جاذبه های گردشگری شهر ارطه {شهری بکر در استان مازندران}
در ادامه ماجراجوییهای خود در استان مازندارن، امروز میخواهیم سری به جاذبه های گردشگری شهر ارطه بزنیم. ارطه یکی از شهرهای گردشگری و دیدنی استان مازندران است گه در شهرستان قائم شهر واقع شده است.
ارطه سالانه میزبان تعداد زیادی از گردشگران و مسافران داخلی و خارجی است. این شهر در مرداد ماه ۱۳۹۰ از روستای قادیکلاارطه، مرکز دهستان بیشهسر از بخش مرکزی شهرستان قائمشهر به شهر تبدیل گردید و به عنوان شهر ارطه شناخته شد.
این شهر نیز مانند شهرهای استانهای شمالی، زیبا و دارای جاذبه هایگردشگری فراوانی است. خیلی از مکان های این شهر هنوز بکر و دست نخورده باقی ماندهاند و از این نظر، دارای ظرفیتهای گردشگری زیادی است.
قدمت ارطه
ارطه بنا به روایات مختلف، دارای قدمت تاریخی زیادی است. هر چند در این روایتها به طور مشخص به آثار تاریخی این منطقه اشاره نشده است اما کتاب های تاریخی و آثار جهانگردان نشان میدهد که این منطقه در گذشتههای دور مکان زندگی تعداد زیادی از مردم بوده است.
کتاب «تاریخ مازندران باستان» تالیف طیار یزدان پناه لموکی، به نقل از تاریخ تبرستان ابن اسفندیار آوردهاست:
ارطه دهستانی است به ظاهر باستانی و دارای مجموعهای از چند روستا با نامهای کشی کلا، جوجاده ، قادیکلا، قاسم خل ، ابوخل و بورخل است که در 8 کیلومتری شمال خاوری قائم شهر (شاهی سابق) قرار گرفته است. معلوم نیست این منطقه از چه زمانی به این نام شهرت یافته است. از پسوند خل (xel) در آخر سه نام «قاسم خل»، «ابوخل» – و «بورخل» – برمی آید که منطقهٔ مورد نظر نیز بعد از اسلام محل دامداری بودهاست؛ زیرا خل در گویش مازندرانی به معنی «بنه» است.
پوشش گیاهی و جنگلی
ارطه برفراز تپهای زیبا در منطقه شمال کشور واقع شده است. این منطقه پوشیده از گیاهان و جنگلهای مختلف است که زیباییهای آن را دوچندان میکند. قدمت جنگلهای این منطقه به دوره شاه طهماست میرسد.
در این نقطه نخستین و کمارتفاع ترین روستا، قادی کلا ارطه است که امامزاده سیدمهدی را بر بلندای تپهای زیبا در دل خود جای داده است. مرتفع ترین و جنوبیترین روستا، افراتخت با طبیعتی بسیار بکر و زیبا همراه با جنگلهای طبیعی است.
ارطه دارای آب و هوای معتدل و مطبوع است. این منطقه در زمستانها سرد است اما به ندرت شاهد بارش برف در آن هستیم. در تمام فصول سال از جمله بهار، تابستان، پاییز و حتی زمستان میتوان به این منطقه مسافرت کرد و از جاذبههای گردشگری آن لذت برد.
آثار باستانی ارطه
آثار باستانی یکی دیگر از جاذبههای گردشگری شهر ارطه را تشکیل میدهند. این منطقه هرچند وسعت زیادی ندارد اما از جاذبههای گردشگری و تاریخی زیادی برخوردار است.
حمام بورخیل ارطه، تپه دینه کفشگرکلای ارطه و امامزاده سید مهدی قادیکلاارطه از جمله آثار باستانی و تاریخی ورطه محسوب میشوند. امامزاده سید مهدی بر بلندای تپه قرار داشته و سالهای نه چندان دور، چشمهای از آن میجوشید.
مشاهیر و نام آوران
ارطه مشاهیر و نامآوران زیادی دارد که در آسمان این شهر همچون ستارهای درخشیدهاند. میرزا جعفر ارطهای از جمله این مشاهر است. او شاعر، جغرافیدان و ریاضیدان، بود.
او نویسندهٔ کتاب جغرافیای ایران و ملل است که سالیان سال منبع اصلی کتب دانشگاههای ایران بود. هادی خنارینژاد از ورزشکاران ورطهای رشته ژیمناستیک است که قهرمان جهان در رقابت های جام جهانی ژیمناستیک در شهر “استراوا” کشور چک است.
مطهره اسدی شطرنج باز هشت ساله قائمشهری که در مسابقات قهرمانی ردههای سنی جهان با کسب ۱۰ پیروزی و تنها یک تساوی موفق شد عنوان قهرمانی جهان را به خود اختصاص دهد؛ از دیگر افراد مشهور این شهر به شمار میروند.
حمام بورخیل ارطه
این حمام از جاذبه های گردشگری شهر ارطه محسوب میشود. حمام بورخیل ارطه متعلق به دوره قاجار می باشد و در شهرستان قائم شهر، بخش مرکزی، روستای بور خیل ارطه واقع شده است.
این اثر سال ۱۳۸۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مصالح بکار رفته در این اثر خشت و گل میباشند و نوع معماری آن نیز سبک قاجار را با خود دارد. این اثر سالانه میزبان تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است.
تپه دینه کفشگرکلای ارطه
این تپه از آثار تاریخی و دیدنی این منطقه است. تپه دینه کفشگرکلای ارطه که متعلق به هزارهی اول قبل از میلاد است؛ در فضایی بسیار دیدنی و سرسبز قرار دارد. تپه یاد شده در شهرستان قائم شهر، روستای کفشگرکلای ارطه واقع شده است.
این اثر سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در مجاورت این اثر تاریخی، جاذبههای گردشگری و طبیعی دیگری نیز وجود دارند که میتوانید از آنها هم دیدن کنید.
جنگل شالتماس
جنگلها یکی از دیدنیترین مناطق این نواحی را تشکیل میدهند. یکی از جنگلهای بکر و بینظیر استان مازندران، جنگل شالتماس است. این جنگل در جنوب شرقی قائمشهر و در روستای افراتخت در شهر ارطه قرار گرفته است.
نام محلی این جنگل برگرفته از نام شاه طهماسب است. شاه طهماسب صفوی در دوره حکومت خود تفرجگاهی بهاری در جنگلهای بکر و کاملا طبیعی روستای افراتخت از توابع شهرستان قائمشهر ساخته بود که در حال حاضر اثری از آن بهجا نمانده است.
اما در سالهای اخیر اشیاء قدیمی بسیار زیادی از دل این جنگل بیرون کشیده شدهاند. باستانی ترین قسمت این مکان پلنگ چشمه نام دارد. مردم محلی این مکان را شالتماس (به معنی شاه تهماسب) مینامند.
در این جنگل گونه های درختی ممرز، بلند مازو، راش، پلت شیردار، نمدار، ملچ، خرمندی، انجیلی و توسکا وجود دارند. این مکان در روستایی سرسبز و نسبتا مرتفع در تپههای جنوب شرقی قائمشهر قرار گرفته است. مسیر دسترسی به این جنگل، کیلومتر ۶ اتوبان قائمشهر به ساری، شهر جدید ورطه، روستای همیشه سرسبز افراتخت است.