راهنمای کامل کاشت و تکثیر گل یاس

گل یاس در بین گیاهان، به خاطر عطر و بوی دلپذیرش معروف است. رایحه یاس در بین مردم بسیار محبوب است و در صنعت عطر سازی و چای طعم دار، از این گل استفاده میشود. گلهای یاس معمولا صبح زود، قبل از باز شدن کامل جوانهها و زمانی که حداکثر عطر خود را دارند چیده میشوند.
این گل خوشبو و زیبا دارای شکوفههای ریز و متعددی است که میتواند تا چندین متر را عطرآگین کند.
همچنین گونههای زیادی از یاس موجود است که میتوانند در زمستان و تابستان زینت بخش خانه شما باشد. در این مطلب راهنمای کامل کاشت گل یاس را برای شما آماده کردهایم.
مروری بر گل یاس
در اینجا پیش از بررسی روشهای کاشت گل یاس، نگاهی میکنیم به اطلاعات کلی درباره این گل جذاب و خوشبو:
نام گیاه | یاس |
نام متداول | یاسمن |
رنگ گل | صورتی، سفید، زرد |
عرض | 1 متر تا 4 متر |
ارتفاع | 1 متر تا 3 متر |
نوع گیاه | گیاه آپارتمانی، درختچه، تاک |
آفات و بیماریها | شته، حشرات فلسی، مگس سفید، پژمردگی فوزاریوم |
روش تکثیر | بذر، قلمه، لایه بندی |
چند نکته درباره کاشت گل یاس
اکثر گونههای یاس در طول تابستان شکوفا میشوند و به دلیل داشتن شهد شیرین و بوی خوش، مرغ مگس خوار و حشراتی مانند زنبور و پروانهها را به خود جذب میکند که باعث گرده افشانی آن میشوند.
البته گونههای زمستانی از گیاه یاس وجود دارد که میتواند سرما را تحمل کند و برای محیطهای باز و باغ مناسب هستند. اما اگر فضای باز ندارید، میتوانید یاسمن را در گلدان بکارید و از شکوفههای معطر آن در خانه لذت ببرید.

بهترین زمان برای کاشت یاسمن، اواخر بهار تا اواخر تابستان است. در ایران به دلیل داشتن آب و هوای مختلف، بهتر است تا 40 روز قبل از سرد شدن هوا یاس را بکارید.
این گل در مناطق آفتابی و مناطق نیمه سایه رشد میکند. اما گونههای تابستانی این گیاه، در مناطق آفتابی عملکرد و رشد بهتری دارند.
اگر میخواهید یاس درون گلدان را در باغچه بکارید باید در خاک، حفرهای بزرگ تر از گلدان، حفر کنید و قبل از کاشت، کمپوست و مواد آلی را به خاک اضافه کنید. یاس به خاکی با زهکشی مناسب نیاز دارد و میتوانید با حصار یا فنس به گیاه خود شکل دهید.

نحوه کاشت گل یاس
یاس یک گیاه استوایی با طول عمر زیاد است که دوست دارد همیشه مرطوب بماند. این گیاه را میتوانید به 3 روش بذر، قلمه و لایه بندی، تکثیر کنید؛ روش قلمه زدن از سایر روشها آسانتر و مطمئنتر است.
بذر
یاس را میتوانید از طریق بذر تکثیر کنید که در این روش به زمان و دقت بیشتری نیاز دارید.
1. قبل از کاشت، باید بذرها را به مدت 24 ساعت در ظرفی خیس کنید.
میتوانید یک سینی را با خاک گلدان پر و بعد آن را خیس کنید و بلافاصله بذرها را با فاصله 5 سانتی، در سینی بکارید.
2. سپس سینی را با پلاستیک بپوشانید و چند سوراخ ریز روی آن ایجاد کنید تا رطوبت را حفظ کند و بعد آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید.
3. تا زمانی که بذرها جوانه میزنند خاک را مرطوب نگه دارید و هنگامی که نهال شما دارای دو برگ شد، میتوانید آن را جا به جا کنید و در گلدان بکارید.
4. اگر قصد دارید یاس را در فضای باز بکارید، بهتر است گلدان را به مدت 4 تا 6 هفته نزد خود نگهدارید تا گیاه مقاوم شود، در غیر این صورت میتوانید به عنوان یکی از گیاهان آپارتمانی از آن نگهداری کنید.

قلمه زدن گل یاس
1. برای کاشت گل یاس میتوانید قلمهها را در بهار و تابستان از قسمتهای سخت گیاه جدا کنید.
2. پس از جدا کردن ساقه گیاه، باید برگ و جوانههای قسمت پایینی را جدا کنید. هرچه برگهای ساقه کمتر باشد سریعتر قلمه شما ریشه میزند.
3. سپس قلمه را به هورمون ریشهزایی آغشته کنید و درون خاکی مرطوب با زهکشی مناسب قرار دهید.
4. روی سطح گلدان را با پلاستیکی که حفرههای کوچک دارد بپوشانید تا رطوبت حفظ شود.
5. در نهایت گلدان را در مکانی آفتابی با نور غیر مستقیم خورشید قرار دهید.
6. در طول این مدت خاک را مرطوب نگهدارید و معمولا بعد از یک ماه، قلمه ریشه میزند که باید پلاستیک را از روی گلدان بردارید.

روش لایه بندی
کاشت گل یاس با روش لایه بندی بسیار آسان است و میتوانید در اوایل بهار و تابستان از این روش استفاده کنید.
1. در این روش یک ساقه محکم و بلند از گیاه یاس را انتخاب میکنید و همانطور که ساقه به گیاه متصل است، آن را به سمت خاک خم میکنید و قسمتی از ساقه را به همراه برگ، با خاک میپوشانید و فشرده میکنید به طوری که نوک ساقه از خاک بیرون باشد.
2. با گذشت چند هفته، ساقه دفن شده در خاک، ریشه میزند و میتوانید آن را از گیاه مادر جدا کنید و در گلدان بکارید.

نگهداری از گیاه یاس
یاس یک درختچه زینتی است که به دو صورت بالا رونده و برافراشته رشد میکند و میتوان از آن به عنوان یکی از انواع گل های زینتی و آپارتمانی استفاده کرد. شما میتوانید از این گیاه در خانه و محیطهای باز استفاده کنید و از عطر و رایحه آن لذت ببرید.
خاک و آب
گل یاس خاکی حاصلخیز، مرطوب و با زهکشی خوب را ترجیح میدهد. اگر خاک شما زهکشی مناسبی ندارد، حتما مواد آلی را به آن اضافه کنید.
یاسهایی که در باغ کاشته میشوند میتوانید هفتهای یکبار آن را آبیاری کنید اما یاسهایی که در گلدان کاشته میشوند به آبیاری بیشتری نیاز دارند و میتوانید هفتهای دو تا سه بار آن را آبیاری کنید به طوری که خاک مرطوب باشد.
البته آبیاری گیاه در طول زمستان و تابستان متفاوت است پس قبل از آبیاری میزان رطوبت خاک را بررسی کنید.

کود دهی گیاه یاس
استفاده از کود به ویژه کود خانگی برای تامین تغذیه و رشد بیشتر گیاه انجام میشود. بنابراین سعی کنید کود دهی را در فصول رشد یعنی بهار و تابستان انجام دهید.
برای تقویت و رشد بیشتر گیاه یاس، می توانید از کود اسید هیومیک، کود پتاسیم و کود آهن استفاده کنید. این کودها را مانند دستورالعمل، استفاده و آنها را با آب مخلوط کنید و در زمان معین استفاده کنید.
هرس کردن درختچه یاس
درختچههای یاس برای زیبایی و رشد بهتر نیاز به هرس دارند. بنابراین هر سال پس از گلدهی و چرخه اصلی شکوفه، باید شاخههای خشکیده و برگهای زرد شده را از گیاه جدا کنید تا انرژی و فضای بیشتری برای رشد گیاه وجود داشته باشد.

آفات و بیماری های گل یاس
معمولا گیاه یاس نیاز به مراقبت زیادی ندارد، اما باید هر ماه این گیاه را بررسی کنید تا دچار آفات و بیماری نشده باشد.
حشراتی مانند شته، سفید بالک، حشرات فلسی، به ساقه و برگها آسیب میرسانند و باعث ایجاد بیماریهای قارچی میشوند.
شتهها را میتوان با فشار قوی آب و شلنگ باغبانی از بین برد، اما حشرات فلسی و سفید بالک با آب از بین نمیروند و باید با محلول ضعیف آب و صابون و روغن چریش روی گیاه اسپری کنید.
بلایت یک عفونت قارچی است که به صورت لکههای قهوهای مرده روی گلها، برگ و ساقه، ظاهر میشود و میتواند کل گیاه را آلوده کند. در این موقعیت قسمتهای آلوده را جدا کنید تا باکتریها به سایر قسمتهای گیاه نفوذ نکنند.
پژمردگی فوزاریم، جزء بیماریهای قارچی است که باعث تغییر رنگ، ریزش گیاه و پژمردگی یاس میشود. در این حالت باید قسمتهای آلوده را از گیاه جدا کنید و آن قسمت را به محلول قارچ کش و روغن چریش آغشته کنید.

سوالات متداول
علت ریزش برگهای گل یاس چیست؟
بیماریهای قارچی که دلیل سوختن برگها است و آبیاری زیاد و کم این گیاه، منجر به ریزش برگهای یاس میشود. همچنین گلهای یاس عمری چند روزه دارند که با آبیاری منظم، شکوفههای جدید جایگزین گلهای ریخته میشوند.
چگونه از یاس در زمستان محافظت کنیم؟
برخی از گونههای یاس میتواند دمای زیر صفر درجه را تحمل کند اما بسیاری از آنها در دمای انجماد میمیرند. اگر در محیطهای سردسیر زندگی میکنید قبل از رسیدن سرما، یک لایه مالچ روی خاک بپاشید تا از ریشه ها مراقبت کند. اما اگر یاس شما در گلدان است در فصل زمستان آن را به محیطی گرمتر جا به جا کنید.