زردی نوزاد چیست و چگونه درمان می‌شود؟
زردی نوزاد یک بیماری شایع در نوزادان تازه متولد شده است. بر اساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت، بیش از 60 درصد از نوزادهای طبیعی و 80 درصد از کودکان نارس (که زودتر از حد نرمال متولد شده‌اند) با این وضعیت مواجه می‌شوند.
زردی در کودکان تازه متولد شده، باعث زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم‌ها می‌شود. خوشبختانه این بیماری در بسیاری از موارد بی‌خطر است و بعد از گذشت دو هفته، از بین می‌رود.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به صورت کامل به بررسی زردی نوزاد و روش‌های مراقبت از آن بپردازیم. اگر نگران سلامتی فرزنده تازه متولد شده خود هستید (که قطعا این‌چنین است)، حتما تا پایان با ما همراه باشید.
اصلی‌ترین علائم زردی در نوزادان
زردی رنگ پوست و سفیدی چشم (اصلی‌ترین علامت زردی نوزاد) معمولا بین روزهای دوم تا چهارم تولد، ظاهر می‌شود. برای بررسی این بیماری در فرزند خود، آزمایش ساده زیر را انجام دهید:
به آرامی روی پیشانی یا بینی او را فشار دهید. اگر پوست در جایی که فشار داده‌اید زرد به نظر می‌رسد، احتمالا نوزاد شما زردی خفیف دارد.
در صورتی که کودک شما به این بیماری دچار نباشد، رنگ پوست در ناحیه‌ای که فشار داده‌اید، برای یک لحظه کمی روشن‌تر از سایر نقاط بدن می‌شود و سپس، به حالت طبیعی خود باز می‌گردد.
زردی نوزاد معمولا بی‌خطر است. با این‌حال فراموش نکنید که این بیماری حتما باید توسط یک پزشک یا پرستار، مورد بررسی قرار بگیرد. زردی شدید در صورتی که به موقع درمان نشود، می‌تواند منجر به آسیب‌های مغزی و شنوایی شود.
جدول زردی نوزاد در روزهای ابتدای تولد
همان‌طور که اشاره شد، تا چند روز بعد از تولد، نوزاد باید به صورت مداوم از نظر وضعیت زردی، مورد معاینه و بررسی قرار بگیرد. پزشکان از جدول زیر برای انجام این کار استفاده می‌کنند:
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، بهتر است نوزاد شما تا حداقل 6 روز پس از تولد، به صورت دقیق و مداوم توسط پزشک یا پرستار و از لحاظ وضعیت زردی، مورد بررسی قرار بگیرد.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
در اکثر بیمارستان‌ها، زردی نوزاد قبل از ترخیص و در بازه‌های 8 الی 12 ساعته، مورد بررسی قرار می‌گیرد. نوزاد شما باید بین روز سوم تا هفتم پس از تولد، زمانی که سطح بیلی روبین (رنگدانه زرد رنگ گلبول‌های قرمز) به اوج خود می رسد، از نظر زردی معاینه شود.
در صورتی که فرزند خود را کمتر از 72 ساعت بعد از تولد از بیمارستان ترخیص کرده‌اید، حداکثر دو روز بعد از مرخص شدن، دوباره به پزشک مراجعه کنید تا زردی نوزاد دوباره بررسی شود.
علائم زیر می‌توانند نشانه زردی شدید یا افزایش بیش از حد مقدار بیلی روبین خون باشند:
- پوست کودک شما به مرور زمان، زردتر می‌شود.
- پوست روی شکم، بازوها یا پاهای کودک شما، زرد به نظر می‌رسد.
- سفیدی چشم کودک شما زرد به نظر می‌رسد.
- کودک شما بیحال یا بیمار به نظر می‌رسد یا به سختی بیدار می‌شود.
- وزن نوزاد شما افزایش پیدا نمی‌کند.
- نوزاد شما با صدای بلند گریه می‌کند.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم و نشانه‌های بالا، بلافاصله نوزاد خود را نزد یک پزشک متخصص ببرید تا به صورت دقیق، مورد معاینه و بررسی قرار بگیرد
عوامل ایجاد زردی نوزاد
اصلی‌ترین دلیل ایجاد زردی، بیلی روبین اضافه است. همان‌طور که اشاره شد، این یک رنگدانه زرد است که از گلبول‌های قرمز استفاده شده، تجزیه می‌شود.
به طور معمول، کبد بیلی روبین را از جریان خون فیلتر کرده و آن را در مجرای روده آزاد می‌کند. کبد نابالغ نوزاد تازه متولد شده، اغلب نمی‌تواند بیلی روبین را به سرعت دفع کند و این موضوع، باعث افزایش آن در جریان خون می‌شود.
زردی ناشی از این شرایط طبیعی نوزاد، زردی فیزیولوژیک نامیده می‌شود و معمولا، در روز دوم یا سوم زندگی خود را نشان می‌دهد.
علاوه بر موارد یاد شده، اختلال‌های زمینه‌ای زیر هم می‌توانند باعث ایجاد زردی نوزاد شوند:
- خونریزی داخلی
- عفونت در خون نوزاد (سپسیس)
- سایر عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی
- ناسازگاری بین خون مادر و خون نوزاد
- یک اختلال در عملکرد کبد
- آترزی صفراوی (وضعیتی که در آن مجاری صفراوی نوزاد مسدود یا زخمی شده است.)
- کمبود آنزیم
- یک ناهنجاری در گلبول‌های قرمز خون کودک که باعث می‌شود آن‌ها به سرعت تجزیه شوند.
درمان طبیعی زردی نوزادان
درمان زردی نوزاد تا حد زیادی به شدت و همچنین عوامل بروز آن بستگی دارد. نوزادانی که چند روز پس از تولد دچار زردی می‌شوند، معمولا فقط نیاز به نظارت دقیق دارند. اگر نوزادتان زردی خفیف دارد، مطمئن شوید که به طور منظم از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه می‌کند.
اگر سطح بیلی روبین، بالاتر از حد مشخص باشد، ممکن است نوزاد چند روزی تحت درمان فتوتراپی قرار گیرد. این درمان از اشعه ماوراء بنفش برای کمک به شکستن بار بیلی روبین استفاده می‌کند.
درمان فتوتراپی شامل قرار دادن نوزاد برهنه در زیر یک لامپ آبی فتوتراپی، به مدت 2 الی 3 روز است. در این شرایط، باید حتما چشمان او برای محافظت، پوشیده شوند.
خوشبختانه فتوتراپی کمترین میزان عوارض را دارد. با این حال، نوزاد ممکن است تا چند روز، بثورات خفیف و مدفوع آبکی را تجربه کند. اکثر نوزادان، این درمان را به خوبی تحمل می‌کنند.
درمان زردی شدید نوزاد
زردی شدید که در آن سطح بیلی روبین به شکل نگران کننده‌ای بالا باشد، ممکن است نیاز به درمان با انتقال خون مبادله‌ای داشته باشد. در این روش که البته رایج نیست، خون نوزاد با خون تازه سازگار، جایگزین می‌شود.
کلام آخر
یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی که نوزاد در زمان تولد ممکن است با آن دست و پنجه نرم کند، زردی است. البته خوشبختانه این بیماری معمولا خطرناک نیست و با مراقبت‌ها و بررسی‌های دقیق، بعد از دو هفته از بین می‌رود.
در این مقاله به بررسی زردی نوزاد پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.
