انواع عفونت زنانه + علائم، نحوه تشخیص و درمان عفونت زنان
ابتلا به انواع عفونت زنانه یکی از شایعترین دلایل مراجعه زنان به پزشک است. اصطلاح عفونت زنانه به بیماریهای مختلفی اشاره دارد که واژن و سایر اندامهای تناسلی را درگیر میکنند.
عفونتهای زنانه میتوانند در هر سنی اتفاق بیفتند، اما شیوع آنها در طول سالهای باروری بیشتر است. غالبا عفونتها با خارش، قرمزی، درد و ترشحات غیرطبیعی واژن همراه هستند و اگر به موقع درمان نشوند، زنان را دچار مشکلات جدی کرده و کیفیت زندگی آنها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهند.
در این مقاله از ایده آل مگ به تعدادی از رایجترین عفونتهای واژن و علائمشان اشاره کرده و نحوه درمان و راههای پیشگیری از بروز آنها را توضیح میدهیم. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
عفونت زنان (عفونت واژن) چیست؟
معمولا عفونتهای واژن در اثر رشد باکتریها، قارچها، انگلها یا ویروسها در داخل و اطراف واژن ایجاد میشوند. بعضی از این میکروارگانیسمها به طور طبیعی در واژن زندگی میکنند، اما اگر رشد آنها به دلایل مختلف (برای مثال به دلیل استفاده از دوش واژینال یا مصرف آنتی بیوتیک) از کنترل خارج شود، به عفونت مبتلا میشوید.
محصولات بهداشتی هم میتوانند به بروز عفونت منجر شوند. استفاده از صابون و محصولات شستشوی واژن، پوست حساس اطراف واژن را تحریک میکند که این امر علاوه بر خارش میتواند در بعضی از افراد احتمال ابتلا به انواع عفونت زنانه را افزایش دهد.
تعدادی از عفونتهای واژن هم از راه جنسی منتقل میشوند، به این معنی که اگر همسر شما به عفونت آلوده باشد و با او رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید، شما هم مبتلا میشوید.
مهمترین علائم عفونت زنانه
با توجه به اینکه انواع عفونت زنانه وجود دارد، علائم آنها میتواند کمی با هم متفاوت باشد؛ علاوه بر این، ممکن است بعضی از افراد به طور همزمان به چند نوع عفونت مبتلا باشند؛ به همین دلیل، گاهی اوقات تشخیص دقیق بیماری برای پزشکان باتجربه هم مشکل است.
با این حال، میتوان از موارد زیر به عنوان رایجترین علائم عفونت واژن نام برد:
- ترشحات غیرطبیعی واژن که ممکن است به رنگ خاکستری، سبز یا زرد باشند یا بوی ناخوشایندی داشته باشند
- احساس خارش یا درد در داخل یا اطراف واژن
- درد هنگام برقراری رابطه جنسی
- درد هنگام دفع ادرار
- درد در قسمت پایین شکم یا لگن
- خونریزی بین دو قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی
- وجود زگیل یا زخم در اطراف واژن
با این حال، هر گونه تغییر غیرطبیعی در ترشحات واژن که با علائم دیگر مثل درد و سوزش همراه باشد، میتواند از ابتلا به عفونت خبر دهد. اگر فکر میکنید به یکی از انواع عفونت زنانه مبتلا شدهاید، حتما در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
انواع عفونت زنانه
عفونت واژن دلایل زیادی دارد، به همین دلیل انواع مختلفی از این بیماری را میتوان در بین زنان مشاهده کرد. در ادامه، با بعضی از رایجترین عفونتهای زنان و دلایل بروز آنها آشنا میشویم.
واژینوز باکتریایی
واژینوز باکتریایی (BV) یکی از شایعترین انواع عفونت واژن است که در اثر رشد بیش از حد باکتریهایی که به طور طبیعی در واژن زندگی میکنند، ایجاد میشود.
حدود نیمی از افراد مبتلا به واژینوز باکتریایی هیچ علامتی ندارند؛ اما در صورت بروز علائم، معمولا ترشحات خاکستری یا سفید رنگ با بوی ماهی را تجربه میکنند.
واژینوز باکتریایی زمانی رخ میدهد که شرایط طبیعی واژن تغییر کند. معمولا تعداد باکتریهای مفید (لاکتوباسیل ها) از باکتریهای مضر (بیهوازی) بیشتر است؛ اما اگر تعداد باکتریهای بیهوازی افزایش یابد، تعادل طبیعی میکروارگانیسمها در واژن بر هم میخورد و شما به واژینوز باکتریایی مبتلا میشوید.
واژینوز باکتریایی یک عفونت مقاربتی (STI) نیست، اما فعالیت جنسی احتمال ابتلا به آن را افزایش میدهد. موارد دیگری که میتوانند در ابتلا به آن نقش داشته باشند عبارتند از:
- استفاده از محصولات بهداشتی واژن مانند دوش واژینال
- داشتن دستگاه ضدبارداری داخل رحمی مسی (IUD)
- سیگار کشیدن.
عوارض
ابتلا به واژینوز باکتریایی ممکن است به بروز مشکلات زیر منجر شود:
- زایمان زودرس: در زنان باردار، واژینوز باکتریایی با زایمان زودرس و تولد نوزاد کم وزن مرتبط است.
- عفونتهای مقاربتی: ابتلا به واژینوز باکتریایی زنان را مستعد ابتلا به عفونتهای مقاربتی مانند ویروس نقص ایمنی انسان (HIV)، ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)، کلامیدیا یا سوزاک میکند. اگر HIV دارید، واژینوز باکتریایی احتمال انتقال ویروس را به همسرتان افزایش میدهد.
- عفونت بعد از جراحی زنان: واژینوز باکتریایی زنانی را که عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) یا اتساع و کورتاژ (D&C) انجام میدهند، مستعد ابتلا به عفونت میکند.
- بیماری التهابی لگن (PID): گاهی اوقات، واژینوز باکتریایی باعث PID، عفونت رحم و لولههای رحم میشود که این امر میتواند خطر ناباروری را افزایش دهد.
کلامیدیا
بیماری دیگری که میتوان از آن به عنوان یکی از انواع عفونت زنانه نام برد، کلامیدیا است. کلامیدیا یک عفونت شایع مقاربتی است که از نوعی باکتری ناشی میشود.
این باکتری بیشتر از طریق رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی سرایت میکند؛ همچنین زنان باردار میتوانند در حین زایمان عفونت کلامیدیا را به فرزندان خود منتقل کنند.
بیماری کلامیدیا در بسیاری از افراد بدون علامت است، بنابراین ممکن است از ابتلای خود بیاطلاع باشید. در صورت بروز علائم، مشکلاتی مانند درد هنگام رابطه جنسی و دفع ادرار، افزایش ترشحات واژن و خونریزی بین دو قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی را تجربه میکنید.
کلامیدیا بیشتر زنان جوان را مبتلا میکند، اما میتواند در مردان و زنان و در تمام گروههای سنی رخ دهد. بیبند و باری جنسی، استفاده نکردن از کاندوم و سابقه عفونت مقاربتی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
عوارض
ابتلا به کلامیدیا با بروز مشکلات زیر مرتبط است:
- بیماری التهابی لگن: این بیماری که با تب و درد لگن همراه است، میتواند به تخمدانها، رحم، لولههای رحم و دهانه رحم آسیب بزند.
- عفونت نوزادان: عفونت کلامیدیا میتواند در حین زایمان از طریق کانال واژن به نوزاد منتقل شده و او را به ذاتالریه یا عفونت چشم مبتلا کند.
- بارداری خارج از رحم: این مشکل زمانی اتفاق میافتد که تخمک بارور شده در خارج از رحم (معمولا در لوله رحم) لانهگزینی و رشد میکند.
- ناباروری: عفونت کلامیدیا، حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشد، میتواند با ایجاد انسداد در لولههای رحم به ناباروری زنان منجر شود.
- آرتریت واکنشی: این بیماری یک نوع التهاب مفصل است که به دلیل وجود عفونت در سایر نقاط بدن رخ میدهد.
تبخال ناحیه تناسلی
از سایر انواع عفونت زنانه میتوان به تبخال ناحیه تناسلی اشاره کرد. این بیماری یک عفونت مقاربتی شایع است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد شده و معمولا از طریق تماس جنسی منتقل میشود.
HSV به سرعت در خارج از بدن از بین میرود، بنابراین انتقال عفونت از طریق تماس با اشیاء مورد استفاده فرد آلوده تقریبا غیرممکن است.
تبخال میتواند باعث درد، خارش و زخم در ناحیه تناسلی شود، اما گاهی اوقات هیچ علامتی ندارد. اگر به این ویروس آلوده باشید، حتی در صورت نداشتن زخم قابل مشاهده، میتوانید آن را به دیگری منتقل کنید.
عوارض
عوارض مرتبط با تبخال ناحیه تناسلی عبارتند از:
- سایر عفونتهای مقاربتی: وجود زخمهای تناسلی خطر انتقال عفونتهای مقاربتی یا ابتلا به آنها را افزایش میدهد.
- عفونت نوزادان: نوزادانی که از مادران مبتلا به تبخال ناحیه تناسلی به دنیا میآیند ممکن است در حین زایمان در معرض ویروس قرار بگیرند که این امر میتواند به آسیب مغزی، نابینایی یا مرگ نوزاد منجر شود.
- مشکلات مثانه: در بعضی موارد، زخمهای مرتبط با تبخال تناسلی باعث ایجاد التهاب در اطراف لولهای میشوند که ادرار را از مثانه به بیرون از بدن منتقل میکند.
- مننژیت: در موارد نادر، ویروس هرپس سیمپلکس باعث التهاب غشاهای اطراف مغز و نخاع میشود.
زگیل ناحیه تناسلی
زگیل تناسلی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد شده و معمولا از طریق تماس جنسی منتقل میشود.
زگیلها به صورت تودههای کوچک روی دهانه رحم، واژن یا مقعد ظاهر میشوند و ممکن است باعث درد، خارش یا خونریزی شوند. گاهی اوقات، زگیلها به قدری کوچک هستند که با چشم دیده نمیشوند.
عوارض
HPV به عنوان یکی از رایجترین انواع عفونت زنانه میتواند به بروز عوارض زیر منجر شود:
- سرطان: سرطان دهانه رحم ارتباط نزدیکی با عفونت HPV دارد. انواع خاصی از HPV هم میتوانند احتمال ابتلا به سرطانهای مقعد، دهان و گلو را افزایش دهند.
- مشکلات دوران بارداری: به ندرت در دوران بارداری، زگیل میتواند بزرگ شده و دفع ادرار را دشوار کند؛ همچنین ممکن است در هنگام زایمان مانع کشش بافت واژینال شود یا خونریزی کند.
به ندرت، در گلوی نوزاد متولد شده از مادر مبتلا به عفونت، زگیل ایجاد میشود. در این صورت ممکن است برای جلوگیری از مسدود شدن راه هوایی، نوزاد به جراحی نیاز داشته باشد.
سوزاک
سوزاک یک بیماری مقاربتی است که توسط باکتری نایسریا گونوره آ (Neisseria gonorrhoeae) ایجاد میشود. معمولا سوزاک در طول رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی از فردی به فرد دیگر سرایت میکند، اما در زمان زایمان هم احتمال انتقال آن از مادر به نوزاد وجود دارد.
ممکن است سوزاک هیچ علامتی نداشته باشد، در غیر این صورت، علائم ظرف 10 روز پس از آلوده شدن ظاهر میشوند. علائم و نشانههای عفونت سوزاک در زنان عبارتند از: افزایش ترشحات واژن، احساس درد هنگام ادرار کردن، درد زیر شکم و خونریزی بین دو پریود.
عوارض
درمان نکردن سوزاک به بروز عوارض زیر منجر میشود:
- ناباروری: سوزاک میتواند به رحم و لولههای رحم گسترش یابد و باعث بیماری التهابی لگن شود. بیماری التهابی لگن با ایجاد جای زخم در لولههای رحم خطر ناباروری و عوارض مرتبط با بارداری را افزایش میدهد.
- سرایت عفونت به مفاصل و سایر نقاط بدن: باکتریای که باعث سوزاک میشود میتواند از طریق جریان خون سایر قسمتهای بدن از جمله مفاصل را آلوده کند که نتیجه آن بروز تب، بثورات پوستی، زخمهای پوستی و درد، تورم و سفتی مفاصل است.
- افزایش خطر ابتلا به HIV و ایدز: سوزاک آسیبپذیری شما را در برابر ویروس HIV که به ایدز منجر میشود، افزایش میدهد. افرادی که هم سوزاک و هم HIV دارند، هر دو بیماری را با سهولت بیشتری به همسر خود منتقل میکنند.
- عوارض دوران نوزادی: اگر مادر در زمان زایمان مبتلا به سوزاک باشد، ممکن است نوزاد دچار نابینایی شود یا روی پوست سرش زخم ایجاد شود.
برفک واژن
برفک واژن بیماری دیگری است که میتوان آن را در لیست انواع عفونت زنانه قرار داد. برفک واژن که به آن کاندیدیازیس واژن هم میگویند، یک عفونت مخمری یا قارچی است که باعث خارش، درد و سوزش شدید واژن و بافتهای اطراف دهانه واژن میشود.
قارچ کاندیدا آلبیکنس علت بیشتر عفونتهای مخمری واژن است. واژن به طور طبیعی حاوی ترکیب متعادلی از مخمر و باکتری است، اما این تعادل میتواند از بین برود. رشد بیش از حد کاندیدا یا نفوذ قارچ به لایههای سلولی عمیقتر واژن باعث بروز علائم و نشانههای عفونت قارچی میشود.
از هر چهار زن سه نفر در مقطعی از زندگی خود برفک واژن را تجربه میکنند. این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولا زنانی را که در دهه 20 و 30 زندگی بهسر میبرند، درگیر میکند.
بعضی عوامل میتوانند احتمال ابتلا به برفک واژن را افزایش دهند از جمله: بارداری، دیابت کنترل نشده، مصرف آنتی بیوتیک، استفاده از صابون یا سایر محصولات بهداشتی در اطراف ناحیه تناسلی و پوشیدن لباسهای تنگ.
عوارض
مهمترین عوارض برفک واژن عبارتند از:
- عفونتهای مکرر: تحقیقات نشان میدهد که تقریبا یک چهارم افرادی که به یک نوع عفونت قارچی مبتلا هستند، در طی یک سال دچار یک عفونت دیگر میشوند.
- عوارض بارداری: گاهی اوقات، عفونت قارچی واژن احتمال زایمان زودرس و سایر مشکلات مرتبط با بارداری را افزایش میدهد.
تریکوموناس
تریکومونیازیس نوعی بیماری مقاربتی است که توسط یک انگل به نام تریکوموناس واژینالیس (Trichomonas vaginalis) ایجاد میشود.
بیش از نیمی از افراد مبتلا به تریکوموناس هیچ علامتی ندارند، اما مابقی بیماران علائمی مانند ترشحات بدبوی واژن، قرمزی، سوزش و خارش ناحیه تناسلی و احساس درد هنگام ادرار کردن یا برقراری رابطه جنسی را تجربه میکنند.
عوارض
تریکوموناس احتمال بروز مشکلات زیر را افزایش میدهد:
- زایمان زودرس
- تولد نوزاد کم وزن
- انتقال عفونت به نوزاد در زمان زایمان
- افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم
ابتلا به تریکوموناس باعث تحریک ناحیه تناسلی میشود که این امر ممکن است ورود سایر عفونتهای مقاربتی را به بدن یا انتقال آنها را به دیگران آسانتر کند؛ همچنین به نظر میرسد که تریکوموناس میتواند احتمال ابتلا به HIV را افزایش دهد.
تشخیص و درمان عفونت زنانه
پزشک برای تشخیص عفونت واژن علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. گاهی اوقات، همین سوالات میتواند برای تشخیص بیماری کافی باشد، اما در بعضی موارد به بررسیهای بیشتری نیاز است.
روشهای آزمایشگاهی هم میتوانند به تشخیص انواع عفونت واژن کمک کنند. در این روش، پزشک نمونهای از ترشحات یا سلولهای واژن را با استفاده از سوآب گرفته و به آزمایشگاه میفرستد یا آزمایش ادرار و آزمایش خون را توصیه میکند.
درمان عفونت واژن به علت بروز آن بستگی دارد و معمولا به صورت زیر انجام میشود:
درمان واژینوز باکتریایی
برای این نوع عفونت ممکن است پزشک قرص خوراکی مترونیدازول یا ژل موضعی مترونیدازول را تجویز کند. سایر درمانها عبارتند از: کرم کلیندامایسین، شیاف واژینال کلیندامایسین یا قرصهای خوراکی کلیندامایسین، تینیدازول و سکنیدازول.
درمان کلامیدیا
کلامیدیا با آنتی بیوتیک درمان می شود. ممکن است به یک دوز آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید یا لازم باشد دارو را روزانه یا چند بار در روز به مدت 5 تا 10 روز مصرف کنید. همسر شما هم حتی اگر هیچ علامتی ندارد باید تحت درمان قرار بگیرد.
در بیشتر موارد، عفونت در عرض یک تا دو هفته برطرف میشود. در این مدت از رابطه جنسی خودداری کنید.
درمان تبخال ناحیه تناسلی
برای درمان تبخال ناحیه تناسلی داروهای ضدویروس مثل آسیکلوویر و والاسیکلوویر تجویز میشوند. این داروها به بهبود سریعتر زخم کمک میکنند، شدت علائم را کاهش میدهند و احتمال انتقال ویروس را به دیگری به حداقل میرسانند.
اگرچه با مصرف دارو تاولها بهبود مییابند، اما نمیتوانید از شر خود ویروس خلاص شوید؛ چراکه ویروس در بدن به صورت نهفته باقی میماند و میتواند چند بار در سال دوباره فعال شود.
درمان زگیل ناحیه تناسلی
اگر زگیل باعث ناراحتی شما نمیشود، به درمان ندارید؛ اما اگر احساس خارش، سوزش و درد میکنید یا نگران سرایت عفونت هستید، پزشک میتواند با دارو یا جراحی آن را از بین ببرد. داروهای موضعی مثل ایمیکیمود، پودوفیلین و پودوفیلوکس به درمان زگیل تناسلی کمک میکنند.
درمان سوزاک
بزرگسالان مبتلا به سوزاک با آنتی بیوتیک درمان میشوند. با توجه به ظهور سویههای مقام به داروی نایسریا گونوره آ، پیشنهاد میشود که سوزاک بدون عارضه با آنتیبیوتیک تزریقی سفتریاکسون و آزیترومایسین خوراکی درمان شود.
اگر به سفتریاکسون حساسیت داشته باشید، ممکن است به شما جمی فلوکساسین خوراکی یا جنتامایسین تزریقی و آزیترومایسین خوراکی داده شود.
نوزادانی که از مادران مبتلا به سوزاک متولد میشوند و به این عفونت مبتلا هستند، میتوانند با آنتی بیوتیک درمان شوند.
درمان برفک واژن
معمولا عفونتهای قارچی با یک کرم یا شیاف ضدقارچ بدون نسخه مانند میکونازول، کلوتریمازول، بوتوکونازول یا تیوکونازول درمان میشوند. گاهی اوقات هم لازم است تحت نظر پزشک از داروهای ضدقارچ خوراکی مانند فلوکونازول استفاده کنید.
استفاده از داروهای بدون نسخه راحتتر و ارزانتر است؛ اما ممکن است به چیزی غیر از عفونت قارچی مبتلا باشید و استفاده نادرست از این داروها درمان مناسب را به تاخیر بیندازد.
درمان تریکوموناس
پزشکان برای درمان تریکوموناس که یکی از مهمترین انواع عفونت زنانه است، قرص مترونیدازول یا تینیدازول را تجویز میکنند.
چگونه از ابتلا به عفونت زنانه پیشگیری کنیم؟
اقدامات زیر احتمال ابتلا به انواع عفونت زنانه را کاهش میدهند:
- بعد از شنا یا ورزش به سرعت لباسهای خود را عوض کنید. محیط گرم و مرطوب برای رشد مخمرها و باکتریها ایدهآل است.
- از پوشیدن لباسهایی که گرما و رطوبت را نگه میدارند، خودداری کنید. پوشیدن لباس زیر با الیاف مصنوعی و شلوار تنگ میتواند به عفونت قارچی منجر شود؛ از اینرو، بهتر است از لباسهای گشاد و نخی استفاده کنید.
- ماست و پروبیوتیکهای حاوی لاکتوباسیلوس را امتحان کنید. شواهد علمی نشان میدهد که ماست و پروبیوتیکهای حاوی لاکتوباسیلوس میتوانند خطر ابتلا به انواع عفونت زنانه را کاهش دهند. بعضی از کارشناسان هم توصیه میکنند که برای جلوگیری از رشد مخمر، مصرف غذاهای شیرین را محدود کنید.
- از تمیز کردن واژن با صابونها یا اسپریهای بسیار معطر خودداری کنید. این نوع محصولات واژن را تحریک کرده و باعث بدتر شدن انواع عفونتهای زنان میشوند.
- از دوش واژینال استفاده نکنید. دوش واژینال میتواند تعادل باکتریهای طبیعی واژن را بر هم زده و به عفونت منجر شود.
- از کاندوم استفاده کنید. استفاده از کاندوم به جلوگیری از انتقال بیماریها کمک میکند.
- از نظر ابتلا به عفونتهای مقاربتی بررسی شوید. قبل از داشتن رابطه جنسی، هم شما و هم همسرتان باید آزمایش دهید و نتایج آن را با یکدیگر به اشتراک بگذارید.
- با پزشک در مورد فواید مصرف هورمونها مشورت کنید. اگر به دوران یائسگی نزدیک میشوید، تخمدانهای خود را برداشتهاید یا سطح هورمون استروژن شما پایین است، با پزشک خود در مورد مزایای استفاده از قرصها یا کرمهای هورمونی واژینال برای حفظ سلامت واژن صحبت کنید.
- واکسن بزنید. تزریق واکسن HPV در دوران نوجوانی از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری میکند.
- به طور منظم برای غربالگری به پزشک مراجعه کنید. مراجعه منظم به پزشک برای معاینه و انجام غربالگری میتواند به پیشگیری از انواع عفونت زنانه کمک کند.
کلام پایانی
عفونت واژن یکی از مشکلاتی است که اغلب زنان در مقطعی از زندگی خود به آن دچار میشوند. از صحبت کردن با پزشک در مورد علائمی مانند سوزش و خارش واژن یا احساس درد هنگام رابطه جنسی خجالت نکشید. اگر عفونت واژن به موقع تشخیص داده شود قابل درمان است، اما بیتوجهی به علائم آن میتواند به مشکلات جدی مانند ناباروری منجر شود.
در این مقاله سعی کردیم انواع عفونت زنانه را بررسی کرده و شما را با علائم و نحوه درمان آنها آشنا کنیم. اگر به این نوع عفونتها مبتلا هستید یا در گذشته علائم آنها را داشتهاید، میتوانید تجربههای خود را با ما و سایر خوانندگان ایده آل مگ به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
اصطلاح واژینیت مشکلات مختلفی را توصیف میکند که باعث عفونت یا التهاب واژن میشوند. این بیماری میتواند توسط باکتریها، مخمرها یا ویروسها و همچنین به علت استفاده از کرمها و اسپریها در ناحیه تناسلی ایجاد شود. در بعضی موارد هم خشکی واژن و کمبود هورمون استروژن باعث واژینیت میشود.
انواع عفونت های زنان را میتوان با علائمی مانند افزایش ترشحات واژن، قرمزی و سوزش واژن، احساس درد هنگام دفع ادرار یا برقراری رابطه جنسی و درد شکم و لگن تشخیص داد.
رابطه جنسی محافظت نشده، زیادهروی در مصرف آنتی بیوتیک، دیابت کنترل نشده، تضعیف سیستم ایمنی، استفاده از دوش واژینال و سیگار کشیدن احتمال ابتلا به عفونت زنان را افزایش میدهد.