15 جمله که نباید به خانمهای باردار بگویید
بارداری، یکی از مهمترین و سختترین بخشهای زندگی خانمها است. این شرایط حتی نزدیکان و بستگان را هم تحتتأثیر قرار میدهد. یکی از مواردی که گاهی اوقات از روی دلسوزی اتفاق میافتد، پرسیدن بعضی سؤالها یا بیانکردن جملات نادرست به خانمهای باردار است.
این پرسشها شاید در نگاه اول معمولی به نظر برسند، اما بررسیها نشان میدهد که باید درباره استفاده از آنها کمی محتاطتر باشیم.
در واقع فارغ از انگیزه گوینده، تغییرات هورمونی و فشار روحی_جسمی ناشی از بارداری، باعث میشود بعضی جملهها تأثیر نامطلوبی روی این افراد داشته باشد. در این مطلب از مجله ایده آل مگ، قصد داریم به جملاتی اشاره کنیم که نباید در دوران بارداری به خانمها گفته شود.
1. از بچهدار شدنتان خوشحال هستی؟
این موضوع کاملاً شخصی است. اگر فرد به خواسته خودش باردار شده باشد، قطعاً از این بابت خوشحال است. اگر هم بهصورت ناخواسته یا اجبار باشد، شما با پرسیدن این سؤال، تنش او را بیشتر میکنید.
حتی اگر فرد باردار از این اتفاق ناراحت باشد، احتمالاً حس خود را پنهان کرده و خود را خوشحال نشان میدهد. ضمن اینکه زنان در دوران بارداری به دلیل تأثیر بیش از حد هورمونها و تغییرات جسمی، ناخودآگاه درگیر تنشهای زیادی هستند؛ بنابراین با این سؤالات درگیریهای فکری او را بیشتر میکنید.
2. بچهدار شدن پر خرج است!
کسی که اقدام به بارداری کرده است، قطعاً از وضعیت زندگی خود بهتر آگاهی دارد. او قبل از شما به این موارد فکر کرده و درستترین تصمیم را گرفته است. تکرار این جملات فقط مادر را بیشتر دلواپس میکند.
3. این آخرین بچه شماست؟
این هم از جملات دیگری است که نباید به یک خانم باردار بگویید. در واقع این سؤال نیز مانند جملات قبلی، کنجکاوی در زندگی شخصی افراد است. حواستان باشد که تعداد فرزندان و تصمیم آنها، امری کاملا خصوصی است. تنها کسی که میتواند دخالتی در این تصمیم داشته باشد، مشاور خانواده یا پزشک است.
4. خیلی شلخته شدی!
بهتر است بدانید این حرف، نهتنها توهین به شخصیت مادر باردار است؛ بلکه سبب ایجاد حس منفی در او میشود. این فرد بهتر از هر شخص دیگری متوجه افزایش یا کاهش وزن، جوشهای صورت و بعضا نامرتب بودن لباسهایش میشود.
بهترین رویکرد در برابر خانمهای باردار، نشاندادن احترام، همدلی و حمایت است. انتقادهای ناشایست میتوانند در آنها حالت تدافعی ایجاد کرده و ارتباط درست بین شما را از بین ببرند. بهجای آن، میتوانید جملاتی را بیان کنید که حس مثبتی را به او القا کنند.
بهتر است قدردانی و حمایت خود را نسبت به او نشان دهید. مثلا میتوانید به او بگویید، چقدر خوب است که مادر میشود؛ یا اینکه میتوانید به شکلهای مختلف کمکش کنید.
زوجها در این دوره، استرس بسیار زیادی را تحمل میکنند. با صحبتهایی راجع به وضعیت چاقی یا لاغری مادر، نگرانیهای تازهای در مورد روند رشد جنین در آنها ایجاد میشود. به یاد داشته باشید که یک مادر در دوران حاملگی با مواردی از قبیل بیاشتهایی، کمخوابی، حالت تهوع و مواردی مانند این دستوپنجه نرم میکند؛ درنتیجه بدیهی است که کمی آشفته و خسته به نظر برسد.
همچنین به یاد داشته باشید که شاید دو سال طول بکشد تا یک فرد به دوران قبل از زایمانش برگردد؛ بنابراین هرگونه اظهارنظر راجع به وضعیت بدن فرد باردار (حتی پس از زایمان او)، ممنوع است.
در مقابل، از مثبت اندیشی استفاده کنید. یکی از راه های کمک، القای مثبت اندیشی به مادر باردار است. غلبه بر استرس و افکار منفی با مثبت اندیشی ممکن است.
5. از زایمان میترسی؟
زایمان یک تجربه فیزیکی و عاطفی مهم است. این اتفاق میتواند برای بسیاری از زنان باردار، با استرس و نگرانی همراه باشد؛ سؤال شما در آن لحظه، سبب تشدید این حس میشود. قبل از پرسیدن چنین سؤالی، فکر کنید شما یکبار این سؤال را میپرسید، اما او تاکنون به دهها نفر پاسخ آن را داده است! تکرار بعضی از حرفها فقط مادر را بیشتر میترساند.
بهتر است به شخصیت و حریمخصوصی خانمهای باردار احترام بگذارید و از پرسیدن سؤالات حساس و شخصی، خودداری کنید. اگر زن باردار به طور خودجوش و آزادانه درباره ترسها و احساسات خود صحبت میکند، بهتر است با احترام به حرفهایش گوش داده و به او دلداری دهید.
ضمن اینکه از تعریفکردن داستانهای وحشتناک بارداری خود و اطرافیانتان برای او خودداری کنید. شما با این کار نهتنها به او کمکی نمیکنید، بلکه سبب تشویش خاطرش نیز خواهید شد. درواقع بهتر است بهجای استفاده از عباراتی که احساسات منفی را در یک خانم باردار تقویت میکنند، از عبارات حمایتکننده استفاده کنید.
به فرد باردار اطمینان دهید که شما در کنار او هستید و از اینکه این تجربه برایش چالشبرانگیز است، آگاهی دارید. بهجای توصیف حاملگی با عنوان «اتفاقی وحشتناک»، میتوانید از عباراتی مثل «تجربهای خاص و منحصربهفرد» یا «ماههای خاطرهانگیزی در انتظارت هست»، استفاده کنید.
این موضوع اهمیت دارد که به خانمهای باردار احساس حمایت داده و به او احترام بگذارید؛ درنتیجه با اطلاعات درست و پشتیبانی بهموقع، او را در طول حاملگی همراهی کنید.
6. درد زیر شکم نداشتهای؟
درست است که احتمال سقط نوزاد در سهماهه اول بهشدت زیاد است؛ اما دلیلی ندارد که شما یک تنش به تنشهای مادر باردار اضافه کنید. نیازی نیست مدام بپرسید که آیا لکه بینی یا درد زیر شکم داشته است یا خیر. همچنین نیازی نیست او را از بالا و پایینرفتن پله و حضور در اجتماع منع کنید. در واقع پزشک، همه توضیحات ضروری را به او خواهد داد.
7. اینها را بخور!
قهوه و چایی نخور! باقلا مصرف نکن! اگر تخصصی در حوزه تغذیه ندارید، بهتر است از پیشنهاد مواد غذایی دست بردارید! امرونهی به مادر، برای مصرف نوع خاصی غذا، یک اشتباه بزرگ است. زمانی که به یک خانم باردار پیشنهاد مصرف غذایی خاص میدهید، بهنوعی قضاوت میکنید که او باید چه بخورد و چه نخورد. این کار میتواند علاوهبر ایجاد احساس ناامنی و استرس در او، سبب ایجاد خجالت نیز بشود.
یک مادر باردار، احتمالا راجع به روند تغذیه خود با پزشک صحبت کرده است. ضمن اینکه شخصیت و بدن افراد نیز باهم متفاوت است. در نظر داشته باشید که شاید فرد باردار یا جنین، به غذایی که معرفی میکنید حساسیت داشته باشد؛ پس نه مادر را از مصرف غذا یا داروی خاص منع کنید و نه پیشنهادی به او بدهید.
اگر نگران وضعیت سلامتی و تغذیه مادر باردار هستید، روش بهتر این است که غذای موردعلاقهاش را بپرسید و طبق رژیمی که پزشک توصیه کرده، آن را تهیه کنید.
8. میتوانم شکمت را لمس کنم؟
هر خانم بارداری حریم شخصی خود را دارد. برخی زنان ممکن است دستزدن به شکمشان را ناراحتکننده یا ناخوشایند بدانند. خودتان را جای او بگذارید! علاوهبر تحمل حس ناخوشایند لمس بدن، نگرانی راجع به تأثیر این تماس بر جنین نیز به مادر تحمیل میشود. حتی اگر خواهرتان باردار است لطفاً این درخواست را نداشته باشید!
بهجای دستزدن به شکم خانم باردار، بهتر است احترام و توجه خود را نشان داده و به او فضای شخصی بدهید. اگر تمایل دارید نظر یا سؤالی در مورد وضعیت بارداری او داشته باشید، آن را کاملا بسنجید و بعد مطرح کنید.
9. اینها را بخور تا دختر شود!
بارداری یک فرایند طبیعی است که با عوامل فیزیولوژیک و بیولوژیک ارتباط دارد؛ درحالیکه برخی افراد ممکن است به باورهای غیرعلمی پایبند باشند. مثلاً برخی افراد شاید باور کنند که بعضی غذاها میتوانند جنسیت جنین را تعیین کنند، یا باور داشته باشند که قراردادن طناب رنگی بر سر بچه در شکم مادر، جنسیت را نشان میدهد؛ اما این نوع باورها در واقع هیچ پایه و اساس علمی قابل اثباتی ندارند.
مطمئناً بارداری یک دوره از زندگی است که همراه با تغییرات فیزیولوژیک، روانشناختی و اجتماعی همراه است. در این مسیر، مشورت با پزشکان، متخصصان بهداشتی و پرستاران مجرب، بهترین راه برای دریافت اطلاعات علمی و صحیح درباره بارداری است.
باور به بعضی از خرافات و تلقین آن به مادر، در سلامت جسمی و روحی او تأثیر میگذارد و گاهی تأثیرات جبرانناپذیری بر جنین خواهدگذاشت. در این قسمت، بعضی از خرافات و باورهای غلط را بررسی میکنیم.
کوتاه و رنگکردن مو!
یکی از باورهای غلط در بارداری، به کوتاهکردن یا رنگکردن موی مادر مربوط میشود. در واقع عدهای اعتقاد دارند که اگر موهای مادر در حین بارداری کوتاه شود مشکلاتی در بینایی کودک ایجاد میکند. این موضوع، هیچ پایه و اساس علمی ندارد و فقط یک خرافه است.
اگر شکمت گرد شده، بچهات پسر است!
این هم یکی از خرافات دیگری است که در جامعه رواج دارد. عدهای باور دارند که اگر شکم مادر باردار در پهلو باشد، فرزندش دختر است و اگر گرد باشد، جنین پسر است. حتی عباراتی نظیر «صورتت پفکرده بچه دختره!» یا حتی « زشت شدی پس بچه دختره!» هم زیاد شنیدهایم. این موضوع و جملات هیچ پایه علمی ندارند. شکم و وضعیت ظاهری افراد در دوران بارداری، بستگی به عوامل ژنتیکی و مسائل دیگری دارد؛ اما نشاندهنده جنسیت جنین نیست.
اگر پوستت خشک شد، بچهات پسر است!
بعضی باور دارند که اگر پوست دستتان در دوران حاملگی خشک میشود، نوزاد شما پسر است. درمقابل، اگر دستتان مرطوب و نرم است، نوزادتان دختر خواهد بود. دقت داشته باشید که ارتباط وضعیت پوست دست زنان باردار و جنسیت جنین، از نظر علمی ثابت نشده است.
به شکمت دست نزن، بچهات لوس میشود!
منشأ این خرافه از چین است. اینکه جنین بعد از هفته دهم بارداری، لمسهای شما را حس میکند درست است. اما باور کنید لمس شما هیچ تأثیری در لوس شدن فرزندتان ندارد!
در وان حمام نکن!
حمام در آب ولرم با دمای ملایم برای همه افراد، بهخصوص مادرانی که در ماههای آخر بارداری هستند بسیار آرامبخش است. عدهای فکر میکنند، حمام در وان باعث آسیب به جنین میشود. در نظر داشته باشید که جنین در کیسه آمنیوتیکی (کیسهای که جنین درون آن است) قرار گرفته و آب وان به او نمیرسد.
نترس، بچهات ترسو خواهد شد
خیلیها هم مدام این جمله را به مادران باردار میگویند که اگر از چیزی بترسی فرزندت در آینده از آن خواهد ترسید.
10. دختر است یا پسر؟
در بعضی از مناطق هنوز پسر دوستی رواج دارد. دقت داشته باشید که پرسیدن این سؤال از مادران در این فضای فکری، فشار مضاعفی را بر او تحمیل میکند. از طرفی پدر و مادر حتی اگر یک جنسیت را بر دیگری ترجیح دهند، اولویت اول آنها سالمبودن نوزادشان و زایمان بیدردسر است.
در نتیجه با پرسیدن سؤالات مختلف راجع به جنسیت جنین و ترجیح آنها، فقط خاطرشان بیشتر مشوش میشود.
11. دیگر خواب راحتی نخواهی داشت!
حتما بسیار شنیدهاید که «تا میتوانی استراحت کن». یا حتی عبارت «تا میتوانی به زندگیات برس یکی دو ماه دیگر حتی راه رفتن هم برایت سخت میشود»، این جمله از دیگر جملات استرسزا برای خانمهای باردار است.
قطعاً هر شخصی خودش اطلاع دارد که بارداری و زایمان چقدر سخت است، پسنیاز به تکرار مجدد آن نیست. یک مادر در دوران بارداری بهاندازه کافی فکر و خیال دارد؛ بنابراین سعی کنید تسلی فکر و خیال او باشید تا موضوعات دیگری به سیل تفکرات او اضافه نشود.
12. شغلت را ادامه میدهی؟
از پرسیدن چنین سؤالی اجتناب کنید. برای مادران شاغل این بدترین و وحشتناکترین سؤال ممکن است. او بهتنهایی در کشمکش این فکرها فرسوده میشود و پرسیدن چنین سوالی باعث فشار فکری بیشتری خواهدشد.
13. انتخاب این اسم خوب نیست!
اینکه پدر و مادر چه تصمیمی راجعبه اسم بچه دارند، یک موضوع شخصی است. تا زمانی که نظری نمیخواهند، نباید دیدگاه منفیای راجع به اسم انتخاب شده داده شود. بازگویی اینکه شخص دیگری با همین اسم یک خلافکار خطرناک است، حقیقتاً جالب نیست!
14. برای نوزادتان چه لباسهایی خریدهاید؟!
قطعاً یک مادر بهتر میداند، چه زمانی وقت خرید و تهیه لباس خواهد بود. این مسائل باتوجهبه شرایط زندگی و مالی هر کس، متفاوت است. اگر پدر و مادر از نظر اقتصادی در شرایط مناسبی نباشند، حتما این سوال آنها را ناراحت خواهد کرد.
15. چرا اینقدر دراز میکشی، سعی کن راه بروی!
اینکه هرکس در دوران بارداری چقدر میخوابد و به استراحت نیاز دارد، متفاوت است. برای یک مادر در بارداری اول و دوم نیز این موضوع تفاوت دارد و حتی ممکن است در طول بارداری تغییر کند. برخی زنان باردار بیشتر از معمول میخوابند؛ اما برخی دیگر نمیتوانند بهراحتی بخوابند یا نیاز کمتری به خواب دارند.
کلام آخر
اگر شخصی در بین اطرافیان شما باردار است، باید بهشدت مراقب رفتارهای خود باشید. مادر باردار به دلیل تغییراتی که در میزان ترشحات هورمونها و وضعیت ظاهریاش صورتگرفته، تحتفشارهای زیادی قرار دارد. یک حرف یا سؤال نامناسب که شاید خیلی معمولی به نظر برسد، میتواند استرس زیادی را به مادر انتقال دهد. پس بهشدت باید مراقب رفتارهایمان باشیم و از پرسیدن سؤالهای شخصی خودداری کنیم.