خطرات و عوارض ایمپلنت دندان و جلوگیری از آن

اگرچه نرخ موفقیت جراحی ایمپلنت دندان بسیار بالا است، اما برای همه مناسب نیست و در طولانی مدت هم می تواند به مشکلات مختلفی منجر شود. این مقاله قصد دارد تا بر مشکلات احتمالی و طولانی مدت ناشی از ایمپلنت دندان صحبت کند.

عملکرد ایمپلنت دندان چگونه است؟

ایمپلنت دندان یک گزینه جایگزین ماندگار برای دندان افتاده فرد است؛ خود ایمپلنت یک مهره تیتانیومی است که جراح، آن را در فک بیمار پیچ می کند و در محل ریشه اصلی دندان جای می گیرد. به یک دوره ریکاوری برای جوش خوردن استخوان فک و ایمپلنت نیاز خواهد بود و زمینه نصب یک دندان یا تاج بر روی این بستر فراهم می شود. ایمپلنت ها می توانند مزایای زیبایی و عملکردی مختلفی، از جمله موارد زیر داشته باشد:

• بازیابی ظاهر دندان آسیب دیده
• بهبود قدرت جویدن و گاز زدن
• ثابت سازی دندان های اطراف و بافت فک
• پیشگیری از تخریب استخوان فک

نوع ایمپلنت مورد احتیاج شما به عوامل مختلفی از جمله تعداد دندان‌هایی که می‌خواهید حفظ کنید و همچنین هدف شما از انجام ایمپلنت بستگی دارد.

عوارض جانبی موقتی جراحی ایمپلنت دندان

مکان بروز چند عارضه جانبی کوتاه مدت، بعد از جراحی ایمپلنت دندان، وجود دارد که از آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی
• حساسیت و درد آن
• تورم فک
• التهاب لثه ها
• کبودی

خونریزی بعد از 24 تا 48 ساعت متوقف می شود، اما تورم ممکن است تا سه یا چهار روز هم باقی بماند. معمولا فرد به خونمردگی دچار نمی شود، اما اگر چنین موضوعی هم رخ دهد، ممکن است بعد از یک هفته از بین برود.

مشکلات احتمالی ناشی از جراحی

احتمال بروز بعضی مشکلات بعد از انجام جراحی ایمپلنت دندان وجود دارد که در بخش زیر به مواردی از آنها اشاره خواهیم کرد. در ادامه به بعضی از مشکلات رایج ناشی از جراحی ایمپلنت دندان اشاره خواهیم کرد:

عفونت

حمله و رشد ریزارگانیزم هایی مثل باکتری، ویروس، قارچ یا موارد دیگر می تواند عامل شروع عفونت و انتشار آن در کل بدن باشد. اگر دندانپزشکتان قبل از قرار دادن ایمپلنت، محل آن را به طور کامل پاک نکرده باشد، احتمال حملات باکتری ها و شروع عفونت وجود خواهد داشت. به همین دلیل، دندانپزشک مصرف آنتی بیوتیک را قبل از شروع جراحی و به منظور از بین بردن باکتری های محیط دهان، تجویز می کند. بعد از کاشت ایمپلنت، باید آن را به مدت 3 تا 6 ماه در جای خود رها کرد تا به خوبی در استخوان فک جوش بخورد.

در صورت وجود درد و تورم لثه باید سریعا با دندانپزشکتان مشورت کنید؛ درمان هر چه سریعتر عفونت می تواند به محافظت از ایمپلنت، لثه و دندان های کنار کمک کند.

بالارفتگی لثه

گاهی اوقات فرد با بالا رفتن بافت لثه اطراف ایمپلنت مواجه می شود که می تواند با التهاب و درد همراه شود. مراجعه فوری به دندانپزشک برای معاینه این وضعیت به منظور جلوگیری از کندن ایمپلنت ضروری است.

صدمات عصبی یا بافتی

احتمال این وجود دارد که جراح به صورت سهوی، ایمپلنت را خیلی نزدیک به عصب قرار دهد که ممکن است باعث بروز بیحسی، گزگز کردن و درد در بیمار شود. نشانه های کوتاه مدت در جراحی ایمپلنت دندان زیاد عجیب نیست، اما احتمال بروز نشانه های طولانی مدت نیز وجود دارد. صدمات عصبی و بافتی به مراقبت های فوری نیاز دارد؛ آسیب دیدگی عصب آلوئولار تحتانی در فک پایین می تواند یک مشکل جدی باشد. بعضی از نشانه های احتمالی آسیب دیدگی عصب عصب آلوئولار تحتانی عبارتند از:

• بیحسی مداوم کناره های ایمپلنت، شامل لب پایین و چانه
• درد یا سوزش پیوسته
• گزگز کردن و احساس قلقلک و سوزش در لثه و پوست

مشکلاتی که کمتر رایج هستند.

احتمال بروز بعضی مشکلات در نتیجه جراحی ایمپلنت دندان کمتر است و از این بین می توان به مشکلات سینوسی و آسیب دیدگی خود ایمپلنت اشاره کرد.

مشکلات سینوسی

ایمپلنت های فک بالایی ممکن است وارد حفرات سینوسی شود و التهاب سینوس ها را به همراه بیاورد، که به آن سینوزیت گفته می شود. بعضی از نشانه های احتمالی سینوزیت عبارتند از:

• درد، حساسیت، تورم اطراف گونه ها، چشمان و پیشانی
• مخاط دماغی زرد یا سبز
• گرفتگی بینی
• کاهش بویایی
• سردردهای سینوسی
• درد دندان
• بوی بد دهان
• تب بالا

صدمات ناشی از فشار زیاد

ایمپلنت هم مثل هر دندانی ممکن است در اثر وارد شدن فشار زیاد، ترک خورده یا لق شود. گاهی اوقات بعضی افراد بدون آنکه حتی بدانند، فشار زیادی بر ایمپلنت وارد می کنند؛ برای مثال بعضی ها درگیر مشکل دندان قروچه در خواب هستند. افرادی که مستعد این پدیده هستند، باید برای پیشگیری از آسیب دیدگی دندان طبیعی و ایمپلنت در هنگام خواب از گارد دندان استفاده کنند.

خرابی ایمپلنت دندان

بدترین نتیجه ممکن برای جراحی کاشت ایمپلنت، خرابی کامل و عدم موفقیت ایمپلنت است؛ البته می توانید بعد از گذشت چند ماه مجددا برای کاشت ایمپلنت اقدام کنید. هر چه اطلاعات کامل تری از سوابق پزشکی خود در اختیار دندانپزشک قرار دهید و تلاش بیشتری در پیروی از دستور العمل‌های او داشته باشید، احتمال بروز این مشکلات را کاهش خواهید داد.

جوش خوردن بین ایمپلنت و استخوان موفق نباشد.

جوش خوردن ایمپلنت و استخوان فک برای تضمین ثبات و ارائه عملکرد مشابه یک دندان طبیعی ضروری است و اگر اینطور نشود، ایمپلنت لق می شود و مشکلات دیگری به همراه می آورد. کشیدن سیگار، پوکی استخوان فعال، نوشیدن زیاد الکل یا عدم کنترل دیابت از مواردی است که عدم موفقیت کاشت ایمپلنت را به همراه می آورد.

شکستگی ایمپلنت

شکستگی ایمپلنت زمانی رخ می دهد که فشار زیادی بر آن وارد شود و ترک خوردگی یا شکستگی ایمپلنت را ایجاد کند. در این حالت باید ایمپلنت را کاملا بیرون آورده و بعد از چند ماه، یک ایمپلنت جدید را نصب کنید. ابتلا به دندان قروچه شدید یا نصب ایمپلنت در موقعیت اشتباه می تواند با اعمال فشار زیاد و در نتیجه شکستگی آن همراه شود.

مشکلات درازمدت

التهاب اطراف ایمپلنت یک نوع بیماری لثه است که به تخریب استخوان تکیه گاه ایمپلنت منجر می شود؛ این مشکل در نتیجه التهاب مزمن محل کاشت ایمپلنت ایجاد می شود. با توجه به مطالعه ای که در سال 2017 انجام شد، ایجاد و پیشروی نشانه های این بیماری ممکن است تا پنج سال طول بکشد. این نشانه ها معمولا با خونریزی یا تورم اطراف محل ایمپلنت دندان همراه می شوند.

بنا به مطالعه ای که در سال 2019 انجام شد، محققان به دنبال بررسی خطرات استفاده از ایمپلنت های ساخته شده از جنس تیتانیوم یا فلزات دیگر هستند. تعداد کمی از بیماران هستند که حساسیت نادری به برخی فلزات دارند و همین موضوع هم در موارد اندکی منجر به پس زدن ایمپلنت دندان از سوی بدن می شود.

بهداشت ضعیف دهان و دندان می تواند باعث شود که رنگ روکش ایمپلنت بعد از گذشت چند سال از کاشت ایمپلنت تغییر کند. اگر به دنبال سفیدکردن دندان هایتان هستید، اما رنگ روکش ایمپلنت و دندانهای دیگرتان همخوانی نداشته باشند، زیرا نمی توان روکش را از حد مشخصی سفیدتر کرد. این مساله یکی از نگرانی های بیماران است و بعضی از آنها حتی برای مطابقت رنگ دندان های طبیعی و روکش ایمپلنتشان، از یک روکش جدید استفاده می کنند.

کاهش خطرات و عوارض ایمپلنت دندان

در حالیکه پیشگیری از برخی خطرات و عوارض ایمپلنت دندان غیرممکن است، اما اقدامات زیادی برای کاهش احتمال وقوع آن وجود دارد. برای مثال:

• سعی کنید که بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید: هرروز دندانتان را مسواک کرده و نخ بکشید؛ استفاده از دهانشویه آنتی-باکتریال می تواند آسیب های ناشی از باکتری‌های مضر را کاهش دهد. مسواک کردن دندان‌ها، بخش مهمی از مراقبت از دندان عصبی کشی شده است و نیاز به کاشت ایمپلنت را کاهش می دهد.
• چکاپ های دوره ای را جدی بگیرید: برای معاینه و پاکسازی دندان هایتان، حداقل هر شش ماه یکبار به دندانپزشکتان مراجعه کنید.
• استعمال دخانیات را ترک کنید: استعمال دخانیات، فرایند بهبود و درمان، و موفقیت ایمپلنت در درازمدت را مختل کند.
• درمان بروکسیسم: در صورت ابتلا به دندان قروچه، از گارد دندان استفاده کنید تا از ایمپلنت و دندان های طبیعی خود در مقابل آسیب های ناشی از آن محافظت کنید.
• عادات بد را کنار بگذارید: هرگز از دندان یا ایمپلنت دندان برای بریدن چسب، اتیکت لباس یا باز کردن یک بسته استفاده نکنید تا از وارد شدن آسیب به آن جلوگیری کنید.
• رعایت توصیه‌های پزشک: پس از جراحی کاشت ایمپلنت، پزشک دستورالعمل‌هایی برای مراقبت از ایملپنت‌ها را به شما توصیه می‌کند. سعی کنید از این دستورالعمل‌ها پیروی کنید تا دوران نقاهت کوتاه‌تری داشته باشید و دچار عوارض پس از ایمپلنت نشوید.

اگرچه فرایندهای دندانپزشکی با عوارضی همراه است، اما معمولا به سرعت از بین می روند. کاشت ایمپلنت دندان یک فرایند نسبتا تهاجمی به شمار می رود و مواجهه با درد، تورم و خونمردگی بخشی از دوره ریکاوری آن خواهد بود. دندانپزشک برای کمک به درمان اکثر موارد بروز این مشکلات (با هر شدتی)، مصرف آنتی بیوتیک یا داروهای مسکن را تجویز می کند.

اما امکان جلوگیری از مشکلات دیگر وجود دارد؛ اولین گام در این مسیر، پیدا کردن بهترین دندانپزشک و رعایت همه موارد احتیاطی است. گام دوم، انجام آزمایشات مختلف (مثل تصاویر اشعه ایکس) و پرسیدن سوالات مد نظرتان قبل از اجرای هر فرایند است. سوابق پزشکی و داروهای مصرفیتان را به صورت کامل در اختیار دندانپزشک قرار دهید و به این وسیله، وظیفه خود در راستای کمک به حداقل سازی خطرات و عوارض ایمپلنت دندان را انجام دهید.