آیا آپنه خواب خطرناک است؟ هشدارهایی که باید جدی بگیرید
آیا آپنه خواب خطرناک است؟ این سوال رایجی است که از سوی بیشتر افرادی که شبها به دلیل آپنه خروپف میکنند، مطرح میشود.
آپنه خواب یک بیماری شایع است که به طور مکرر باعث توقف تنفس در حین خواب میشود؛ در نتیجه، با شروع مجدد تنفس ممکن است خروپف کنید که این باعث بیدار شدن شما و همسرتان میشود. آپنه خواب معمولا به دلیل انسداد راه هوایی یا شل شدن عضلات پشت گلو رخ میدهد.
وقتی تنفس در حین خواب متوقف میشود، مغز سعی میکند شما را بیدار کند تا نفس کشیدن را از سر بگیرید. این وقفههای متعدد خوابتان را مختل میکنند و باعث میشوند در طول روز به شدت احساس خستگی کنید.
البته عوارض آپنه خواب فراتر از خوابآلودگی است. هنگامی که این بیماری درمان نمیشود، میتواند به بیماری قلبی، دیابت و سایر مشکلات مزمن منجر شود. تا انتهای این مقاله از ایده آل مگ با ما همراه باشید تا با تاثیرات مخرب آپنه خواب روی بدن آشنا شوید.
آیا آپنه خواب خطرناک است؟ تاثیر آپنه خواب روی سلامتی
هم وقفه تنفسی و هم کمخوابی ناشی از آن، هر دو میتوانند تاثیر زیادی روی سلامتی شما داشته باشند. تحقیقات نشان میدهد که آپنه خواب روی اندامهای مختلف بدن تاثیر میگذارد و خطر ابتلا به بعضی از بیماریها را افزایش میدهد.
1. خوابآلودگی مفرط در طول روز
خستگی باعث میشود در زمانهای نامناسب، برای مثال هنگام رانندگی، به خواب بروید؛ همچنین حافظه و مهارتهای حرکتی را مختل میکند و خلق و خو را تحت تاثیر قرار میدهد.
خوابآلودگی بیش از حد در طول روز (EDS) ممکن است خطر بروز صدمات و حوادث مختلف را در محل کار افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: علت خواب آلودگی در طول روز چیست و چگونه رفع میشود؟
2. سکته مغزی و حمله ایسکمیک گذرا
آپنه خواب درمان نشده با افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA) همراه است. در سکته مغزی، خونرسانی به بخشی از مغز قطع میشود؛ بنابراین به اندازه کافی اکسیژن و مواد مغذی به مغز نمیرسد و سلولهای مغز در عرض چند دقیقه شروع به مردن میکنند.
آپنه خواب ممکن است از طریق کاهش سطح اکسیژن به سکته مغزی منجر شود. در حقیقت، یک واکنش زنجیرهای را در مغز شروع میکند که به اختلال در جریان خون منجر میشود.
سکته مغزی میتواند شما را فلج کند یا حتی باعث مرگ شود. در صورت ابتلا به این بیماری احتمالا مجبور هستید مهارتهای اساسی مانند راه رفتن و غذا خوردن را دوباره بیاموزید.
در TIA، جریان خون فقط برای چند دقیقه مسدود میشود؛ با این حال، در دقایق اولیه، تشخیص آن از سکته مغزی غیرممکن است. ذکر این نکته ضروری است که TIA اغلب علامت هشداردهنده سکته مغزی است.
سکته مغزی یا TIA همیشه یک مشکل اورژانسی محسوب میشود. هر چقدر سریعتر کمک پزشکی دریافت کنید، مغز شما کمتر آسیب میبیند. علائم سکته مغزی به طور ناگهانی ظاهر میشوند و اغلب شامل موارد زیر هستند:
- بیحسی یا ضعف، به خصوص فقط در یک طرف بدن
- مشکل در صحبت کردن یا درک دیگران
- مشکلات بینایی در یک یا هر دو چشم
- سرگیجه، از دست دادن تعادل یا مشکل در راه رفتن
- سردرد شدید
3. مشکلات قلبی
آپنه خواب میتواند قلب و سیستم گردش خون را تحت تاثیر قرار دهد. هنگامی که تنفس متوقف میشود و سطح اکسیژن کاهش مییابد، بدن سعی میکند با افزایش فشار خون، اکسیژن بیشتری را به گردش درآورد. فشار خون بالا به مشکلات قلبی منجر میشود.
بر اساس تحقیقات، آپنه خواب با موارد زیر مرتبط است:
- آترواسکلروز: این بیماری مزمن با تجمع پلاک در شریانها مشخص میشود و عروق را به طور جزیی یا کامل مسدود میکند.
- حمله قلبی: در اثر پارگی پلاک آترواسکلروز ایجاد و با تشکیل لخته باعث مسدود شدن جریان خون میشود.
- نارسایی قلبی: قلب برای پمپاژ صحیح خون بسیار ضعیف است یا نمیتواند با خون کافی پر شود.
- پرفشاری خون مقاوم به درمان: به دیواره داخلی عروق آسیب میرساند و به حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شود.
هر یک از مشکلات فوق میتوانند کشنده باشند.
4. سرطان
تحقیق درباره اینکه آیا آپنه خواب خطرناک است یا خیر، نشان داده است که این بیماری خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را افزایش میدهد، از جمله:
- سرطان کلیه
- ملانوم (سرطان پوست)
- سرطان سینه
- سرطان رحم
- سرطان ریه
- سرطان روده بزرگ
بعضی از محققان حدس میزنند که اختلالات خواب ممکن است سطح رادیکالهای آزاد را در بدن بالا ببرند و به استرس اکسیداتیو منجر شوند. اعتقاد بر این است که رادیکالهای آزاد با بسیاری از بیماریها مرتبط هستند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند.
بعضی از محققان هم ارتباط بین آپنه خواب و سرطان را به تغییراتی که در متابولیسم، سیستم ایمنی و التهاب ایجاد میشوند، نسبت میدهند.
5. بیماری انسدادی مزمن ریه
توقف تنفس و محروم شدن بدن از اکسیژن در هنگام خواب، باعث بدتر شدن علایم آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) میشود؛ در نتیجه، ممکن است دچار تنگی نفس شوید یا برای ورزش کردن مشکل داشته باشید.
COPD یک اصطلاح کلی است که از آن برای توصیف بیماریهای انسدادی ریه از جمله آمفیزم و برونشیت مزمن استفاده میشود.
هم در COPD و هم در آپنه خواب، ریه ملتهب میشود. اگر به طور همزمان به هر دو بیماری مبتلا باشید، خطر ابتلا به مشکلات قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی به شدت در شما افزایش مییابد؛ علاوه بر این، در معرض خطر پرفشاری خون ریوی (افزایش فشار خون در عروق خونی ریهها)، افزایش سطح دی اکسید کربن (هیپرکاپنیا) و مرگ قرار میگیرید.
6. دیابت نوع دو
تحقیقات نشان میدهد که افراد مبتلا به چاقی و آپنه خواب بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند و تقریبا نیمی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 دچار آپنه خواب هستند.
آپنه خواب احتمال ابتلا به مقاومت به انسولین را افزایش میدهد، وضعیتی که در آن سلولها به خوبی به هورمون انسولین پاسخ نمیدهند؛ در نتیجه، سطح قند خون بالا میرود و شما به دیابت نوع دو مبتلا میشوید.
7. کبد چرب
در پاسخ به این سوال که آیا آپنه خواب خطرناک است یا خیر، باید بگوییم که این بیماری با کبد چرب مرتبط است. در افراد مبتلا به کبد چرب مقدار زیادی چربی در کبد انباشته میشود و به مرور به آن آسیب میرساند.
گاهیاوقات مصرف نوشیدنیهای الکلی باعث کبد چرب میشود، اما در سایر موارد این بیماری دلایل دیگری دارد. برای مثال، ممکن است در اثر چاقی ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: علائم و نشانه های کبد چرب را بشناسید
8. چاقی
کمخوابی ناشی از آپنه ممکن است هورمونهای اشتها را مختل کند. به عبارت دیگر، احتمال دارد هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) و تمایل به مصرف کربوهیدراتها و شیرینیجات را افزایش و هورمون لپتین (هورمون سیری) را کاهش دهد.
علاوه بر این، مشخص شده است که خستگی میتواند انگیزه ورزش کردن یا فعال بودن را در شما کاهش دهد که این ممکن است وزن بدن را بالا ببرد.
9. کاهش میل جنسی
تحقیقات نشان میدهد که هم مردان و هم زنان مبتلا به آپنه خواب احتمالا میل جنسی پایینی دارند. در یک مطالعه، تقریبا 23 درصد مردان مبتلا به آپنه خواب میل جنسی پایینی داشتند. این افراد در مقایسه با مردانی که میل جنسی بالاتری داشتند، مسنتر و افسردهتر بودند.
علاوه بر این، آپنه خواب ممکن است با اختلال نعوظ مرتبط باشد. احتمال بروز این مشکل در افراد بالای 65 سال مبتلا به آپنه خواب بیشتر از دیگران است.
در مورد تاثیرات جنسی آپنه خواب روی زنان تحقیقات کمتری انجام شده است؛ با این حال، یک مطالعه کوچک نشان داد که میل جنسی زنان با درمان آپنه خواب بهبود مییابد.
10. از دست دادن حافظه
بعضی از افراد مسن نسبت به سایر همسالان خود دچار لغزش حافظه یا مشکلات فکری بیشتری هستند. پزشکان به این عارضه اختلال شناختی خفیف (MCI) میگویند. علایم این اختلال به شدت زوال عقل نیست و همیشه به زوال عقل منجر نمیشود.
تحقیقات نشان میدهد که آپنه خواب انسدادی باعث میشود سریعتر به MCI مبتلا شوید و درمان آپنه میتواند بدتر شدن مشکلات حافظه را به تاخیر بیندازد.
بیشتر بخوانید: علت از دست دادن حافظه: آلزایمر، افسردگی و موارد دیگر
11. مه مغزی
در پاسخ به این سوال که آیا آپنه خواب خطرناک است یا خیر، باید به مه مغزی هم اشاره کرد. اگر حواستان پرت است، فراموشکار هستید و به کندی واکنش نشان میدهید، ممکن است دچار مه مغزی شده باشید. این احساسات با آپنه خواب درمان نشده مرتبط هستند.
یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به آپنه خواب انسدادی میتوانند پس از سه ماه درمان با «فشار مثبت مداوم راه هوایی» (CPAP) حافظه، توجه و تفکر انتقادی خود را بهبود بخشند.
12. افسردگی
بین کمخوابی و افسردگی ارتباط دوطرفه وجود دارد. کمخوابی میتواند شما را در خطر ابتلا به افسردگی قرار دهد و افسردگی ممکن است به کمخوابی منجر شود.
اگر به آپنه خواب مبتلا هستید و مدتی است که احساس غمگینی میکنید، با پزشک صحبت کنید. او میتواند با ارائه درمانهای مناسب به بهبود خلق و خوی شما کمک کند.
13. عوارض مرتبط با بارداری
وقتی این سوال مطرح میشود که آیا آپنه خواب خطرناک است یا خیر، باید بگوییم که این بیماری احتمال ابتلا به مشکلات مرتبط با بارداری از جمله دیابت بارداری، فشار خون بالا و تولد نوزاد کموزن را افزایش میدهد.
آیا آپنه خواب خطرناک است؟ عوارض آپنه برای سلامت عمومی
عوارض آپنه خواب تشخیص داده نشده و درمان نشده فقط به سلامتی و رفاه شما محدود نمیشود، بلکه این بیماری ممکن است برای سلامت عمومی هم یک تهدید محسوب شود.
آپنه خواب باعث خستگی میشود که این امر تمرکز و توجه را تحت تاثیر قرار میدهد یا ناخواسته باعث به خواب رفتن شما میشود و احتمال تصادفات رانندگی یا حوادث حین کار را افزایش میدهد.
رانندگانی که آپنه خواب درمان نشده دارند، ممکن است برای خود و سایر افرادی که در جاده با آنها مواجه میشوند، خطرآفرین باشند. این موضوع به ویژه در مورد رانندگان کامیون صادق است که سفرهای طولانی انجام میدهند و اغلب در شب رانندگی میکنند.
در یک مطالعه مشخص شد که رانندگان کامیونی که از توصیههای ارائه شده برای درمان آپنه خواب پیروی نمیکنند، پنج برابر بیشتر از سایر رانندگان در معرض خطر تصادفات قابل پیشگیری هستند.
کلام پایانی
بسیاری از افراد مبتلا به آپنه خواب، به خصوص کسانی که تنها میخوابند، ممکن است از ابتلای خود به این بیماری مطلع نباشند. اگر با مشکلاتی مثل خوابآلودگی شدید در طول روز مواجه شدید، با پزشک صحبت کنید.
درمان آپنه خواب میتواند خطر ابتلا به سایر بیماریها از جمله چاقی و مشکلات قلبی-عروقی را کاهش دهد و به رفع بسیاری از بیماریها مثل دیابت یا اختلال نعوظ کمک کند.
سوالات متداول
آیا آپنه خواب خطرناک است؟
بله. این بیماری در طولانیمدت میتواند به چاقی، بیماری قلبی، دیابت نوع 2، بیماری کبدی، سرطان و… منجر شود؛ در نتیجه، ممکن است طول عمر شما را کاهش دهد و روی کیفیت زندگیتان تاثیر بگذارد.
آیا آپنه خواب قابل درمان است؟
در بیشتر موارد میتوان این بیماری را درمان کرد. اگر آپنه ناشی از چاقی باشد، کاهش وزن کمککننده است. گاهیاوقات هم سایر راهکارهای درمانی از جمله استفاده از ابزارهای دهانی یا جراحی پیشنهاد میشود.
امید به زندگی فردی که آپنه خواب درمان نشده دارد، چقدر است؟
خطر مرگ در افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده در مقایسه با افراد سالم یا کسانی که با موفقیت درمان شدهاند بسیار بیشتر است. بر اساس تحقیقات، آپنه خواب شدید خطر مرگ ناشی از علل مختلف را سه برابر افزایش میدهد.