نحوه تشخیص نوع سرفه کودک
سرفه کودک میتواند به معنی چیزهای مختلفی باشد و به گونهای نیست که بتوانید از کودک خود بپرسید چه مشکلی دارد. بعضی اوقات خیلی دشوار است دلیل سرفه را بدانید و اینکه آیا باید برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید، قرار ملاقات بگذارید یا مستقیماً به اورژانس بروید. ابتدا به صدای خس خس، یا سرفه کردن گوش دهید، سپس مطالعه کنید تا دریابید که چه موقع عادی است و چه موقع نگران کننده است؟
هوارد بالبی، مدیر بیماریهای عفونی کودکان در مرکز پزشکی ناسائو در شرق نیویورک توضیح میدهد که سرفه راه محافظت از بدن است. سرفه به عنوان روشی است، که بدن برای پاک کردن راههای هوایی استفاده میکند مانند از بین بردن خلط گلو، یا برای آزاد کردن گلو از یک تکه غذا ازآن استفاده میشود.
سرفه ها دونوع خشک و تر میباشند
سرفه خشک کودک
این نوع سرفه زمانی رخ میدهد که کودک دچار سرماخوردگی یا حسّاسیت شود. سرفه خشک به پاکسازی گلو از خلط یا کاهش درد گلو کمک میکند.
سرفه مرطوب کودک
این نوع سرفه ناشی از بیماری تنفّسی همراه با عفونت باکتریایی است. سرفه مرطوب باعث ایجاد خلط یا مخاط ( که شامل گلبولهای سفید برای کمک به مبارزه با میکروبها است) در مجاری هوایی کودک میشود.
کاترین دوندون دکتر و استاد کلینیک اطفال وندربیلت و یک متخصّص اطفال در گودلتسویل، میگوید: کودکان کمتر از ۴ ماه سرفه شدید ندارند، بنابراین در صورت بروز سرفه شدید جدی بگیرید. به عنوان مثال، اگر یک نوزاد در زمستان به شدت سرفه کند، میتواند ویروس سینسیشیال تنفّسیRSV))، یک عفونت ویروسی خطرناک برای نوزادان باشد. هنگامی که کودک شما از سن ۱ سالگی بزرگتر است، سرفهها کمتر نگران کننده هستند و اغلب آنها چیزی بیش از یک سرماخوردگی را نشان نمیدهد.
سرفه کودک که نشان دهندهی یک سرما خوردگی است.
علائم: علائم سرفه کودک که ممکن است دلالت بر سرماخوردگی یا آنفولانزا داشته باشد شامل یک بینی چرکی یا آبریزش و گلو درد است. سرفهها معمولاً خشک هستند، اما بسته به شدّت سرماخوردگی، کودک شما در شب میتواند دارای مخاط خاردار و یا تب خفیف باشد.
درمان : داروهای ضدّ سرفه کودک برای سرماخوردگی: “زیادی مایعات و استراحت فراوان” میباشد. اگرچه ممکن است مشتاق مصرف داروهای سرفه کودک یا شربت سرفه باشید، آکادمی اطفال توصیه میکند از این موارد برای کودکان زیر ۶ سال استفاده نکنید، زیرا مطالعات نشان داده است که آنها اثر نمیکنند و میتوانند عوارض جانبی بالقوّه کشندهای داشته باشند. بهتر است به داروهای طبیعی سرفه کودک مانند عسل (برای نوزادان بیش از یک سال)، قطرههای شور و یک رطوبت گیر نرم استفاده کنید. استامینوفن برای کاهش تب بیخطر است. اگر تب فرزند شما ۱۰۰.۴ درجه یا بالاتر است و او بیمارگونه به نظر میرسد، با پزشک تماس بگیرید. این احتمال وجود دارد که او آنفولانزا داشته باشد. اگر کودک شما ۴ ماه یا کمتر است و علائم تب دارد، فوراً با پزشک تماس بگیرید. حتّی تب کم در نوزادان جدّی است.
سرفه کودک که نشان دهندهی کروپ یا خروسک است
کروپ معمولاً در اثر عفونت ویروسی ایجاد میشود، باعث میشود که قسمت نای تحت تأثیر قرار گیرد و مجاری هوایی را ببندد و این باعث میشود تنفّس کودک دشوار شود.
علائم كروپ: مهمترین علامت سرفه كروپ: شنیدن سرفه كودك شما در شب با سر و صدای به شکل پارس سگ و صدای تنفّس دشوار و صدای خس خس است. هنگامی که کودک استنشاق میکند (نه در بازدم) سرفه مانند پوست بسته میشود.
كروپ به طور معمول كودكان زیر ۵ سال را مبتلا میكند و معمولاً در اوایل روز با سرماخوردگی یا خرخرك شروع میشود. بعد از شنیدن اولین سرفه کودک در هنگام خواب، کروپ باید در سه یا چهار روز برطرف شود اگر اینگونه نشد، با پزشک خود تماس بگیرید.
درمان کروپ: ابتدا سعی کنید کودک خود را آرام کنید. سپس یکی از تکنیکهای زیر را برای سهولت در تنفّس خود در نظر بگیرید:
- دوش را باز کنید، درب حمام را ببندید و بگذارید کودک شما در هوای بخار نفس بکشد.
- اگر یک شب معتدل است، او را به بیرون ببرید. هوای مرطوب باید تنفّس را برای او راحتتر کند.
- از کودک خود بخواهید هوا را از یک مرطوب کننده هوا تنفّس کند.
سرفه کودک که نشاندهندهی برونشیولیت است
به گفته رافین فرانکلین، دکترای مرکز تحقیقات کودکان و نوجوانان Capitol در رالی، کارولینای شمالی، بسیاری از موارد باعث تنگ شدن راههای هوایی از جمله عوامل محیطی مانند گرد و غبار میشوند. اکثر قریب به اتفاق موارد برونشیولیت در نوزادان زیر ۱ سال در اثر ویروس سن سیشیال تنفسی (RSV) ایجاد میشود. دیوید روبین، M.D ، رئیس اطفال در بیمارستان St. Barnabas در Bronx ، نیویورک هشدار میدهد: این ویروس باعث ایجاد سرماخوردگی در بچههای بزرگتر از ۳ میشود، اما میتواند به ریههای نوزادان نفوذ کرده و به طور بالقوّه تهدید کننده زندگی باشد.
علائم: برونشیولیت به نظر میرسد سرماخوردگی است، بعد از آن همراه با سرفه و آبریزش بینی بروز میکند. از آنجا که سرفه کودک یا خس خس سینه ممکن است برونشیولیت و آسم را به همراه داشته باشد، تشخیص اینکه کدامیک از اینهاست دشوار است. با این حال، برونشیولیت اغلب در پاییز و زمستان مشاهده میشود و ممکن است با تب خفیف و از دست دادن اشتها همراه باشد.
درمان برونشیولیت: داروهای سرفه کودک برای برونشیولیت: شما میتوانید برونشیولیت را در خانه درمان کنید که یک بار تنفّس کودک تحت کنترل باشد. مایعات، استراحت فراوان و مرطوب کننده مه غلیظ را به کودک خود بدهید و همیشه به میزان تنفّس کودک خود توجه کنید. اگر بیش از ۵۰ پوند در دقیقه یا بیشتر نفس بکشد، کودک شما به طور قطع مشکل تنفّسی دارد.
سیاه سرفه یا سرفه بزرگ در کودکان
این عفونت باکتریایی تهدید کننده زندگی عامل اصلی بیماری و مرگ و میر نوزادان بود تا اینکه واکسن DTaP در دهه ۱۹۶۰ ایجاد شد، که عملاً آن را در ایالات متحده ریشه کن کرد. با این حال، سرفههای آن باز گشته و در سالهای اخیر شیوع آن در بسیاری از ایالتها رخ داده است.
علائم : در بیشتر موارد سرفه بزرگ (سیاه سرفه)، کودک هیچگونه علائم سرماخوردگی و تب ندارد. علائم سرفه بزرگ شامل موارد زیر است:
- اسپاسم سرفه مکرّر و هشدار دهنده
- زبان چسبیده است
- شکاف در چشمان
- رنگ پریدگی صورت
جلوگیری از سرفه بزرگ: اطمینان حاصل کنید که کودک شما واکسینه شده است. و از آنجا که نوزادان تا زمانی که سه دوز واکسن دریافت نکرده اند کاملاً محافظت نمیشوند، لازم است که شما و همه مراقبین، نوزادان خود را با تقویت کننده Tdap (کزاز ، دیفتری ، سیاه گوش) واکسینه کنید.
درمان سرفه بزرگ یا سرفه مفید: اگر گمان میکنید کودک شما به سرفه بزرگ مبتلا است، سریعاً با پزشک تماس بگیرید. به گفته دکتر فرانکلین، تا زمانی که سرفه متناسب باشد، نوزاد باید در بیمارستان بستری شود تا بتواند در حین شدّت سرفه، اکسیژن دریافت کند. کودک شما و همچنین به هر یک از اعضای خانواده شما نیز از آنتی بیوتیک اریترومایسین تجویز میشود تا از شیوع این بیماری بسیار مسری جلوگیری کند. در صورت بروز حمله اولیه كودك، سرفه مفید باید دوره خود را طی كند كه ماهها طول میكشد.
سرفه پنومونی یا ذات الرّیه کودک
ذات الریه یک عفونت ویروسی یا باکتریایی ریهها است که توسّط تعدادی از شرایط، از جمله سرماخوردگی ایجاد می شود.
صداها : مرطوب و خلط آور
علائم: كودك مبتلا به ذات الریه بسیار خسته خواهد شد. درد در قفسه سینه، تب، اشکال در تنفّس و خلط دارد.
درمان پنومونی: درمان بستگی به این دارد که آیا علّت ویروسی یا باکتریایی است، بنابراین با پزشک خود تماس بگیرید، به خصوص اگر کودک تب دارد. پنومونی باکتریایی معمولاً خطرناک است و بیشتر توسط میکروب پنومونی ایجاد میشود.
سرفه کودک که نشاندهنده آسم میباشد
پزشکان عموماً قبول دارند كه آسم در كودكان كمتر از ۲ سال شایع نیست، مگر اینكه نوزاد دورهای از اگزما داشته باشد و سابقه خانوادگی آلرژی و آسم وجود داشته باشد. تا زمانی که تشخیص مطلق آسم وجود نداشته باشد، به سفت شدن راههای هوایی کودک که منجر به ایجاد خس خس میشود، بیماری واکنشی هوایی گفته میشود.
صداها: خس خس سینه
علائم: در صورت بروز علائم آسم، کودک شما دچار انقباضات (مکیدن داخل و خارج از قفسه سینه و دیافراگم) خواهد شد. احتمالاً شیرخوار شما با این موارد شروع میکند:
- علائم سرماخوردگی
- خارش چشم
نحوه کمک به کودک مبتلا به آسم: در هر صورت، همیشه بهتر است وقتی صدای خس خس نوزاد خود را شنیدید با پزشک خود تماس بگیرید. حتی بدون تشخیص قطعی آسم، پزشکان غالباً از داروهای آسم برای درمان دورهای از خس خس استفاده میکنند. پزشک شما ممکن است یک شکل مایع آلبوترول برای باز کردن راه های هوایی تجویز کند. اگر حملات آسم بسیار شدید باشد، آلبوترول از طریق دستگاه نبولایزر یک وسیله خاص که دارو را در مه غلیظ تهیه میکند انجام میشود که گاهی اوقات با ماسک صورت در نوزاد استفاده میشود تا کودک بتواند راحتتر دارو را استنشاق کند.
اگر کودک سرفه وحشتناکی دارد یا بعد از یک یا دو روز بدتر میشود و تنفّس وی سختتر میشود، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. همانند برونشیولیت، میزان تنفّس فرزند خود را نیز در نظر داشته باشید. اگر بیش از ۵۰ پوند در دقیقه یا بیشتر نفس بکشد، کودک شما به طور قطع در پریشانی تنفّسی قرار دارد.
سرفه کودک که نشانگر شیء خارجی در گلو است.
غذاهایی مانند قطعه هویج یا هات داگ شایعترین علت خفگی است. اگر کودک هنگام خوردن یا بازی با اسباب بازی های کوچک ناگهان سرفه کرد ، در دهان کودک جستجو کنید.
علائم: از آنجا که نوزادان همیشه چیزهایی را در دهان خود می چسبانند ، امکان این اتفاق وجود دارد. علائم سرفه کودک از جسم خارجی شامل موارد زیر است:
سرفه اولیه و به دنبال آن سرفه مداوم یا خس خس خفیف در طی یک روز از روزها بدون هیچ گونه علائم سرماخوردگی و بدون سابقه سرماخوردگی یا تب میباشد. دکتر داندون می گوید ، پنومونی همچنین می تواند نتیجه غذایی باشد که به روش اشتباه بلعیده شده و در ریه های کودک گیر کرده است. در این مورد، بادام زمینی بسیار رایج است.
درمان شیء گیر کرده در گلوی کودک: اگر به یک گذرگاه کاملاً مسدود شده شک دارید، کودک را چرخانده و بلافاصله پنج ضربه به پشت کودک بین تیغههای شانهاش بزنید. اگر قادر به خارج کردن شیء خارجی نیستید، با اورژانس تماس بگیرید. در مورد یک شیء جزئی که درگلو کودک قرار دارد، سعی کنید با کج کردن سر کودک و زدن چند ضربه ملایم روی پشت، به سرفه کودک کمک کنید. اگر گمان میکنید کودک شما از جسم جزئی رنج میبرد، اما به نظر نمیرسد بتواند با سرفه آن را به بیرون پرتاب کند، به پرتونگاری قفسه سینه نیاز دارد. اگر در واقع مقداری غذا گیر کرده باشد، پزشک شما را به متخصّصی که میتواند برونکوسکوپی انجام دهد، ارجاع میدهد. در طی این روش، کودک تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد و یک لوله فیبر نوری کوچک با موچین در انتها از راه هوایی پایین میرود و جسم خارجی را بیرون میکشد.