جدول ارش و دیه موضوعی است که برای بسیاری از افراد، جای ابهام و سوال دارد. در قانون مجازاتهای اسلامی، برای جرایمی که به هر دلیلی، امکان قصاص در آنها وجود نداشته باشد، پرداخت دیه در نظر گرفته شده است. به عبارتی دیگر، دیه جریمهای است که باید توسط مجرم، پرداخت شود.
مقدار این جریمه، برای انواع جرائم و آسیبهای مختلف، ذکر شده و نحوه محاسبه آن، روشن و شفاف است. اما ممکن است در مواردی نیز، تعیین مبلغ جریمه به صورت مستقیم و در قانون مجازاتهای اسلامی، ذکر نشده باشد؛ در این شرایط، به مبلغی که باید توسط مجرم پرداخت شود، ارش گفته میشود.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ به صورت کامل به جدول ارش و دیه پرداخته و تفاوت این دو را نیز، بررسی خواهیم کرد. لطفا تا پایان، با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
دیه چیست؟
دیه مالی است که قانونگذار برای تنبیه و جریمه مجرمین، در نظر گرفته است. دیه برای جنایت علیه نفس یا عضو، واجب میشود. با زبانی سادهتر میتوان دیه را اینگونه تعریف کرد:
دیه جریمهای است که برای قتل نفس غیر عمد، قتل نفس عمد (به شرطی که اولیای دم مقتول از قصاص گذشت کرده باشند) و آسیبها و جراحتهای جسمی در نظر گرفته شده است. این مبلغ باید توسط فرد مجرم یا فامیل درجه اول او پرداخت شود.
به عنوان مثال، در قانون مجازت اسلامی، به صورت شفاف ذکر شده است که جریمه قتل نفس غیر عمد مرد مسلمان، برابر با دیه کامل انسان است. ( در مقاله همه چیز درباره محاسبه نرخ دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۱ به صورت کامل به بررسی محاسبه دیه کامل پرداختهایم.)
برای جرائمی که منجر به قتل نفس نشده و تنها آسیب یا جراحت جسمی به دنبال داشتهاند نیز، مقدار دیه بر اساس درصدهایی از دیه کامل انسان، محاسبه میشود. (در مقاله نرخ دیه سال ۱۴۰۱ به صورت کامل به مقدار دیه برای انواع جرایم، پرداختهایم.)
ارش چیست؟
همانطور که اشاره شد، برای برخی از جرائم و در قانون مجازاتهای اسلامی، مقدار مشخص و دقیق دیه ذکر نشده است. در این شرایط، جریمهای که برای فرد مجرم در نظر گرفته خواهد شد، ارش نامیده میشود.
در نظر داشته باشید که برای محاسبه ارش نیز، قوانین دیه ثابت و برقرار هستند. به عبارتی دیگر، کارشناس و دادگاه، بر اساس قوانین پرداخت دیه، میزان ارش را به دست میآورند.
به عنوان مثال، در قانون مجازاتهای اسلامی، برای گرفتن بکارت دختر بدون رضایت وی، دیهای مقدر نشده است. در این شرایط، دادگاه به عنوان جریمه و بر اساس نظرات کارشناسی، اقدام به صدور حکم پرداخت ارش مینمایند.
به عنوان یک مثال دیگر، میتوان به پارگی تاندون پا اشاره کرد. قانون برای جراحت یا نقص عضو پا، دیه مشخصی را مقدر کرده، اما در رابطه با پارگی تاندون، جریمهای را ذکر نکرده است. در این شرایط نیز پس از بررسیهای لازم، ارش تعیین و پرداخت میشود.
تفاوت دیه و ارش
تفاوت دیه و ارش از تعریف شرعی آنها مشخص است:
در واقع دیه را هم دادگاه تعیین میکند؛ اما برای محاسبه آن، روشهای مشخصی که در قانون مجازاتهای اسلامی ذکر شدهاند را در اختیار دارد. این در حالیست که برای تعیین ارش، باید بر اساس تشخیص، عمل شود.
محاسبه دیه و ارش
انواع مختلف دیه، بر اساس دیه کامل انسان محاسبه و پرداخت میشوند. دیه کامل در ابتدای هر سال و توسط ریاست قوه قضاییه، تعیین میشود. سایر انواع دیه مانند قطع دست، شکستگی دندان، جراحت، بخیه و … بر اساس درصدهایی از دیه کامل پرداخت میشوند.
محاسبه ارش نیز به این صورت است که دادگاه در ابتدا نظر کارشناس (معمولی پزشکی قانونی) را جویا میشود و پس از آن، بر اساس میزان و شدت جرم و تاثیر آن روی فرد مورد بزه قرار گرفته، اقدام به تعیین مبلغ ارش مینماید.
همچنین بخوانید:
جدول ارش و دیه
برای ارش، جدول خاصی وجود ندارد؛ زیرا همانطور که گفته شد، مقدار آن در زمان جرم و با نظر دادگاه تعیین میشود. اما برای محاسبه دیه، میتوانیم به جدول دیه در سال ۱۴۰۱ رجوع کنیم:
نوع دیه | مبلغ در سال ۱۴۰۱ |
---|---|
دیه کامل در ماه های غیر حرام | ۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه کامل در ماه های حرام | ۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام | ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی بینی | ۶۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی ترقوه | ۲۸/۸۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | ۶۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه زخم شدگی در حد حارصه | ۳/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه زخم شدگی در حد دامیه | ۱۲/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند | ۳۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند | ۱۵/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه یک دست | ۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه یک پا | ۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه شکستگی دندههای محیط بر قلب | ۱۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۰۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
مبالغی که در این جدول مشاهده میکنید، بر اساس درصدهایی از دیه کامل تعیین شدهاند.
کلام پایانی
در پایان این مقاله، باید یادآور شویم که برای جرائمی که مقدار دیه آنها، توسط قانون مجازاتهای اسلامی مقدر شده باشد، نمیتوان ارش تعیین کرد.
اگر در ارتباط با انواع دیه، سوال یا ابهامی دارید، در بخش نظرات همین مقاله مطرح نمایید تا در اولین فرصت، پاسخگوی شما عزیزان باشیم.
سوالات متداول ارش و دیه
ارش به مقدار مال غیر مقداری گفته میشود که برای برخی از جرائم که در قانون مجازاتهای اسلامی، دیهای برای آنها تعیین نشده است، محاسبه و پرداخت میشود.
دیه در قانون مجازاتهای اسلامی به صورت شفاف و صریح، ذکر شده است؛ در حالی که ارش با رای دادگاه و پس از بررسی نظر کارشناسان پزشکی قانونی پرداخت میشود.
ارش برای جرائمی در نظر گرفته میشود که در قانون مجازاتهای اسلامی، دیهای برای آنها مقدر نشده است. به عنوان مثال، از بین بردن بکارت دختر بدون رضایت وی، مشمول پرداخت ارش میشود.
ابتدا کارشناس پزشکی قانونی نظر خود را در ارتباط با شدت و میزان آسیب اعلام میکند و سپس، دادگاه بر اساس این نظر و همچنین قوانین پرداخت دیه، رای خود را برای تعیین مبلغ ارش صادر میکند.
دیه دست راست خانمم از آرنج تا مج در تاریخ ۹۹/۷/۱۲ در اثر تصادف دچار به شدگی شد واسیب وارد منجر به عدم حرکت مچ دست و انگشتان شد و شکستگی استخوان درشت دست شد بطوری که کوتاهی استخوان درشتی شده که بعد از التیام دست ۸۰ درصد از دست کارای ندارد مبلغ دیه چقدر میتواند باشد ؟
سلام، تعیین دیه در این مورد کمی سخت است و نیاز به نظر دقیق پزشکی قانونی دارد. اگر ۸۰ درصد از کار افتادگی دست توسط پزشکی قانونی تایید شود، مقدار دیه حدودا ۱۹۲ میلیون خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله دیه شکستگی اعضای بدن را هم بخوانید.
سلام ببخشید میشه دیه منو حساب کنیین بگین.۱..ارش شکستگی در استخوان های دوم وسوم متاتریس کف پای راست درمجموع چهار درصد شکستی دیه کامل.۲..ارش شکستگی استخوان مچ پای راست کنی فرم داخلی دودرصد دیه کامل.۳.ارش خفیف مفصلی موچ پای راست یک درصددیه کامل تعین می گردد
البته تصادف کردم هفت ماه طول کشیده تا درست بشه .میخاستم بدونم چه جوری حساب می کنن تو این هفت ماه که نتونستم کار کنم برا اونم دیه میدهن یا خیر
دیه ساییدگی در خلف آرنج سمت راست ویک ساییدگی در خلف ساعد دست راست و دو ساییدگی در خارج آرنج چپ هر یک حارصه، کبودی خارج لگن، جراحت بخیه سمت راست سر دامیه، آسیب باقت نرم در مچ پای چپ که ارش آن نیم درصد دیه کامله و صدمات در اثر اصابت جسم سخت چقدر است؟
دوست عزیز پرونده شما نیاز به بررسی بیشتر دارد. لطفا به یک کارشناس حقوقی مراجعه نمایید.
سلام وقتتون بخیر
دریک تصادف در ماه حرام ۲ درصد دیه تعلق گرفته بابت دست و پا و دو عرش تقریبا چه هزینه ای تعلق خواهد گرفت؟؟؟؟؟
دوست عزیز مبلغ ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به شما دیه تعلق میگیره
سلام دریک حادثه کاری کبد پسرم که ۱۴ سالشه دچار پارگی شدیدی شد که سه بار عمل شد ۱۰ روز تو ای سی یو بود وبیش از ۳۰ روز هم بستری بود به طوری که جراح میگفت کبدش تقریبا داغون شده وکوفتگی ریه هم داشت میخواستم بپرسم که دیه اش چقدر میشودو ۵۰ میلیون هزینه بیمارستان با دیه محاسبه میشه؟…ممنون از شما
دوست عزیز دیه فرزند شما باید بر اساس گزارش پزشکی قانونی و به صورت ارش تعیین بشه
سلام.
مبلغ ۸۰ هزار تومان بابت ارش امروز دادم پزشکی قانونی. میخواستم ببینم چند درصد دیه میشه این مبلغ.
آسیب هم پارگی رباط صلیبی قدامی، کپسول مفصلی و پروگزیمال زانو رو تایید کردن.
کلا چقد دیه تعلق میگیره؟
عرض ادب و خسته نباشید اگر ممکن هست بنده بی سواد رو راهنمایی کنید
چهار پنجم از یک سوم از یک دوم دیه کامل
و پنج هزارم دیه کامل باب ارش و
هفت و دو دهم درصد دیه کامله بابت ارش و
پنج هزارم دیه کامل بابت ارش یعنی چی یعنی چقدر میشه لطفا خواهشمندم جدا گانه برام بگید سپاس گذارم
سلام.پزشکی قانون برای پارگی کبد فرزندم زدند ۴۰ درصد عرش وبابت کوفتگی ریه هم زدند۳درصدارش ممنون میشم بفرمایید دیه اش چقدر میشه…ممنون از شما
دوست عزیز این درصدها رو بر اساس مبلغ ۴۸۰ میلیون تومان حساب کنید که معادل ۲۰۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان میشه
كبودي وتورم كف دست چپ در محازات انگشت شست با ارش تورم ۰/۰۵ درصد دیه کامل یعنی چه؟
دوست عزیز مطمئن هستید ۵ صدم درصد براتون ارش تعیین شده؟ یا پنج درصد؟ لطفا سوالتون رو واضح مطرح کنید
سلام و خسته نباشید اقای خسروی میشه بفرمایید دیه مقدر خراشیدگی چانه و دیه مقدر کبودی پلک تحتانی چشم راست و ۴/۹درصد دیه کامل فرد برای دررفتگی شانه طبق سال ۱۴۰۰ چقدر میشه؟ممنون میشم جواب بدید
دوست عزیز برای دو موردی که فرمودید باید حتما گزارش پزشکی قانونی بررسی بشه
سلام آقای خسروی من توکارخانه سنگ کارمیکنم سنگ خورد رو دماغم هم شکستگی داره وهم زخمی شده میشه بگید چقدر دیه داره .ازلطف شما سپاسگزارم
دوست عزیز برای شکستگی دماغ شما ۶۰ میلیون تومان دیه تعیین میشه و برای زخمی شدن دیه هم بر اساس گزارش پزشکی قانونی مبلغی به عنوان ارش لحاظ خواهد شد.
باسلام .جناب خسروی برای بنده ارش تعیین کرده پزشکی قانونی به میزان ۲۰درصددیه کامل درتصادف براساس ۶۴۰تومان چقدربه بنده تعلق میگیره .سپاسگزارم
دوست عزیز دیه ۱۴۰۱ معادل ۶۰۰ تومان است و بر این اساس، مقدار ارش شما برابر با ۱۲۰ میلیون تومان خواهد بود.
سلام ارادت وقتتون بخیر رأی دادگاه در اسفند ۱۴۰۰ برای من صادر وقطعی شده دیه در اردیبهشت ۱۴۰۱ قرار پرداخت بشه، دیه بر اساس سال ۴۰۰ پرداخت میشه یا ۴۰۱؟
دوست عزیز دیه شما بر اساس زمانی پرداخت میشه که رای صادر شده باشه
من ۱۱ درصد دیه تعین شده و ۵ درصد ارش
اگه طبق سال ۱۴۰۰ که رأی صادر شده ۷۶ میلیون و طبق سال ۱۴۰۱ میشه حدود ۹۶ میلیون.
از چند نفر از دوستان وکیل پرسیدم گفتن زمان رأی مهم نیست
هر زمانی که واریز کنند طبق اون سال پرداخت میشه.
تعجب میکنم که این جواب فرستادین
دوست عزیز منظور بنده هم همین بود که هر زمان رای نهایی اعلام بشه و بر اساس تاریخی که رای اجرا میشه دیه پرداخت خواهد شد. اگر رای سال ۱۴۰۰ صادر بشه ولی اجرای رای به سال ۱۴۰۱ برسه، دیه بر اساس سال ۱۴۰۱ پرداخت میشه
سلام من سر کار دچار حادثه شدم با اره تاندون انگشت اشاره دست چپ قطع شده و پزشکی قانونی دودهم درصد۲/۰٪ارش دیه کامل در نظر گرفته چقدر میشه این جریمش؟
دوست عزیز ارش شما معادل ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد بود
سلام من تصادف کردم ماشین ازروی پای راستم ردشده دکترکفته تاندول پنچهای پای راستم کش اومده وگردنم هم کوفگی داره جوری که پام رواتل بندی کردن وگردنم هم گردن بندگفته گرفتم و۲۱روزاستراحت داده وبایدبا
دوست عزیز پزشکی قانونی بر اساس شدت جراحت ها و طول درمان، درصدی از دیه کامل رو به عنوان ارش برای هر کدوم از آسیبدیدگیهای شما تعیین خواهد کرد.
سلام
خسته نباشید
بنده در حادثه کار دچار آسیب لگن شدم و طبق نظر پزشکان باید هر دو مفصل لگن تعویض و پروتز بشه میخواستم بدونم ارش پروتز دو مفصل لگن چقدر میشه؟
با تشکر
دوست عزیز در این مورد باید منتظر رای پزشکی قانونی و نظر نهایی دادگاه باشید
سلام من تصادف کردم استخوان گردن فمورم شکست و تعویض مفصل انجام دادم .و در نهایت ۲سانت پام کوتاه شد. میشه بفرمایین دیه و ارش من چقد خ اهد بود.۱سال طول درمان دارم که ۱۵ روزش مونده
دوست عزیز برای پرونده شما باید ارش تعیین بشه . پزشکی قانونی با بررسی مقدار آسیب، طول درمان و از کارافتادگی در نهایت درصد آسیب و دیه شما رو به صورت ارش تعیین خواهد کرد.