جاهای دیدنی جلین | شهری با جاذبه های کشاورزی
جلین یکی از شهرهای زیبای گردشگری استان گلستان است که خاستگاه تولید انواع محصولات کشاورزی می باشد.
این شهر در 5 کیلومتری شرق گرگان مرکز استان گلستان و در مسیر جاده اصلی گرگان – مشهد قرار دارد. جلین در سال۱۳۸۷ از روستای جلین تبدیل به شهر شد که ارتقاء به شهر، مزیتهای مختلفی برای مردم این شهر به همراه داشته است.
جلین در بخش مرکزی شهرستان گرگان قرار دارد و در حاشیه آن باغات و اراضی زراعی دیده میشوند و این شهر از نظر توليد محصولات كشاورزی برای جذب جمعيت مناسب است. این شهر به دلیل زمینهای حاصلخیز و مستعد برای کشاورزی، همواره پذیرای مهاجران بوده است.در ادامه به بررسی جاهای دبدني جلين خواهيم پرداخت.
افزايش جمعيت و تراكم آن در نواحی مساعد طبيعی، باعث پيدايش شهرها میشود. خاك حاصلخيز و آب مناسب و نزدیکی به شهر بزرگ گرگان مرکز استان گلستان میتواند از عوامل جذب جمعيت به شهر جلین باشند.
جلین سکونتگاه انسانی
این شهر از عوامل شکل گیری و توسعه سکونتگاههای انسانی بوده است. در اين فرآيند عوامل محيطی و محيط مصنوع به صورت مجموعهای مرتبط، هر كدام تاثيرگذار هستند. با توجه به ساختار طبيعی شهر جلین، بستر طبيعی شهر در دامنه رشته كوههای البرز شرقی در يك دشت (گرگان) تا حدودی مسطح شكل گرفته است که این باعث حضور سیستانی های شهر جلین در حدود ۵۰ سال پیش به این شهر شده است.شيب عمومی شهر و منطقه بيشتر به سمت شمال غربی است.
همچنین بخوانید: جاهای دیدنی نگین شهر | شهری با قومیت های مختلف
رودخانه گرمابدشت
جلین از جاذبههای گردشگری منحصر به فردی برخوردار است. رودخانه گرمابدشت در جنوب شهر جريان دارد که سرچشمه اين رودخانه، كوههای البرز شرقی میباشند. در این مسیر مناظر بسیار زیبایی از رودخانه تا کوه شکل گرفته است. دو مسير جلین سفلی و اسلام آباد در قسمت شرقی و غربی شهر شكل گرفته است. در این منطقه باغات و اراضی زراعی مرغوب وجود دارند که در رونق اقتصادی این منطقه بسیار تاثیرگذار بودهاند.
جاهای دیدنی جلین
این منطقه دارای جاذبههای گردشگری و طبیعی فراوانی است. مناظر کوه، دشت، باغات و مزارع کشاورزی از جمله این جاذبههای گردشگری میباشند که هر گردشگری را مسحور خود میکنند.
در منطقه گرگان به واسطه شرايط اقليمی و طبيعی و بستر مطلوب، كمتر سكونتگاهی را میتوان يافت كه ساختارش متاثر از عناصر طبيعی نباشد، جريان رود در نزديكی سكونتگاه و منظر بكر دشت از اصلی ترين شاخصههای منظر طبيعی شهر محسوب میشوند كه به نوعي علت اصلی شكلگيری و تداوم شهر را سبب میشوند.
مراحل توسعه شهر
توسعه شهر جلین در چهار مرحله اتفاق افتاده است. مرحله نخست آن در سالهای پیش از ۱۳۰۰ (شکل گیری هسته اولیه شهر) شکل گرفته است. محل سکونت اولیه شهر نقطهای در نزدیکی امامزاده تا کنار معبر اصلی جاده ارتباطی گرگان- علی آباد در محله عرفی تازیکیها میباشد. مرحله دوم توسعه شهر در سال های بین ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۰ به وقوع پیوسته است. این پهنه به صورت پراکنده در شهر میباشد که اول در کنار هسته اولیه شهر و جاده اصلی که شامل دو محله پایین محله و عرب ها را شامل میشود.
مرحله سوم توسعه شهر بین سال های ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۵ بوده است. در این دوره شاخصترین و چشمگیرترین توسعه، مهاجرت و رشد سکونتگاههای سیستانی نشین در قسمتهای جنوبی شهر که امروزه به محله حسن آباد معروف شده است.این دوره آغاز شکل گیری خانههای کارگری با معماری خاص قطعهبندی منظم و کوچک بود.
مرحله چهارم توسعه شهر جلین نیز به سالهای 1375 تاکنون بر میگردد. در این دوره شهر شاهد توسعه و رشد آرام میباشد و به دلیل جدا شدن دو استان گلستان و مازندران از یکدیگر و شهر گرگان به عنوان مرکز استان و نزدیکی شهر جلین به این شهر، باعث گسترش سریع و تهیه طرح هادی برای این روستا(۱۳۸۲) و ۵ سال بعد به با تاسیس شهرداری به فکر تهیه طرح جامع و تفصیلی برای این شهر شدهاند.
همچنین بخوانید: جاهای دیدنی فاضل آباد | شهری خوش آب و هوا و به یاد ماندنی
صنایع دستی جلین
این شهر مانند شهرهای دیگر استان گلستان دارای انواع صنایع دستی است. هنرمندان جلین در برخی از صنایع دستی فعال هستند و تولیداتی در این زمینه نیز داشته و دارند. قالی، گلیم، پلاس و جاجیم، ساخت زیورآلات، سوزندوزی، ابریشم دوزی و نمد مالی از جمله این صنایع دستی این شهر میباشند. این شهر به مناسبتهای مختلف از جمله روز جهانی گردشگری، نمایشگاههای صنایع دستی برگزار میکند و یکی از دلایل برگزاری این نمایشگاه نیز داشتن تولیدات متنوع در صنایع دستی است.
آداب و رسوم مردم جلین
اهالی جلین مانند مردم سایر شهرهای استان گلستان دارای آداب و رسوم مختلف در مناسبت های متعدد هستند. نوروزخوانان محلی از اوایل اسفندماه هر سال با چوب دستی و کوله پشتی که بر پشت خود میگذاشتند به خواندن اشعار بر وصف نوروز، بهار را نوید میدادند و به در خانههای مردم میرفتند و مردم هم به فراخور توانایی مالی خود، انعامی به نوروزخوانان میدادند. این هدایا عمدتا“ برنج، قند،حتی لباس، روسری و سکه پول بود تمامی افراد محل بر گرد نوروزخوانان میآمدند و ورودشان را به فال نیک میگرفتند.
در آخرین چهارشنبه ماه سال نیز مراسم چهارشنبه سوری در این منطقه برپاست. در این آیین کوچک تا بزرگ بر روی کوه و پای آتش اشعار «زردی من از تو، سرخی تو از من »را میخوانند و در اکثریت روستاهای این منطقه در همین هنگام شب کوزه های آب نمک را میشکنند. زیرا معتقد بودند با خرید کوزه نو برکت خانه در سال نو بیشتر می شود.
غذاهای محلی
غذاهای سنتی و محلی از جاذبههای دیگر گردشگری این منطقه است. خیلی از گردشگران پس از سفر به این منطقه، این غذاها را تهیه میکنند.کنی پلا، اسفناج ته چین، مرجی پلا ، گزنه آش، آش آبغوره، قرتو، شیلان، ال زو ته چین و سیر ته چین از جمله این غذاهای محلی و سنتی است. مرغانه تچین، خورش ساک، ماش پتی خارش، کئی ترشک، چکدرمه، باسترمه، بروک و انواع آش و نان محلی از غذاهای دیگر این منطقه است.
همچنین بخوانید: جاهای دیدنی دلند | شهری با جنگل های انبوه
زبان و گویش مردم منطقه
اغلب مردم گلستان به زبان فارسى روان سخن مىگويند. در شهرستانهاى استان لهجهها و گويشهاى مختلفى رواج دارد كه با ورود مهاجران در سالهاى گذشته لهجههاى استان بسيار متعدد شده است. بخشى از استان گويش كتولى دارد كه بخش عمدهاى از شهرستان علىآباد را شامل مىشود. در اين گويش واژههايى از مازندرانى (كهن و امروز، فارسى قديم و فارسى فعلى) وجود دارد.
در بخش غربى استان مانند شهرهاى كردكوى و بندر گز و بخشهايى از شهرستان گرگان زبان مازندرانى رواج دارد. زبان تركى با دو نوع گويش در شهرستانهاى گنبد و بندر تركمن و توابع اين دو شهرستان رواج دارد.