بهترین خواص دمنوش مریم گلی برای بدن
مریم گلی با نام علمی “Salvia miltiorrhiza” یک گیاه بومی چین و ژاپن است. این گیاه گلدار، در خانواده نعناع قرار گرفته و ریشههای آن، دانشن (Danshen) نامیده میشوند. جالب است بدانید که مریم گلی، بیش از 2 هزار است که در طب سنتی چینی، مورد استفاده قرار میگیرد!
سالیان سال است که گیاه مریم گلی بهعنوان دارویی مؤثر برای معالجه بسیاری از بیماریها، طعم دادن به غذاها و یا رفع مشکلات روحی استفاده میشود. یکی از موارد پرکاربرد این گیاه، استفاده از آن برای تهیه دمنوش مریم گلی است که فواید بینظیری مانند بهبود عملکرد مغز، رفع استرس، گردش خون منظم، رفع سفیدی موها و …دارد.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ قصد داریم به بررسی خواص دمنوش مریم گلی بپردازیم و شما عزیزان را با این گیاه حیرتانگیز، بیشتر آشنا کنیم. لطفا تا انتها با ما همراه باشید.
مریم گلی چیست ؟
مریم گلی هم مانند گل گاو زبان یک گیاه ارزشمند در طب سنتی چینی است. ریشه خشک شده این گیاه چه به تنهایی و چه در ترکیب با سایر گیاهان دارویی، صدها سال است که برای درمان بیماریهای متعدد، به ویژه بیماریهای قلبی و عروقی، مورد استفاده قرار میگیرد.
مریم گلی از انواع گیاهان دارویی بوده و به صورت بومی در سواحل رودخانهها، دامنه تپهها و جنگلها رشد میکند. در جدول زیر، با ویژگیهای کلی این گیاه، بیشتر آشنا خواهید شد:
نام گیاه | مریم گلی |
نام علمی | Salvia miltiorrhiza |
خواستگاه (بومی) | چین و ژاپن |
رنگها | سیاه یا قهوهای تیره (در زمان تکمیل رشد) |
برگها | بیضی یا مستطیلی شکل با طول 3.2 میلیمتر و عرض 1.5 میلیمتر |
مزه | تلخ |
گلها | بنفش متمایل به آبی، سفید و صورتی |
اتفاع | حداکثر 60 تا 90 سانتیمتر |
مریم گلی بیش از هر چیز، به خاطر فواید بیشمارش محبوب شده است. جلوگیری از حمله قلبی، محرک گردش خون، آرامبخش، بهبود پوکی استخوان، فعالیت ضدباکتریایی، درمان فیبروز کبدی، کاهش خطرات سکته مغزی و … تنها برخی از خاصیتهای این گیاه شفابخش محسوب میشوند.
مریم گلی در گلدان هم به راحتی رشد میکنند. خاک مناسب این گیاه، مرطوب، شنی و زهکشیشده است. مریم گلی از گیاهان آفتاب دوست است و باید در معرض نور خورشید قرار داشته باشد. این گیاه با تقسیم ریشه، در بهار تکثیر می شود.
نحوه تهیه دمنوش مریم گلی
تمام قسمتهای گیاه مریم گلی (به ویژه ریشههای آن) برای سلامتی مفید هستند. با این حال، ما در این مقاله به بررسی دمنوش مریم گلی خواهیم پرداخت. خوشبختانه آماده کردن این دمنوش بسیار ساده است:
مواد مورد نیاز:
- ۲ قاشق چایخوری برگ تازهی مریم گلی (یک قاشق چایخوری برگ خشکشدهی مریم گلی)
- یک فنجان آب (تصفیهشده)
- طعمدهندههایی مانند عسل یا لیمو
نحوه دم کردن:
برای آماده کردن دمنوش زحمت زیادی نیاز نیست. بک فنجان آب درون یک قوی ریخته و اجازه دهید تا بجوشد؛ سپس برگهای مریم گلی (تازه یا خشکشده) را داخل قوری ریخته و اجازه دهید 10 دقیقه در آب داغ دم بکشند. پس از 10 دقیقه دمنوش را از صافی عبور داده و یک طعمدهنده مانند عسل اضافه کنید. دمنوش شما حاضر است.
خواص دمنوش مریم گلی
اگر به دنبال اضافه کردن یک دمنوش فوقالعاده به رژیم غذایی خود هستید، دمنوش مریم گلی را فراموش نکنید. این نوشیدنی معجزهآسا، دارای خواص فراوانی است. در ادامه به معرفی برخی از مزیتهای دمنوش مریم گلی خواهیم پرداخت:
سرشار از آنتیاکسیدان
چای مریم گلی، حاوی انواع مختلفی از ترکیبات گیاهی قدرتمند به نام آنتیاکسیدان است. آنتیاکسیدانها برای خنثیسازی ترکیبات مضری به نام رادیکالهای آزاد استفاده میشوند. رادیکالهای آزاد محصولات جانبی سوختوساز سلولی هستند که به سلولهای سالم حمله کرده و موجب جهش ژنتیکی میشوند.
از دیگر ترکیبات مفید موجود در دمنوش مریم گلی، اسید رزمارینیک است. این آنتیاکسیدان فواید بیشماری مانند کاهش التهاب، کاهش سطح قند خون، کاهش فشارخون به همراه دارد.
این دمنوش مقدار قابلتوجهی ویتامین K نیز دارد که برای سلامت استخوان، گردش خون، لخته شدن خون و بهبود زخمها مناسب و ضروری است. علاوه بر این، این چای دارای چندین ترکیب دیگر تقویتکننده سلامتی، ازجمله کارنوسول و کافور است.
کمک به بهبود پوست
مریم گلی یک ماده رایج در مواد آرایشی است که به صورت موضعی، به عنوان یک داروی طبیعی مراقبت از پوست استفاده میشود. از این رو، نوشیدن دمنوش آن، از مزایای یکسانی برخوردار است.
دمنوش مریم گلی علاوه بر افزایش سرعت بهبود زخمهای سرد به درمان آسیبهای پوستی ناشی از آفتابسوختگی نیز کمک میکند. استفاده موضعی از مریم گلی و یا مصرف دمنوش آن برای رفع اگزما، پسوریازیس و آکنه مفید است.
بهبود سلامت دهان و دندان
گیاه مریم گلی یکی از محبوبترین گیاهان در دندانپزشکی است؛ زیرا درد، التهاب و بوی بد دهان را از بین میبرد. همچنین در گذشته با غر غره کردن این دمنوش زخمهای دهان، تبخال، برفک و گلودرد را درمان میکردند.
این بیماری یکی از رایجترین عوارض شیمیدرمانی و پرتودرمانی در درمان سرطان است. موکوزیت دهانی یک بیماری التهابی است که باعث بروز مشکلاتی مانند زخم دیوارهی دهان، فلج دهان و همچنین بروز عفونت میشود.
درمان سرفه
از دیگر خواص دمنوش مریم گلی میتوان به نرم کردن گلوهای عفونی اشاره کرد. این دمنوش دارای خواص اکسپکتورانت است. اکسپکتورانت نوعی دارو است که باعث ترشح خلط در طول مجاری تنفسی میشود.
خاصیت ضد سرطانی
دمنوش مریم گلی حاوی چندین ترکیب ضد سرطانی به نامهای کارنوزول، کافور و اسید رزماریک اسید است که میتوانند بدن تأثیر منفی بر سلولهای سالم با سلولهای سرطانی مبارزه کرده و آنها را از بین ببرند.
مطالعهای دیگر که با جامعه آماری بیش از 500 نفر انجام شد نشان داد که مصرف دمنوش مریم گلی و بابونه در کاهش خطر ابتلا به سرطان تیروئید مؤثر است. اگرچه این نتایج امیدوارکننده است، اما تحقیقات بیشتری لازم است.
بهبود سلامت مو
استفاده از دمنوش مریم گلی، یک درمان سنتی متداول برای جلوگیری از ریزش مو است. ترکیب دمنوش مریم گلی با چای سیاه یا رزماری باعث افزایش سرعت رشد موها خواهد شد.
همچنین به دلیل وجود تانن در ترکیب این دمنوش، مصرف آن بهصورت موضعی و یا دمنوش باعث تیره شدن موهای سفید یا خاکستری شود.
کمک به کنترل قند خون
از دیگر فواید دمنوش مریم گلی میتوان به تنظیم سطح گلوکز خون اشاره کرد؛ ازاین رو استفاده از آن برای بیماران دیابتی، مخصوصا دیابت نوع 2 فوقالعاده مفید است. در دیابت نوع 2 بدن دچار عدم تولید یا مقاومت به انسولین میشود.
مصرف دمنوش مریم گلی تنها محدود به افراد مبتلا به بیماریهای قندی نیست؛ بلکه برای افراد غیر مبتلا که در خانواده سابقهی ابتلا به دیابت دارند امری ضروری است تا پیشگیری شود.
بهبود عملکرد مغز و خلق و خوی
گیاه مریم گلی و دمنوش آن به دلیل اسید رزماریک موجود در آن عملکردهای مغزی را تحریک کرده و در گسترهی داروهای تقویت خلق و خو، آرامشبخش، افزایش قدرت تمرکز، کاهش استرس، بهبود حافظه و جلوگیری از اختلالات مرتبط با مغز مانند آلزایمر، زوال عقل مورداستفاده قرار میگیرد.
آلزایمر به دلیل پلاکهای آمیلوئیدی که در مغز تشکیل میشوند پیشرفت میکند. چندین آزمایش حیوانی نشان میدهد که گیاه مریم گلی و اسید رزمارینیک موجود در آن میتوانند با تحریک مسیرهای عصبی از تشکیل این پلاکها جلوگیری کنند.
بهبود گردش خون
از دیگر خواص دمنوش مریم گلی میتوان به بهبود سلامت قلب اشاره کرد. مریم گلی حاوی مقدار زیادی آهن است. آهن یکی از اجزای اصلی در ترکیب گلبولهای قرمز خون است.
همچنین چای مریم گلی با کاهش سطح کلسترولهای بالا و مضر خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. در یک مطالعه کوچک 4 هفتهای بر روی 6 زن، مشاهده شد که نوشیدن 300 میلیلیتر چای مریم گلی دو بار در روز در انتها منجر به 16٪ کاهش کلسترول کل، 20٪ کاهش کلسترول LDL (بد) و افزایش 38 ٪ کلسترول HDL (خوب) شد.
تسکین علائم یائسگی
در یک پژوهش طی 8 هفته مصرف دمنوش مریم گلی، محققان شاهد کاهش تعداد دفعات گرگرفتگی و تعریق فراوان در زنان یائسه بودند. علت این اتفاق توانایی مریم گلی در تولید فیتواستروژن است.
لذا میتوان از این گیاه بومی و ارزان بهعنوان یک داروی خانگی برای کاهش دفعات گرگرفتگی زنان یائسه استفاده نمود. بهعلاوه، این دمنوش باعث کاهش سایر علائم یائسگی از قبیل نوسانات خلقی و بیش فعالی مثانه نیز میشود.
بهبود سلامت استخوانها
از دیگر خواص دمنوش مریم گلی میتوان به میزان بالای ویتامین K موجود در آن اشاره کرد. اگرچه این ویتامین به دلیل کاربردهای گستردهاش، یکی از نیازهای اصلی بدن ما است، اما در بسیاری از غذاها یافت نمیشود.
برای جلوگیری از مبتلا شدن به پوکی استخوان در سالهای آینده، مصرف برگ مریم گلی، چای و یا دمنوش آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید. این دمنوش درد استخوانها را تسکین داده، آنها را متراکم ساخته و تولید تکثیر سلولهای استخوانی را بهبود میبخشد.
ایجاد تعادل در وزن
بسته به قصد مصرف، این دمنوش میتواند بهعنوان محرک برای کاهش وزن و یا افزایشدهنده اشتها عمل کند. همانطور که اشاره شد، این دمنوش قادر است کلسترول بد (الدیال) را کاهش دهد؛ به این ترتیب، باعث کاهش چربی بدن، کاهش وزن و سرعت بخشیدن به متابولیسم (سوختوساز) میشود.
مریم گلی بهعنوان یک عامل ادرارآور طبیعی و محرک کبد و کلیهها در طب سنتی نیز شناخته میشود. بسیاری از افراد در برای تسریع فرایند دفع ادرار و مرفوع و یا مشکلات مشابه آن، از این دمنوش استفاده میکنند. به لطف این دمنوش سموم بدن خارج شده و فشار کمتری بر روی دستگاه لنفاوی، کلیهها و کبد خواهد بود.
انواع مریم گلی
گیاه مریم گلی انواع مختلفی دارد که در اندازه، برگها، گلها و … با همدیگر متفاوت هستند. برخی از رایجترین گونههای گیاه مریم گلی عبارتند از:
- مریم گلی کلاری: دارای برگهای معطر
- مریم گلی لاجوردی: دارای گلهای آبی
- مریم گلی آناناسی: مورد استفاده به عنوان طعمدهنده غذاها و نوشیدنیها
عوارض جانبی مصرف دمنوش مریم گلی
در کنار خواص بیشمار دمنوش مریم گلی، باید مراقب عوارض جانبی آن هم باشید:
- زنان باردار به هیچ عنوان نباید از این دمنوش استفاده کنند، زیرا این دمنوش با افزایش هورمونهای بدن ممکن است باعث بروز انقباضات رحمی شود. انقباض رحمی نیز باعث فشار آمدن بر جنین در رحم و سقط جنین میشود.
- اگر بیمار دارای فشارخون هستید و از داروهای کاهش فشارخون استفاده میکنید، مصرف این دمنوش میتواند شما را در معرض خطر افت فشارخون قرار دهد؛ زیرا این دمنوش به تنهایی باعث کاهش فشارخون میشود. بهطور کلی هرگز هر دو را با هم مصرف نکنید زیرا مشکلاتی مانند ضعف، حالت تهوع ف سرگیجه، لرزش دست پا به وجود خواهد آورد.
- اگر در خوردن این دمنوش و یا چای آن زیادهروی کنید، احتمال خطر تشنج را برای خود افزایش میدهید.
- اگر مبتلا به سرطان هستید، بهتر است قبل از مصرف این دمنوش با متخصص و پزش خود مشورت کنید؛ زیرا مریم گلی سطح استروژن را بالا برده و این میتواند بهعنوان یک محرک بد برای بعضی سرطانها باشد.
- اگر دیابت دارید و از داروهای کاهش قند خون استفاده میکنید، بدون مشورت با پزشک از ای مریم گلی استفاده نکنید؛ زیرا این دمنوش به کاهش قند خون ناشتا کمک میکند. مصرف قرصهای کاهش قند خون به همراه این چای ممکن است باعث افت شدید قندخون شود.
کلام آخر
در مجموع همانطور که دیدیم، این گیاه، دمنوش و چای حاصل از آن میتواند در درمان بیماریها و جلوگیری از بروز آنها مفید باشد. ضمن رعایت نکات ذکر شده در این مقاله و با آگاهی از عوارض جانبی آن، دمنوش مریم گلی را تهیه کرده و از فواید بینظیر آن، بهرهمند شوید.
در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید حتما در بخش نظرات همین مقاله با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخگوی شما عزیزان باشیم.
سوالات متداول
مریم گلی خواص بسیار زیادی دارد. کمک به کنترل وزن، جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی، کمک به بهبود علائم یائسگی، خاصیت ضدباکتریایی، جلوگیری از ابتلا به آلزایمر و … تنها برخی از فواید این گیاه محسوب میشوند.
این گیاه ممکن است برای زنان باردار، افرادی با فشار خون بالا، بیمارهای مبتلا به سرطان و افراد مبتلا به دیابت، خطرناک باشد.