ، مطابق با سن، 7.3 در هر صد هزار مرد و زن در سال بود.
نرخ موارد جدید در هر صد هزار نفر بر اساس نژاد و جنس
درصد موارد جدید براساس گروه سنی
چه کسانی از این سرطان می‌میرند؟
برای سرطان معده، میزان مرگ و میر با افزایش سن افزایش می‌یابد. نرخ مرگ و میر در سال‌های 2014-2018 ، با توجه به سن ، 3.0 در هر صد هزار مرد و زن در سال بود.
میزان مرگ به ازای هر 100000 نفر بر اساس نژاد / نژاد و جنسیت
درصد مرگ بر اساس گروه سنی
چه وقت باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سرطان معده زود تشخیص داده شود، معمولا درمان آن آسان‌تر می‌شود. بنابراین برای پزشک عمومی مهم است که در صورت مشکوک بودن به سرطان معده، شما را در اسرع وقت به متخصص معرفی کند.
سوهاضمه یکی از علائم بسیار شایع است. با این وجود، بعید است فردی که سوهاضمه دارد و کمتر از 55 سال دارد، به سرطان معده مبتلا شود. اما اگر سوهاضمه و کاهش وزن، کم‌خونی یا استفراغ مداوم دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید.
آنها باید شما را برای آزمایش بیشتر به متخصص ارجاع دهند. همچنین اگر در بلع مشکل دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید. این یک علامت شایع در بین مردم نیست و همیشه باید علت آن را بررسی کرد.
آیا من در معرض خطر سرطان معده هستم؟
هر ساله، افراد زیادی به سرطان معده مبتلا می‌شوند. میانگین سنی در تشخیص 68 سال است و در مردان بیشتر از زنان است. از سال 1930 میلادی بروز سرطان معده به شدت کاهش یافته است.
اگرچه فرض بر این است که این امر به نوعی به عوامل غذایی یا محیطی برمی‌گردد؛ اما دلیل دقیق آن مشخص نیست. یک نظریه این است که ظهور یخچال باعث کاهش استفاده از نیتریت‌ها شده، و سایر اشکال دیگر از جمله نگهداری مواد غذایی، باعث کم شدن این سرطان شده است.
اگر از رژیم‌های غذایی خاصی استفاده می‌کنید و یا اگر بصورت ژنتیکی در معرض این بیماری قرار دارید، ممکن است دچار سرطان معده شوید.
رژیم‌های غذایی تاثیر گذار بر سرطان معده
رژیم‌هایی که از غذاهای بسیار نمکی، دودی یا ترشی تشکیل شده باشند با افزایش خطر بیماری همراه هستند. در حالی که رژیم‌های غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات و فیبرهای غذایی با کاهش خطر ابتلا به سرطان معده مرتبط هستند.
مصرف دخانیات نیز با افزایش سرطان‌های معده همراه است. مصرف زیاد الکل ممکن است باعث خطر سرطان معده شود. به نظر می‌رسد که در برخی موارد سرطان معده یک پیوند ژنتیکی وجود داشته باشد.
برخی بیماری‌های ژنتیکی مانند سندرم لینچ (سرطان روده بزرگ، غیر پولیپی ارثی)، پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی و سندرم پوتز جگرز وجود دارد که همگی زمینه‌ساز سرطان معده هستند.
همچنین به نظر می‌رسد که افراد با گروه خونی A به دلیل نامعلومی در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارند.
سرطان معده ارثی منتشره
سرطان معده ارثی منتشره (HDGC) یک ناهنجاری ژنتیکی ارثی است که با افزایش خطر ابتلا به سرطان معده مرتبط است. خانواده‌هایی که چندین مورد سرطان معده داشته‌اند، به خصوص اگر از نوع پراکنده باشند، باید گزینه‌های آزمایش ژنتیکی و غربالگری را در نظر بگیرند.
مطالعات همچنین ارتباط عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) با سرطان معده را نشان داده است. هلیکوباکترپیلوری با زخم معده و ورم معده آتروفیک مزمن در ارتباط است، که ممکن است بروز بیشتر سرطان معده را در بیماران آلوده به هلیکوباکترپیلوری توضیح دهد.
با این حال، نقش دقیق H. pylori در ایجاد سرطان معده هنوز نامشخص است. این نظریه وجود دارد که H. pylori باعث ورم معده یا التهاب معده می‌شود، که می‌تواند منجر به از دست دادن سلول‌های ترشحی معده شود که به آن ورم معده آتروفیک نیز گفته می‌شود. اعتقاد بر این است که این روند آتروفی می‌تواند منجر به سرطان معده شود.
هلیکوباکترپیلوری همچنین با لنفوم‌های معده مرتبط است. کم‌خونی پرخطر (یک بیماری خود ایمنی که در آن معده اسید معده تولید نمی‌کند) با سرطان معده نیز ارتباط دارد. به‌خاطر داشته باشید که فقط به این دلیل که فاکتور خطر ابتلا به سرطان معده را دارید، به این معنی نیست که شما به سرطان معده مبتلا خواهید شد.
سرطان معده چگونه تشخیص داده می‌شود؟
آندوسکوپی فوقانی به طور معمول برای تشخیص اولیه و مرحله بندی بیماران مبتلا به سرطان معده استفاده می‌شود. سونوگرافی به طور مکرر هنگام آندوسکوپی برای شناسایی میزان نفوذ سرطان در دیواره معده استفاده می‌شود.
علاوه بر این، سونوگرافی می‌تواند تشخیص دهد که آیا سرطان در بسیاری از موارد به غدد لنفاوی گسترش یافته است. عمق نفوذ دیواره و وجود گسترش گره‌های لنفاوی در درمان بسیار مهم هستند. زیرا ارائه دهنده از این اطلاعات برای تعیین اینکه آیا جراحی گزینه درمانی است استفاده می‌کند.
اقدامات لازم برای تعیین مرحله بیماری
برای تعیین مرحله بیماری اقدامات دیگر لازم است. سی تی اسکن (“اسکن CAT”) از شکم و قفسه سینه ممکن است انجام شود. این کار نه تنها به منظور جلوگیری از گسترش به اندام‌های دور، مانند کبد و ریه‌ها (گسترش منجر به سرطان کبد و سرطان ریه می‌شود) انجام می‌شود؛ بلکه برای تعیین گسترش به غدد لنفاوی نزدیک به معده نیز لازم و ضروری است.
از آزمایشات دیگر برای رد گسترش بیماری در خارج از معده، می‌توان به اسکن PET و لاپاراسکوپی اشاره کرد.
لاپاراسکوپی یک عمل جراحی است که شامل سوراخ شدن حفره شکم با دوربین فیبر نوری و مشاهده مستقیم اندام‌ها و بافت ها در ناحیه معده، کل حفره شکم و پوشش داخلی شکم (امنتوم و صفاق) است.
نمونه‌ای از مایع شکم را می‌توان به سیتولوژی / آسیب‌شناسی فرستاد تا سلول‌های سرطانی موجود در مایع را بررسی کند. یک آسیب شناس، به تعیین نوع سرطان کمک می‌کند. این کار می‌تواند برای تعیین بیشتر برنامه درمانی مناسب انجام شود.
آزمایشات معمول دیگری که قبل از درمان انجام می‌شوند شامل آزمایش غربالگری خون است که برای اطمینان از اینکه شمارش کلی خون در حد طبیعی است، انجام می‌شود.
تشخیص سرطان معده با آزمایش خون به تشخیص علائم سرطان معده در آزمایش خون و علائم سرطان کبد و معده منجر می‌شود. همه این آزمایشات برای تعیین میزان بیماری مهم هستند.
راه های پیشگیری ازسرطان معده کدامند؟
از آنجا که هیچ عامل خطر مستقیمی با سرطان معده در ارتباط نیست، هیچ روش خاصی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. با این حال، به طور کلی روش‌هایی برای جلوگیری از سرطان وجود دارند. این روش‌ها شامل اجتناب از یک رژیم غذایی با غذاهای دودی، غذاهای ترشی و گوشت و ماهی با نمک نگهداری شده یا با نمک زیاد می‌شوند.
حفظ روش سالم زندگی و تحرک همچنان می‌تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند. سیگار نکشید. اگر سیگار می‌کشید، باید ترک کنید زیرا ثابت شده است که سیگار کشیدن باعث ایجاد انواع مختلفی از سرطان می‌شود.
از آنجایی که عفونت‌های هلیکوباکترپیلوری به توسعه سرطان‌های معده مرتبط بوده‌اند، درمان سریع عفونت‌های هلیکوباکترپیلوری ممکن است تعداد سرطان‌های معده را کاهش دهد. اگرچه، اینکه آیا درمان هلیکوباکترپیلوری خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد یا نه، همچنان بحث‌برانگیز است.
تصمیم برای درمان هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) باید با ارائه دهنده خدمات بهداشتی در میان گذاشته شود. مطالعات برای تعیین اینکه آیا روش‌های دیگری برای جلوگیری از سرطان معده وجود دارد یا نه، ادامه دارند.
راه‌های درمان سرطان معده کدامند؟
جراحی
در حال حاضر، تمام درمان‌های سرطان معده شامل جراحی (برداشتن سرطان) می‌شوند. به طور کلی، تومورهایی که در محلی از معده نزدیک به مری (پروگزیمال معده) قرار دارند، با گاسترکتومی (برداشتن کل معده) درمان می‌شوند.
گاسترکتومی جزئی، برداشتن بخشی از معده است و گاسترکتومی کامل برداشتن کل معده است. گاسترکتومی جزئی ممکن است برای آن تومورهایی باشد که از مری، در قسمت انتهایی معده واقع شده‌اند.
جراح با حاشیه کافی از بافت سالم و غدد لنفاوی اطراف، سرطان را از بین می‌برد. بدیهی است که وقتی معده یا بخشی از معده برداشته می‌شود، دو انتها باید به هم متصل شوند. این عمل با روش‌های مختلف انجام می‌شود که همه سعی در از بین بردن هر چه بیشتر عوارض جانبی جراحی مانند عدم توانایی در خوردن وعده‌های غذایی و سندرم دامپینگ دارند.
پرتودرمانی
برای مقابله با برگشت سرطان، پرتودرمانی و شیمی درمانی برای بسیاری از بیماران توصیه می‌شود. پرتودرمانی از پرتوهای ایکس با انرژی بالا، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند و این کار را با آسیب رساندن به DNA سلول‌های تومور انجام می‌دهد.
سلول‌های طبیعی در بدن ما می‌توانند آسیب اشعه را خیلی سریع‌تر از سلول‌های توموری ترمیم کنند. بنابراین در حالی که سلول‌های تومور در اثر تابش از بین می‌روند، بسیاری از سلول‌های طبیعی از بین نمی‌روند. این اساس استفاده از پرتودرمانی در درمان سرطان است.
تابش با استفاده از ماشین‌های بزرگی انجام می‌شود که اشعه ایکس با انرژی بالا تولید می‌کنند. پس از آنکه متخصصان انکولوژی پرتوی زمینه‌های تابش را راه‌اندازی کردند (“زمینه‌های تابش” مناطقی از بدن است که توسط اشعه درمان می‌شود)، درمان آغاز می‌شود.
تابش به مدت 5 روز در هفته و تقریبا 5 هفته در یک مرکز پرتودرمانی انجام می‌شود. هر روز، درمان فقط چند دقیقه طول می‌کشد و بدون درد است. زمینه تابش معمول که در درمان سرطان معده استفاده می‌شود، شامل قسمت‌هایی از قسمت فوقانی شکم است. به عبارت دیگر، پرتو درمانی برای از بین بردن سلول‌های تومور در منطقه‌ای که جراحی انجام شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عوارض جانبی معمول در پرتودرمانی می‌توانند شامل تهوع و استفراغ (اگرچه این مشکل از آنجا که معده قبلا برداشته شده است معمولا کمتر دیده می‌شود) و اسهال باشند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی روش درمان است که برای از بین بردن سلول‌های تومور استفاده می‌شود. مزیت بزرگ استفاده از شیمی درمانی این است که از طریق کل بدن حرکت می‌کند. از این رو، اگر برخی از سلول‌های تومور، خارج از محدوده‌ای که جراحی یا پرتو درمانی می‌توانند پوشش دهند، گسترش یافته باشند، به طور بالقوه می‌توان آنها را با شیمی درمانی از بین برد.
این نوع شیمی درمانی از طریق ورید انجام می‌شود. شیمی درمانی، قبل از جراحی یا بعد از جراحی (یا قبل و بعد از عمل) و یا در ترکیب با پرتودرمانی استفاده می‌شود.
برخی از داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان معده استفاده می‌شود عبارتند از: کپسیتابین، کاربوپلاتین، سیس پلاتین، دوکتاکسل، اپی‌روبیسین، ایرینوتکان، اگزالی پلاتین، پاکلایتاکسل و داروی ترکیبی تری‌فلوئیریدین و تیپیراسیل.
سوالات متداول در ارتباط با سرطان معده
علائم سرطان معده بدخیم عبارتند از:
• خون در مدفوع یا مدفوع سیاه
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• خستگی
• برجستگی و تورم در معده (ناشی از تجمع مایعات)
• کم خونی (تعداد گلبول‌های قرمز کاهش یافته که باعث احساس خستگی و تنفس می‌شود)
• زردی پوست و سفیدی چشم
در صورت داشتن یکی از نزدیکان نزدیک به این بیماری، مانند یکی از والدین یا خواهر و برادر، احتمال ابتلا به سرطان معده بیشتر است. در چنین مواردی، ممکن است برای پزشک مناسب باشد که مشاوره ژنتیک ترتیب دهد. کاملا مشخص نیست که چرا به نظر می‌رسد سرطان معده در خانواده‌ها وجود دارد. این ممکن است به دلیل عوامل خطر مشترک باشد، مانند داشتن رژیم‌های غذایی مشابه یا داشتن عفونت پیلوری، یا به دلیل ژن‌های خاصی که از والدین خود به ارث می‌برید.
سه روش برای گسترش سرطان معده وجود دارد
• به طور مستقیم – سرطان می‌تواند از معده به بافت‌ها و اندام‌های اطراف مانند لوزالمعده، روده بزرگ، روده کوچک و صفاق (پوشش داخلی حفره شکم) منتقل شود
• از طریق سیستم لنفاوی – سیستم لنفاوی همانند سیستم گردش خون مجموعه‌ای از غدد واقع در سراسر بدن است. غدد سلول‌های خاصی را برای مقابله با عفونت به سیستم ایمنی بدن شما نیاز دارند.
• از طریق خون – که می‌تواند باعث سرطان از معده به سایر قسمت‌های بدن، معمولا کبد شود.
بهبود و بازگشت به حالت عادی پس از جراحی می‌تواند زمان بر باشد. مهم این است که کارها را به آرامی انجام دهید و برای بهبودی به خودتان زمان دهید. در طول دوره نقاهت خود از بلند کردن وسایل سنگین مانند کودکان یا کیف خرید و کارهای سنگین مانند کارهای خانه خودداری کنید. همچنین ممکن است به شما توصیه شود رانندگی نکنید. برخی از درمان‌های دیگر، به ویژه شیمی درمانی و رادیوتراپی، می‌توانند شما را بسیار خسته کنند. شاید لازم باشد برای مدتی از برخی فعالیت‌های عادی خود استراحت کنید. از درخواست کمک عملی از خانواده و دوستانتان نترسید.
