اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟ از علائم تا درمان

اختلال شخصیت ضد اجتماعی با نام علمی Antisocial personality disorder یک اختلال شخصیتی است که با الگوی رفتاری طولانی مدت و مخرب معرفی شده است.

در واقع افراد درگیر با چنین اختلالی معمولا با نادیده گرفتن، نقض حقوق دیگران و یا عدم توانایی در حفظ روابط طولانی مدت درگیر هستند. فقدان همدلی و نگرش تحقیرآمیز نسبت به دیگران در این افراد با شدت زیادی دیده شده است.

گفته می‌شود که رفتارهای ضد اجتماعی اغلب قبل از سن 8 سالگی شروع و در 11 سالگی علائم خود را نشان می‌دهند. از آنجایی که شیوع ASPD در افراد 24 تا 44 سال به اوج خود می‌رسد؛ قصد داریم تا این مسئله فردی_اجتماعی را بیشتر بررسی کنیم.

در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ می‌خواهیم به بررسی جامع و کامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی بپردازیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟

در این قسمت به بررسی علمی اختلال شخصیت ضد اجتماعی می‌پردازیم. باید بدانید اختلال شخصیت به شرایط عدم سلامت روانی مربوط است که بر نحوه تفکر، درک، احساس یا ارتباط فرد با دیگران تأثیر می‌گذارد.

اختلال شخصیتی ضد اجتماع نوع خاصی از اختلال شخصیتی چالش برانگیز به حساب می‌آید که با رفتارهای تکانشی، غیرمسئولانه و اغلب مجرمانه مشخص می‌شود.

فرد مبتلا به این نوع اختلال شخصیت معمولا در برخی فعالیت‌های مهم دستکاری و فریبکاری می‌کند و بی‌پروایی خاصی از خود نشان می‌دهد. این افراد اغلب به احساسات دیگران اهمیتی نمی‌دهند.

مانند سایر انواع اختلال شخصیت، اختلال شخصیت ضد اجتماعی نیز در یک طیف قرار می‌گیرد، به این معنی که شدت آن از رفتار بد گاه به گاه تا نقض مکرر قانون و ارتکاب جرایم جدی متغیر است. گفته  می‌شود که سایکوپات‌ها دارای شکل شدیدی از این اختلال هستند.

در بسیاری از زمینه‌ها در رفتار بیرونی فرد به نمایش گذاشته می‌شوند و از موارد پذیرفته نشده در هر فرهنگ سالم است. این الگوها در اوایل کودکی ایجاد می‌شوند و در بزرگسالی به اوج خود می‌رسند. همچنین با ناراحتی یا اختلال قابل توجهی همراه هستند.

تفاوت اختلال شخصیت ضد اجتماعی و شخصیت غیر اجتماعی

مفهوم معادل این اختلال، شخصیت غیراجتماعی (DPD) است که در طبقه‌بندی آماری بین‌المللی جزو بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با سلامت (ICD) تعریف می‌شود.

تمایز نظری اولیه بین این دو این است که اختلال شخصیت ضد اجتماعی بر رفتارهای قابل مشاهده تمرکز دارد، در حالی که غیر اجتماعی این‌گونه نیست.

این اختلال شخصیت بر نقایص عاطفی تمرکز می‌کند. البته برخی کتاب‌های راهنما معیارهای مشابهی را برای تشخیص این دو اختلال ارائه می‌کنند.

با این حال، بیشتر محققان بین مفاهیم اختلال شخصیت ضداجتماعی و روان‌پریشی تمایز قائل شده‌اند. البته بسیاری از محققان هم استدلال می‌کنند که روان‌پریشی اختلالی است که با ASPD همپوشانی دارد، اما از DPD قابل تمایز است.

عوامل ابتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی

در این قسمت به بررسی همه عواملی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در ابتلای افراد به اختلال شخصیت ضد اجتماعی نقش دارند، می‌پردازیم.

در نتیجه باید بگوییم که اختلال شخصیت ضد اجتماع مردان را بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشخص نیست که چرا برخی از افراد دچار این اختلال شخصیتی می‌شوند، اما تصور می‌شود که هم ژنتیک و هم تجربیات آسیب‌زا در دوران کودکی، مانند کودک آزاری یا بی توجهی، در این مسئله نقش بسیار مهمی دارند.

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماع اغلب در شرایط سخت خانوادگی بزرگ شده است. به این معنی که یکی از والدین یا هر دو ممکن است در مصرف الکل سوء استفاده کنند.

البته اگر چنین نشود فرد با شرایط سخت مانند اختلال شخصیت ضد اجتماعی مواجه خواهد شد. بدیهی است که این نوع مشکلات در دوران کودکی، اغلب منجر به مشکلات رفتاری بدتر در دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی می‌شود.

دلیل اصلی اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟

همان‌طور که تجربه همه افراد از اختلال شخصیت منحصر به فرد است، علل آن نیز منحصر به فرد خواهد بود. دلیل روشنی وجود ندارد که چرا برخی افراد احساسات و رفتارهای مرتبط با اختلالات شخصیتی را بروز می‌دهند و برخی دیگر این‌گونه نیستند.

اما اکثر محققان بر این باورند که ترکیب پیچیده‌ای از عوامل مختلف خطر ایجاد و تجربه این اختلالات را افزایش می‌دهد، از جمله:

• محیط و شرایط اجتماعی
• تجربیات اولیه زندگی
• عوامل ژنتیکی

اجازه دهید هر کدام را به صورت جداگانه بررسی کنیم تا معنای مورد نظر به خوبی منتقل شود.

محیط و شرایط اجتماعی

محیط و شرایط اجتماعی که در آن بزرگ می‌شویم و کیفیت مراقبتی که دریافت می‌کنیم می‌تواند بر نحوه رشد شخصیت ما تأثیر بگذارد. اگر تجربه بدی در زندگی داشته باشید ممکن است مشکلات مرتبط با اختلالات شخصیت را از خودتان بروز دهید.

به این معنی که زندگی با یک خانواده ناپایدار یا آشفته، مانند زندگی با والدینی که الکلی هستند یا برای مدیریت مشکل روانی تلاش می‌کنند را تجربه کنید.

همچنین حمایت اندک یا بدون حمایت بودن برای مراقب بیشتر هم می‌تواند دلیلی برای مواجه با اختلال شخصیت ضد اجتماعی باشد. این مورد ممکن است به خصوص اگر یک رویداد یا موقعیت آسیب‌زا را تجربه کرده باشید، سخت‌تر شود.

عدم حمایت یا تجربیات بد در طول زندگی مدرسه، گروه همسالان یا جامعه گسترده‌تر، مانند قلدری یا طرد شدن هم مزید بر علت هستند.

در کنار این موارد می‌توانید فقر یا تبعیض و نوعی جابه‌جایی مانند مهاجرت به خارج را هم اضافه کنید. به گفته زیر دقت کنید. این اظهارات فردی است که با چنین اختلالی دست و پنجه نرم می‌کند:

«من اختلال شخصیت مرزی خودشیفته دارم. در ابتدا سخت بود که بپذیرم اساسا مشکل من، شخصیت من است. اما پس از آن اینکه توانستم آن را به عنوان یک نقص رشدی در نظر بگیرم، پذیرفتن آن بسیار آسان‌تر بود. رفتار خشونت آمیز به سادگی تنها راهی بود که من در پاسخ به محیط و موقعیت‌هایی که تجربه کرده بودم، در نظر می‌گرفتم».

تجربیات اولیه زندگی

تجربیات ما از بزرگ شدن می‌تواند بر شخصیتمان در زندگی آینده تأثیر بگذارد. اگر دوران کودکی سختی داشتید، ممکن است باورهای خاصی در مورد نحوه تفکر یا رفتار مردم و نحوه ایجاد روابط به دست آورده باشید.

این امر می‌تواند منجر به ایجاد استراتژی‌های خاصی برای مقابله شود که در دوران کودکی شما ضروری بوده‌اند، اما همیشه در زندگی بزرگسالی مفید نیستند.

این تجربیات می‌توانند شامل موارد زیر باشند.

• بی توجهی
• از دست دادن والدین یا تجربه سوگ ناگهانی
• آزار عاطفی، فیزیکی یا جنسی
• درگیر شدن در حوادث یا اتفاقات بزرگ
• احساس ترس، ناراحتی، عدم حمایت یا بی‌اعتباری

با این حال، همه کسانی که شرایط آسیب‌زا را تجربه می‌کنند، دچار این اختلالات نمی‌شوند. واکنش‌های منحصر به ‌فرد شما و همچنین ثبات و کیفیت حمایت و مراقبتی که دریافت کرده‌اید، در این مسئله تفاوت ایجاد می‌کند. در واقع همه افرادی که دچار اختلال شخصیت می‌شوند، تجربه آسیب‌زا نداشته‌اند.

تاثیر عوامل ژنتیکی در بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی

شخصیت انسان بسیار پیچیده است و محققان در حال حاضر اطلاعات زیادی در مورد اینکه چه چیزی شخصیت ما را تشکیل می‌دهد و ژن‌ها تا چه اندازه در این امر نقش دارند، نمی‌دانند.

اما در نهایت عنوان شده که برخی از عناصر شخصیت ما احتمالا ژنتیکی هستند و ما با خلق و خوی متفاوتی به دنیا می‌آییم. برای مثال، نوزادان از نظر میزان فعال بودن، دامنه توجه و نحوه سازگاری با تغییرات بسیار متفاوت‌تر از همدیگر عمل می‌کنند.

در حالی که برخی از کارشناسان معتقدند وراثت ژنتیکی ممکن است در ایجاد اختلال شخصیت ضد اجتماعی نقش داشته باشد، برخی دیگر خاطرنشان می‌کنند که تشخیص شباهت‌ها در خلق و خو و رفتار به طور ژنتیکی به نسل‌ها منتقل شده است.

در نتیجه می‌تواند از طریق رفتاری که کودکان در زمان رشد الگوبرداری می‌کنند آموزش دیده شود. به ره حال تحقیقات بیشتری در این زمینه باید انجام شود تا مطمئن شویم این دلیل را می‌توان در اولویت قرار داد یا خیر.

علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اشاره کردیم که این نوع اختلال در شخصیت افراد، با نمودهای بیرونی در رفتار آنها همراه است. در واقع با تشخیص رفتارهای مخرب می‌توان فهمید که فرد دچار این اختلال شده یا خیر.

بد نیست بدانید که مانند هر ضعف شخصیتی دیگری، ASPD هم جنبه‌های بیرونی و درونی دارد. به این معنی که حتما فرد در درون خود با مسائل زیادی درگیر است و آنها را به صورت رفتارهای تنش‌زا نمایان می‌کند.

با ما همراه باشید تا این موارد را بیشتر بررسی کرده و بدانیم که چطور بر زندگی فرد تاثیر می‌گذارند.

تکانشگری

یکی از علائم مشخص اختلال شخصیت ضد اجتماعی Impulsivity یا تکانشگری است. اختلال شخصیت ضد اجتماع با سطوح بالایی از تکانشگری، خودکشی و رفتار غیرمسئولانه مرتبط است.

این امر معمولا منجر به افزایش سطح رفتار پرخاشگرانه، خشونت خانگی، مصرف غیرقانونی مواد مخدر، خشم فراگیر و جنایات  می‌شود. بدیهی است که این رفتار تأثیرات منفی بر تحصیلات، روابط اجتماعی یا شغل فرد دارد.

علاوه بر اینها، رفتارهای جنسی پرخطر مانند داشتن چندین شریک جنسی، دیدن روسپی‌ها، استفاده ناسازگار از کاندوم، مبادله رابطه جنسی با مواد مخدر و رابطه جنسی مکرر محافظت نشده نیز بین مبتلایان به این اختلال رایج است. رفتار تکانشی آنها معمولا امنیت خود و دیگران را به شدت به خطر می‌اندازد.

احساسات پرنوسان

رفتار خشونت آمیز و تکانشی موجود در ASPD با بی‌حوصلگی مزمن در ارتباط است. اکثر مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به ASPD تمایل دارند احساسات را با دوسوگرایی توصیف کرده و احساساتی مانند شادی و ترس را با وضوح کمتری نسبت به دیگران نشان دهند.

مبتلایان اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است یک نظریه کاملا دست نخورده را در ذهن خود نگه دارند (مثلا اینکه مردها قابل اعتماد نیستند) و بعد این تفکر را با نسبت دادن یک حالت روانی به خود و دیگران بروز دهند. این عوامل احتمالا به رفتار پرخاشگرانه و جنایتکارانه و همچنین کمبود همدلی آنها کمک می‌کند.

البته گفته می‌شود که برخی از آنها در شناخت اجتماعی یا توانایی پردازش و ذخیره اطلاعات در مورد افراد دیگران، مهارت زیادی دارند. این توانایی می‌تواند به آزار و حتی جنایت علیه دیگران منجر شود.

جنایت

یکی از جنبه‌های بیرونی رفتار این افراد انجام اعمال جنایتکارانه است. افراد مبتلا به ASPD معمولا محکومیت‌های قانونی زیادی را تجربه می‌کنند و زمان بیشتری را در زندان می‌گذرانند.

همچنین احتمال دارد به هر جرمی متهم شوند. با این حال، حمله و سایر جرایم خشونت آمیز رایج‌ترین اتهامات آنها هستند. این اختلال در میان جمعیت زندانیان خطرناک هم برجسته است.

در کنار سایر مشکلات رفتاری، بسیاری از افراد مبتلا به ASPD در دوران جوانی اختلال سلوک داشتند. این مورد اختلالی است که با الگوی فراگیر رفتار خشونت آمیز، جنایتکارانه، نافرمانی و ضد اجتماعی بودن مشخص می‌شود.

برای نمونه آتش زدن و تخریب اموال دیگران نیز رفتاری است که معمولا با اختلال شخصیت ضد اجتماعی و تکانشگری همراه است. شروع کننده‌های آتش سوزی با ASPD معمولا سابقه سرقت، آزار و اذیت، تهدید، باج‌خواهی و مشکل در برقراری ارتباط مثبت با دیگران دارند.

اعتیاد رفتاری رایج در افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی

محققان تایید می‌کنند که ASPD یکی از اختلالات شخصیتی است که با اعتیاد مرتبط است. گفته می‌شود تمایل آنها به تصمیم گیری تکانشی و بی‌پروا دلیل اعتیاد بیش از حد به مواد است.

در واقع این نوع رفتار آنها را در معرض خطر ابتلا به اختلال سوء مصرف مواد قرار می‌دهد. بی توجهی به کنترل این موارد در کنار استفاده نادرست از مواد مخدر خوراکی، مصرف بیش از حد دارو، بیماری‌های منتقله از طریق خون، دوره‌های کوتاه‌تر ترک اعتیاد، مصرف مواد مخدر در سنین پایین، همگی از فعالیت‌های منفی این افراد به حساب می‌آیند.

همچنین رفتار پرخاشگرانه، تکانشگری، مصرف مکرر مواد مخدر غیرقانونی، تزریق مواد مخدر و روابط بین فردی دشوار در ادامه این رفتار بروز پیدا می‌کنند.

در رابطه با سوء مصرف مواد نیز تفاوت‌های جنسیتی بین زن و مرد مورد بررسی قرار گرفته است. اشاره شده مردانی که به سوء مصرف مواد روی آورده‌اند بسیار بیشتر از زنانی که احتمال ابتلا به اختلالات خلقی را دارند به ASPD مبتلا می‌شوند.

رابطه بین سوء مصرف مواد و ASPD می‌تواند تحت تأثیر سایر اختلالات شخصیت دیگر هم قرار گیرد. به عنوان مثال، یکی از مطالعات جدی در این زمینه نشان داد که 27.6٪ از شرکت کنندگانی که ASPD و سوء مصرف الکل داشتند بیش از یک اختلال شخصیت را بروز می‌دادند.

همچنین هروئین، مت آمفتامین، مواد افیونی، الکل، نیکوتین، شاهدانه، مصرف چند مواد مخدر هم‌زمان، کوکائین و کراک برخی از مواد مخدر رایج و مورد علاقه در میان افراد مبتلا به ASPD است. در کنار سوء مصرف مواد، بیماران مبتلا به ASPD بیشتر احتمال دارد به قمار کردن علاقه‌مند شوند.

همبودی یا وجود هم‌زمان یک بیماری در کنار اختلال شخصیت ضد اجتماعی

برای بررسی دقیق‌تر علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی باید بدانید که ASPD معمولا با شرایط زیر همراه است:

• اختلالات اضطرابی (Anxiety disorders)
• اختلال افسردگی (Depressive disorder)
• اختلالات کنترل تکانه (Impulse control disorders)
• اختلال مرتبط با مواد (Substance-related disorder)
• اختلال جسمانی یا سوماتروم (Somatization disorder)
• اختلال کمبود توجه بیش فعالی (Attention deficit hyperactivity disorder)
• اختلال دوقطبی (Bipolar disorder)
• اختلال شخصیت مرزی (Borderline personality disorder)
• اختلال شخصیت هیستریونیک (Histrionic personality disorder)
• اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic personality disorder)
• اختلال شخصیت سادیستی (Sadistic personality disorder)

هنگامی که زندگی افراد با اعتیاد به الکل ترکیب می‌شود، در تست‌های عصب‌ و روان‌شناختی نقص‌های عملکرد بیشتری را از خود نشان می‌دهند.

اختلال مصرف الکل احتمالا ناشی از فقدان تکانه و کنترل رفتاری است که در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی نشان داده شده است.

میزان ASPD در مردان معتاد به الکل و مواد افیونی حدود 40 تا 50 درصد است. با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که این یک رابطه علّی نیست، بلکه یک پیامد قابل قبول نقص شناختی در نتیجه ASPD است.

عوارض اختلال شخصیت ضداجتماعی

در بخش قبل اشاراتی که عوارض رفتار مبتلایان به این اختلال داشتیم. اما برای توضیح بیشتر باید بگوییم که رفتارهای ضد اجتماعی اقداماتی هستند که با ارتکاب جرم (مانند سرقت و حمله فیزیکی) و سایر رفتارهای غیر مجرمانه مانند دروغگویی یا نقض حقوق دیگران بررسی می‌شوند.

افرادی که این موارد را بررسی می‌کنند چنین رفتارهایی را مخل جامعه می‌دانند. این نوع رفتارهای مخرب می‌توانند به طرق مختلفی انجام شوند که شامل تهاجم عمدی و همچنین خصومت پنهان و آشکار است، اما محدود به اینها نمی‌شود.

گفتیم که رفتار افراد ضد اجتماعی از طریق تعامل اجتماعی در خانواده و جامعه شکل می‌گیرد. این امر به طور مداوم بر خلق و خو، توانایی شناختی افراد و درگیری آنها با همسالان تأثیر منفی می‌گذارد. در نهایت به طور چشمگیری بر مهارت‌های حل مسئله مشارکتی آنها تأثیر گذاشته و افراد را از جامعه جدا می‌کند.

همچنین الگوی رفتارهای ضداجتماعی مداوم نیز می‌تواند در کودکان و نوجوانان مبتلا به مشکلات سلوک، از جمله اختلال سلوک یا اختلال نافرمانی مقابله‌ای تحت DSM-5، وجود داشته باشد.

پیشنهاد شده است که افراد دارای ناتوانی ذهنی تمایل بیشتری به بروز رفتارهای ضد اجتماعی دارند، اما این ممکن است با محرومیت اجتماعی و مشکلات سلامت روان هم مرتبط باشد.

تلاقی قانون و روان‌شناسی برای تشخیص عوارض رفتار ASPD

این اصطلاح برای فرهنگ لغت رایج جدید نیست و کلمه رفتار ضد اجتماعی برای سالیان طولانی در دنیای مباحث روانی شناختی – اجتماعی استفاده می‌شده است.

محققان این عرصه آن را به عنوان «رفتار ناخواسته در نتیجه اختلال شخصیت» تعریف می‌کردند. برای مثال، دیوید. فارینگتون، جرم‌شناس و روان‌شناس پزشکی قانونی بریتانیایی، اظهار داشت:

نوجوانان می‌توانند با انجام مقادیر مختلف اعمال خلاف مانند دزدی، خرابکاری، بی‌بند و باری جنسی، سیگار کشیدن، مشروبات الکلی زیاد، درگیری با والدین و قمار، رفتاری مشابه اختلال شخصیت ضد اجتماعی از خود نشان دهند.

رفتار ضد اجتماعی معمولا با سایر مسائل رفتاری و رشدی مانند بیش فعالی، افسردگی، ناتوانی‌های یادگیری و تکانشگری هم مرتبط است.

در کنار این مسائل، فرد می‌تواند به دلیل عوامل ژنتیکی، عصبی – بیولوژیکی و استرس‌های محیطی در مرحله قبل از تولد زندگی، در سال‌های اولیه کودکی، مستعد یا تمایل بیشتری برای ایجاد چنین رفتاری داشته باشد.

در ادامه این بررسی بود که انجمن روانپزشکی آمریکا، در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، رفتار ضد اجتماعی مداوم را به عنوان اختلال مربوط دانست و آن را Antisocial personality disorder نامید.

این انجمن با تفکیک تاثیرات عصبی و ژنتیکی که مفاد قانون کمک کرد تا در تشخیص جنایات انجام شده توسط مبتلایان به ASPD بهتر عمل کنند.گرچه هنوز هم عوارض رفتاری آنها برای جامعه مخرب شناخته می‌شود.

بد نیست بدانید که طبق این تحقیق عوامل ژنتیکی شامل ناهنجاری در قشر جلوی مغز است در حالی که خطر عصبی زیستی شامل مصرف مواد مخدر مادر در دوران بارداری، عوارض تولد، وزن کم هنگام تولد، آسیب مغزی قبل از تولد، آسیب ضربه‌ای به سر و بیماری مزمن است.

به همین خاطر سازمان بهداشت جهانی این وضعیت را دلیلی برای بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی در آینده فرد دانسته است.

تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی

به یاد داشته باشید که ASPD بر اساس معیارهای توصیف شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM)، کتابی که متخصصان سلامت روان برای ارزیابی بیماران از آن استفاده می‌کنند، تشخیص داده می‌شود.

با این تفسیر در ارزیابی یک فرد از نظر اختلال شخصیت ضد اجتماع، یک متخصص سلامت روان معاینه کامل روانپزشکی انجام می‌دهد. این بدان معناست که متخصص سلامت روان از فرد یک سری سوالات در مورد علائم و رفتار او می‌پرسد.

آنها می‌پرسند که رفتارها و علائم چقدر شدید هستند، چند بار رخ می‌دهند و چه مدت وجود داشته‌اند. آنها همچنین ممکن است به فرد پرسش‌نامه‌هایی بدهند تا آنها را پر کند تا ببینند آیا فرد معیارهای سایر اختلالات روانی، رفتاری، شخصیتی یا رشدی را دارد یا خیر.

البته برخی از محققان از اسکن مغز برای یافتن راه‌هایی استفاده کرده‌اند که مغز افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماع به طور متوسط با افراد بدون اختلالات روانی یا شخصیتی متفاوت است، اما در حال حاضر هیچ راهی برای استفاده از اسکن مغز یک فرد وجود ندارد و این مورد در حد یک نظریه پیشرفتی نداشته است.

تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماع ممکن است در به اصطلاح «تشخیص‌های افتراقی» گنجانده شود، به این صورت که به یک پزشک نیاز داریم تا سایر شرایط خاص که ممکن است علائم همپوشانی را نشان دهند، مورد بررسی قرار دهد.

این موارد از جمله اختلال دوقطبی، اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD) و اختلالات مرتبط با اسکیزوفرنی خواهند بود. بسیاری از شرایط برای بروز اختلال شخصیت ضد اجتماع در یک طیف رخ می‌دهد. این حالات «وجود کامل» یا «غیبت کامل» ندارند و فرد علائم طیفی آنها را بروز می‌دهد.

درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی

معمولا زمان درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی دو سوال مهم به ذهن می‌رسد. اول اینکه آیا می‌توان از بروز اختلال ASPD پیشگیری کرد؟

سوال دوم این است که آیا اختلال شخصیت ضد اجتماع از بین خواهد رفت؟ در جواب این سوال هم باید بگوییم که هیچ درمانی قطعی برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی وجود ندارد.

مردم به طور کلی این بیماری را در طول زندگی خود مدیریت می‌کنند. اما دارو و درمان می‌تواند به شما در مقابله با جنبه‌های خاصی از این اختلال کمک کند. درمان مناسب به شما کمک می‌کند رفتار خود را تنظیم کرده و آسیب به اطرافیانتان را کاهش دهید. حفظ روابط سالم از عوامل کلیدی در مدیریت بلند مدت این اختلال است.

اگر شما یا کسی که می‌شناسید هر یک از علائم زیر را دارید، بهتر است برای درمان فوری به پزشک مراجعه کنید:

• تغییرات شدید خلق و خو
• خودآزاری
• افکار خودکشی
• رفتار خشونت آمیز

روان درمانی به همراه برخی داروها به افراد مبتلا به ASPD کمک کند تا رفتار خود را کنترل کنند. با درمان، آنها احتمالا می‌توانند افکار و رفتار خود را کنترل کنند.

ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، مانند روانپزشکان و روان‌شناسان، ارزیابی‌های کاملی را برای تشخیص ASPD انجام می‌دهند. آنها می‌توانند برنامه درمانی مناسب را توصیه کنند.

داروهایی برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی

داروها معمولا به افراد مبتلا به پرخاشگری، افسردگی یا خلق و خوی نامنظم کمک می‌کنند و درمان قطعی اختلال نیستند. احتمالا پزشک معالج اختلال شخصیت ضد اجتماعی پیشنهاد می‌دهد که:

• داروهای ضد افسردگی مصرف شوند زیرا می‌توانند سطح سروتونین را در مغز تنظیم کنند. به عنوان مثال فرد می‌تواند سرترالین و فلوکستین مصرف کند.
• داروهای ضد روان‌پریشی مصرف شوند زیرا می‌توانند رفتار خشونت آمیز یا پرخاشگری را کنترل کنند. به عنوان مثال ریسپریدون و کوتیاپین تجویز می‌شود.
• داروهای تثبیت کننده خلقی مصرف شود تا به مدیریت تغییرات شدید در خلق و خو یا رفتار کمک کنند. به عنوان مثال احتمال دارد لیتیوم و کاربامازپین توصیه شوند.

همچنین روان درمانی بخش مهمی از روند درمان این اختلال است. درمان رفتاری شامل نوعی مشاوره است که بر تغییر رفتار و تفکر فرد تمرکز دارد.

درمان ASPD با این روش به افراد کمک می‌کند تا در مورد اینکه چگونه رفتار خود را با دیگران تنظیم کنند، بیشتر دقت داشته باشند. فرد مبتلا به این اختلال از درمان فردی، گروهی و یا خانواده درمانی بهره‌مند می‌شود.

زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی

زندگی با کسانی که به اختلال شخصیت ضد اجتماعی دچار هستند، دشوار است؛ زیرا آنها به اکثر افراد اطراف خود آسیب می‌زنند. فرد مبتلا به اختلال شخصیتی ضد اجتماع ممکن است مکررا به اعضای خانواده، دوستان و همکاران کاری آسیب برساند و در نهایت آنها را از خود دور کند.

حتی اگر مستقیما به افراد اطراف خود آسیب نرسانند، استرس ناشی از زندگی با فرد مبتلا یا مراقبت از او می‌تواند بیشتر از سایر بیماری‌های روانی، خسته کننده باشد.

در یک مطالعه، مراقبان افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی، غم و اندوه و بار مراقبت بیشتری را نسبت به مراقبین افراد مبتلا به سایر بیماری‌های روانی تجربه کردند.

جدی‌ترین پیامد شایع اختلال شخصیت ضد اجتماع، رفتارهای خشونت آمیز و سایر رفتارهای مجرمانه است. آمار قابل اعتمادی برای تخمین درصد افراد مبتلا به این اختلال که با جنایت یا رفتار خشونت آمیز به زندان افتاده‌اند، در دسترس نیست، اما این افراد به شدت در جمعیت زندانیان حضور دارند.

یک مطالعه روی زندانیان در سراسر جهان نشان داد که تقریبا نیمی از مردان (47 درصد) و از هر 5 زن زندانی، 1 نفر (21 درصد) دارای اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستند.

فراموش نکنید که کنترل این اختلال زمان‌بر است

اگر با کسی زندگی می‌کنید که از این وضعیت رنج می‌برد باید او را به درمان تشویق کنید. اگر فرد تمایلی به درمان ندارد پیشنهاد جدی ما این است که از او فاصله داشته باشید.

خطرات بلند مدت سلامتی این افراد می‌تواند زندگی شما را هم تحت تاثیر قرار دهد. قبلا هم اشاره کردیم عوارضی که برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماع وجود دارد شامل خطر بیشتر برای طیف وسیعی از مشکلات سلامت جسمی و روانی و همچنین پیامدهای بد زندگی است.

تحقیقات افزایش خطر ابتلا به چندین بیماری روانی را در افراد مبتلا به این اختلال نشان داده‌اند. طبق یک مطالعه در سال 2017، شرایطی مانند اضطراب، اختلال دوقطبی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال کمبود توجه بیش فعالی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و غیره در این افراد بسیار شایع است.

خوشبختانه، بیشتر این شرایط را می‌توان با دارو درمانی یا درمان شناختی رفتاری درمان کرد. با این حال، فرد باید مایل به جستجو و دریافت درمان برای شرایط خود باشد. اما متاسفانه افراد مبتلا به ASPD نسبت به افراد مبتلا به سایر اختلالات، کمتر به دنبال درمان هستند.

کلام آخر

در این مجال سعی کردیم اختلال شخصیت ضد اجتماعی را بررسی کرده و تمامی جوانب این اختلال پیچیده را برای شما بازگو کنیم. گفتیم که ASPD نه تنها بر روی افراد مبتلا به این بیماری بلکه بر خانواده و دوستان و به طور کلی بر جامعه تأثیرات منفی زیادی دارد.

به همین دلیل تلاش برای درمان آن نیاز مبرم ما خواهد بود. از آنجایی که چنین وضعیتی ریشه در کودکی و محیط زندگی افراد دارد، بهتر است درمان را هم از سنین پایین آغاز کرد.

با توجه به تمامی موارد ذکر شده اگر تجربه‌ای در زمینه ابتلا به این اختلال و یا زندگی با یک فرد مبتلا شده دارید، در قسمت کامنت‌ها درج کنید تا راهنمای این بخش برای علاقه مندان تکمیل شود.

سوالات متداول