دروازه جهنم کجاست ؟ شنیده شدن صدای ناله انسان در اعماق زمین
ترکمنستان یکی از معدود کشورهاییست که جزو مدار هیچ گردشگری نیست و چندان افراد خاصی جذب جاذبههای این کشور نمیشوند. اما حالا و با شناختهتر شدن دروازه جهنم، گردشگرهای زیادی در سراسر دنیا علاقهمند به دیدن این چاه مصنوعی شدند.
در میانه صحرای قرهقوم و با فاصلهی ۲۶۰ کیلومتری از شهر عشقآباد، گودالی عظیم به قطر ۷۰ و عمق ۲۰ متر قرار دارد. به دلیل آتشی که از ۴۰ سال پیش تاکنون درون این گودال در حال سوختن بوده، این منطقه به یکی از بزرگترین مناطق گازی جهان تبدیل شده است.
اما دروازه جهنم چرا ایجاد شد؟ آیا واقعا افراد محلی راست میگویند که صدای جهنمیان از ته این دروازه عظیم بهگوش میرسد؟ حقیقت دارد این دروازه چهل سال است که در حال سوختن است؟
اگر شما هم این سوالها را دارید با این مطلب از سایت ایده آل مگ همراه باشید.
دروازه جهنم چگونه ایجاد شد؟
کشورهای بزرگی چون آمریکا و روسیه همیشه به دنبال کارهایی هستند تا برتری و قدرتمند بودن کشور خود را به رخ جهانیان بکشند، از رفتن به فضا گرفته تا حفر زمین و مطالعه روی چگونگی پیدایش آن.
در سال 1950 بود که ایالت متحده آمریکا پروژه حفر زمین را کلید زد. آنها میخواستند به عمق زمین پیش بروند؛ تا جایی که هیچ بشری نتوانسته است.
این حفاری که برتاراجرز نام داشت تا عمق 9583 هزارمتری زمین پیش رفت. از این پروژه چندان اطلاعات خاصی درز نکرد و نه در مورد آن چیزی گفته شد و نه چیزی نوشته شد.
این پروژه عظیم که اکنون یکی از ترسناک ترین مکان های دنیا است، در ساعات اولیه صبح در تاریخ 24 می 1970 آغاز شد.
دانشمندان میخواستند تا جایی که تجهیزاتشان به آنها اجازه میدهد به عمق زمین بروند و مطالعه و بررسیهای خود را روی زمین انجام بدهند. این پروژه با کمک بیش از سه هزار کارگر کلید خورد و به غیر از حکومت و دانشمندان و پزشکان و مهندسان، کسی از این پروژه خبری نداشت.
ماههای اولیه پروژه شوروی خیلی عالی پیش میرفت. در سال 1979 آنها به عمق حفاری برتاراجرز یعنی به عمق نه کیلومتری زمین رسیدند. اما بدون هیچ وقفهای به پیشروی خود ادامه میدادند.
تا اینکه در سال 1983 بسیار فراتر رفته و به عمق دوازده هزارمتری زمین یا همان دوازده کیلومتری زمین رسیدند. اما پیشروی به زیر زمین آنقدرها هم آسان نبود.
آنها هرچقدر پایینتر میرفتند با مشکلات و سختیهای فراوانی روبهرو میشدند. در سال 1984 با خورد شدن متههای در حال حفاری در عمق دوازده کیلومتری پس از برخورد با یک سطح سخت و پایین نرفتن آن و شکست تلاشهای مجدد، در پروژه یک وقفه یک ساله ایجاد شد تا زمینشناسان و دانشمندان بتوانند با مطالعات بیشتر راهحلی برای این مشکل پیدا کنند. به همین دلیل پس از یک سال با یک راهحل جدید پروژه را دوباره شروع کردند.
آنها اینبار به عمق هفت هزار متر برگشته و با مختصات جدید دوباره به حفاری پرداختند. در سال 1989 نوک مته به عمق دو هزار و دویست و شصت و سه متری رسید و پروژه از این لحظه به بعد رنگ دیگری به خود گرفت. دانشمندان در این عمق با یک گرمای باور نکردنی یعنی 1200 درجه سانتیگراد مواجه شدند و به این دلیل در سال 1992 پروژه کاملا متوقف شد.
برای اینکه از تشویش و نگرانیهای مردم جلوگیری شود. این اطلاعات هم در آن زمان به هیچ جا درز نکرده بود و اکثر اطلاعات به صورت کاملا محرمانه باقی ماند و تمام اطلاعات موارد استخراجی و گزارش های تنظیم شده در این پروژه در طبقه اسناد فوق محرمانه شوروی قرار گرفت.
اما پس از فروپاشی شوروی سابق و لو رفتن اطلاعات باعث توجه رسانهها به این موضوع شد. مهمترین قسمت ماجرا این جاست که طبق اسناد کشف شده، دلیل متوقف شدن این پروژه عظیم در عمق دوازده کیلومتری زمین آنطور که اعلام شد یک مشکل فنی نبوده است.
اتفاقات عجیب و غریبی رخ داد که باعث شد این پروژه برای مدتی متوقف شود. هنگام حفاری وقتی مته سعی کرد پایین برود ناگهان انگار وارد یک فضای خالی شده و متهها بدون برخورد با سطحی در حال چرخیدن بودند.
وقتی دماسنج به عمق دوازده کیلومتری فرستاده شد، همه با دیدن درجه حرارت آن نقطه در بهت فرو رفتند. هزار و دویست درجه سانتیگراد گرمایی بود که نمایشگر قبل از ذوب شدن دماسنج نشان میداد.
کارشناسان گیج شده بودند. چون این حرارت چندین و چند برابر حدسیات آنها بود با در نظر گرفتن دمای دو هزار درجهای ماگما، وجود این حرارت در این عمق از زمین غیرقابل باور بود.
یکی از بزرگترین زمین شناسان تاریخ، دکتر دیمیتری ازاکوف که اهل شوروی بود هم در این پروژه حضور داشت و بر آن نظارت میکرد. او در خصوص این اتفاق اینگونه نوشته بود:
” متهها ناگهان دیوانهوار شروع به چرخیدن کردند. این نشان دهنده این بود که یا متهها خورد شدند یا وارد یک فضای توخالی مثل غار شده باشند. وقتی دما را اندازه گرفتیم؛ دماسنج قبل از ذوب شدن دمای غیرقابل باور 1200درجه سانتیگراد را نشان میداد. این چندین برابر پیشبینیهای ما بود. انگار که در آن عمق آتش جهنم روشن باشد”
با روبهرو شدن با این اتفاق و متوقف شدن پروژه، دانشمندان از دولت خواستار دستور ادامه این پروژه شدند و در مقابل مهندسانی که در این پروژه حضور داشتند مخالفت خود را اعلام کردند و درخواست توقف همیشگی این پروژه را داشتند. اما مدتی نگذشت که دولت دستور ادامه دادن به این پروژه و مطالعه بر روی این اتفاق را صادر کرد.
اما اینگونه نمیشد به پروژه ادامه داد، بلاخره باید راه حلهای جایگزیین برای این موضوع پیدا میشد. چون در آن درجه از حرارت، وسایل کنونی حفاری آنها جوابگو نبودند و خیلی زود از بین میرفتند.
دکتر آزاکوف. از حکومت درخواست کرد تا سیم و میکروفونهای مقاوم در برابر حرارت بالا که در سفینههای فضایی برای تحمل حرارت اتمسفر مورد استفاده قرار میگیرند را برای آنها تامین کند. این تجهیزات هم صد در صد جوابگوی آنهمه حرارت نبود. ولی تصمیم بر انجامش گرفته شد؛ چون همان مدت زمان کوتاه هم میتوانست سرنخهایی به آنها بدهد.
سرانجام میکروفون برای کشف حقیقت به عمق دوازده هزار و دویست و شصت و سه متری زمین رها شد. پس از گذشت یک ساعت و دوازده دقیقه میکروفون به پایان سوراخ رسیده بود ولی چیزی که از بلندگوها شنیده میشد تمام افراد حاضر در آن مکان را در جایشان میخکوب کرده بود.
دکتر آزاکوف در رابطه با این صدا اینگونه نوشته بود:
“برای بررسی بیشتر موضوع میکروفن مخصوص طراحی شده را به عمق سوراخ فرستادیم. ولی بهجای صدای پلاکهای زیر شفت، صدای فریاد و ضجههای انسانها را ضبط کردیم. اول تصور کردیم که شاید به دلیل فشار هوا و یا مشکلات فنی همچین صداهایی ایجاد شدهاند اما پس از انجام تستهای بعدی فهمیدیم که اینطور نیست.”
همه افراد در آن اتاق میخواستند بدانند که در آن سوراخ دقیقا چه خبر است. به همین دلیل با ارسال فایل صوتی ضبط شده برای مقامات بالا از حکومت درخواست دوربینهای پیشرفته کردند.
تنها افرادی که آن تصاویر را دیدند دکتر آزاکوف و گروهش و افرادی بودند که دستور توقف پروژه را صادر کردند. همچنین دکتر آزاکوف و گروهش از طرف کایبنه برای افشا نکردن اطلاعاتی که در آن روز دیده شده بود شدیدا تهدید شدند.
البته اطلاعاتی که بعدها منتشر شد پس از فروپاشی شوروی و افشای اسناد کایبنه منتشر شد. بسیاری بر این باور بودند که این صداها از جهنم میآید و آن را حکمت و معجزه خداوند میدانستند.
بعدها یک فایل صوتی در یوتیوب منتشر شد که ادعا میشد همان صدایی است که از دروازه جهنم ضبط شده است؛ ولی تنها بعد از مدت کمی مشخص شد که آن فایل صوتی کذایی، مربوط به فیلمی هالیوودی است:
اما این گودال چگونه ایجاد شد؟
همه ماجرا به آن صداهای عجیب و غریب ختم نمیشد. دکتر آزاکوف و گروهش نمیدانستند که روی بزرگترین منبع گازی خاورمیانه قرار دارند. مدتی نگذشت که تمام تاسیسات و دکل حفاری تجهیزات مورد استفاده برای حفاری در حفره ی عظیمی ریزش کرد و ناپدید شد و گودال بزرگی به وجود آمد.
اگرچه هیچ آسیبی به کسی نرسید ولی با پدید آمدن این گودال مقادیر زیادی از گاز متان در فضا پخش شد که باعث بروز خطرات و تهدیدهای جدی برای منطقه و ساکنین آن روستا میشد. حتی در آن دوره هم نگرانیهای زیادی در مورد نقش داشتن گاز متان در تغییرات آب و هوا در سطح جهانی رسانهای شد.
دانشمندان اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفتند که بهترین گزینه سوزاندن گاز، روشن کردن آتش میباشد. از اینرو آنها با پرتاب کردن نارنجک به داخل گودال این کار را انجام دادند و اینگونه پیشبینی کردند که این سوخت در طی چند هفته تمام میشود و آتش خاموش میشود.
اگرچه این گودال عظیم و نشت گاز آن یکی از فاجعه های بوم شناختی است؛ اما دروازه جهنم به یکی از معدود جاذبههای گردشگری قرهقوم ترکمنستان تبدیل شد.
آیا کسی نمیخواهد این گودال را خاموش کند؟
با وجود پتانسیل دروازه جهنم به عنوان یک مکان توریستی، رئیس جمهور ترکمنستان قربانعلی بردی محمد اف در سال 2010 پس از بازدید از این گودال دستور داد تا راهی برای خاموش کردن این آتش پیدا کنند.
رئیس جمهور در خصوص اینکه آتش سوزی باعث نشت گاز از دیگر مکانهای حفاری در نزدیکی گودال شده و به صادرات انرژی حیاتی ترکمنستان آسیب میرساند ابراز نگرانی کرد. زیرا این کشور گاز طبیعی به اروپا، روسیه، چین، هند و پاکستان صادر میکند.
در سال 2010 ترکمنستان 1.6 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی تولید کرده است و وزارت نفت، گاز و منابع معدنی این کشور هدف از دستیابی به 8.1 تریلیون فوت مکعب تا سال 2030 منتشر کرده است .
دروازه جهنم کجاست؟
دروازه جهنم در روستای دروازه واقع در صحرای قره قوم قرار گرفته است. اگر از پایتخت ترکمنستان یعنی عشق آباد حرکت کنید به فاصله سه ساعت به این گودال خواهید رسید. این روستا در فاصله 260 کیلومتری شمال شهر قرار دارد.
آیا تا به حال کسی به عمق دروازه جهنم رفته است؟
از زمان پیدایش دروازه جهنم تنها یک نفر به عمق آن راه پیدا کرده است. جورج کورونیس کانادایی بعد از مشکلات فراوان بلاخره در سال 2013 مجوز مربوطه را گرفت. کورونیس میگوید” ترکمنستان بسیار شبیه کره شمالی ست. زیرا کار در آن بسیار دشوار است.”
کورونیس ابتدا در سال 2009 سعی در اخذ مجوز از ترکمنستان برای جمع آوری نمونههای خاکی از دروازه جهنم را داشت. وی میخواست باکتریهای میکروسکوپی را بررسی کند. اما ویزای وی توسط دولت ترکمنستان رد شد.
کورونیس اما بیکار ننشت و با پشتوانهای از طرف انجمن نشنال جئوگرافیک و سفارت ایالت متحده آمریکا بازگشت و تقریبا یک سال و نیم طول کشید تا اجازه سفر صادر شود. در سال 2013 بود که دولت ترکمنستان به تیم کورونیس اجازه داد تا چهار روز در اردوگاه گیتس و برای مطالعه خاکها مستقر شوند.
این تیم تصمیم گرفتند طناب مقاوم در برابر آتش را در شکاف 230 فوتی پهن کند. آنها با استفاده از 2000 پوند ماسه به عنوان وزنه، قرقره ای طراحی کردند که باعث میشد کورونیس در مرکز گودال قرار گیرد.
بالابری که کورونیس با آن پایین میرفت از کرلر ساخته شده بود. همان ماده مورد استفاده در جلیقههای ضدگلوگله. بنابراین ذوب نمیشد. او همچنین دستگان تنفس ویژه و کتو شلوار مقاوم در برابر گرما و حرارت داشت.
کورونیس در رابطه با پایین رفتن از دهانه اینطور گفت” به محض قدم گذاشتن روی زمین گودال قسم میخورم که احساس کردم وارد کره دیگری شدم. دیوارها روشن شده بودند. همه چیز از آتش نارنجی درخشان شده بود و گاز مسموم همه جا را فرا گرفته بود. صدای آتش سوزی مانند صدای موتور جت بود. آتشی که شعله ور بود هیچ دودی نداشت و خیلی تمیز میسوخت. “
کورونیس و تیمش از نتایج سفر خود بسیار راضی بودند. آنها معتقدند که حتی ممکن است در آینده به جستجوی نشانههای زندگی در خارج از منظومه شمسی با استفاده از این اطلاعات بپردازند.
سفر کورونیس به درون حفرهی جهنمی، از جهاتی سفری علمی محسوب میشد و نتایج تحقیقات این سفر، او و همکارانش را بسیار خوشنود ساخت. آنها معتقدند این تحقیقات ممکن است به کشف حیات در سیارات دیگر کمک کند. کورونیس درباره ی کشف خود میگوید: «آن پایین ما باکتریهایی را پیدا کردیم که بهراحتی در دمای بالا زندگی میکردند. مهمترین بخش ماجرا این است که ما در اطراف گودال هیچیک از این باکتریها را پیدا نکردیم. خارج از منظومهی شمسی ما، سیاراتی وجود دارند که شرایطی شبیه به این گودال دارند و دانستن این موضوع به ما کمک میکند تعداد مکانهایی را که میتوانیم با اطمینان در آنها به دنبال حیات بگردیم، گسترش دهیم.»
کلام آخر
با وجود اینکه ترکمنستان یکی از کشورهای کمنظیر جهان محسوب میشود، صنعت گردشگری آن نوظهور است و امید زیادی به حفرهی چهلسالهی خود بسته و با خوشبینی روی دروازهی جهنم سرمایهگذاری میکند.
دولت ترکمنستان با اینکه از خطرات پیشبینی شده اطلاع دارد، هیچ حصاری دور حفره نکشیده و بازدید کنندگان میتوانند به راحتی لبه گودال بایستند و رقص مواد مذاب را تماشا کنند.
سوالات متداول
دروازه جهنم در صحرای قره قوم در کشور ترکمنستان واقع شده است. این گودال آتشین، 260 کیلومتر از عشق آباد (پایتخت ترکمنستان) فاصله دارد.
خیر. شایعات زیادی در این مورد به وجود آمد اما در نهایت مشخص شد که صدایی که با عنوان گریه انسان ها در اعماق دروازه جهنم منتشر شد، مربوط به یک فیلم سینمایی بوده است.