سردردهای میگرنی | بررسی دلایل وقوع میگرن و درمان آن
یکی از شدیدترین و نارحت کنندهترین سردردها، سردردهای میگرنی هستند که گاها به حدی مشکل ساز میشوند که فعالیتهای روزمره فرد را به کلی مختل میکنند.
این سردردها معمولا با یک ضربان (مانند ضربان قلب) در یک طرف سر همراه هستند. حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور از دیگر علائم سردردهای میگرنی محسوب میشوند. در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ میخواهیم به بررسی علائم و راههای درمان سردردهای میگرنی بپردازیم؛ با ما همراه باشید.
برخی افراد قبل از اینکه یک سردرد میگرنی به سراغشان بیاید، علائمی مانند تاری دید و احساس گزگز در یک طرف صورت و یا ماهیچهها را تجربه میکنند. برخی از داروها ( که در ادامه معرفی میشوند ) و همچنین تغییر سبک زندگی، میتوانند در درمان سردردهای میگرنی موثر واقع شوند.
علائم میگرن
میگرن اغلب در دوران کودکی، نوجوانی و یا میانسالی شروع میشود. این بیماری در چهار مرحله خود را نشان میدهد:
- prodrome یا علائم اولیه
- aura یا آستانه شروع سردرد
- attack یا شروع درد
- post-drome یا عوارض ناشی از پایان حمله میگرن
Prodrome
شما ممکن است یک یا دو روز قبل از شروع میگرن، با تغییرات ظریفی در بدن خود مواجه شوید. این تغییرات به نوعی وقوع میگرن در آیندهای نزدیک را هشدار میدهند. برخی از این علائم هشدار عبارتند از:
- یبوست
- تغییر ناگهانی خلق و خو ( از افسردگی به سرخوشی و برعکس )
- هوسهای غذایی
- افزایش تشنگی
- افزایش دفع ادرار
- خمیازههای مکرر
Aura
این مرحله برای برخی از افراد، درست قبل از شروع میگرن و برای برخی دیگر در زمان شروع آن رخ میدهد. aura معمولا در اختلالات بینایی خود را نشان میدهد، اما میتواند سایر قسمتهای بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. علامتهایی که در این مرحله از میگرن، ایجاد میشوند، معمولا بین 20 تا 60 دقیقه ادامه دارند. برخی از علائمی که ممکن است در مرحله aura خود را نشان دهند؛ عبارتند از:
- کاهش بینایی
- توهمات تصویری
- چشمک زدن نور
- احساس سوزن در بازو یا پا
- ضعف یا بی حسی صورت یا یک طرف بدن
- مشکل در صحبت کردن
- احساس شنیدن صداها در مغز
- حرکات غیر قابل کنترل
Attack
میگرن در صورتی که درمان نشود، بین 4 تا 72 ساعت به طول میانجامد. در این مدت، شما ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- درد در یک طرف سر
- درد همراه با ضربان
- حساسیت شدید به نور، صدا و گاهی بو
- تهوع و استفراغ
Post-drome
این مرحله مربوط به بعد از تمام شدن حملات میگرنی است. برخی افراد بعد از میگرن، تا یک روز احساس گیجی و خستگی میکنند. برخی به نواعی سرخوشی دچار میشوند و عدهای هم با تکان دادن سر، مجددا احساس درد میکنند.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
میگرن در بیشتر موارد غیر قابل تشخیص و همچنین غیر قابل درمان است. با این حال، اگر به طور مرتب به سردردهای میگرنی دچار میشوید، تاریخ حملات و مدت زمان طول کشیدن آنها را یادداشت کنید. بعد از آن، یک قرار ملاقات با پزشک بگذارید و در مورد سردردهای میگرنی خود با او صحبت کنید.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، سریعا به پزشک مراجعه کنید و یا با اورژانس تماس بگیرید:
- سردرد ناگهانی و شدید
- سردرد همراه با تب، سفتی گردن، تشنج، دوبینی، ضعف،بی حسی یا مشکل در تکلم
- سردرد بعد از آسیب دیدگی سر
- سردرد ناگهانی که بعد از سرفه یا تحرک بدتر شود
- سردرد جدید بعد از 50 سالگی
عوامل بروز سردردهای میگرنی
اگرچه عوامل شکل گیری میگرن، هنوز به صورت کامل شناخته نشدهاند؛ اما به نظر میرسد که ژنتیک و عوامل محیطی، نقس اصلی را در ابتلای فرد به سردردهای میگرنی ایفا میکنند. ممکن است تغییراتی در ساقه مغز و فعل و انفعالات آن با عصب سه قلو، یک مسیر اصلی برای احساس درد باشد. همچنین بد نیست بدانید که محققان در حال مطالعه بر روی نقش سروتونین در میگرن هستند.
عوامل تحریک کننده میگرن
در ادامه به معرفی برخی از عوامل محرک میگرن که میتوانند سردرهای میگرنی را تشدید کنند، میپردازیم:
تغییرات هورمونی در بانوان
به نظر میرسد که نوسانات هورمون استروژن در دورانی مانند: قبل از قاعدگی، بارداری و یائسگی باعث بروز سردرد در بسیاری از خانمها میشود. همچنین داروهای هورمونی مانند قرصهای ضدبارداری خوراکی نیز میتوانند میگرن را بدتر کنند.
نوشیدن الکل
نوشیدن نوشیدنیهایی که حاوی مقادیری از الکل باشند، در بدتر شدن حملات میگرنی نقش دارند. همچنین اخیرا ثابت شده است، که نوشیدنیهایی مانند قهوه که مقدار زیادی کافئین داشته باشند نیز میتوانند منجر به بدتر شدن سردردهای میگرنی شوند.
استرس
استرس نیز میتواند باعث تشدید میگرن شود. در صورتی که در محل کار یا منزل خود با یک فضای پر از استرس مواجه هستید، ممکن است میگرن و سردردهای شما به راحتی بدتر شوند.
محرکهای حسی
نور زیاد و همچنین قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، میتوانند باعث بروز و یا تشدید میگرن شوند. عواملی همچون : صداهای بسیار بلند، بوی ناخوشایند، دود سیگار، بوی رنگ رقیق و … نیز از دیگر محرکهای حسی هستند که سردردهای میگرنی را بدتر میکنند.
تغییر در خواب
مواردی مانند کم خوابیدن و یا خوابیدن بیش از حد نیز میتوانند میگرن را بدتر کنند. بهتر است چرخه خواب خود را به هم نزنید؛ زیرا از عواملی است که میتواند منجر به تشدید حملات میگرنی شود.
مواردی دیگری همچون : تغییرات آب و هوایی، برخی از داروهای خوراکی از جمله نیتروگلیسیرین، تغییرات فیزیکی از جمله افزایش یا کاهش فعالیتهای جنسی و مصرف غذاهای شور نیز میتوانند در تشدید میگرن موثر باشند.
عوامل خطر در ابتلا به میگرن
عوامل زیادی میتوانند شما را مستعد ابتلا به میگرن کنند. برخی از این فاکتورها عبارتند از:
- تارخچه ابتلای اعضای خانواده به میگرن
- سن : میگرن در 30 سالگی به اوج خود میرسد
- جنسیت : زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان به سردردهای میگرنی دچار میشوند
- تغییرات هورمونی : زنان در قاعدگی، بارداری و یائسگی بیشتر در معرض میگرن قرار میگیرند
پیشگیری از سردردهای میگرنی
برای جلوگیری از بروز میگرن و سردرهای ناشی از آن، مراحل زیر را دنبال کنید:
- عوامل محرک را شناسایی کرده و از آنها اجتناب کنید.
- استرس خود را مدیریت کرده و آن را کاهش دهید
- بر اساس یک برنامه منظم غذا بخورید
- مایعات زیادی بنوشید
- استراحت کافی داشته باشید
- به طور مرتب ورزش کنید
درمان میگرن
اگرچه هیچ درمان قطعی برای میگرن و سردردهای آن وجود ندارد، اما برخی از داروها میتوانند علائم آن را کاهش داده و یا حتی از آنها پیشگیری کنند. به طور کلی درمانهای موثری که تاکنون برای میگرن شناخته شدهاند؛ عبارتند از:
مسکنها
داروهایی مانند استامینوفن ، آسپرین، کافئین و ایپوبروفن میتوانند سردردهای میگرنی را کاهش دهند. البته به دلیل خطر ابتلا به سندروم ری، هرگز به کودکان زیر 19 سال، اجازه مصرف آسپرین ندهید. در مصرف داروهای مسکن باید محتاط باشید، زیرا در صورنی که به طور مکرر از آنها استفاده کنید، ممکن است در درازمدت به سردردهای برگشتی نیز دچار شوید.
داروهای ضد تهوع
اگر همراه با میگرن، دچار تهوع نیز میشوید، پزشک میتواند برای شما این داروها را تجویز کند. البته داروهای ضد تهوع تاثیری در کاهش درد میگرن ندارند؛ بلکه تنها منجر به از بین رفتن حالت تهوع و استفراغ میشوند.
Triptans
این خانواده از داروها، مواد شیمیایی موجود در مغز شما را متعادل میکنند. پزشک ممکن است این داروها را به صورت قرصهای خوراکی، قرصهای زیر زبانی، اسپری بینی و یا اسپری حلق برای شما تجویز کند. از جمله داروهای خانواده Triptans میتوان به: آلموترپیتان، آلتریپتان، سوماتریپتان، ریزاتریپتان و زولمیتریپتان اشاره کرد.
داروهای پیشگیری
درصورتی که هیچکدام از درمانها برای میگرن موثر واقع نشوند و یا سردردهای میگرنی شما بیش از 4 روز به طول بینجامد، پزشک ممکن است برخی از داورها را به جهت پیشگیری از درد به شما پیشنهاد دهد. داروهایی مانند: داروهای تشنج، داروهای فشار خون و برخی از داورهای ضدافسردگی در این فهرست قرار میگیرند.
درمان خانگی میگرن
شما میتوانید با استفاده از چند راهکار خانگی، علائم میگرن را کاهش دهید. بهترین درمانهای خانگی برای سردردهای میگرنی عبارتند از:
- با چشمانی بسته در اتاق تاریک و آرام استراحت کنید
- کمپرس یخ را بر روی پیشانی خود قرار دهید
- مایعات فراوان بنوشید