آنچه مشخص است، بعد از سکته مغزی، شما مشتاق بازگشت به زندگی هستید. اما ممکن است در مورد رفتن به خانه از بیمارستان نیز نگرانیهایی داشته باشید. سکته مغزی میتواند موارد زیادی را در مورد زندگی شما تغییر دهد. برخی از این تغییرات کوتاه مدت است، در حالی که برخی دیگر ممکن است طولانیتر یا حتی دائمی باشند. اگر پزشک شما چراغ سبز برای رفتن به خانه به شما داده است، کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید انجام دهید تا ایمن و سالم بمانید.
فهرست مطالب
سخت نگیرید
اینکه دوباره احساس خوشایند داشته باشید زمانبر خواهد بود. احتمالاً بیشترین پیشرفت را در ۳ تا ۴ ماه اول خواهید داشت، اما بهبودی تا یک یا دو سال طول میکشد. برنامهریزی کنید تا به آرامی به زندگی روزمره خود بازگردید. احتمالاً، حداقل تا مدتی انرژی کمتری نسبت به قبل از سکته مغزی خواهید داشت. ممکن است در انجام کارهایی مانند لباس پوشیدن، راه رفتن یا صحبت کردن دچار مشکل شوید. همچنین ممکن است متوجه شوید که برای به خاطر سپردن چیزها یا تمرکز تلاش بیشتری باید انجام دهید.
سکته مغزی میتواند عواطف شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است احساس غرق شدن، استرس، عصبانیت یا ناراحتی کنید. این طبیعی است، اما آینها میتوانند تخلیه شود. مهم است که از اعضای خانواده دوستان و یا افراد دیگر در اجتماع راهنمایی بخواهید. اگر در انجام کارهای روزمره مشکل دارید و یک سرپرست ندارید (مانند همسر)، در مورد راههای کمک با تیم پزشکی خود صحبت کنید.
سلامتی خود را در اولویت قرار دهید
داشتن سکته مغزی شانس ابتلای شما به سکته دیگر را افزایش میدهد. اما کارهای زیادی برای کاهش این خطر و تقویت سلامت کلی شما وجود دارد. تغذیه خوب مهم است: میوهها، سبزیجات، پروتئینهای بدون چربی، غلات کامل و روغنهای گیاهی سالم (مانند روغن زیتون) گزینههای هوشمندانهای هستند. میزان چربی اشباع، غذاهای سرخ شده و قند مصرف شده را تماشا کنید. پزشک ممکن است ورزش ملایم را نیز پیشنهاد کند. بپرسید چه چیزی میتواند برای شما بیخطر باشد.
اگر پزشک شما دارویی را برای کمک به بهبودی یا کاهش احتمال سکته مغزی توصیه کرده است، آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید. این ممکن است شامل داروهایی برای کنترل فشار خون بالا، جلوگیری از لخته شدن خون یا از بین بردن رسوبات چربی به نام پلاک از شریانهای شما باشد. اگر عوارض جانبی برای شما ایجاد میکند، به تیم پزشکی خود اطلاع دهید. اما هرگز دوز خود را تغییر ندهید و دارو را بدون صحبت با پزشک متوقف نکنید.
از فضای خود محافظت کنید
افتادن بعد از سکته مغزی امری عادی است – و میتواند خطرناک باشد. اگر دچار درد شدید، کبودی یا خونریزی شدید یا احساس خوبی ندارید، با اورژانس تماس بگیرید. از همسر، سرپرست یا شخص دیگری بخواهید که: مطمئن شوید که به هر مکانی که باید بروید مسیری روشن و بدون قطعه وجود داشته باشد – به عنوان مثال اتاق خواب، حمام و آشپزخانه.
در صورت نیاز به آنها، دستگیرهها و سایر وسایل ایمنی – مانند صندلی توالت بلند یا نیمکت وان را قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که تمام فرشها با نوار نچسب در جای خود ثابت شده باشند. یک تشک یا نوار ضد لغزش را در وان خود قرار دهید. شما همچنین باید کفشهای بدون لغزش را در اطراف خانه بپوشید و این نکته را در ذهن داشته باشید که عجله نکنید. حرکت آهسته و با دقت میتواند در جلوگیری از افتادن و سایر آسیبها به شما کمک کند.
کار با جوانب مثبت
بودن در خانه به معنای این نیست که تنها هستید. حین بهبودی، میتوانید با چند نفر همکاری کنید:
- متخصص گفتار یا زبان درمانی میتواند به شما در برقراری ارتباط و کار بر روی حافظه کمک کند.
- گفتاردرمانگر همچنین میتواند در خوردن و بلع به شما کمک کند. یک فیزیوتراپ میتواند به شما در تقویت ماهیچهها، بازیابی تعادل و جابجایی ایمن کمک کند.
- یک متخصص کاردرمانی میتواند در خانه شما (و دفتر) تغییراتی ایجاد کند و روشهای جدیدی را برای انجام کارهای روزمره مانند خوردن و تمیز کردن به شما یاد دهد.
- پزشک یا تیم پزشکی شما درمورد مشکلات بهداشتی مربوط به سکته مغزی مانند مشکلات در کنترل مثانه یا روده شما کمک خواهد کرد. پزشک شما ممکن است بگوید که آیا و چه هنگامی رانندگی برای شما بیخطر است.
با دیگران صحبت کنید
بهبود سکته مغزی گاهی اوقات میتواند کند و ناامید کننده باشد. صحبت با تیم مراقبتهای بهداشتی یا یک متخصص بهداشت روان – یک روانشناس یا مشاور – میتواند به شما در مقابله با احساسات کمک کند. عضویت در یک گروه پشتیبانی سکته مغزی نیز راهی خوب برای به دست آوردن نکات و یادگیری روشهای جدید برای انجام کارها است. در مورد احساسات خود با دوستان و خانواده خود صحبت کنید.
منتظر دریافت کمک نباشید
وقتی سکته مغزی کردید، احتمال ابتلای شما به یک مورد دیگر بیشتر است. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر ، فوراً با اورژانس تماس بگیرید:
- صورت شما حالت افتاده پیدا میکند.
- بازوی شما ضعیف است یا ناحیه دیگری از بدن شما بیحس است (به خصوص از یک طرف).
- شما به طور ناگهانی، سختتر صحبت کردن را تجربه میکنید.
- شما ناگهان گیج شدهاید.
- شما مشکلات بینایی جدید دارید.
- شما یک درد ناگهانی و شدید در شکم یا سردرد دارید.
- خون در ادرار یا استفراغ یا خونریزی غیر قابل توضیح از لثه یا بینی شما وجود دارد.
- کبودی غیر قابل توضیح یا لکههای قرمز یا بنفش روی پوست شما وجود دارد.
شناخت درمانهای مکمل و جایگزین برای سکته مغزی
شریانهای مسدود شده، رگهای خونی پاره شده یا لخته شدن خون میتوانند باعث سکته مغزی شوند. درمان مکمل و جایگزین ممکن است در پیشگیری از سکته مغزی و بهبودی کمک کند. نمونههایی از درمان مکمل و جایگزین شامل ماساژ، مکملهای غذایی یا طب سوزنی برای مدیریت استرس است. براساس یک مطالعه ۵۰ ساله بر روی سکتههای مغزی در هند، که در آنجا سکتهها شایعتر از کشورها است، مدیریت عوامل خطر سکته مغزی بهترین گزینه برای پیشگیری بود.
یک سوم از شرکت کنندگان برای کنترل عوامل خطر خود، آموزش و سبک زندگی را تغییر دادند. این تغییرات اثرگذارترین روش برای جلوگیری از سکته مغزی دیگر در این گروه بود. شواهد نشان نمیدهد که درمان مکمل و جایگزین بهتر از درمانهای پزشکی است. در حقیقت، درمانهای مکمل و جایگزین به عنوان روشهای درمانی استاندارد مورد مطالعه قرار نگرفتهاند. بنابراین درمانهای مکمل و جایگزین نباید جایگزین معالجه شما توسط پزشک باشد. اگر فکر میکنید دچار سکته مغزی شده اید ، با خدمات اورژانس محل خود تماس بگیرید.
اما اضافه کردن درمانهای مکمل و جایگزین به روال مراقبتهای بهداشتی ممکن است در رسیدن به اهداف درمانی به شما کمک کند. به عنوان مثال، ممکن است به کاهش فشار خون سریعتر کمک کند. قبل از امتحان درمان مکمل و جایگزین، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. بدانید که عوامل خطر سکته مغزی قابل کنترل هستند
جنبه مهم پیشگیری از سكته مغزی، شناخت عوامل خطر قابل كنترل است.
عوامل خطر غیر قابل کنترل عبارتند از:
- سن
- جنسیت
- نژاد
- سابقه خانوادگی سکته مغزی
- تاریخ شخصی سکته مغزی
عوامل خطر قابل کنترل در مورد سکته مغزی عبارتند از:
- استفاده از الکل یا مواد مخدر، مانند کوکائین
- سیگار کشیدن
- عدم ورزش یا فعالیت بدنی
- یک رژیم غذایی ضعیف
- وزن ناسالم
- دیابت
- فشار
- افسردگی
- سطح کلسترول ناسالم
- فشار خون بالا
برای جلوگیری از سکته مغزی چی بخورم؟
پزشک ممکن است برای کاهش کلسترول دارو تجویز کند و ممکن است یک شیوه زندگی سالم از نظر قلب را توصیه کند. برای کمک به شما در رسیدن به اهداف سلامتی خود، موارد زیر را به طور مرتب بخورید یا بنوشید.
چای سیاه یا سبز
چای حاوی مواد مغذی گیاهی به نام فلاونوئیدها است که میتواند به کاهش کلسترول و فشار خون کمک کند. نوشیدن حداقل ۳ فنجان چای سیاه یا سبز در روز ممکن است به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند. محققان در یک مطالعه دریافتند افرادی که این مقدار چای سبز یا سیاه را نوشیدهاند، احتمال بروز سکته مغزی مکرر کمتر است. چای سیاه ممکن است به ویژه برای مدیریت دیابت مفید باشد. ترکیبات موجود در چای سیاه اثر انسولین را تقلید کرده و از تبدیل نشاسته به قند جلوگیری میکند.
میوهها و سبزیجات
میوه و سبزیجات فقط برای سلامت جسمی شما مفید نیستند. محققان در یک تحقیق در سال ۲۰۱۶ دریافتند که خوردن میوه ممکن است به سرعت روز بعد باعث افزایش شادی و رفاه شود. خوردن هشت قسمت در روز ممکن است رضایت از زندگی را افزایش دهد و به کاهش استرس کمک کند.
انار
کنسانتره انار از نظر آنتیاکسیدانها و فیتواسترولها حاوی مقادیر زیادی استروئیدهای گیاهی است که کلسترول را کاهش میدهد. گفته میشود مصرف کنسانتره انار با استاتین با دوز کم و یا استفاده منظم از داروهای کاهش دهنده کلسترول میتواند به کاهش کلسترول کمک کند. همچنین ممکن است عوارض استاتین مانند درد عضلات را کاهش دهد.
راههای شروع حرکت بعد از سکته مغزی
یوگا گزینه خوبی برای یک ورزش کم تأثیر است. براساس وبلاگ سلامتی هاروارد، یافتههای تحقیق نشان میدهد که یوگا ممکن است سکته مغزی را بهبود بخشد، خصوصاً برای افرادی که مشکلات تعادلی یا ترس از افتادن دارند. یوگا باعث افزایش حرکات بدنی صاف، بهبود تنفس و تمرکز ذهنی میشود که ممکن است بعد از سکته مغزی از بین رفته باشد.
یکی دیگر از تمرینات محبوب برای پیشگیری و بهبود سکته مغزی، تای چی است. تای چی یک تمرین چینی است که از حرکات آهسته و برازندهای که در موقعیت نیمه چمباتمهای انجام میشود، تشکیل شده است. تحقیقات سال ۲۰۱۵ نشان داد که تای به بهبود تعادل بدن کمک میکند و افسردگی و اضطراب را کاهش میدهد. در سال ۲۰۱۷ ، بسیاری از همان محققان یک مطالعه منتشر کردند که نشان میدهد تای چی نقش مهمی در برابر سکته مغزی ایسکمیک در بزرگسالان مسن دارد.
وزن خود را مدیریت کنید
حفظ وزن سالم و همچنین نسبت چربی بدن سالم و یا شاخص توده بدنی (BMI) روش مناسبی برای مدیریت بسیاری از عوامل خطر سکته مغزی است. اگر بیشتر چربیهای بدن یک فرد به جای ران در باسن باشد، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ بیشتر است. طبق این موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا، خانمهایی با اندازه کمر بیشتر از ۳۵ اینچ و آقایان با اندازه کمر بیشتر از ۴۰ اینچ نیز خطر بیشتری دارند.
موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا اظهار داشت که کاهش وزن میتواند:
- فشار خون را بهبود بخشد.
- منجر به کلسترول پایین شود.
- باعث خطر کمتر دیابت نوع ۲ شود.
- چربی بدن را کاهش دهد.
به خود استرس وارد نکنید
طبق گزارش انجمن قلب آمریکا (AHA) ، میزان بالای استرس با افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی ارتباط دارد. برای کاهش تنش در ذهن و بدن تکنیکهای آرامش را یاد بگیرید.
ماساژ
ماساژ میتواند به افزایش جریان خون به یک منطقه آسیبدیده، به ویژه برای مشکلات عضلانی مرتبط با سکته کمک کند. در یک مطالعه، ماساژ باعث کاهش درد، افزایش سلامتی و بهبود حرکات بعد از سکته مغزی شد. چند مطالعه در چین همچنین نشان داد که درمانهای احتقان خارجی (ECP) ممکن است بهبودی را در افرادی که دچار سکته مغزی ایسکمیک بودند، بیشتر کند. درمانهای ECP شامل بستن کافهای اطراف باسن، ران و ساق پا است. این کافها باد میشوند و خالی میشوند و حسی مانند ماساژ ایجاد میکنند و به جریان خون در مغز کمک میکنند.
تکنیکهای دیگر
راههای دیگر برای استراحت و کاهش استرس شامل موارد زیر است:
- آروماتراپی
- سرگرمیهایی مانند مانند خواندن یا بازی کردن بازیهای تختهای
- گفتگوی مثبت
- مراقبه
- استراحت کافی
مزایای طب سوزنی
در طب سوزنی یک پزشک سوزنهای کوچک را در نقاط خاص بدن وارد میکند. این روشی شناخته شده است که به کاهش درد و مدیریت سایر مشکلات عضلانی در اثر سکته مغزی کمک میکند. یک روش درمانی مشابه طب سوزنی است که از فشار به جای سوزن بر روی نقاطی مثل طب سوزنی استفاده میکند.
در مورد اثربخشی طب سوزنی در جلوگیری از سکته مغزی، شواهد علمی کافی وجود ندارد. اما برخی تحقیقات پیشرفتهای کلی در کیفیت زندگی افراد، از جمله اثرات مثبت بر تحرک را نشان دادهاند. طب سوزنی هنگامی که پزشک باتجربه و مجوز از آن استفاده کند، ایمن در نظر گرفته میشود.
پزشک متخصص طب سوزنی دارای مدرک طب سوزنی، کارشناسی ارشد طب سوزنی و طب شرقی یا دکترای مجوز پزشکی شرقی خواهد بود. به دنبال طب سوزنی دارای مجوز عنوان (LAC) نیز باشید. متخصصان طب سوزنی دارای مجوز آموزش و مهارت لازم برای استفاده از طب سوزنی برای موضوعات بهداشتی، مانند موارد زیر هستند:
- برخی بیماریهای مزمن
- درد
- توانبخشی
- عضلات آسیب دیده
پیشگیری از سکته مغزی
پیشنهاد میشود ویتامینها یا مکملهای خاصی ممکن است در عوامل خطر مانند کلسترول بالا و آسیب عروق خونی کمک کنند. با این حال، برای حمایت از چنین ادعاهایی هنوز مطالعات دقیق و بیشتری لازم است. بعضی از مکملها ممکن است هنگام استفاده از داروهای خاص باعث عوارض جانبی منفی شوند. قبل از مصرف مکملهای غذایی یا گیاهی اضافی با پزشک خود مشورت کنید.
ویتامینها و مواد مغذی
شواهد علمی کمی وجود دارد که نشان میدهد مکملها وانند به طور مستقیم از سکته مغزی جلوگیری کنند. اما برخی تحقیقات نشان میدهد که آنها میتوانند به کاهش خطر و بهبود بهبودی کمک کنند. ممکن است مزایای استفاده از موارد زیر را پیدا کنید:
- اسید فولیک، ویتامین B-6 و ویتامین B-12 برخی ویتامینهای گروه B میتوانند به پایین آمدن سطح آمینو اسید هموسیستئین کمک کنند. مقادیر بالای هموسیستئین با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است.
- بتایین. تحقیقی نشان میدهد که اسید آمینه بتائین ممکن است سطح هموسیستئین را پایین بیاورد.
- ویتامین C این ویتامین ممکن است در ترمیم آسیب عروق خونی و کاهش پلاک در عروق کمک کند.
- ویتامین D مکملهای این ویتامین ممکن است مفید باشد زیرا سطح پایین ویتامین D با افزایش خطر سکتههای انسداد شریانی به ویژه در افراد با فشار خون بالا همراه است.
- ویتامین E مصرف مکملهای ویتامین E ممکن است به اختلال در حافظه کمک کند.
- اسیدهای چرب امگا ۳. به طور کلی، اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است سطح کلسترول را بهبود بخشد. طبق یک مطالعه انجام شده بر روی موشها، یک نوع اسید چرب امگا ۳ ، آلفا لیپوئیک اسید (ALA) نیز ممکن است از آسیب سلولی جلوگیری کند.
- منیزیم. طبق یک مطالعه در مجله Hypertension ، منیزیم معدنی ممکن است فشار خون را کاهش دهد.
مکملهای گیاهی
مکملهای گیاهی برای افرادی که داروهای طبیعی را ترجیح می دهند یک انتخاب محبوب است. مکملهای گیاهی زیر ممکن است گردش خون در مغز را بهبود بخشد و به جلوگیری از سکته مغزی دیگری کمک کند:
- آشوگاندا. همچنین به عنوان جینسنگ هندی معروف است، دارای خاصیت آنتیاکسیدانی است که ممکن است از سکته مغزی جلوگیری کرده و آن را درمان کند. یک مطالعه ۲۰۱۵ ، تأثیر آن را روی موشها بررسی کرد.
- زغال اخته. این توت ممکن است کلسترول را کاهش داده و قند خون را کاهش دهد.
- سیر. جلوگیری از لخته شدن خون و از بین بردن پلاک دو فایده احتمالی سیر است.
- جینسنگ آسیایی. گفته میشود که جینسنگ آسیایی یکی از اصلیترین طبهای چینی است که حافظه را بهبود میبخشد.
- گوتو کلا. نشان داده شده است که این گیاه باعث تقویت عملکرد شناختی در افرادی که دچار سکته مغزی شدهاند شده است.
- زردچوبه. زردچوبه ممکن است سطح کلسترول را کاهش داده و از انسداد عروق جلوگیری کند.
اگر داروی وارفارین (کوادامین)، آسپرین یا سایر داروهای رقیقکننده خون مصرف میکنید، از این مکملها خودداری کنید. آنها خون شما را حتی بیشتر میکنند. همیشه قبل از مصرف مکملهای اضافی ابتدا از پزشک خود سؤال کنید.
سخن پایانی ایدهآل مگ
استفاده از درمانها و مراقبتهای خانگی برای مدیریت عوامل خطر پذیر در سکته مغزی میتواند برای پیشگیری از سکته مغزی و بهبودی آن مفید باشد. در کنار تغییرات مهم در شیوه زندگی، درمانهایی مانند طب سوزنی یا مکملها میتواند تغییر ایجاد کند. این روشهای درمانی جایگزین معالجه پزشکی یا جراحی نمیشوند، اما این توانایی را دارند که به شما در رسیدن به اهداف درمانی خاص مانند کاهش فشار خون کمک کنند. اگر قصد درمان در خانه را دارید، به پزشک خود بگویید. برخی از درمانها ممکن است با داروی شما اثر منفی داشته باشند.