علت درد سینه در زنان چیست؟
درد سینه مشکلی است که در اغلب زنان پیش میآید و بیشتر افراد آن را به سرطان سینه ربط میدهند، در حالی که در بیشتر موارد، این درد هیچ ارتباطی با سرطان سینه ندارد. البته اگر شما جزء افرادی هستید که به صورت مکرر این درد را احساس میکنید، باید این مشکل را به صورت اساسی پیگیری و ریشهیابی کنید.
درد سینه دلایل متعددی دارد. معمولا زنانی که این درد را مکررا در طول عمر خود احساس میکنند، آن را به تغییرات هورمونی یا دوران قاعدگی ارتباط میدهند که البته در بیشتر موارد درست است.
اما این درد میتواند ریشه در بیماریهای خوشخیم دیگری هم داشته باشد که در این مقاله از ایده آل مگ به بعضی از آنها اشاره میکنیم.
علائم درد سینه
درد سینه میتواند دورهای یا غیر دورهای باشد. دورهای به این معنی است که بروز درد از یک الگوی منظم پیروی میکند. غیر دورهای به این معنی است که درد ثابت و همیشگی است یا الگوی منظمی ندارد.
علائم در درد سینه دورهای
- با چرخه قاعدگی و تغییر سطح هورمونها مرتبط است.
- به صورت یک درد مبهم، سنگین یا تیرکشنده توصیف میشود.
- اغلب با تورم یا برآمدگی سینه همراه است.
- معمولا هر دو سینه به ویژه قسمتهای فوقانی و بیرونی را تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند به زیر بغل گسترش پیدا کند.
- شدت آن در طی دو هفته منتهی به شروع قاعدگی افزایش مییابد و بعد از آن کاهش پیدا میکند.
- غالبا زنانی که در دهه 20 و 30 زندگی قرار دارند و افرادی که در دهه 40 زندگی در حال ورود به دوران یائسگی هستند، را تحت تاثیر قرار میدهد.
علائم در درد سینه غیر دورهای
- به چرخه قاعدگی مربوط نیست.
- به صورت یک درد سوزشی یا طاقتفرسا توصیف میشود.
- همیشگی یا متناوب است.
- معمولا یک سینه و یک ناحیه مشخص از آن را تحت تاثیر قرار میدهد؛ اما ممکن است در سراسر سینه هم احساس شود.
- معمولا پس یائسگی رخ میدهد.
علت درد سینه در زنان
کمتر زنی را میتوان یافت که در طول زندگی خود درد سینه را تجربه نکرده باشد. با توجه به شیوع بالای این مشکل، آشنایی با علل بروز آن میتواند به کاهش اضطراب و افزایش کیفیت زندگی کمک کند. احساس درد در سینه از دلایل مختلفی ناشی میشود که رایجترین آنها عبارتند از:
کیستهای پستان
کیستهای سینه، کیسههای کوچک پر از مایعی هستند که در داخل بافت سینه قرار دارند و معمولا با لمس کردن احساس میشوند. کیستهای سینه ممکن است بدون درد باشند یا به بروز درد منجر شوند. معمولا این کیستها در طول چرخه قاعدگی بزرگ شده و پس از رسیدن به یائسگی از بین میروند.
معمولا کیستهای پستان خطر خاصی ندارند و خوشخیم هستند؛ اما در بعضی موارد به سونوگرافی و ماموگرافی نیاز است تا از مقدار خطر و خوشخیم یا بدخیم بودن آنها اطمینان حاصل شود.
هورمونهای جنسی
به نظر میرسد که در بیشتر موارد بین درد سینه و میزان دو هورمون استروژن و پروژسترون ارتباط وجود دارد. در زنان، چرخه قاعدگی میزان استروژن و پروژسترون بدن را تغییر میدهد. این دو هورمون باعث میشوند که سینهها متورم و گاهی اوقات دردناک شوند.
اگر درد سینه به دلیل نوسانات هورمونی باشد، معمولا دو تا سه روز قبل از قاعدگی متوجه افزایش شدت آن خواهید شد. گاهی اوقات، درد در طول چرخه قاعدگی ادامه پیدا میکند.
برای اینکه بفهمید که آیا درد با چرخه قاعدگی مرتبط است یا خیر، باید زمان پریود و دردهایی را که در طول ماه تجربه میکنید، یادداشت کنید. بعد از یک یا دو ماه ارتباط بین درد و چرخه قاعدگی مشخص میشود.
احساس درد در قسمت سینهها از اولین علائم بارداری در زنان محسوب میشود؛ به طوریکه این درد در سه ماهه نخست افزایش مییابد. در این دوران، سینهها رشد میکنند و رگهای آبی رنگی در سطح آنها نمایان میشود که به دلیل افزایش جریان خون متورمتر شدهاند.
یائسگی
تغییر سطح هورمونها در زنان یائسه به ایجاد درد در سینهها منجر میشود. معمولا این درد در حوالی یائسگی رخ میدهد و در صورت شدید بودن میتواند زندگی روزمره فرد را مختل کند.
از سایر علائم یائسگی میتوان به گرگرفتگی، خشکی واژن، اختلال خواب، خستگی و زودرنجی اشاره کرد.
عدم تعادل اسید چرب
این اسیدهای چرب در روغنهای گیاهی و حیوانی یافت میشوند. اگر تعادل آنها در سلولهای بدن از بین برود، سینهها نسبت به هورمونها حساستر میشوند.
برای اینکه علائم ناشی از عدم تعادل اسید چرب را کاهش دهید، باید سعی کنید از چربی کمتری در رژیم غذایی خود استفاده کنید. ممکن است پزشک پیروی از رژیم غذایی حاوی کربوهیدراتهای پیچیده را توصیه کند. به اعتقاد بعضی از پزشکان، مصرف روغن گل مغربی به اصلاح عدم تعادل اسیدهای چرب کمک میکند.
داروها
بعضی از داروهای تجویز شده توسط پزشک و همچنین داروهای هورمونی باعث درد سینه میشوند. از این داروها میتوان به بعضی از داروهای قلبی و داروهای روانپزشکی اشاره کرد. اگر به تازگی مصرف این داروها را شروع کرده و به درد سینه مبتلا شدهاید، با پزشک خود درباره داروهای جایگزین مشورت کنید.
جراحی سینه
جراحی سینه و تشکیل بافت اسکار (بافت زخم) میتواند به درد سینه منجر شود. شدت و نوع درد بین افراد مختلف، متفاوت است و از التهاب یا آسیب اعصاب ناشی میشود. درد ممکن است سطح سینه را تحت تاثیر قرار دهد یا عمیق باشد.
گاهی اوقات، آسیبدیدگی به تورم ورید سینه و تشکیل لخته خون منجر میشود. اگرچه این آسیب با درد همراه است، اما معمولا جدی نیست.
تغییرات فیبروکیستیک سینه
تغییرات فیبروکیستیک باعث میشود که بافت فیبری (بافتی که اسکار مانند یا طناب مانند است) و تعدادی کیست (کیسههای پر از آب) در سینههای شما تشکیل شوند. این تغییرات که احتمالا با هورمونها مرتبط هستند، ممکن است با درد همراه باشند؛ اما معمولا خطرناک نیستند.
تغییرات فیبروکیستیک در حدود نیمی از زنان 20 تا 50 ساله مشاهده میشود. در صورت داشتن سینه فیبروکیستیک به درمان نیاز ندارید، مگر اینکه علائم شما شدید باشد. پیروی از رژیم غذایی کم نمک و استفاده از داروهای مسکن ضعیف میتواند به کنترل درد کمک کند.
عفونت غضروفی
به التهاب غضروفی که دندهها و استخوان سینه را به هم متصل میکند، «کوستوکندریت» یا «سندرم کوستواسترنال» گفته میشود. احتمال دارد که این عفونت همراه با آرتریت رخ دهد. آرتریت در گردن یا قسمت بالایی کمر به درد یا بیحسی قفسه سینه منجر میشود. گاهی اوقات، هم ممکن است تورم وجود داشته باشد.
اگرچه این عفونت به سینه مربوط نیست، اما باعث بروز یک درد سوزشی میشود که میتواند با درد سینه اشتباه گرفته شود. این بیماری عفونی غالبا زنان و افراد بالای 40 سال را درگیر میکند.
ورم پستان
انسداد مجاری سینه میتواند باعث التهاب سینه و درد در آن قسمت شود. این مشکل که به دلیل وجود باکتری، میکروب یا عفونت رخ میدهد، باعث درد و قرمزی سینه شده و در نهایت ممکن است به تب منجر شود.
سرطان پستان
معمولا سرطان سینه با درد همراه نیست؛ اما در موارد نادر ممکن است مبتلایان به این بیماری با بروز درد در سینههای خود مواجه شوند.
غالبا علائم این بیماری تهاجمی به طور ناگهانی ظاهر میشوند و به سرعت پیشرفت میکنند. سرطان التهابی سینه میتواند به قرمزی، تورم و درد سینه منجر شود. پوست روی سینه هم ممکن است ضخیم شود. اگر فکر میکنید که به سرطان التهابی سینه مبتلا شدهاید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص علت درد سینه
برای اینکه بتوان درد را کاهش داد، ابتدا باید به علت بروز آن پی برد. روشهایی که برای ارزیابی وضعیت سینهها مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از:
معاینه بالینی پستان
پزشک برای اینکه تغییرات سینهها را بررسی کند، پستانها و غدد لنفاوی پایین گردن و زیر بغل را معاینه میکند. همچنین احتمالا به صدای قلب و ریههای شما گوش میدهد و قفسه سینه و شکمتان را بررسی میکند تا مشخص شود که آیا درد میتواند به بیماری دیگری مرتبط باشد یا خیر.
اگر سابقه پزشکی و معاینه پستان و بدن شما هیچ چیز غیرعادی را نشان ندهد، ممکن است به آزمایش دیگری نیاز نداشته باشید.
ماموگرافی
اگر پزشک با معاینه سینهها متوجه وجود یک توده یا بافت ضخیم غیرعادی در سینه شود، ماموگرافی را توصیه میکند. در ماموگرافی با استفاده از اشعه ایکس از بافت سینه تصاویری تهیه میشود که پزشک از آنها برای بررسی دقیقتر پستانها استفاده میکند.
سونوگرافی
سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویری از سینهها استفاده میکند و اغلب همراه با ماموگرافی انجام میشود. حتی اگر ماموگرافی طبیعی به نظر برسد، ممکن است برای ارزیابی محل درد به سونوگرافی نیاز داشته باشید.
بیوپسی سینه
تودههای مشکوک پستان یا نواحی غیرعادی آن که در حین استفاده از روشهای تصویربرداری مشاهده میشوند، به بیوپسی (نمونهبرداری) نیاز دارند. در طول بیوپسی، پزشک نمونه کوچکی از بافت پستان را از ناحیه مورد نظر برمیدارد و آن را برای ارزیابی بیشتر به آزمایشگاه میفرستد.
درمان درد سینه
در بسیاری از افراد، درد سینه با گذشت زمان به طور خود به خود برطرف میشود. گاهی اوقات، یک تغییر ساده به عنوان مثال استفاده از سوتینی با پوشش و پشتیبانی بیشتر، میتواند کمککننده باشد. اگر برای کنترل درد به درمان نیاز باشد، پزشک روشهای زیر را توصیه میکند:
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی موضعی
هنگامی که شدت درد زیاد است، ممکن است به استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) نیاز داشته باشید. معمولا پزشک توصیه میکند که کرم NSAID را مستقیما روی ناحیهای که احساس درد میکنید، بمالید.
تغییر مصرف قرصهای ضد بارداری
اگر قرص ضد بارداری مصرف میکنید، استفاده از آن در تمام روزهای ماه یا تغییر روش جلوگیری از بارداری میتواند به کاهش درد کمک کند؛ اما این کار را بدون مشورت با پزشک انجام ندهید.
کاهش دوز هورمون درمانی یائسگی
ممکن است لازم باشد دوز هورمون درمانی یائسگی را کاهش دهید یا به طور کامل استفاده از آن را متوقف کنید.
استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک
دانازول (Danazol)، تنها دارویی است که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان سینههای فیبروکیستیک تایید شده است. با این حال، استفاده از دانازول خطر بروز عوارض جانبی شدید مانند مشکلات قلبی و کبدی و همچنین افزایش وزن و تغییرات صدا را به همراه دارد.
مصرف تاموکسیفن (دارویی که برای درمان و پیشگیری از سرطان سینه تجویز میشود)، هم ممکن است مفید باشد؛ اما گاهی اوقات عوارض جانبی این دارو از خود درد سینه آزاردهندهتر است.
چه زمانی جهت تشخیص درد پستان به پزشک مراجعه کنید؟
اگرچه غالبا درد سینه جدی نیست، اما در موارد زیر باید با پزشک مشورت کنید:
- درد به صورت روزانه و برای بیش از چند هفته ادامه داشته باشد.
- در قسمت خاصی از سینه احساس شود.
- با گذشت زمان بدتر شود.
- در انجام فعالیتهای روزمره اختلال ایجاد کند.
- شما را از خواب بیدار کند.
در زنانی که درد علامت اصلی آنها است، احتمال ابتلا به سرطان سینه بسیار کم است؛ اما اگر پزشک آزمایشها و ارزیابیهای بیشتری را پیشنهاد دهد، مهم است که به توصیه او عمل کنید.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی درد سینه
ویتامینها و مکملهای غذایی علائم و شدت درد را در بعضی افراد کاهش میدهند. از پزشک خود درباره اثربخشی این مکملها، دوز مصرفی و عوارض جانبی آنها سوال کنید.
روغن گل مغربی و ویتامین E دو مکملی هستند که میتوانید بعد از مشورت با پزشک از آنها استفاده کنید. مکمل روغن گل مغربی تعادل اسیدهای چرب را در سلولهای شما تغییر و درد سینه را کاهش میدهد.
مطالعات اولیه نشان دادهاند که ویتامین E به کاهش درد سینه که قبل از شروع پریود ایجاد میشود، کمک میکند. در یک مطالعه، شرکتکنندگان به مدت دو ماه و به صورت دو بار در روز 200 واحد بین المللی (IU) ویتامین E دریافت کردند. این میزان ویتامین E علائم را در زنان مبتلا به درد سینه دورهای بهبود بخشید.
اگر برای کنترل درد از مکمل استفاده کردید و بعد از چند ماه متوجه بیاثر بودن آن شدید، مصرف مکمل را قطع کنید. هر بار فقط یک نوع مکمل را امتحان کنید تا به راحتی متوجه شوید که آیا به کاهش درد کمک میکند یا خیر.
کاهش مصرف کافئین، پیروی از رژیم غذایی کم چرب و استفاده از سوتین ورزشی در هنگام ورزش کردن میتواند به پیشگیری از درد سینه و درمان آن کمک کند.
سخن آخر
معمولا درد، سوزش، تورم و سنگینی سینهها نگرانکننده است؛ به طوریکه بیشتر افراد تصور میکنند که به سرطان سینه مبتلا شدهاند. تشخیص علت بروز درد مهم است؛ اما باید بدانید که احساس درد در یک یا هر دو سینه به خودی خود نشانه سرطان سینه نیست.
عوامل مختلفی مثل نوسانات هورمونی، تغییرات فیبروکیستیک سینهها، کیست سینه و مصرف بعضی داروها میتوانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند.
سوالات متداول
اگر درد شدید در مرکز قفسه سینه بیش از چند دقیقه طول بکشد، درد به پشت، گردن یا شانهها سرایت کند یا درد با تنگی نفس، سرگیجه، کاهش سطح هوشیاری و تب همراه باشد، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
گاهی اوقات، فعالیت بدنی یا تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی باعث احساس درد در سینه یا قفسه سینه میشود که معمولا بروز آن طبیعی است؛ اما اگر درد شدید است، مدت زیادی طول میکشد یا در سایر قسمتهای بدن هم احساس میشود، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
درد قفسه سینه میتواند به بروز مشکل در عضلات، استخوانها یا بافت نرم قفسه سینه مربوط باشد. در بعضی موارد هم منشاء این درد به اندامهایی مانند قلب و ریهها برمیگردد.
طیف وسیعی از مشکلات میتوانند باعث درد در دیواره قفسه سینه شوند. گاهی اوقات، به نظر میرسد که منشاء این درد به پستانها مربوط میشود، در حالی که اینطور نیست. التهاب بافتی که دندهها را احاطه کرده است، بیماری قلبی و سنگ کیسه صفرا از رایجترین علل درد قفسه سینه هستند.