همه چیز در مورد سرخک در کودکان
سرخک یک عفونت دوران کودکی است که توسط ویروس ایجاد می شود. در سال های قبل بیشتر کودکان در سال های اولیه زندگیشان به این بیماری به احتمال زیاد مبتلا می شدند اما اکنون به مقدار خیلی زیادی از ابتلا به این بیماری توسط واکسن پیشگیری شده است.
بیماری سرخک که سرخچه نیز نامیده می شود بسیار مسری است و از طریق آب دهان، بینی و به طور کلی مایعات مخاطی بدن و تنفس منتقل می شود و بسیار خطرناک و حتی کشنده است. در این مقاله در مورد علائم سرخک و در صورت شیوع دوباره روش های مراقبت از کودک مبتلا به بیماری سرخک شرح داده شده است.
سرخک در کودکان
سرخک یکی از انواع بیماری کودکان است و نوعی بیماری عفونی است که عامل ایجاد آن ویروسی مرسوم به پارامیکسو ویروس میباشد.این بیماری از طریق قطرات سرفه و عطسه فرد مبتلا، به شدت به فردی دیگرسرایت میکند.
از عوارض جدی این بیماری میتوان به عفونت گوش، اسهال و ذات الریه اشاره کرد. سرخک در کودکان به مراتب جدیتر از آبله مرغان یا اوریون در کودکان است. از هر 1000 نفری که به این بیماری مبتلا میشوند حدود یک نفر به آنسفالیت یعنی عفونت مغزی مبتلا میشود، آنسفالیت منجر به آسیب دائمی مغز و مرگ فرد میشود.
در این مقاله در مورد سرخک در کودکان، علائم، عوامل، عوارض سرخک در کودکان و راههای جلوگیری و درمان این بیماری، بحث میکنیم.
علائم سرخک در کودکان
علائم سرخک مانند سرماخوردگی میباشد. با یک سرفه شدید و درد و آب در چشم شروع میشود. با افزایش درجه حرارت، فرد احساس ناراحتی و بدحالی بیشتر خواهد داشت. علائم ریز و سفید رنگی به نام لکههای کوپلیک، در قسمت داخلی گونهها و قسمت پشت دهان ظاهر میشود. این بیماری تقریبا ۱۰ روز طول میکشد. بعد از روز سوم و چهارم، بثورات روی پوست ظاهر میشود، این لکهها قرمز هستند. این بثورات از پشت گوش شروع میشود و به صورت، گردن و سپس به بقیه بدن گسترس مییابد.
عوامل ایجاد سرخک در کودکان
عامل ایجاد سرخک در کودکان، ویروسی مرسوم به پارامیکسو ویروس است. این نوع ویروس هنگام سرفه و یا عطسه شخص مبتلا پخش میشود. پارامیکسو ویروس به قدری مسری است که از 10 نفری که با این ویروس در تماس هستند، 9 نفر در صورت عدم ایمن بودن، به سرخک مبتلا میشوند. اگر قطرات سرفه و عطسه برروی سطح قرار گیرد، با تماس دست به این سطوح و قرار دادن دستانتان در نزدیکی چشم و بینی، امکان ابتلا به این بیماری خواهد بود.
این ویروس میتواند بر روی سطوح چند ساعت زنده بماند. هنگامی که ویروس سرخک وارد بدن میشود، قبل از گسترش در بدن، در دستگاه تنفسی و پوست شما تکثیر میشود. در صورتی که کودک تشخیص داده شد که بیماری سرخک دارد، برای جلوگیری از انتقال این بیماری عفونی به افراد دیگر، باید در یک اتاق جداگانه قرنطینه شود. هر فردی که گمان میکند به سرخک مبتلاست، باید در خانه بماند و همچنین در مدرسه و محل کار شرکت نکند.
راه های تشخیص بیماری سرخک در کودکان
پزشک از طریق علائمی که فرد دارد، مانند ورمی که مشخصه این بیماری است و لکههای کوچک داخل دهان، بیماری سرخک در کودکان را تشخیص میدهد. همچنین پزشک ممکن است برای تشخیص سرخک آزمایش خون تجویز کند.
درمان سرخک در کودکان
هیچ درمان ضد ویروسی برای سرخک وجود ندارد، اما میتوان عوارض آن را با آنتی بیوتیک درمان کرد. با این وجود چند روش برای کاهش علائم آن ذکر کردهایم.
- توجه داشته باشید که کودکتان استراحت کافی داشته باشد و مایعات به مقدار زیادی بنوشد.
- نوشیدنیهای گرم باعث کاهش سرفه میشود.
- پاراستامول میتواند باعث کاهش تب و ناراحتی در کودک مبتلا شود.
- برای بهبود سرفه کودک میتوانید از دستگاه بخور سرد استفاده کنید.
- اگر کودک مبتلا به سرخک شش ماهه است یا بزرگتر میباشد برای کاهش تب و درد او میتوانید با تجویز پزشک دز مناسبی از استامینیفون را به او دهید.
- در صورتی که کودک مبتلا، کمتر از سه ماه دارد بدون تجویز پزشک هیچ داروئی به او ندهید.
- برای جلوگیری از انتقال بیماری، کودک خود را از دیگران دور نگه دارید.
- از دادن آسپرین به کودک خود جداً خودداری کنید، زیرا آسپرین میتواند منجر به بیماری سندروم ری که کشنده میباشد، شود.
- ژله نفتی مانند وازلین در اطراف لب به حفاظت از پوست کمک میکند.
- اگر پلکهای کودکتان پوسته پوسته شده است با آب گرم آنها را به آرامی بشورید.
- اگر کودک مبتلا در تنفس مشکل پیدا کرده است، سرفه شدید میکند و یا خواب آلودگی دارد فوراً باید به پزشک مراجعه کنید. یک مورد جدی از سرخک با عوارض ناشی از آن ممکن است در بیمارستان درمان شود.
سرخک در کودکان تا چه مدت عفونی است؟
کودک مبتلا به سرخک 24 ساعت قبل و حدوداً 4 ساعت بعد از ظاهر شدن بثورات عفونی میباشد. این بیماری تقریبا 10 روز طول میکشد. افرادی که واکسن سرخک را نزدهاند در صورت تماس نزدیک با شخصی بیمار حتماً به آن مبتلا خواهند شد.
پیشگیری از سرخک در کودکان
برای جلوگیری از ابتلا کودکتان به بیماری سرخک محیطهای شلوغ مانند مهمانیها، اتوبوس و سایر محیطهایی که رفت و آمد زیاد میباشد را کنترل کنید. اگر کودکی در مدرسه به سرخک مبتلا شده است، تا زمانی که آن کودک کاملاً بهبود نیافته است، فرزند خود را به مدرسه نفرستید. برای کاهش علائم سرخک در کودکان ویتامین آ میتواند مفید باشد، بنابراین لبنیات، هویج و زرده تخم مرغ را در برنامه غذایی کودکان خود قرار دهید.
بهترین راه ایمن سازی در برابر سرخک در کودکان واکسیناسیون کودکان میباشد. واکسن سرخک به همراه واکسن سرخچه و اوریون به عنوان واکسن MMR داده میشود. کودکان دوز اول این واکسن را در 12 ماهگی و دوز دوم را در 18 ماهگی دریافت میکنند. توصیه میشود کودکان خود را با این دو دوز در برابر این بیماری ۹۹ درصد ایمن سازی کنید. اگر کودکی واکسن سرخک، سرخچه و اوریون (MMR) را دریافت نکرده است، مستعد این بیماری میباشد. اگر فرزند خود را در برابر این بیماری واکسینه نکردهاید و احساس کردید که در معرض این ویروس قرار گرفته است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکسیناسیون بزرگسالان در برابر سرخک
افرادی که بین سالهای 1966 و 1994 متولد شدهاند احتمال دارد علیه بیماری سرخک کاملاً واکسینه نشده باشند و دو دوز پیگیری واکسن که اکنون توصیه میشود را دریافت نکرده باشند. در این مدت ذکر شده اکثر کودکان حداقل یک دوز دریافت میکردند. افرادی که قبل از سال 1966 متولد شدهاند احتمالاً در دوران کودکی به دلیل وجود ویروس، نسبت به این بیماری ایمن میباشند. اگر در سال 1966 یا بعد از آن متولد شدهاید در صورتی که اطمینان ندارید که دو دوز توصیه شده را دریافت کرده اید، در مورد واکسیناسیون سرخک حتماً به پزشک مراجعه کنید. در اکثر کشورها این واکسنها به صورت رایگان ارائه میشود.