آشنایی با مکان های گردشگری و دیدنی های نیر
نیر مرکز شهرستان نیر از جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی فراوانی بهره مند است که سالانه گردشگران زیاد داخلی و خارجی را به خود جذب می کند.
این شهر به عنوان یکی از شهرهای استان اردبیل در30 کیلومتری شهر اردبیل واقع شده است. نیر به خاطر بهره مندی از مسیرهای ترانزیت و بزرگراه ها ارتباط مناسبی با مرکز این استان دارد و همین عامل به پیشرفت و رشد بیشتر آن کمک کرده است.
این شهر در ادوار مختلف به نام های مختلف وجود داشته است که نریر، نریز، تیر و نیر از جمله آن هاست. نیر دارای آثار زیادی از دوران قدیم شامل دهکده ،معابد و دژهای صخره ای است.
در آثار این شهر معماری های صخره ای از زمان کهنند دیده می شود. همچنین متون تاریخی شامل سالنامه های آشور و اوراتور و متون هخامنشی در آثار تاریخی این شهر وجود دارد.
رودخانه بالخلی
رودخانه بالخلی یکی از مکانهای دیدنی نیر را تشکیل می دهد. در حاشیه این رودخانه ها به دلیل شرایط اقلیمی و آب هوایی معمولا سرسبز و دیدنی است. بالخلی چای ( رودخانه بالیخلو ) از جمله رودخانه های دائمی استان اردبیل است که چنین خصوصیتی دارد.
این رودخانه از گردنه بالخلی «جنوب غربی شهر نیر» حدفاصل دو رشته بزقوش و سبلان سرچشمه می گیرد. در این مسیر سرشاخه های برجلوچای، سقزچی چای، آغلاغان، جوراب چای، درویش چای و لاطران چای به رودخانه بالخلی پیوسته و آن را پرآب می کند.
منطقه نمونه گردشگری سقزچی
منطقه نمونه گردشگری سقزچی ازجمله ظرفیت های گردشگری شهرستان نیر را تشکیل می دهد. این منطقه در بخش جنوب غرب در فاصله حدود ۵ کیلومتری شهر نیر واقع شده است.
اینجا روستای سقزجی با مناظر بسیار زیبا وجود دارد که مشرف به شهر نیر و سد یامچی است. کمی دور تر کوه زیبای سبلان واقع است که زیبایی و جاذبه های طبیعی این منطقه را دو چندان می کند. وقتی اینجا گردشگران و مسافران می رسند دنیایی از زیبایی ها و چشم اندازهای بکر را مشاهده می کنند که به سختی حاضر به ترک اینجا می شوند.
دو دهنه آبگرم معدنی به نام های ایستی سو و دیب سبزگل از زیباهایی دیگر این منطقه است که به صورت سنتی مورد استفاده قرار می گیرد.
کلر و سدیک و بی کربناته از ترکیبات این آب را تشکیل می دهد که برای درمان دردهای عصبی و رماتیسم و بیماری های پوستی بسیار مفید است.
این منطقه نمونه گردشگری با درجه ملی به تصویب دولت رسیده و به زودی به مجتمع آب درمانی و تاسیسات گردشگری و تفریحی و اقامتی تبدیل خواهد شد.با اجرای این طرح، این منطقه از نظر صنعت توریسم به شکوفایی بیشتری خواهد رسید.
بولاغلار
چشمه ها همواره از مناطق مهم گردشگری هر منطقه ای محسوب می شود اما گویا این چشمه ها در مناطق سرسبز دیدنی تر و جذاب تر است. چشمه های بهشتی بولاغلار ازجمله این چشمه هاست که که در مجموعه ای از چشمه های متعدد بادبی بالا در یک محدوده نه چندان وسیع قرار دارد.
آب تمام این چشمه ها در مسیر کوتاهی به یکدیگر می پیوندد و از طریق رودخانه آغلاغان وگذر از شهر نیر به بالخلوچای تخلیه می شود.
این محدود به شهر نیز نزدیک است و یکی از عواملی که به توسعه گردشگری در شهر نیر منجر شده نیز همین مسافت کم با این چشمه بوده است.
سد یامچی
سدها یکی از مکان های گردشگری است که گردشگران می توانند جدا از دیدن مناظر زیبای آن از تحولاتی که این تاسیسات در رونق کشاورزی ایجاد می کنند، آشنا شوند.
سد یامچی یکی از این تاسیسات است که در رونق این منطقه و همچنین ایجاد چشم اندازهای زیبای آن نقش اساسی داشته است. این سد در5 کیلومتری شهر نیراست که در خلال سال های 1374 تا 1382 احداث شده است.
اکنون از آب این سد برای تامین آب شرب شهر اردبیل و آبیاری اراضی پائین دست سد استفاده می شود.
دهکده صخرهای اباذر
دهکده ها و روستاها یکی از مناطق گردشگری هر منطقه ای را تشکیل می دهد. دهکده ها در استان اردبیل در میان کوه های سرسبز و چشمه ساران، حال و هوای دیگری دارد.
دهکده صخره ای اباذر از جمله این مکان هاست که مناظر زیبایی در این محل پدید آورده است. این دهکده در فاصله حدود 9،5 کیلومتری جنوب شهر نیر و 1،5 کیلومتری روستای فعلی اباذر قرار دارد.
دهکده صخرهای در دل صخره و در پشت قبرستان و تپه نه چندان مرتفعی قرار دارد. این دهکده از ترکیب ۱۳ واحد یا فضای معماری تشکیل شده است که هر واحد بطور مستقل در دامنه یا شیب صخره، رو به جنوب کنده شدهاند.
در این منطقه بقایای دیوار سنگی دیده می شود که قطر هرکدام به یک متر می رسد. اغلب آثار معماری صخره ای این دهکده، دارای دریچه های نورگیر سقفی برای روشنایی فضای داخلی است.
آثار تاریخی که از این دهکده بدست آمده همه نشان می دهد که قدمت تاریخی این منطقه به دوره های قبل از اسلام و دوره اسلامی می رسد.
پل قرمز
پل قرمز (قیرمیزی کورپی) یکی از دیدنی ها و جاذبه های این منطقه را تشکیل می دهد. این پل از بهترین پل های ساخته شده در دوره صفوی است که بر روی رودخانه آغلاغان در داخل شهر نیر ساخته شده است.
پایه های این پل از سنگ قبر و بدنه اصلی پل نیز با آجر ساخته شده است.این پل با اصول مهندسی ساخته شده و به همین دلیل استحکام این پل بسیار بالاست.
پل دارای چهار دهانه و نیز سه دهانه کوچکتر روی پایهای خود است که موسوم به دهانه دفع آبهای طغیانی است. این پل دو قسمت شهر را به هم متصل می سازد و در گذشته عبور و مرور مسافران تبریز به اردبیل ار روی آن انجام می گرفت ولی امروزه پل جدیدی در کنار آن ساخته شده است. چند سال پیش این پل مرمت و بازسازی شد و سال 1378 به ثبت ملی رسید.
گورستان قره شیران
گورستان های یکی از مکان هایی است که معمولا قدمت آنها به ادوار مختلف می رسد. گورستان قره شیران یکی از این مکان هاست که در دوره اشکانیان ایجاد شده است.
این گورستان در شهرستان نیر، بخش کورانیم، دهستان یورتچی غربی ، روستای قره شیران قرار گرفته است. این اثر سال 1387 به ثبت ملی ایران رسیده است.
جشنواره آش
جشن ها و جشنواره ها و به طور کلی آداب و رسوم هر منطقه، جاذبه های گردشگری را تشکیل می دهد.در شهرستان نیر، جشنواره آش همه ساله در مردادماه در منطقه بولاغلار برگزار می شود که خیلی ازگردشگران و مسافران را جذب خود می کند.
همه ساله در مرداد ماه جشنواره آشهای محلی درمنطقه بولاغلار برگزار میشود که به حضور جمعیت کثیری از مسافران و شرکت کنندگان در این مسابقه میشود.
انواع آشهای ایرانی و محلی استان اردبیل از قبیل آیران آشی (آش دوغ)، گیلدیک آشی (آش نسترن وحشی)، اریشته آشی (آش رشته)، آش کشک، آش گوجه، اوماج آشی، سوتلی آش (آش شیر)، آش دیشتیک، آش میوه، یاوان آش، آش حلیم، آش کلم، سوپ، خشیل (کاچی)، یارما آشی، آش آبغوره، آش ماست چکیده، آش جو، آش شله قلمکار، آش کشک، شله زرد و ایمام آشی (آش امام) از جمله خوردنی هایی است که در این جشنواره فرهنگی و هنری ارائه می شود.