مهم‌ترین علائم اولیه بارداری کدامند؟

اگرچه تست بارداری و سونوگرافی تنها راه‌هایی هستند که می‌توانند وقوع بارداری را به طور قطعی تشخیص دهند، اما توجه به یک سری علائم و نشانه‌ها هم می‌تواند شما را از باردار شدنتان آگاه کند.

اگر سیکل قاعدگی منظمی دارید، اولین علامت بارداری عقب افتادن پریود است؛ با این حال، علائم بارداری بسیار گسترده‌تر هستند و فقط به این مورد محدود نمی‌شوند.

تغییرات هورمونی در هفته‌های اول بارداری باعث می‌شود که بسیاری از زنان علائم جسمی و روحی مختلفی را تجربه کنند. با توجه به اینکه بارداری دوره مهمی از زندگی یک زن محسوب می‌شود، این مقاله از ایده آل مگ را به معرفی مهم‌ترین نشانه های بارداری اختصاص داده‌ایم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

آیا همه زنان علائم اولیه بارداری را دارند؟

زنان با یکدیگر فرق دارند و هر یک از آن‌ها می‌تواند از دوران بارداری تجربه متفاوتی داشته باشد. حتی ممکن است یک زن طی چند باری که باردار می‌شود، علائم یکسانی را مشاهده نکند.

علاوه بر این، بسیاری از نشانه‌های بارداری شبیه علائمی هستند که فرد قبل و در حین پریود تجربه می‌کند؛ به همین دلیل، ممکن است علیرغم وجود این علائم متوجه باردار بودن خود نشود.

اولین علائم بارداری از چه زمانی شروع می‌شوند؟

شاید عجیب به نظر برسد، اما هفته اول بارداری بر اساس تاریخ آخرین قاعدگی شما مشخص می‌شود. به طوری‌که آخرین پریود به عنوان هفته اول بارداری در نظر گرفته می‌شود، حتی اگر در آن زمان هنوز باردار نشده باشید.

تاریخ زایمان هم با توجه به اولین روز آخرین پریود محاسبه می‌شود؛ به همین دلیل، ممکن است در طول چند هفته اول بارداری علامتی نداشته باشید.

علائم و نشانه‌های اولیه بارداری چیست؟

آنچه در ادامه مطلب به آن اشاره می‌کنیم، بعضی از شایع‌ترین علائم حاملگی است. ذکر این نکته ضروری است که عوامل دیگری غیر از بارداری هم می‌توانند به بروز این علائم منجر شوند؛ بنابراین، مشاهده آن‌ها لزوما به معنای باردار بودن نیست. برای اینکه تشخیص قطعی داده شود، باید تست بارداری انجام دهید.

1. کرامپ و لکه‌بینی

در هفته اول تا چهارم، همه چیز در سطح سلولی اتفاق می‌افتد. تخمک بارورشده یک بلاستوسیست (گروهی از سلول‌های پر از مایع) ایجاد می‌کند که به اندام‌ها و قسمت‌های مختلف بدن جنین تبدیل می‌شود.

حدودا 10 تا 14 روز پس از لقاح، بلاستوسیست در آندومتر (پوشش داخلی رحم) لانه‌گزینی می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث خونریزی لانه‌گزینی شود که ممکن است با پریود سبک اشتباه گرفته شود.

خونریزی لانه‌گزینی برای همه زنان اتفاق نمی‌افتد، اما در صورت وقوع معمولا حوالی زمانی رخ می‌دهد که انتظار دارید پریود شوید. علائم خونریزی لانه‌گزینی عبارتند از:

• رنگ آن می‌تواند صورتی، قرمز یا قهوه‌ای باشد.
• معمولا میزان خونریزی بسیار کمتر از پریودهای شما است و اغلب به شکل خونریزی سبک توصیف می‌شود.
• معمولا درد ناشی از لانه‌گزینی خفیف‌تر از درد معمول قاعدگی است و ممکن است با کرامپ یا گرفتگی عضلانی همراه باشد. اگر کرامپ در یک طرف بدنتان احساس می‌شود یا شدید است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید؛ چون ممکن است نشانه بارداری خارج رحمی باشد.
• خونریزی لانه‌گزینی کمتر از سه روز طول می‌کشد و گاهی اوقات ممکن است فقط به چند ساعت محدود شود.

اگر فکر می‌کنید که خونریزی شما از لانه‌گزینی ناشی می‌شود، به توصیه‌های زیر عمل کنید:

• از مصرف سیگار، مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید که همگی می‌توانند باعث تشدید خونریزی شوند.
• از تامپون استفاده نکنید؛ چون خطر عفونت را افزایش می‌دهد.

علاوه بر خونریزی، ممکن است متوجه ترشحات سفید و شیری رنگ از واژن خود شوید که تقریبا بلافاصله پس از لقاح و به دلیل ضخیم شدن دیواره‌های واژن ایجاد می‌شود.

این ترشحات که می‌توانند در طول بارداری ادامه یابند، معمولا بی‌ضرر هستند و به درمان نیاز ندارند؛ اما اگر بوی ناخوشایندی دارند یا باعث سوزش و خارش می‌شوند، باید به پزشک اطلاع دهید تا احتمال ابتلای شما به عفونت قارچی یا باکتریایی بررسی شود.

2. عقب افتادن پریود

عقب افتادن پریود از بارزترین علائم بارداری است که بیشتر زنان را وادار به انجام تست می‌کند؛ اما تاخیر در قاعدگی همیشه از بارداری ناشی نمی‌شود. کاهش یا افزایش بیش از حد وزن، ورزش شدید، مشکلات هورمونی و استرس هم می‌تواند باعث عقب افتادن پریود شود.

پس از لقاح و تکمیل فرآیند لانه‌گزینی، بدن شما شروع به ساخت گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) می‌کند. این هورمون به بدن در حفظ بارداری کمک کرده و مانع تخمک‌گذاری توسط تخمدان‌ها می‌شود.

احتمالا چهار هفته پس از لقاح، پریود شما عقب می‌افتد. بیشتر تست‌های خانگی می‌توانند هشت روز پس از عقب افتادن پریود وجود hCG را تشخیص دهند. اگر جواب تست مثبت بود و باردار بودید:

• با یک پزشک یا ماما تماس بگیرید تا زمان اولین معاینه قبل از زایمان خود را تعیین کنید.
• اگر دارویی مصرف می‌کنید، از پزشک خود درباره خطرات احتمالی آن برای بارداری سوال کنید.

3. افزایش ضربان قلب

تقریبا بین هفته هشتم تا دهم، قلب شما سریع‌تر می‌زند و خون را با شدت بیشتری پمپاژ می‌کند. تپش قلب در دوران بارداری شایع است و معمولا به دلیل تغییرات هورمونی رخ می‌دهد. در طول بارداری، جریان خون شما بین 30 تا 50 درصد افزایش می‌یابد که این موضوع باعث بالا رفتن حجم کار قلب می‌شود.

4. سوزن سوزن شدن، درد و تورم سینه‌ها

پس از لقاح سطح هورمون‌ها به سرعت تغییر می‌کند و به همین دلیل بین هفته چهارم تا ششم سینه‌ها حساس و متورم می‌شوند. احتمالا پس از چند هفته که بدن شما با هورمون‌ها سازگار شد، این مشکلات از بین می‌روند.

حدودا در هفته یازدهم، هورمون‌ها باعث تغییر نوک سینه و بزرگ شدن سینه‌ها می‌شوند و آرئول (ناحیه اطراف نوک پستان) ممکن است تیره‌تر و بزرگتر شود. راهکارهای زیر به کنار آمدن با این تغییرات کمک می‌کنند:

• سوتین مخصوص بارداری بپوشید تا حساسیت سینه‌ها برطرف شود. سوتین‌های نخی از بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند.
• یک سوتین با بندهای قابل تنظیم انتخاب کنید که در ماه‌های آینده که سینه‌ها بزرگتر می‌شوند، برایتان قابل استفاده باشد.
• به منظور کاهش اصطکاک نوک سینه‌ و کاهش درد آن از پدهای سینه‌ که داخل سوتین قرار می‌گیرند، استفاده کنید.

5. افزایش دمای بدن

افزایش دمای پایه بدن می‌تواند از علائم بارداری باشد. اگر باردار باشید، ممکن است دمای مرکزی بدن در حین ورزش کردن یا در هوای گرم با سرعت بیشتری بالا برود. در این مدت حتما آب بیشتری بنوشید و با احتیاط ورزش کنید.

6. خستگی

خستگی می‌تواند در هر زمانی در دوران بارداری ایجاد شود، اما در اوایل آن شایع‌تر است؛ چراکه افزایش هورمون پروژسترون باعث خواب‌آلودگی می‌شود. کاهش قند خون، کاهش فشار خون و افزایش تولید خون هم از سایر عواملی هستند که می‌توانند در بروز خستگی نقش داشته باشند. مانند سایر علائم اولیه بارداری، خستگی در سه ماهه دوم بهتر می‌شود؛ اما بسیاری از زنان در سه ماهه سوم دوباره آن را تجربه می‌کنند.

اگر در هفته‌های اول بارداری احساس خستگی کردید، سعی کنید به اندازه کافی بخوابید. با توجه به اینکه ممکن است در این دوران دمای بدنتان بالاتر باشد، خنک نگه داشتن اتاق خواب می‌تواند به راحت خوابیدن‌‌ شما کمک کند.

7. تغییر خلق و خو

افزایش سطح استروژن و پروژسترون، به خصوص در سه ماهه اول، می‌تواند روی خلق و خو تاثیر بگذارد و باعث شود بیش از حد معمول احساساتی شوید یا واکنش نشان دهید. نوسانات خلقی در دوران بارداری رایج هستند و به صورت زیر خود را نشان می‌دهند:

• افسردگی
• زودرنجی
• اضطراب
• سرخوشی

8. تکرر ادرار و بی‌اختیاری ادرار

در دوران بارداری، بدن مقدار خونی را که پمپاژ می‌کند، افزایش می‌دهد؛ در نتیجه، کلیه‌ها نسبت به حالت عادی مایعات بیشتری را فیلتر می‌کنند که این موضوع باعث افزایش حجم ادرار می‌شود.

9. نفخ و یبوست

نفخ از جمله مشکلاتی است که هم در دوران قاعدگی و هم در زمان بارداری رخ می‌دهد. تغییر هورمون‌ها باعث کند شدن حرکات دستگاه گوارش می‌شود و با ایجاد یبوست احساس نفخ را افزایش می‌دهد. نوشیدن آب، خوردن غذاهای پرفیبر (میوه، سبزی، حبوبات و غلات کامل) و فعالیت بدنی به رفع یبوست کمک می‌کند.

10. حالت تهوع و استفراغ

بیماری صبحگاهی (تهوع صبحگاهی)، یکی از معروف‌ترین علائم بارداری است که معمولا بین هفته‌های چهارم و ششم شروع می‌شود و حدود هفته نهم به اوج خود می‌رسد. اگرچه به این مشکل تهوع صبحگاهی می‌گویند، اما می‌تواند در هر زمانی از روز یا شب رخ دهد. علت تهوع صبحگاهی به طور دقیق مشخص نیست، اما احتمالا هورمون‌ها در بروز آن نقش دارند.

در ماه اول بارداری، بسیاری از زنان تهوع صبحگاهی خفیف تا شدید را تجربه می‌کنند. ممکن است حالت تهوع در اواخر سه ماهه اول شدیدتر شود، اما غالبا با شروع سه ماهه دوم از شدت آن کاسته می‌شود. راهکارهایی که به رفع حالت تهوع کمک می‌کنند، عبارتند از:

• یک بسته کراکر نمکی را در کنار تخت خود بگذارید و صبح‌ها قبل از خارج شدن از بستر چند عدد از آن را بخورید.
• آب کافی بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
• اگر حالت تهوع شما شدید است و نمی‌توانید هیچ نوع غذا یا مایعاتی مصرف کنید، با پزشک تماس بگیرید.

11. فشار خون بالا و سرگیجه

در بیشتر موارد، در ابتدای دوران بارداری فشار خون کاهش می‌یابد و باعث سرگیجه شود. تقریبا تمام موارد فشار خون بالا در 20 هفته اول بارداری نشان‌دهنده ابتلا به مشکلات زمینه‌ای هستند که ممکن است از قبل وجود داشته باشند یا در اوایل بارداری ایجاد شده باشند.

پزشک در اولین ملاقات فشار خون شما را اندازه‌گیری می‌کند تا بر اساس آن میزان نرمال فشار خون مشخص شود. به منظور کنترل فشار خون:

• بعد از مشورت با پزشک ورزش کنید.
• به طور منظم فشار خون خود را اندازه‌گیری کنید.
• از پزشک در مورد نکات تغذیه‌ای که باید برای کاهش فشار خون بالا رعایت کنید، راهنمایی بخواهید.
• آب کافی بنوشید و به طور منظم میان وعده بخورید تا از سرگیجه جلوگیری کنید.
• به آرامی از جای خود بلند شوید تا دچار افت فشار خون نشوید.

12. حساسیت به بو و بیزاری از غذا

حساسیت به بو یکی از اولین علائم بارداری است که زنان ابتلا به آن را گزارش می‌دهند؛ اما شواهد علمی کمی در مورد بروز آن در سه ماهه اول بارداری وجود دارد. با این حال، علامت مهمی است؛ چون ممکن است باعث حالت تهوع و استفراغ شود و تمایل به مصرف بعضی از غذاها را به شدت کاهش دهد. خوشبختانه، حس بویایی پس از زایمان یا در عرض 6 تا 12 هفته پس از آن به حالت عادی باز می‌گردد.

13. افزایش وزن

هر چقدر به انتهای سه ماهه اول بارداری نزدیک‌تر می‌شوید، افزایش وزن مشهودتر می‌شود. به طوریکه ممکن است در چند ماه اول حدود نیم تا دو کیلوگرم وزن اضافه کنید. در ابتدای بارداری میزان کالری مورد نیاز بدن با حالت عادی تفاوتی ندارد، اما با گذشت زمان به کالری بیشتری احتیاج پیدا می‌کنید. معمولا افزایش وزن مادر به موارد زیر مربوط می‌شود:

• سینه‌ها (حدود 450 تا 1360 گرم)
• رحم (حدود 900 گرم)
• جفت (حدود 680 گرم)
• مایع آمنیوتیک (حدود 900 گرم)
• افزایش حجم خون و مایعات (حدود 2200 تا 3200 گرم)
• چربی (حدود 2700 تا 3600 گرم)

14. سوزش سر دل

هورمون‌ها باعث شل شدن دریچه بین معده و مری می‌شوند و به همین دلیل اسید معده با ورود به مری به سوزش سر دل منجر می‌شود. راهکارهای زیر در کنترل این مشکل موثر هستند:

• حجم وعده‌های غذایی را کاهش و تعداد وعده‌ها را افزایش دهید.
• سعی کنید حداقل یک ساعت پس از صرف غذا بنشینید و از دراز کشیدن بپرهیزید.
• اگر به داروهای ضداسید نیاز دارید، با پزشک درباره داروهای بی‌خطر برای بارداری مشورت کنید.

15. درخشش بارداری و آکنه

در دوران بارداری، افزایش حجم خون و بالا رفتن سطح هورمون‌ها باعث می‌شود خون بیشتری در عروق جریان یابد و فعالیت غدد چربی پوست افزایش پیدا کند. افزایش فعالیت غدد چربی باعث براق و درخشان‌تر شدن پوست می‌شود و ممکن است به ایجاد آکنه منجر شود.

سریع‌ترین راه برای اطلاع از بارداری کدام است؟

هر زنی می‌تواند بارداری را به شکل متفاوتی تجربه کند. بعضی از زنان در چند روز اول بارداری به باردار بودن خود مشکوک می‌شوند، در حالی که بعضی دیگر تا زمانی که پریودشان عقب نیفتد، به آن پی نمی‌برند. حتی تعدادی از زنان تا ماه‌ها پس از لقاح نمی‌دانند که باردار هستند. سریع‌ترین و بهترین راه برای تایید بارداری، انجام تست بارداری و اندازه‌گیری hCG است.

چه زمانی بهتر است آزمایش بارداری بدهید؟

یک هفته پس از اینکه پریودتان عقب افتاد، می‌توانید تست بارداری خانگی (تست ادرار) انجام دهید. اگر از تست‌های خانگی به درستی و در زمان مناسب استفاده شود، 97 درصد دقیق هستند. با آزمایش خون می‌توان خیلی زودتر بارداری را تشخیص داد، اما این تست باید در آزمایشگاه انجام شود.

کلام پایانی

معمولا در اوایل بارداری بدن دچار تغییرات قابل‌توجهی می‌شود؛ به طوریکه ممکن است علاوه بر قطع پریود، علائمی مانند حالت تهوع، حساس شدن سینه‌ها و افزایش دمای بدن را هم تجربه کنید.

سوالات متداول