علائم پرکاری تیروئید در کودکان چیست و چگونه درمان میشود؟
در نوزادان، پرکاری تیروئید نادر است، اما به طور بالقوه کشنده است. پرکاری تیروئید در کودکان در جنین زنان مبتلا به بیماری Graves فعلی یا قبلی ایجاد میشود. در بیماری گریوز، بیماران دارای آنتیبادی علیه گیرنده تیروتروپین تیروئید (TSH) هستند و این آنتیبادیها با اتصال به گیرندههای TSH در غده تیروئید، تولید تیروتروپین را بیش از حد تحریک میکنند. این آنتیبادیها از جفت عبور کرده و باعث اختلال عملکرد تیروئید در جنین میشوند (بیماری گریوز داخل رحمی)، که میتواند منجر به مرگ جنین یا زایمان زودرس شود. از آنجا که نوزادان پس از تولد، آنتیبادیها را پاک میکنند، بیماری Graves در نوزادان معمولا گذرا است. در این مقاله از ایدهآل مگ با ما همراه باشید تا در رابطه با علائم پرکاری تیروئید در کودکان بخوانید.
تیروئید چیست و چه زمانی پرکار میشود؟
تیروئید یک غده کوچک است که در زیر پوست و عضلات قرار دارد و میتوان آن را در قسمت جلویی و تحتانی گردن پیدا کرد. این غده به دور لوله تنفسی میپیچد (نزدیک مهمترین اعصاب صدا) و دارای رنگ قرمز مایل به قهوهای است. تیروئید دو لوب – نیمههای چپ و راست- دارد و شبیه بالهای یک پروانه است.
غده تیروئید در قسمت قدامی و فوقانی نای قرار دارد و هورمونهایی ترشح میکند که بر متابولیسم و رشد افراد تأثیر میگذارد. این هورمونها سرعت متابولیسم بدن را کنترل میکنند و در تنظیم اعمال حیاتی مثل ضربان قلب و دمای بدن نقش دارند. اگر تیروئید کار نکند و بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، بیماری به نام پرکاری تیروئید ایجاد میشود و این عملکردها تسریع می شوند.
علیرغم اندازه کوچک، در واقع یک غده بسیار مهم برای بدن ما است، زیرا وظیفه تولید و آزادسازی هورمونهای مختلف تیروئید، T3 یا ترییدیدیرونین و T4 یا تیروکسین را دارد که در تنظیم متابولیسم، رشد و حفظ بیشتر عملکردهای بدن نقش دارد.
تیروئید چه زمانی پرکار میشود؟
اگرچه بیماری های مختلف میتوانند روی آن تأثیر بگذارند، اما هنگامی که غده بیش فعال میشود و مقدار زیادی هورمون تیروئید را در جریان خون آزاد میکند، به عنوان پرکاری تیروئید شناخته میشود. که سرانجام، به این معنی است که بدن بسیار سریعتر از آنچه که باید، انرژی مصرف میکند و فعالیت شیمیایی – مانند مورد متابولیسم – در سلولها بیش از حد تسریع میشود.
در کودکان و نوجوانان، بیماری گریوز علت اصلی پرکاری تیروئید در بیش از 90٪ موارد است. علل کمتر شایع شامل گرههای سمی با عملکرد مستقل، پرکاری تیروئید گذرا در مرحله اولیه تیروئیدیت هاشیموتو، به دنبال آن کمکاری تیروئید نهایی (هاشیتوکسیکوز) یا اثرات جانبی دارویی (به عنوان مثال، پرکاری تیروئید ناشی از آمیودارون) است. گاهی اوقات، پرکاری تیروئید گذرا میتواند ناشی از عفونتها باشد، از جمله عفونتهای باکتریایی (تیروئیدیت حاد) و ویروسی (تیروئیدیت تحت حاد). عوامل مستعد کننده تیروئیدیت حاد در کودکان شامل ناهنجاریهای مادرزادی (به عنوان مثال، فیستول سینوسی پیریفورمیس مداوم) و وضعیت نقص ایمنی است.
آیا کودکان هم به پرکاری تیروئید مبتلا میشوند؟
پرکاری تیروئید میتواند در طول رشد جنین یا رشد کودک، نوزاد و نوجوان رخ دهد که دلایل و عواقب مختلفی برای هر لحظه دارد. پرکاری تیروئید در کودکان نادر است، اما بدون درمان میتواند عواقب جدی داشته باشد. این معمولا در جنین زنانی اتفاق میافتد که به بیماری گریوز (بیماری که در آن آنتیبادیهای غیر طبیعی در بدن باعث تحریک غده تیروئید برای تولید بیش از حد هورمون تیروئید میشود) مبتلا شدهاند و یا از آن رنج میبرند. این آنتیبادیها میتوانند از جفت عبور کرده و غده تیروئید را در جنین تحریک کنند که این امر میتواند منجر به تولد زودرس یا حتی مرگ شود. از آنجا که نوزادان پس از تولد دیگر در معرض آنتیبادیهای مادر قرار نمیگیرند، بیماری گریوز در نوزاد (بیماری گریوز نوزادی) معمولا موقتی است و مدت آن متفاوت است.
تقریبا تمام موارد پرکاری تیروئید که در کودکان و نوجوانان تشخیص داده میشود ، ناشی از بیماری گریوز است. اگرچه درست است که، در میان کودکان، پرکاری تیروئید تمایل دارد بیشتر در بزرگسالان تشخیص داده شود. دلایل مرتبط دیگری نیز وجود دارد مانند: تیروئیدیت (التهاب تیروئید)، گرههای تیروئید، درمان تیروئید کم کار (مصرف زیاد ید و مصرف بیش از حد دارو با هورمون مصنوعی تیروئید). اگرچه آنها در واقع علل نادر هستند.
پرکاری تیروئید در کودکان
وقتی پرکاری تیروئید وجود دارد، به این معنی است که غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید میکند. به این ترتیب، هنگامی که کودک یا فردی با این وضعیت تشخیص داده میشود، به این معنی است که غده بیش از حد فعال شده و متابولیسم بدن را به سطوح ناسالم میرساند. در نهایت، تیروئید مقدار بیشتری هورمون تیروئید تولید میکند، بسیار بیشتر از آنچه بدن در واقع به آن نیاز دارد. عواملی وجود دارد که خطر ابتلا به پرکاری تیروئید در کودک را افزایش میدهد. در این میان، میتوان به داشتن سابقه خانوادگی پرکاری تیروئید یا داشتن بیماریهایی مانند دیابت نوع 1 یا بیماری سلیاک اشاره کرد.
پرکاری تیروئید در کودکان دلایل زیادی دارد. در این میان، به دلیل دریافت ید اضافی، به دلیل وضعیت استرس ناگهانی عاطفی، به دلیل التهاب تیروئید یا به طور معمول، به دلیل مشکلی در سیستم ایمنی بدن، که باعث میشود غده تیروئید بیش از حد هورمونهای تیروئید تولید کند. حقیقت این است که پرکاری تیروئید در کودکان خیلی مکرر نیست. موارد بسیار کمی قبل از پنج سالگی اتفاق میافتد. بروز آن پس از 11 سال افزایش مییابد. همچنین بیماری است که عمدتا به دختران حمله می کند.
از آنجا که یکی از عملکردهای اصلی هورمونهای تیروئید کمک به کنترل متابولیسم است (به عنوان مثال، سرعت انجام فرآیندهای مختلف مانند ضربان قلب در بدن)، وقتی بدن بیش از حد داشته باشد، میتواند باعث تسریع در این فرآیندها شود و علائم متفاوتی را در هنگام پرکاری تیروئید ایجاد میکند، مانند کاهش بیدلیل وزن.
علائم پرکاری تیروئید در کودکان چیست؟
در نوزادان، علائم و نشانههای پرکاری تیروئید تحریکپذیری، مشکلات تغذیهای، فشار خون بالا، تاکی کاردی، اگزوفتالموس، گواتر و میکروسفالی است. دیگر یافتههای اولیه تاخیر در رشد، استفراغ و اسهال است. نوزادان مبتلا تقریبا طی 6 ماه بهبود مییابند. و شدت علائم نیز بسته به اینکه مادر از داروهای ضد تیروئید استفاده میکند متفاوت است. اگر مادر دارو مصرف نمیکند، نوزادان در بدو تولد دچار پرکاری تیروئید میشوند. اگر مادر دارو مصرف کند، تا زمانی که داروها در حدود 3 تا 7 روز متابولیزه نشوند، کودکان نمیتوانند دچار پرکاری تیروئید شوند. بیش از 95٪ کودکان متولد شده از مادران مبتلا به بیماری گریوز در اولین ماه زندگی علائمی دارند و بندرت، این علائم به ماه دوم موکول میشود.
علائم پرکاری تیروئید در کودکان را میتوان در جنین از همان سه ماهه دوم تشخیص داد. اگر پرکاری تیروئید جنین تا دوره نوزادی تشخیص داده نشود، نوزاد میتواند به شدت تحت تأثیر قرار گیرد. علائم احتمالی آن عبارتند از جمجمه (جوش خوردگی زودرس بخیههای جمجمه)، اختلال در هوش، نارسایی رشد و کوتاهی قد. میزان مرگ و میر میتواند به 10-15٪ برسد.
بیماری گریوز و پرکاری تیروئید در کودکان
در کودکان و نوجوانان، علائم بیماری گریوز اکتسابی میتواند شامل مشکلات خواب، بیش فعالی، ناتوانی عاطفی، کاهش چشمگیر تمرکز و عملکرد مدرسه، عدم تحمل گرما، تعریق، خستگی، کاهش وزن، افزایش تکرر حرکات روده، لرزش و تپش قلب است. علائم پرکاری تیروئید در جوانان و بزرگسالان در این نوع بیماری نسبت به کودکان شایبع تر است. علائم شامل گواتر منتشر، تاکی کاردی و فشار خون بالا است. بیماری گریوز در حداکثر یک سوم کودکان رخ میدهد. اگرچه گریوز در کورکان کمتر از بزرگسالان است، کودکان ممکن است دچار لاغوفتالموس یا چشمهای قرمز یا برجسته شوند. کودکان و نوجوانان ممکن است دارای اختلالات رشد، از جمله رشد سریع باشند. با این حال، بلوغ اغلب به تأخیر میافتد.
تیروئیدیت حاد ممکن است با شروع ناگهانی علائم پرکاری تیروئید در کودکان، حساسیت به غده تیروئید و تب ظاهر شود. حدود 10٪ بیماران مبتلا به تیروئیدیت حاد به پرکاری تیروئید مبتلا هستند. بسیاری از آنها دارای لکوسیتوز با شیفت چپ هستند. در تیروئیدیت حاد این علائم وجود دارد اما شدت آن کمتر است و ممکن است یک بیماری ویروسی پیش از آن داشته باشد. تب میتواند چندین هفته طول بکشد.
طوفان تیروئید در کودکان
طوفان تیروئید، یک عارضه نادر و جدی در کودکان مبتلا به پرکاری تیروئید، میتواند با تاکی کاردی شدید، هیپرترمی، فشار خون بالا، نارسایی احتقانی قلب و هذیان همراه با پیشرفت به کما و مرگ آشکار شود.
علائم پرکاری تیروئید در کودکان بسته به مرحلهای که کودک در آن قرار دارد، متفاوت است و علائم پرکاری تیروئید در نوزادان شامل موارد زیر است:
- ضربان قلب سریع
- گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید)
- تحریکپذیری
- چشمهای برآمده.
- افزایش ضعیف وزن
علائم پرکاری تیروئید در کودکان و نوجوانان
- تحریکپذیری، اضطراب یا عصبی بودن.
- کاهش وزن ضعیف، یا کاهش وزن.
- افزایش انرژی (یا بیشفعالی).
- لرزش دستها
- ضربان قلب سریع
- فشار خون بالا
- چشمهای برآمده.
- بزرگ شدن غده تیروئید.
- اسهال
علائم پرکاری تیروئید در نوزاد تازه متولد شده
چگونه میتوان فهمید که کودک من دچار پرکاری تیروئید است؟ اینها برخی از علائمی است که ممکن است شما را مشکوک کند:
- خستگی
- تمرکز مشکل است
- سوزش چشم
- گواتر (در بعضی موارد)
- عصبی بودن، بیقراری، لرزش
- افزایش اشتها
- حرکات مکرر روده (از جمله اسهال)
همچنین ممکن است کاهش ناگهانی وزن و افزایش تعریق و احساس گرما وجود داشته باشد.
پرکاری تیروئید در کودکان چه عوارضی دارد؟
طوفان تیروئید یک عارضه نادر و شدید پرکاری تیروئید و یک اورژانس تهدید کننده زندگی است. در طوفان تیروئید، غده تیروئید به طور ناگهانی و فوقالعاده فعال میشود. تمام عملکردهای بدن به میزان بالایی خطرناکی تسریع میشوند. علائم در کودکان مبتلا شامل ضربان قلب بسیار سریع، دمای بدن بالا، فشار خون بالا، نارسایی قلب و تغییر در وضعیت روانی است. این اختلال میتواند منجر به کما و مرگ شود.
چگونه تیروئید پرکار کودکان تشخیص داده میشود؟
در اولین ویزیت، متخصص غدد که وظیفه تجزیه و تحلیل سابقه پزشکی کودک و علاوه بر این، انجام معاینه فیزیکی کودک را بر عهده خواهد داشت، به تشخیص تیروئید پرکار خواهد پرداخت. بعدا، برای تعیین میزان هورمون تحریک کننده تیروئید در جریان خون ممکن است به آزمایش خون نیاز داشته باشید. این آزمایش بسیار مفید است، زیرا میتواند حتی وجود پرکاری تیروئید خفیف را تشخیص دهد. گاهی ممکن است نیاز به انجام آزمایشهای دیگر مانند اندازهگیری سطح T4 (تیروکسین) یا T3 (تری یدوتیرونین) یا جستجوی آنتیبادی معروف به ایمونوگلوبولین تحریک کننده تیروئید باشد.
تشخیص تیروئید پرکار در نوزادان
در نوزادان، اگر مادر مبتلا به بیماری گریوز فعال بوده یا سابقه بیماری گریوز و تیترهای بالای آنتیبادیهای تحریککننده علیه گیرنده TSH داشته باشد، تشخیص پرکاری تیروئید مشکوک است. و با تعیین سطح سرمی T4 ، T4 آزاد ، T3 و TSH تأیید میشود. برای تأیید بیماری گریوز میتوان از آنتیبادیهای TSI و TRAb استفاده کرد. TSI فقط آنتیبادیهای محرک را اندازهگیری میکند، در حالی که TRAb هم آنتیبادیهای محرک و هم مسدودکنندههای گیرنده TSH را اندازهگیری میکند.
از TRA میتوان به جای TSI استفاده کرد زیرا آزمایشهای جدید برای تشخیص پرکاری تیروئید بسیار حساس هستند و زمان پاسخ سریعتری برای نتیجه دارند. از آنجا که علائم پرکاری تیروئید در کودکان میتواند غیر اختصاصی باشد، نوزادان تازه متولد شده مادران مبتلا به بیماری گریوز در معرض پرکاری تیروئید هستند و باید با اندازهگیری سطح T4 و TSH آزاد در 3 تا 5 روزگی و دوباره در 10 تا 14 روز در صورت عدم مشاهده ناهنجاریهای بیوشیمیایی، باید نوزادان تا 2 تا 3 ماه از نظر بالینی کنترل شوند تا موارد معدودی را با تأخیر در معرض شناسایی قرار دهند.
تشخیص تیروئید پرکار در کودکان بزرگتر
در كودكان بزرگتر و نوجوانان، تشخيص مشابه بزرگسالان است و همچنين شامل تستهاي عملكرد تيروئيد است. اندازهگیری T3 ضروری است زیرا در اوایل بیماری گریوز، T3 میتواند قبل از افزایش سطح T4 افزایش یابد. بسیاری از پزشکان سونوگرافی تیروئید را در کودکان بزرگتر مبتلا به پرکاری تیروئید و عدم تقارن غده تیروئید، آنتی بادی های TSI / TRAb منفی یا گره قابل لمس انجام میدهند. سونوگرافی یا CT همچنین میتواند به تعیین محل آبسه یا شناسایی ناهنجاری مادرزادی کمک کند. اگر گرهای تأیید شود، بیوپسی آسپیراسیون با سوزن و همچنین اسکن رادیونوکلئید باید در نظر گرفته شود. نمونهبرداری همچنین میتواند به تمایز تیروئیدیت حاد از و کمک به ایجاد حساسیتهای باکتریایی برای پوشش کافی آنتیبیوتیکی کمک کند.
درمان پرکاری تیروئید در کودکان چگونه انجام میشود؟
در نوزادان، پرکاری تیروئید هنگامی اتفاق میافتد که آنتیبادی محرک تیروئید از جفت مادری که به بیماری گریوز مبتلا است یا آن را داشته باشد، عبور کند. در این حالت، این نوعی پرکاری تیروئید گذرا است، که فقط برای چند ماه نیاز به دارو دارد، بنابراین یک بیماری بسیار قابل درمان است.
با این حال، درمان پزشکی بسته به سن کودک، و وجود یا عدم وجود سایر شرایط پزشکی یا بیماریها متفاوت است. بنابراین پرکاری تیروئید به روشهای مختلف قابل درمان است. به عنوان مثال میتوان داروی ضد تیروئید تجویز کرد که این داروها به صورت مداوم و روزانه مصرف میشوند. تیروئیدکتومی جراحیای است که در آن تمام یا بخشی از غده تیروئید برداشته میشود. یا فرسایش یدید رادیواکتیو که روشی است که تیروئید را از تولید بیش از حد هورمون تیروئید متوقف میکند.
به طور کلی، درمان پزشکی با تجویز داروی ضد تیروئید آغاز میشود که قادر است سرعت تولید هورمون تیروئید را کاهش دهد. این دارو میتواند یک یا دو بار در روز مصرف شود و سطح هورمونها معمولا طی چند هفته یا چند ماه به حالت طبیعی برمیگردد، اگرچه میانگین زمان در واقع بین یک تا دو سال است.
سه گزینه درمان پرکاری تیروئید در کودکان
داروی ضد تیروئید
به نام متیمازول برای کاهش سطح هورمون تیروئید تجویز میشود. همچنین ممکن است از دارویی به نام مسدود کننده بتا استفاده شود تا علائم کودک شما را کاهش داده شود تا زمانی که سطح تیروئید وی به حد طبیعی نزدیک شود. داروی ضد تیروئید معمولا حداقل برای دو سال مصرف میشود. برخی از کودکان ممکن است بهبودی پیدا کنند و بتوانند به درمان خود پایان دهند. بهبودی زمانی است که دیگر هیچ علامتی از پرکاری تیروئید مشاهده نشود. سایر کودکان به درمان مداوم نیاز خواهند داشت. کسانی که درمان را متوقف میکنند باید تحت نظر قرار گیرند، زیرا پرکاری تیروئید در 75٪ از کودکان قابل بازگشت است. عوارض جانبی احتمالی داروی ضد تیروئید وجود دارد که شامل بثورات پوستی، درد مفاصل و عضلات، مشکلات کبدی و تعداد گلبولهای سفید خون پایین است. هر مشکلی باید توسط پزشک بررسی شود.
درمان ید رادیواکتیو
راهی برای درمان دائمی پرکاری تیروئید است. برای این روش درمانی، کودک شما ید رادیواکتیو را میبلعد. این بیخطر است زیرا غده تیروئید آنها آن را جذب میکند. این امر باعث میشود که غده تیروئید آنها با گذشت زمان کوچک شود و تولید هورمون آن کاهش یابد. ید رادیواکتیو به هیچ یک از بافتهای بدن آسیب نمیرساند. پس از آن ممکن است کودک شما نیاز به مصرف دارو برای جایگزینی برخی از هورمونهای تیروئید خود و جلوگیری از علائم کم کاری تیروئید داشته باشد. کمکاری تیروئید هنگامی اتفاق میافتد که سطح تیروئید بسیار پایین باشد، اما کنترل آن یک وضعیت ایمن و آسان است. برای خانوادههایی که به دنبال درمان پرکاری تیروئید دائمی هستند، درمان ید رادیواکتیو انتخاب خوبی است. گاهی اوقات باید بیش از یک بار درمان را انجام داد، و این میتواند مشکلات چشم را در بیماری گریوز بدتر کند.
جراحی
گزینه دیگری برای درمان پرکاری تیروئید دائمی است. بسته به نیاز کودک، می توان برای از بین بردن بخشی یا کل غده تیروئید از آن استفاده شود. به این جراحی تیروئیدکتومی گفته میشود. پس از جراحی، ممکن است کودک شما نیاز به مصرف دارو برای جایگزینی هورمون های تیروئید خود داشته باشد.
سوالات متداول
پرکاری تیروئید در نوجوانان بیشتر از کودکان خردسال و همچنین در دختران بیشتر از پسران است. برخی از عوامل خطر ابتلا به این بیماری عبارتند از:
سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری یا گرههای تیروئید
سابقه شخصی یا خانوادگی بیماریهای خود ایمنی
ضربه به غده تیروئید
برای نوزادان تازه متولد شده: مادری با سابقه بیماری گریوز
پس از شروع درمان پرکاری تیروئید در کودکان، پزشک به صورت دورهای میزان هورمونهای تیروئیدی و رشد کودک را بررسی میکند. بسته به وضعیت کودک و میزان پاسخ به درمانها این معاینات دورهای ممکن است هر سه تا یک ماه تکرار شود.
TSH مخفف هورمون تحریک کننده تیروئید است. TSH توسط غده هیپوفیز در مغز تولید میشود، در جریان خون آزاد میشود و به غده تیروئید میرود. TSH در آنجا تولید هورمونهای تیروئید را تحریک میکند. اگر غده تیروئید ناقص باشد و به درستی کار نکند، غده هیپوفیز کمبود هورمون تیروئید در خون را حس میکند و مقدار TSH اضافی تولید میکند تا تیروئید به درستی کار کند. در بیشتر موارد کم کاری تیروئید مادرزادی، غده تیروئید نمیتواند به TSH اضافی پاسخ دهد، پس سطح TSH بسیار بالا میرود.
مشکلات تیروئید غالبا ارثی است، بنابراین اگر سابقه خانوادگی این بیماریها را دارید، با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید تا او تعیین کند که هر چند وقت یکبار باید آزمایشهای غربالگری را انجام دهید. اگر متوجه شدید که علائم پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید در کودک وجود دارد، قرار ملاقات با پزشک بگذارید تا علت شناسایی و درمان شود.