هر آنچه که باید درباره اهرام مصر بدانید + فیلم

آیا می‌توانید یک آجر ساختمانی با وزن 10 تن را تجسم کنید؟ بسیار بعید است که بتوانید! خب این آجرها به وفور در ساخت اهرام مصر به کار رفته‌اند. پس بیخود نیست که از این اهرام، به عنوان یکی از عجایب جهان یاد می‌شود.

بیشتر مردم فقط می‌دانند که اهرام ثلاثه (سه گانه) مصر برای دفن پادشاهان یا همان فرعون‌های مصر باستان بنا نهاده شده‌اند. اما در این سازه‌های حیرت‌انگیز، رازهایی به قدمت نسل بشر نهفه‌اند!

در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به بررسی کامل اهرام مصر بپردازیم. توصیه می‌کنیم با ما در این سفر ماجراجویانه و لذت‌بخش همراه باشید؛ ضمن اینکه در فیلم زیر می‌توانید به داخل اهرام سفر کنید.

نگاهی به تاریخچه ساخت اهرام در مصر

قدمت و تاریخ اهرام مصر یا اهرام جیزا (Giza)، به بیش از 2465 سال قبل از میلاد مسیح (در حدود 4500 سال قبل) باز می‌گردد! این سازه‌ها، روی یک فلات صخره‌ای در ساحل غربی رود نیل، در نزدیکی الجیزه (گیزه) بنا شدند.

در طول سلسله‌های سوم و چهارم پادشاهی قدیم، مصر از رفاه و ثبات اقتصادی فوق‌العاده‌ای برخوردار بود. در این زمان، پادشاهان این سرزمین، جایگاه بسیار محکم و قابل توجه داشتند. (چیزی بین انسان و خدا!)

در آن زمان، اعتقاد بر این بود که فرعون‌ها توسط خدایان انتخاب شده‌اند تا به عنوان جانشین‌ آن‌ها روی زمین، حکمرانی نمایند. به همین دلیل، حفظ شان و جایگاه پادشاه، حتی پس از مرگش هم از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بود.

در مصر باستان، اعتقاد بر این بود که هر پادشاه (فرعون) بعد از مرگش به عنوان اوزیریس یا خدای مردگان، حکومت می‌کند. در حالی که فرعون زنده که جانشین او می‌شد، به عنوان هوروس (خدای شاهین) که محافظ خدای خورشید بود، خدمت می‌کرد.

مصریان باستان معتقد بودند که بعد از مرگ پادشاه، بخشی از روح او در بدن باقی می‌ماند. بنابراین برای مراقبت از روح، جسد او را مومیایی کرده و در هرم مخصوص به خودش، دفن می‌کردند. این‌گونه بود که اهرام مصر بنا شدند و امروز بعد از 4 هزار سال، هنوز هم صلابت خود را از دست نداده‌اند!

اولین هرم ها چگونه ساخته شدند؟

از 2950 سال قبل از میلاد مسیح، مقبره‌های سلطنتی برای پادشاهان مرده مصر، در داخل صخره‌ها کنده می‌شدند. این سازه‌ها که پیش زمینه‌ای برای ساخت اهرام مصر شدند، با یک سقف مسطح به نام “مستاباس” پوشانده می‌شدند.

قدیمی‌ترین هرم مصر، در سال 2630 قبل از میلاد مسیح، در سافارا و برای پادشاه چهارم سلسله جوسر، ساخته شد. در طول سلطنت 20 ساله جوسر، این هرم گسترش پیدا کرده و ارتفاع آن به 24 متر (بلندترین سازه زمان خود) رسید.

اگرچه در طول تاریخ بیش از 100 هرم در مصر ساخته شدند، اما ما امروزه تنها 3 هرم که در جیزا واقع شده‌اند را به عنوان اهرام مصر یا همان اهرام ثلاثه می‌شناسیم.

اهرام سه گانه مصر (اهرام ثلاثه)

آ‌ن‌چه که امروز بیش از همه اهرام مصر در سطح جهانی مشهور شده است، هرم سه‌گانه یا همان هرم جیزا است که در جیزا واقع شده و اعتبار و اهمیت فوق‌العاده‌ای هم دارد.

این 3 هرم در فلاتی در کرانه غربی رود نیل واقع شده‌اند (در حومه قاهره امروزی). جالب است بدانید که این هرم‌ها، تنها سازه‌ باقیمانده از عجایب هفت‌گانه قدیم است!

بزرگترین هرم، هرم بزرگ است که برای فرعون خوفو (جانشین اسنفرو) ساخته شد. اگرچه خوفو بیش از 23 سال بر مصر سلطنت کرد، اما اطلاعات زیادی (به جز این هرم تاریخی) از او در دسترس نیست.

اضلاع پایه هرم بزرگ به طور متوسط 230 متر و ارتفاع آن، 147 متر بوده که آن را به بزرگترین هرم جهان تبدیل می‌کند. در کنار هرم اصلی، سه هرم کوچک دیده می‌شوند که برای ملکه‌های خوفو، بنا شده‌اند.

مانند سایر اهرام، خوفو با ردیف‌هایی از مستابا احاطه شده است، جایی که بستگان یا مقامات پادشاه، برای همراهی و حمایت از او در زندگی پس از مرگ، دفن می‌شدند.

هرم بزرگ یا همان هرم خوفو، شمالی‌ترین و بزرگ‌ترین هرم از اهرام ثلاثه مصر است. هرم میانی، برای خفره (چهارمین پادشاه از چهارمین سلسله) ساخته شد. ابعاد این هرم، 216 متر هستند و 143 متر هم ارتفاع دارد.

جنوبی‌ترین هرم از اهرام سه‌گانه مصر، برای پادشاه منکائوره ساخته شد. ابعاد این هرم، 109 متر برای هر ضلع بود و 66 متر نیز ارتفاع داشت.

جالب است بدانید که هر 3 هرم در قرون وسطی، از داخل و خارج مورد غارت مهاجمان خارجی قرار گرفتند. بنابراین، اثاثیه قبر که در ابتدا در اتاق‌های تدفین گذاشته شده بودن، گم شده‌اند. همچنین اهرام دیگر به ارتفاع اولیه خود نمی‌رسند، زیرا تقریبا به طور کامل از پوشش بیرونی خود (از سنگ آهک سفید صاف) جدا شد. به عنوان مثال، هرم بزرگ اکنون تنها 138 متر ارتفاع دارد!

انتخاب محل ساخت این هرم‌ها، اتفاقی نبود

اگرچه برخی از اهرام، در مناطقی مانند سقاره واقع شده‌اند، اما تقریبا اکثر آن‌ها، در محدوده قاهره امروزی (جیزا) قرار دارند. انتخاب این مکان، به هیچ عنوان تصادفی نبوده است!

بنابراین مصریان با انتخاب این مکان برای ساخت اهرام، قصد داشتند که پادشاهان مرده در قلمروی واقعی خود، یعنی همان دنیای مردگان قرار داشته باشند!

هرم بزرگ: عظیم‌ترین ساختمان تاریخ!

بدون اغراق، می‌توان گفت که هرم بزرگ (هرم خوفو) عظیم‌ترین سازه‌ای است که تاکنون روی سیاره زمین، بنا نهاده شده است! اضلاع آن با زاویه 51 درجه و 52 دقیقه بالا می‌آیند و به طور دقیق، به سمت چهار نقطه اصلی قطب‌نما قرار گرفته‌اند.

هسته هرم بزرگ از بلوک‌های سنگ آهک مایل به زرد، پوشش بیرونی (اکنون تقریبا کاملا از بین رفته است)، گذرگاه‌های داخلی از سنگ‌های آهکی با رنگ روشن‌تر و اتاق دفن داخلی از بلوک‌های عظیم گرانیتی، ساخته شده است.

دیوارهای داخلی و همچنین آن معدود سنگ‌های بیرونی که هنوز در جای خود باقی مانده‌اند، اتصالات ظریف‌تری نسبت به سایر سنگ‌تراشی‌های ساخته شده در مصر باستان را نشان می‌دهند.

از این راهروی نزولی، یک گذرگاه صعودی منشعب می‌شود که به اتاقی معروف به اتاق ملکه و یک گالری بزرگ شیب‌دار به طول 46 متر منتهی می‌شود. .

در انتهای بالای این گالری، یک گذرگاه طولانی و باریک به اتاق تدفین که معمولا به آن اتاق پادشاه می‌گویند، دسترسی پیدا می‌کند. این اتاق کاملا اندود شده و سقف آن از جنس گرانیت است.

در بالای اتاق پادشاه، پنج محفظه وجود دارد که توسط صفحات گرانیتی افقی عظیم، از هم جدا شده اند. هدف احتمالی این تخته‌ها محافظت از سقف اتاق تدفین، با منحرف کردن نیروی رانش عظیمی بود که توسط توده‌های سنگی پوشاننده، اعمال می‌شد.

چه کسانی و چگونه اهرام مصر را ساختند؟

اگرچه برخی از نسخه‌های رایج تاریخ معتقدند که اهرام مصر توسط برده‌ها و خارجی‌هایی که مجبور به کار می‌شدند، ساخته شده‌اند؛ اما به نظر می‌رسد واقعیت چیز دیگری باشد!

اسکلت‌های حفاری شده از این منطقه نشان می‌دهند که کارگرانی که در ساخت این اهرام حضور داشتند، احتمالا کشاورز‌های بومی بوده‌اند. این افراد در زمان طغیان رودخانه‌ها بیکار می‌شدند و به همین دلیل، برای امرار معاش در ساخت اهرام مصر کار می‌کردند.

تنها برای ساخت هرم بزرگ (هرم خوفو) تقریبا 2.3 میلیون بلوک سنگ (هر بلوک 2.5 تن) باید بریده، حمل و مونتاژ می‌شد. هرودوت (مورخ یونان باستان) می‌گوید که برای ساخت این هرم، بیش از 100 هزار کارگر به مدت 20 سال کار کرده‌اند! البته نسخه‌های تاریخ‌شناسی بعدی نشان دادند که نیروی کار، در واقع از 20 هزار نفر هم کمتر بوده است.

متاسفانه این سوال که اهرام مصر چگونه ساخته شدند، هرگز به پاسخ روشن و قطعی نرسید و همیشه به صورت یک راز بزرگ، باقی ماند. با این‌حال، محتمل‌ترین نظریه درباره ساخت این سازه‌ها، چنین می‌گوید:

مصریان از خاکریزی شیبدار که با آجر، ماسه و خاک محاصره شده بود، استفاده می‌کردند که با بالا آمدن هرم، بر طول ابعاد و ارتفاع آن افزوده می‌شد. بلوک‌های سنگی با استفاده از سورتمه، غلتک و اهرم، از سطح شیب‌دار بالا کشیده می‌شدند.

جالب است بدانید که در اطراف هر هرم، میدان‌‌های وسیعی از سازه‌های تدفینی با سقف تخت (مستاباس) وجود دارند که برای دفن اطرافیان پادشاه، از آن‌ها استفاده می‌شد.

اهرام مصر زمانی درخشان بودند

جالب است بدانید که در روزگاران قدیم، اهرام ثلاثه مصر، در انعکاس نور خورشید می‌درخشیدند؛ زیرا آن‌ها به شدت با پوشش سفید سنگ آهنگ، براق شده بودند.

در زمان‌های قدیم که دیواره‌های بیرونی اهرام هنوز از سنگ آهکی سفید پوشیده شده بودند، از دور و در زیر تابش نور خورشید، خود را  شبیه به جواهرات غول‌پیکر نشان می‌دادند.

آخرین هرم 

آخرین سازنده بزرگ اهرام در مصر، پپی دوم (Pepy) بود که هرم خود را در سال 2184 قبل از میلاد مسیح، بنا نهاد. او که در جوانی به قدرت رسید، بیش از 94 سال حکومت کرد.

در زمان حکومت او بود که قدرت و رفاه پادشاهی مصر کم کم کاهش پیدا کرد و فرعون، بعضی از موقعیت‌های شبه الهی خود را به واسطه قدرت گرفتن مقامات اداری غیر سلطنتی، از دست داد.

هرم پپی دوم که ساقارا نام داشت، 30 سال پس از سلطنت او به پایان رسید و بسیار کوچک‌تر از سابر هرم‌های پادشاهان قدیم بود. با مرگ پپی، پادشاهی و دولت مرکزی قدرتمند، عملا از هم پاشید و مصر وارد دوران پرتلاطمی شد که به عنوان دوره اول میانی شناخته می‌شود.

حقایق جالب درباره اهرام مصر

اکنون می‌توانیم ادعا کنیم که تا حدود زیادی با تاریخچه، زمان ساخت، نحوه ساخت، ویژگی‌ها و شگفتی‌های اهرام مصر آشنا شده‌ایم. بنابراین نوبتی هم اگر باشد، نوبت مطالعه چند حقیقت جالب و شنیدنی درباره این سازه بی‌نظیر است:

• در ساخت اهرام مصر، از آجرهایی استفاده شده است که وزن هر کدام از آن‌ها، به تنهایی از یک فیل بیشتر است.
• بنابر اعتقادهای باستانی، مجسمه ابوالهول که در هرم خفره قرار دارد، از اهرام ثلاثه مراقبت می‌کند.
•  اهرام ثلاثه مصر، دقیقا در راستای شمال واقعی قرار گرفته‌اند.
• دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند توضیحی برای دقت علمی خیره‌کننده مصریان باستان که در ساخت این هرم‌ها به کار گرفته‌اند، پیدا کنند.
• تعداد هرم‌هایی که در سودان (که زمانی بخشی از مصر باستان بوده است) قرار دارند، دو برابر بیش از هرم‌های واقع در مصر است!
• قبل از این‌که مردم مصر شروع به ساخت اهرام نمایند، نوبی‌ها (یک سلسله باستانی در سودان)، این کار را انجام داده بودند.
• بنابر افسانه‌های باستانی، نفرین فرعون از هرم‌ها و هرآنچه که در داخل آن‌ها قرار داشت، محافظت می‌کرد.
• از دور که به اهرام ثلاثه نگاه می‌کنید، هرم خفره (هرم وسطی) بزرگتر از بقیه به نظر می‌رسد! در حالی که هرم شمالی یعنی خوفو، بزرگترین است و به هرم بزرگ هم مشهور است.
• اهرام مصر آخرین عجایب باقی‌مانده از دنیای باستان است.
• شکل هرم‌ها از یک سنگ به نام بنبن (Benben) الگوبرداری شده است.
• جوسر اولین فرعونی بود که در هرم دفن شد.
• اهرام مصر زمانی بلندترین سازه ساخته شده توسط انسان بودند.
• به طور کلی، بیش از 100 هرم در کشور مصر ساخته شده‌اند.

کلام آخر

اهرام مصر که ما امروزه آن‌ها را با نام اهرام ثلاثه می‌شناسیم، تنها نمونه از عجایب هفتگانه جهان قدیم است که هنوز از بین نرفته است! همین یک جمله، به خوبی اهمیت فوق‌العاده این سازه‌ها را نشان می‌دهد.

در این مقاله به بررسی کامل اهرام مصر پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نطرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.