11 روش علمی و کاربردی برای تقویت حافظه
آیا ما بدون خاطره‌هایمان می‌توانیم زندگی کنیم؟ اگر حافظه‌ای وجود نداشت و نمی‌توانستیم هیچ چیز را به خاطر بسپاریم، چه چیز ما را دل‌خوش به ادامه دادن می‌کرد؟ اغراق نیست اگر بگوییم حافظه باارزش‌ترین دارایی انسان است و از دست دادن آن، زندگی را بی‌معنی می‌کند!
اگر فراموش می‌کنید کلیدهای خود را کجا گذاشته‌اید یا رمز کارت بانکی‌تان را به خاطر نمی‌آورید، باید به فکر تقویت حافظه خود باشید. بله درست شنیدید! راهکارها و تمرین‌های زیادی برای بهتر کردن حافظه و جلوگیری از فراموشی‌های روزانه وجود دارند.
در این مقاله از مجله اینترنتی ایده آل مگ به بررسی 11 روش برای تقویت حافظه خواهیم پرداخت. اگر دوست دارید از این به بعد چیزی را به این راحتی‌ها فراموش نکنید، حتما تا پایان با ما همراه باشید.
حافظه انسان چگونه اطلاعات را ذخیره می‌کند؟
درست از لحظه‌ای که به دنیا می‌آییم، مغز ما توسط حجم عظیمی از اطلاعات درباره خودمان و دنیای پیرامون، بمباران می‌شود. بنابراین چگونه به همه چیزهایی که یاد گرفته‌ایم یا تجربه کرده‌ایم، دسترسی داشته باشیم؟ جواب این سوال یک کلمه است: حافظه!
انسان‌ها انواع مختلفی از خاطرات را برای مدت زمان‌های متفاوت در حافظه خود ذخیره می‌کنند. خاطرات کوتاه مدت از چند ثانیه تا چند ساعت دوام می‌آورند؛ در حالی که خاطره‌های بلند مدت، تا سال‌ها باقی می‌مانند!
ما همچنین یک حافظه فعال داریم که به ما امکان می‌دهد با تکرار یک چیز، آن را برای مدت محدودی در ذهن خود نگه داریم. هر زمان که شماره تلفنی را بارها و بارها به خود می‌گویید تا آن را به خاطر بسپارید، از حافظه فعال خود استفاده می‌کنید.
در یک طبقه‌بندی مهم، حافظه انسان به دو قسمت خاطرات اظهاری (حافظه آشکار) و خاطرات غیر اعلامی (حافظه ضمنی) تقسیم می‌شود:
حافظه غیر اعلامی یا ضمنی، به صورت ناخودآگاه ایجاد می‌شود و شامل خاطرات رویه‌ای است که بدن شما از آن‌ها برای یادآوری مهارت‌هایی که آموخته‌اید استفاده می‌کند. (مانند نواختن ساز، دوچرخه سواری یا رانندگی)
به طور کلی، خاطرات اظهاری یا آشکار، آسان‌تر از خاطره‌های غیر اعلامی یا ضمنی تشکیل می‌شوند. به خاطر سپردن پایتخت یک کشور، بسیار راحت‌تر از یاد گرفتن نواختن ویولن است. از طرف دیگر، خاطرات غیر اعلامی، دیرتر از خاطره‌های اظهاری فراموش می‌شوند!
برای تقویت حافظه چکار کنیم؟
فراموش کردن برخی از اطلاعات، یک امر کاملا اجتناب‌ناپذیر است. همه ما ممکن است بارها و بارها، اتفاقات، خاطرات، اطلاعات و … را از یاد ببریم. در این شرایط، معمولا اولین کاری که انجام می‌دهیم این است که آرزو کنیم ای کاش حافظه بهتری داشتیم!
اما این آرزو می‌تواند به حقیقت بپیوندند. برخی از استراتژی‌ها و تاکتیک‌ها وجود دارند که با انجام آن‌ها، می‌توانید حافظه خود را به شکل قابل توجهی، بهبود ببخشید. ما در ادامه، به 11 روش کاربردی برای تقویت حافظه اشاره خواهیم کرد:
8 ثانیه تمرکز کنید
وقتی واقعا نیاز دارید چیزی را به خاطر بسپارید، حداقل 8 ثانیه روی آن تمرکز کنید. این توصیه در دنیای امروز که زندگی بسیار سریع‌تر از قبل شده است، کاربرد و اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.
مطالعات نشان داده‌اند که 8 ثانیه، حداقل زمانی است که طول می‌کشد تا یک اطلاعات از حافظه کوتاه مدت شما به حافظه بلند مدت بروند.
از انباشته شدن پرهیز کنید
افزایش حجم اطلاعات ورودی به حافظه، باعث انباشته شدن آن‌ها می‌شود. بدیهی است که این اطلاعات انباشته شده که با عجله و در مدت زمان کوتاهی دریافت شده‌اند، شانس بالایی برای فراموش شدن خواهند داشت!
اگر در حال مطالعه یک مطلب مهم هستید و قصد دارید آن را به خاطر بسپارید، سعی کنید این کار را به طور منظم و با فاصله‌های زمانی مشخص انجام دهید. این توصیه به ویژه برای دانش آموزان که قصد حفظ کردن و یادگیری مطالب درسی را دارند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
دست خود را مشت کنید
گره کردن مشت اگر به درستی انجام شود، می‌تواند به طرز قابل توجهی توانایی شما را برای به خاطر سپردن اطلاعات و خاطره‌ها، افزایش دهد. این روش شاید در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد، اما کاملا اثبات شده و علمی است.
برای کسب بهترین نتیجه از این کار، مطمئن شوید که حداقل 45 ثانیه دست خود را مشت کرده‌اید. تنها بعد از مدت زمان کوتاهی، متوجه می‌شوید که این روش، در تقویت حافظه شما، کاملا موثر بوده است.
ورزش کنید
باید بپذیریم که علم، ورزش را یک درمان مطلق برای انواع مشکلات ذهنی از جمله ضعف حافظه می‌داند. فعالیت‌های فیزیکی هوشیاری و اکسیژن‌رسانی به مغز را افزایش می‌دهد و حتی ممکن است رشد سلولی را در بخش‌هایی از مغز، که مسئول حافظه هستند، افزایش دهد.
یک مطالعه نشان داد که زنان بلافاصله بعد از انجام یک ورزش سبک، بهتر از قبل توانستند اطلاعات و خاطره‌ها را به خاطر بیاورند.
یک مطالعه متفاوت نشان داد که زنانی که در طول شش ماه تناسب اندام خود را حفظ کردند، به طور قابل توجهی حافظه کلامی و فضایی خود را بهبود بخشیدند.
خوب بخوابید
مطالعات در مورد تاثیر خواب بر مغز نشان داده‌اند فرآیندهایی که مغز در هنگام خواب طی می‌کند، به شما کمک می‌کند اطلاعات را در روز بعد، بهتر به خاطر بیاورید. وقتی بیدار هستید مغز شما با محرک‌ها بمباران می‌شود و از زمانی که در خواب هستید، برای پردازش همه چیز استفاده می‌کند.
به همین دلیل، مغز از مدت زمانی که شما خواب هستید، برای خلاص شدن از دست اطلاعات غیر ضروری و به خاطر سپردن داده‌های مهم استفاده می‌کند. به عبارتی دیگر، خواب زمانی است که مغز، اطلاعات را در یک حافظه بلند مدت تثبیت می‌کند. اگر خواب کافی نداشته باشید، این فرایند به خوبی طی نمی‌شود.
آدامس بجوید
اگر نیاز دارید اطلاعاتی را برای حداقل 30 دقیقه به خاطر بسپارید، آدامس بجوید. مطالعات نشان داده‌اند که اگر افراد در حین انجام کارهای مربوط به حافظه دیداری و شنیداری آدامس بجوند، بهتر عمل می‌کنند.
به نظر می‌رسد که جویدن باعث افزایش و بهبود تمرکز در افراد می‌شود. البته آدامس جویدن بیشتر برای تقویت حافظه بلند مدت موثر است. اگر قصد استفاده از حافظه کوتاه مدت خود را دارید، جویدن را فراموش کنید!
یادداشت کنید
این روزها تقریبا هر آن‌چه که لازم داریم را روی تلفن همراه خود ذخیره می‌کنیم: از شماره تماس دوستان و آشنایان گرفته تا لیست خرید روزانه! این موضوع باعث شده تا نفش نوشتن اطلاعات برای یادآوری آن‌ها، کم‌رنگ‌تر از گذشته شود!
با این‌حال محققان نشان داده‌اند که نوشتن اطلاعات به شما در به خاطر آوردن آن‌ها در آینده کمک می‌کند؛ حتی اگر هرگز دوباره سراغ نوشته‌های خود نروید! این در حالیست که تایپ کردن، هرگز این تاثیر را نخواهد داشت.
گوش دادن به موسیقی را مدیریت کنید
بسیاری از ما عادت داریم در زمان کار، درس خواندن و … به موسیقی گوش دهیم. اگرچه گوش دادن به موسیقی قبل از شروع این کارها می‌تواند در یادگیری شما موثر باشد، اما در حین انجام آن‌ها، گوش دادن به موسیقی را فراموش کنید!
بر اساس تحقیات، گوش دادن به موسیقی در حین مطالعه، انجام کار و … باعث حواس پرتی می‌شود. به این ترتیب، به احتمال زیاد در آینده نمی‌توانید مطالبی را که به خاطر سپرده‌اید، به یاد بیاورید.
تجسم کنید
یکی از عجیب‌ترین و مؤثرترین راه‌ها برای به خاطر سپردن چیزی، مرتبط کردن آن با یک تصویر بصری است! می‌توانید حجم زیادی از اطلاعات را تنها با تجسم کردن تصویر مرتبط با آن‌ها، به یاد بیاورید.
از این روش برای به خاطر سپردن نام نویسنده کتاب‌ها، پایتخت کشور‌ها و سایر اطلاعات عملی و ثابت شده استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید یادتان باشد که J.K. Rowling کتاب‌های هری پاتر را نوشت، آن را با بولینک (شبیه به نام نویسنده یعنی رولینگ) تصویرسازی کنید.
مصرف ویتامین ها را فراموش نکنید
کمبود برخی از مواد مغذی و ویتامین‌ها، ممکن است به از دست دادن حافظه منجر شود. به عنوان مثال، مصرف ویتامین B-12 و آنتی اکسیدان کوآنزیم Q10 یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت حافظه به شمار می‌رود!
البته قبل از شروع به مصرف این ویتامین‌ها و مواد مغذی، حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید. اسیدهای چرب امگا 3 و آنتی اکسیدان‌های بتاکاروتن، ویتامین C و ویتامین E از جمله موادی هستند که ممکن است لازم باشد در دستور غذایی خود قرار دهید.
مطالب را با صدای بلند بخوانید
بر اساس تحقیقاتی که در سال 2017 منتشر شدند، خواندن مطالب با صدای بلند، می‌تواند به شما در به خاطر سپردن آن‌ها کمک کند. این روش به ویژه برای اطلاعات نوشتاری که نیاز به تکرار مداوم دارند، بسیار موثر است.
البته خواندن مطالب با صدای بلند ممکن است اطرافیان شما را کلافه کند! به همین دلیل سعی کنید این کار را در تنهایی یا در اتاق در بسته و با صدای نسبتا آرام انجام دهید.
کلام آخر
داشتن یک حافظه قوی و فراموش نکردن اطلاعات مختلف، بسیار لذت‌بخش و خوشایند است. اگر دوست دارید در جمع دوستانتان به عنوان فردی شناخته شوید که هرگز چیزی را فراموش نمی‌کند، باید از تکنیک‌های بهبود حافظه کمک بگیرید!
در این مقاله به بررسی 11 روش برای تقویت حافظه پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.
