با عفونت رحم و علائم آن آشنا شوید
آندومتریت، اندومتریت (endometritis) یا عفونت رحم، یکی از بیماریهای شایعی است که زنان را مبتلا میکند. آندومتریت به معنی التهاب پوشش داخلی رحم است و معمولا به دلیل عفونت رخ میدهد. در بیشتر موارد، این بیماری خطرناک نیست؛ اما اگر به موقع با آنتیبیوتیک درمان نشود، میتواند عوارض جدی ایجاد کند.
ما در این مطلب از مجله اینترنتی ایده آل مگ، تصمیم داریم نگاه دقیقتری به بیماری آندومتریت داشته باشیم و درباره علائم، دلایل، عوارض و راههای درمان آن صحبت کنیم. پیشنهاد میکنیم مقاله امروز را از دست ندهید و تا انتها همراه ما بمانید.
عفونت رحم چیست؟
به التهاب پوشش داخلی رحم که ناشی از عفونت باشد، «آندومتریت» میگویند. این بیماری میتواند حاد (کوتاهمدت و به طور ناگهانی شروع میشود) یا مزمن (مدت زیادی طول میکشد یا به طور مکرر رخ میدهد) باشد.
آندومتریت حاد، ممکن است بعد از زایمان، سقط جنین یا پس از یک عمل جراحی روی دهانه رحم یا رحم اتفاق بیفتد؛ اما آندومتریت مزمن معمولا پس از یائسگی رخ میدهد یا به دلیل عفونتهایی مثل کلامیدیا یا سوزاک به وجود میآید.
تفاوت آندومتریت با آندومتریوز
لازم است بدانید آندومتریت با آندومتریوز متفاوت است؛ اگرچه هر دو بیماری، پوشش داخلی رحم را تحت تاثیر قرار میدهند.
عفونت باعث آندومتریوز نمیشود، بلکه این بیماری زمانی اتفاق میفتد که بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم در خارج از رحم رشد میکند. علائم آندومتریوز از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما معمولا شامل موارد زیر میشود:
- درد در قسمت تحتانی شکم یا کمر که معمولا در طول پریود بدتر میشود
- درد در حین رابطه جنسی یا بعد از آن
- مشکل در باردار شدن
در حال حاضر هیچ درمانی برای آندومتریوز وجود ندارد، اما میتوان علائم آن را با روشهای موجود کنترل کرد.
علائم عفونت رحم چیست؟
عفونت رحم معمولا علائم زیر را ایجاد میکند:
- تورم شکم
- خونریزی غیرطبیعی از واژن
- ترشحات غیرطبیعی واژن
- یبوست
- احساس ناراحتی هنگام اجابت مزاج
- تب
- احساس درد در لگن، ناحیه تحتانی شکم یا ناحیه رکتوم (راست روده)
علت عفونت رحم چیست؟
آندومتریت در اثر عفونت باکتریایی در رحم ایجاد میشود. از دلایل عفونت رحم میتوان به عفونتهای مقاربتی یا STIs (مثل کلامیدیا و سوزاک)، سل یا برهم خوردن تعادل باکتریهای طبیعی واژن اشاره کرد.
وجود باکتری در واژن طبیعی است؛ اما گاهی اوقات ممکن است بعد از زایمان یا انجام یک جراحی روی واژن، این باکتریها تغییر کنند یا تعادل آنها از بین برود که این به عفونت و التهاب منجر میشود.
عوامل خطر عفونت رحم
هر زنی ممکن است به عفونت رحم مبتلا شود، اما بعضی عوامل، خطر ابتلا به آن را افزایش میدهند.
شما بعد از زایمان یا سقط جنین در معرض خطر ابتلا به عفونتی هستید که میتواند باعث ایجاد آندومتریت شود، به خصوص پس از سزارین یا زایمانی که زیاد طول بکشد.
همچنین اگر استفاده از یک روش پزشکی، مستلزم ورود به رحم از طریق دهانه رحم باشد، احتمال ابتلا به آندومتریت افزایش مییابد؛ زیرا مسیری برای ورود باکتریها فراهم میکند. روشهای پزشکیای که میتوانند خطر ابتلا به آندومتریت را افزایش دهند، عبارتند از:
- هیستروسکوپی
- قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD)
- اتساع و کورتاژ (D&C)
- اتساع و تخلیه (D&E)
- بیوپسی (نمونهگیری از دیواره رحم برای آزمایش)
آندومتریت میتواند همزمان با سایر بیماریهای ناحیه لگن، مانند التهاب دهانه رحم (سرویسیت)، رخ دهد. این بیماریها ممکن است علائم ایجاد کنند یا بدون علامت باشند.
عفونت رحم چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک، با انجام معاینه بدنی، لگن، شکم، رحم و دهانه رحم شما را بررسی میکند؛ همچنین ممکن است تستهای زیر را برای کمک به تایید تشخیص، توصیه کند:
- نمونهبرداری از دهانه رحم برای آزمایش باکتریهایی که میتوانند باعث عفونت شوند، مانند کلامیدیا و گنوکوک (باکتریای که در ابتلا به سوزاک نقش دارد).
- برداشتن مقدار کمی از بافت پوششی رحم برای آزمایش، که به آن بیوپسی آندومتر میگویند.
- لاپاراسکوپی که به پزشک اجازه میدهد، با دقت بیشتری به داخل شکم یا لگن شما نگاه کند.
- مشاهده ترشحات واژن در زیر میکروسکوپ.
- آزمایش خون برای تعیین تعداد گلبولهای سفید (WBC) و سرعت رسوب گلبولهای قرمز (ESR). آندومتریت باعث افزایش WBC و ESR میشود.
آیا عفونت رحم در سونوگرافی قابل مشاهده است؟
در صورت ابتلا به آندومتریت، ممکن است دیواره داخلی رحم شما در سونوگرافی ضخیمتر یا نامنظم به نظر برسد، اما این علامت به تنهایی نشاندهنده عفونت رحم نیست. بیماریهای دیگری هم وجود دارند که میتوانند روی ظاهر دیواره رحم، تاثیر بگذارند.
درمان عفونت رحم چیست؟
هدف از درمان آندومتریت، از بین بردن عفونت، رفع التهاب رحم و جلوگیری از بروز عوارض بعدی است.
درمان پزشکی آندومتریت
آندومتریت با آنتیبیوتیک درمان میشود. اگر پزشک متوجه شود که شما به عفونت مقاربتی مبتلا هستید، به احتمال زیاد همسرتان هم به درمان نیاز دارد.
موارد جدی یا پیچیده آندومتریت ممکن است به مایعات داخل وریدی (IV) و بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که عفونت به دنبال زایمان رخ داده باشد.
در بعضی موارد، عفونت رحم باعث ایجاد آبسه در شکم میشود. در این شرایط، ممکن است پزشک برای خارج کردن مایع یا چرک عفونی از آبسه، جراحی یا آسپیراسیون سوزنی را توصیه کند.
درمان خانگی آندومتریت
بعضی از خانمها برای درمان عفونتهای خود، از سیر، اکیناسه، زردچوبه، عصاره درخت زیتون و سرکه سیب استفاده میکنند.
اگرچه بعضی از داروهای خانگی خواص ضدباکتریایی دارند، اما آنتیبیوتیکها تنها روش درمانی اثبات شده برای عفونت رحم هستند.
اگر عفونت رحم درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
درمان نکردن آندومتریت به عفونتها و عوارض جدیتر منجر میشود، مثل ناباروری، عفونت لگن، آبسه لگن یا رحم و سپتیسمی (عفونت خون).
عوارض عفونت رحم چیست؟
اگر عفونت رحم با آنتیبیوتیک درمان نشود، عوارض جدی و حتی بیماری شدید را تجربه میکنید. عوارض احتمالی که میتوانند ایجاد شود عبارتند از:
- ناباروری
- پریتونیت لگنی
- تجمع چرک یا آبسه در لگن، یا رحم
- سپتیسمی که به معنی وجود باکتری در خون است
- شوک سپتیک (یک عفونت خونی شدید است، به افت شدید فشار خون منجر میشود و یک وضعیت اورژانسی تهدیدکننده حیات محسوب میشود)
راههای پیشگیری از عفونت رحم
اگر پزشک از ابزارها و تجهیزات استریل استفاده کند، احتمال ابتلا به عفونت در حین زایمان یا در حین انجام سایر فرآیندهای پزشکی کاهش مییابد؛ همچنین ممکن است پزشک برای شما آنتیبیوتیک تجویز کند تا در حین سزارین یا درست قبل از شروع جراحی، مصرف کنید.
از آنجا که عفونتهای مقاربتی درمان نشده، غالبا باعث آندومتریت میشوند، اقدامات زیر نیز میتوانند به پیشگیری از عفونت رحم کمک کنند:
- استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
- درمان به موقع عفونتهای مقاربتی
- غربالگری منظم برای تشخیص به موقع عفونتهای مقاربتی (هم خانم و هم همسر او، هر دو باید غربالگری شوند)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم آندومتریت، با پزشک تماس بگیرید. اگر یکی از موارد زیر را به تازگی تجربه کردهاید، مراجعه به پزشک از ضرورت بیشتری برخوردار است:
- زایمان
- سقط جنین
- قرار دادن IUD در رحم
- جراحی رحم یا دهانه رحم
کلام پایانی
آندومتریت یا عفونت رحم مشکلی است که باعث التهاب پوشش داخلی رحم میشود. این بیماری، در اثر عفونتهای مقاربتی یا عفونتهای باکتریایی پس از عمل جراحی و زایمان ایجاد میشود.
ابتلا به آندومتریت پس از جراحی، معمولا خارج از کنترل شما است؛ با این حال، میتوانید با استفاده کردن از کاندوم در حین رابطه جنسی، خطر ابتلا به آن را کاهش دهید.
اگر علائمی مثل تب، درد لگن یا خونریزی غیرطبیعی را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک میتواند علت آندومتریت را تشخیص دهد و برای درمان آن، آنتیبیوتیک تجویز کند.
سوالات متداول
در بیشتر موارد، پس از اتمام مصرف آنتیبیوتیک، احساس بهتری خواهید داشت. عفونت و التهاب معمولا پس از تکمیل فرآیند درمان از بین میروند.
آندومتریت ممکن است در توانایی شما برای باردار شدن یا به پایان رساندن دوران بارداری، موثر باشد. التهاب رحم میتواند باعث ایجاد اسکار (جای زخم) شود که این اتفاق از لانهگزینی و رشد طبیعی جنین در دیواره رحم جلوگیری میکند؛ با این حال، استفاده از آنتیبیوتیک برای درمان عفونت، روی باروری و بارداری تاثیر مثبت دارد.
سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) مشکلی است که بر عملکرد تخمدانهای شما تاثیر میگذارد. این بیماری، به عدم تعادل هورمونها در بدن مربوط میشود و بر خلاف آندومتریت به دلیل عفونت رخ نمیدهد. PCOS با بینظمی قاعدگی، افزایش آندروژن (هورمون مردانه) و وجود کیستهای پر از مایع در داخل تخمدانها، مشخص میشود.