همه چیز درباره درمان عفونت لثه

دهان و به ویژه لثه‌ها، مانند هر قسمت دیگر از بدن شما، مستعد ابتلا به عفونت است. عفونت لثه اگر سریعا شناسایی و درمان نشود، می‌تواند به التهاب لثه و بیماری‌های خطرناک‌تر از قبیل پریودنتال و پریودنتیت (در همین مقاله به معرفی این دو بیماری هم خواهیم پرداخت) تبدیل شود. رعایت نکردن بهداشت دهان، مهم‌ترین عامل شکل‌گیری عفونت لثه است.

در صورت مشاهده اولین نشانه‌ها از عفونت لثه و دندان، در سریع‌ترین زمان ممکن باید به دندانپزشک مراجعه کنید؛ چون این عفونت می‌تواند به راحتی به بیماری‌های خطرناک تبدیل شود.

در این مقاله از ایده آل مگ قصد داریم ضمن بررسی عفونت لثه و عوامل ایجاد آن، به معرفی سایر بیماری‌های لثه مثل پریودنتال و پریودنتیت و درمان‌های آن‌ها هم بپردازیم. اگر شما نگران سلامتی لثه‌های خود هستید، حتما تا پایان با ما همراه باشید.

انواع بیماری های لثه

عفونت لثه در ابتدا موضوع خطرناکی به نظر نمی‌رسد؛ اما در صورت عدم درمان به موقع، می‌تواند زمینه‌ساز انواع دیگری از بیماری‌های لثه باشد. درمان این بیماری‌ها دردسرساز است و گاهی نیاز به انجام عمل جراحی دارد.

التهاب لثه

التهاب لثه (Gingivitis) خفیف‌ترین نوع از بیماری‌های لثه است. در حقیقت می‌توان گفت که عفونت لثه در ابتدای کار به التهاب تبدیل و باعث قرمز و متورم شدن لثه‌ها و خونریزی آسان آن‌ها می‌شود. این بیماری در ابتدا علائم خاصی ندارد و تنها ممکن است موقع مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، به صورت خونریزی از لثه خود را نشان دهد.

معمولا در بیشتر موارد، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان باعث ایجاد التهاب لثه می‌شود. این التهاب در صورت تشخیص به موقع، درمان حرفه‌ای و مراقبت در منزل، برطرف می‌شود. عواملی که می‌تواند التهاب لثه را بدتر کند، عبارتند از:

1. دیابت
2. سیگار کشیدن
3. عوامل ژنتیکی
4. بیماری‌های خاص
5. بارداری
6. مصرف مواد مخدر
7. HIV

پریودنتیت (PERIODONTITIS)

در صورتی که التهاب لثه به موقع درمان نشود، به یک بیماری خطرناک‌تر به نام پریودنتیت تبدیل می‌شود. در این بیماری، لثه تحلیل می‌رود و تاج دندان بلندتر به نظر می‌رسد.

با گذشت زمان و درمان نشدن التهاب لثه، پلاک (مواد معدنی موجود در غذاها که در مرز لثه و دندان رسوب می‌کنند) در زیر خط لثه، گسترش و رشد می‌کند. باکتری‌ها در این پلاک‌ها جمع می‌شوند.

سموم تولید شده توسط باکتری‌های موجود در پلاک، باعث تحریک لثه می‌شود. سموم، یک واکنش التهابی مزمن را تحریک می‌کنند که در آن سیسم ایمنی به باقت‌های لثه حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد.

بر اثر بیماری پریودنتیت، لثه‌ها از بین می‌رود و یک فاصله بین دندان و لثه ایجاد می‌شود. به این فاصله جیب گفته می‌شود. با گذشت زمان، این جبب‌ها عمیق‌تر و عفونی می‌شوند. در نتیجه، بافت و استخوان لثه بیشتر از بین می‌روند. در نهایت دندان‌ها شل می‌شوند و بیمار، مجبور به کشیدن آن‌ها می‌شود.

بیماری پریودنتیت انواع مختلفی دارد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. پریودنتیت تهاجمی (Aggressive periodontitis): ویژگی‌های این بیماری شامل از دست دادن چسبندگی دندان، تخریب سریع دندان و تجمع بالا می‌شوند.
2. پریودنتیت مزمن (Chronic periodontitis): منجر به التهاب در بافت‌های نگه‌دارنده دندان‌ها، چسبندگی پیشرونده و از دست دادن استخوان می‌شود. این بیماری در بزرگسالان رایج است؛ اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

دلایل ایجاد عفونت لثه چیست؟

اصلی‌ترین دلیل ظهور بیماری‌های خطرناک لثه، عفونت لثه است. بنابراین قبل از هر چیز، باید با دلایل بروز این عفونت آشنا شوید. همان‌‌طور که اشاره کردیم، عدم رعایت بهداشت دندان، می‌تواند اصلی‌ترین دلیل شکل‌‎گیری این عفونت باشد. با این وجود، دلایل زیر هم می‌توانند در ایجاد یا شدت گرفتن عفونت لثه تاثیرگذار باشند:

استفاده‌ی غلط از نخ دندان موجب بروز عفونت لثه می‌شود!

نخ دندان به عنوان یک ابزار مهم و مفید برای کنترل بهداشت دهان و دندان شناخته می‌شود. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که استفاده از غلط از نخ دادن، می‌تواند منجر به بروز عفونت لثه شود!

تذکر: استفاده بیش از حد از نخ دندان، باعث ایجاد خونریزی در خط لثه می‌شود. این خونریزی به مرور زمان، فضا را برای ورود باکتری‌ها به لثه و در نهایت ایجاد عفونت، باز می‌کند.

مصرف دخانیات از عوامل اصلی ایجاد شدن عفونت لثه

سیگار کشیدن علاوه بر این‌که به بروز عفونت و التهاب لثه کمک می‌کند؛ بلکه می‌تواند آن را شدیرتر هم بکند. استعمال دخانیات باعث خشکی بیشتر دهان می‌شود و این موضوع، رشد باکتری‌ها را سریع‌تر می‌کند. بر اساس گزارش‌ها، افراد سیگاری دو برابر بیشتر از سایر جامعه، در خطر ابتلا به عفونت لثه و التهاب دندان قرار دارند.

انجام جراحی های دهان و دندان

جراحی‌های دهان و دندان و به ویژه ترمیم دندان‌ها اگر به درستی انجام نشوند، می‌توانند منجر به ایجاد عفونت لثه شوند. علاوه بر این، دندان‌های کج که تمیز کردن آن‌ها سخت به نظر می‌رسد هم ممکن است عفونت یا التهاب لثه را به همراه داشته باشند.

سایر موارد ایجاد کننده عفونت لثه

در کناری عواملی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، موارد زیر هم می‌توانند زمینه‌ساز بروز عفونت لثه باشند:

1. مصرف داروهای صرع، تشنج، فشار خون بالا و …
2. تغییرات هورمونی مانند دوران قاعدگی و بارداری
3. ژنتیک
4. بیماری دیابت
5. استرس زیاد

علائم و نشانه های عفونت لثه و دندان

علائم و نشانه‌های عفونت لثه بسته به میزان پیشرفت و محل آن، می‌توانند متفاوت باشند. به طور کلی می‌توان گفت که عفونت و التهاب لثه نشانه بهداشت ضعیف دندان و دهان است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) معتقد است که عفونت و التهاب لثه، اولین مرحله از بیماری‌های لثه است.

عفونت لثه به طور معمول باعث ایجاد لثه‌های قرمز و پف‌دار می‌شود که ممکن است به راحتی خونریزی کنند. (مانند زمانی که فرد مسواک می‌زند) برخی از افراد ممکن است در ابتدا، خیلی متوجه این موضوع نشوند. با این حال، در صورت پیشرفت التهاب در منبع عفونی در ناحیه، علائم ممکن است آشکارتر شوند.

دیگر علائم عفونت لثه عبارتند از:

1. درد هنگام جویدن
2. مشاهده رنگ صورتی روی خمیر دندان، هنگام بیرون ریختن آن
3. دندان‌های حساس
4. دندان‌های شل شده
5. بوی بد دهان که از بین نمی‌رود
6. ترشح چرک در دهان
7. تغییراتی در نحوه گاز گرفتن فرد یا نحوه قرار گرفتن دندان‌هایش در هنگام جویدن
8. تغییرات در نحوه استفاده از پروتزهای جزئی

درمان التهاب و عفونت لثه

به محض اینکه متوجه عفونت لثه شدید، باید با دندانپزشک مشورت کنید. پس از تشخیص عفونت لثه، گزینه‌های درمانی زیادی خواهید داشت که بر اساس شدت عفونت لثه متفاوت خواهند بود. در اینجا چند روش رایج برای درمان عفونت لثه آورده شده است:

• آنتی بیوتیک درمانی: همانطور که انتظار دارید همانند هر نوع عفونت دیگر، آنتی‌بیوتیک‌ها اغلب برای درمان عفونت لثه استفاده می‌شوند. دندانپزشک شما ممکن است از قرص آنتی‌بیوتیک یا تزریق مستقیم به محل عفونت لثه استفاده کند.
• جرم‌گیری دندان: با این روش پیشرفته در مورد عفونت لثه، لثه و دندان شما عمیقا تمیز می‌شوند – تا رسیدن به ریشه.
• لثه برداری: لثه‌برداری و برداشتن و قطع و بریدن لثه نوعی از درمان عفونت لثه است که مستلزم برداشتن بافت لثه است.
• جراحی فلپ: اگر بیماری لثه شما شدید است، ممکن است عمل جراحی فلپ شامل پیوند استخوان یا بافت انجام شود.

کدام متخصص بیماری لثه را درمان می کند؟

برای درمان بیماری‌های لثه، باید به یک متخصص و جراح لثه مراجعه کنید. جراحی لثه یک روش جراحی برای بازیابی و بازسازی عملکرد نرمال ساختارهای آسیب‌دیده یا تحلیل رفته لثه است. وقتی بافت لثه ملتهب یا بیمار می‌شود، متخصص لثه این فضا را “پاکت” می‌نامد. هدف از انجام عمل جراحی لثه معمولا برداشتن پاکت، بازسازی اتصالات و بازیابی عملکردها و زیبایی‌های طبیعی است.

چه قرص و دارویی برای درمان عفونت لثه مناسب است؟

برای از بین بردن عفونت لثه، باید مطابق دستور و تجویز پزشک، اقدام به مصرف آنتی بیوتیک نمایید. به صورت کلی، قرص‌ها و داروهای زیر، در از بین بردن عفونت و التهاب لثه، نقش مهمی دارند:

1. پنی سیلین
2. آزیترومایسین
3. آمپی سیلین
4. کلیندامایسین
5. آموکسی سیلین
6. تیکار سیلین

باز هم تاکید می‌کنیم که بدون مشورت با پزشک، هرگز آنتی بیوتیک مصرف نکنید. مصرف خودسرانه انواع آنتی بیوتیک‌های خوراکی و تزریقی، ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

داروی عفونت لثه را چقدر و برای چه مدت باید مصرف کنم؟

اگر عفونت لثه و دندان دارید که به آنتی‌بیوتیک نیاز دارد، باید حدود یک هفته آنها را مصرف کنید. بسته به نوع آنتی‌بیوتیک، باید دو تا چهار بار در روز دوز مصرف کنید. شما باید دستورالعمل‌هایی را از داروخانه دریافت کنید که دقیقا نحوه مصرف آنتی بیوتیک را نشان می‌دهد.

اگر در مورد نحوه مصرف دارو مطمئن نیستید می‌توانید از داروساز سوال کنید. همیشه کل دوره آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده توسط دندانپزشک خود را مورد توجه قرار دهید، حتی اگر به نظر می‌رسد علائم شما از بین می‌رود. اگر کل دوره را طی نکنید، ممکن است برخی از باکتری‌ها زنده بمانند و این امر درمان عفونت را سخت‌تر می‌کند.

آیا داروهای بدون نسخه وجود دارد؟

در صورت ابتلا به عفونت دندان همیشه باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندان‌های شما به مغز شما بسیار نزدیک هستند و یک عفونت دندان می‌تواند به سرعت در مناطق و اندام‌های مجاور پخش شود. آنتی‌بیوتیک‌ها بدون نسخه در دسترس نیستند، اما چند کار وجود دارد که می‌توانید قبل از قرار ملاقات برای تسکین در خانه انجام دهید، مانند:

• مصرف داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن، یا استامینوفن
• به آرامی دهان خود را با آب نمک گرم بشویید
• هر وقت که ممکن است، از غذاهای گرم یا سرد اجتناب کنید
• سعی در جویدن با طرف مقابل دهان بکنید.
• مسواک زدن با یک مسواک نرم در اطراف دندان آسیب دیده

بهترین دهانشویه برای التهاب لثه

دهان‌ شویه مایعی است که برای افزایش بهداشت دهان و دندان، کاهش درد و ناراحتی دهان، ایجاد رطوبت کافی برای بافت‌های دهان و همچنین از بین بردن بوی بد دهان مورد استفاده قرارمی‌گیرد. این مایع می‌تواند با کاهش عفونت لثه، به از بین بردن التهاب لثه هم کمک کند.

در صورتی که از التهاب یا عفونت لثه رنج می‌برید، می‌توانید با مشورت با پزشک، از دهانشویه‌های ضد پلاک و ضد التهاب استفاده کنید. این دهانشویه‌ها، با گذشت زمان، باکتری‌های موجود در لثه‌های شما را از بین می‌برند.

عوارض عفونت لثه

در صورت عدم درمان به موقع عفونت لثه، ساختار نگه‌دارنده دندان‌ها از جمله استخوان‌های فک از بین می‌روند. این اتفاق باعث شل شدن دندان‌ها و افتادن دندان‌ها می‌شود. از عوارض دیگر عفونت لثه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آبسه‌های دردناک
2. عقب‌نشینی لثه‌ها و قرار گرفتن در معرض ریشه‌های دندان
3. افزایش خطر عوارض در دوران بارداری، از جمله وزن کم هنگام تولد و پره اکلامپسی
4. افزایش خطر بیماری‌های قلبی، بیماری‌های تنفسی و دیابت

آیا التهاب لثه باعث بوی بد دهان می‌شود ؟

عفونت لثه حاصل تجمع باکتری‌ها است. این باکتری‌ها به مرور زمان بوی بدی را از خود منتشر کرده و باعث ایجاد بوی بد در دهان می‌شوند. این بوی نامطبوع با مسواک و مصرف موارد خوشبو از بین نمی‌رود و برای خلاص شدن از دست آن، باید به فکر درمان عفونت و التهاب لثه باشید.

راه های پیشگیری از التهاب لثه

اگر هر روز بهداشت دهان را در اولویت قرار دهید، حفظ لثه‌های سالم و جلوگیری از عفونت می‌تواند آسان باشد. با مسواک زدن و نخ دندان زدن روزانه، علاوه بر پوسیدگی دندان و سایر مشکلات بهداشت دهان و دندان، می‌توانید خطر ابتلا به بیماری لثه و لثه‌های آلوده را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. یک روال کوشا را شروع کنید و به آن بچسبید و از این عادت‌های سالم بهره‌مند شوید.

• دو بار مسواک زدن در روز. دو بار در روز دندان‌های خود را با خمیردندان فلوراید دار سم‌زدایی کنید. این خمیردندان‌های ضد باکتری‌های به وجود آمده در اطراف لثه را به آرامی خنثی می‌کنند و منجر به لثه‌های سالم‌تر می‌شوند.
• روزانه دندان‌های خود را نخ بکشید. برای از بین بردن ذرات غذایی که باعث ایجاد پلاک می‌شوند، حتما از نخ دندان استفاده کنید و در نهایت با این کار می‌توانید از لثه‌های آلوده جلوگیری کنید.
• از دهان‌شویه ضد لثه استفاده کنید. همچنین ممکن است بخواهید از دهانشویه‌ای استفاده کنید که باکتری‌های پلاک را از بین می‌برد. انواع مختلفی در دسترس است و برخی از آنها بیش از یک فایده (مانند تقویت مینا، جلوگیری از ایجاد حفره یا سفید شدن) برای دهان سالم‌تر را در خود دارند.
• حداقل یک بار در سال برای یک نظافت حرفه‌ای به یک متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید و این باعث می‌شود تا رسوبات که نمی‌توانید در خانه از آن مراقبت کنید از بین برود. تجمع رسوبات می‌تواند منجر به ایجاد پلاک‌های بیشتر در اطراف رسوبات در مناطق تمیز و سخت شود که می تواند برای لثه‌های شما بد باشد.

از آنجا که پیشگیری بهترین راه برای جلوگیری از عفونت لثه است، مهم است که مراقبت از دندان و لثه در اولویت قرار گیرد. پیروی از این دستورالعمل‌های مهم به سالم نگه داشتن دندان‌ها و لثه‌ها و همچنین به جلوگیری از عفونت لثه کمک می‌کند.

کلام پایانی

عفونت لثه در ابتدای کار آن‌چنان خطرناک نیست؛ اما اگر به موقع به فکر درمان آن نباشید، ممکن است به التهاب لثه و در نهایت بیماری پریودنتیت تبدیل شود. به همین دلیل در این مقاله، به بررسی عوامل، نشانه‌ها و درمان عفونت لثه پرداختیم.

در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید حتما در بخش نظرات همین مقاله با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.

سوالات متداول