7 نکته مهم برای نگهداری گیاهان آپارتمانی
یکی از مواردی که در سبک زندگی این روزهای مردم تاثیر مستقیمی گذاشته، پدیده آپارتمان نشینی است.
با مهاجرت مردم به آپارتمانها بسیاری از المانهای زندگی آنان دستخوش تغییر شد. زندگی در آپارتمانهای کوچک و نزدیک به هم، محدودیتهای زیادی را در زندگی مردم به وجود آورده است. طبیعتا دیگر خبری از حیاطهای بزرگ و باغچهها نیست. در نتیجه بسیاری از مردم برای ایجاد فضای سبز در منزل خود، به رشد و پرورش گیاهان آپارتمانی روی آوردند.
مهم نیست اندازه آپارتمانی که در آن زندگی میکنید چقدر باشد؛ همیشه میتوانید با استفاده از گلها و گیاهان آپارتمانی روح تازهای به آن ببخشید.
قرار دادن گل و گیاه در خانه علاوه بر تصفیه هوا، باعث دو چندان شدن زیبایی دکوراسیون خانه و شادابی روحیه افراد میشود. اما انتخاب و شرایط نگهداری گیاهان آپارتمانی میتواند برای افراد مبتدی یک چالش باشد.
پس در ادامه با ما همراه باشید تا صفر تا صد نحوه انتخاب و شرایط نگهداری از گیاهان آپارتمانی را به شما آموزش دهیم.
چرا باید در خانه خود گیاه نگه داریم؟
تأثیر گیاهان آپارتمانی بر روی جسم و روح انسان بسیار زیاد است. از جمله این تاثیرات میتوان اشاره کرد به:
تسهیل تنفس
در عمل تنفس، بدن اکسیژن میگیرد و دی اکسید کربن آزاد میکند. در عمل فتوسنتز، گیاهان دی اکسید کربن را جذب کرده و اکسیژن آزاد میکنند. این اختلاف باعث شده تا گیاهان و انسانها شریک زیستی هم محسوب شوند. افزودن گل و گیاه به فضای داخل خانه میتواند اکسیژن موجود در هوا را افزایش دهد. در نتیجه، اکسیژن بیشتری در اختیار بدن قرار گرفته و علاوه بر راحتتر شدن تنفس، عملکرد کلی بدن نیز بهبود خواهد یافت.
مرطوب کردن هوا
گیاهان در انجام فرآیند فتوسنتز، مقداری بخار آب (رطوبت) در هوا آزاد میکنند. در واقع، گیاهان تقریباً 97 درصد آبی را که جذب میکنند دوباره به هوا بر میگردانند. امروزه استفاده از دستگاه بخور سرد و مرطوبکننده هوای محیط محبوبیت زیادی پیدا کرده است، در حالی که میتوان با نگهداری از چند گیاه آپارتمانی مناسب رطوبت خانه را افزایش داد و از خواص بینظیری مانند رفع خشکی پوست، بهبود سرماخوردگی، درمان گلودرد و سرفه خشک بهرهمند شد.
تصفیه هوا
طبق تحقیقات، گیاهان در طول شبانه روز چیزی حدود 87 درصد سموم هوا را از بین میبرند. این سموم شامل موادی مانند فرمالدئید (موجود در دود سیگار، بستهبندی مواد غذایی و …)، بنزن و تری کلرواتیلن (موجود در الیاف، انواع جوهر، حلالها و رنگهای مصنوعی) است. بنزن معمولاً در اتاق مطالعه و کتابخانهها با غلظت بالایی یافت میشود. بنابراین اگر در مکانهایی که اشیای چاپی (مانند کتاب و روزنامه) وجود دارد گیاه نگهداری کنید، سموم هوا کاهش مییابد.
تقویت سلامت جسم
به گفته محققان، قرار دادن گل و گیاه در اتاقهای بیمارستان موجب بهبودی سریعتر بیمارانی که به تازگی تحت جراحی قرار گرفتهاند، میشود. به طوری که بیمارانی که در اتاق خود گل و گیاه دارند در مقایسه با بیمارانی که در اتاقهای بدون گیاه استراحت میکنند، درد کمتر، ضربان قلب منظمتر و فشار خون کمتری دارند. بعلاوه، خستگی و اضطراب کمتری را تجربه میکنند و زودتر از بیمارستان مرخص میشوند.
افزایش تمرکز
قرار دادن گل و گیاه در محیط خانه، محل کار و کتابخانه میزان تمرکز را تا 70 درصد افزایش میدهد. همچنین مشخص شده است که دانشآموزانی که در کلاس خود گل و گیاه نگهداری میکنند بیشتر و بهتر از دیگران به تدریس معلم توجه میکنند. همانطور که دیدیم، نگهداری از گیاهان آپارتمانی فواید و مزایای شگفتانگیزی برای انسان دارد و همه ما میتوانیم از این خواص بهرهمند شویم. پس بهتر است کمی بیشتر راجع به این گیاهان بدانیم.
شرایط نگهداری گیاهان آپارتمانی
گل های زینتی و آپارتمانی به گیاهانی اطلاق میشوند که به دلیل نداشتن مقاومت در برابر سرما، لازم است در محیط مساعد و سربسته رشد و پرورش یابند. نور، حرارت و رطوبت از جمله مواردی هستند که برای پرورش این گیاهان، باید به درستی تنظیم شوند.
به عبارت دیگر، زمانی که قصد خرید یک گیاه برای آپارتمان خود را دارید، باید با توجه به میزان نور، حرارت و رطوبت منزل خود، گیاهی را انتخاب کنید که توانایی رشد در آپارتمان شما را داشته باشد. این گیاهان با نشان دادن علائمی در ظاهر خود، نیازهایشان را به نور، رطوبت، دما، تشنگی و یا سرد و گرم بودن محیط به ما منتقل میکنند.
عوامل مهم در رشد و پرورش گیاهان آپارتمانی عبارتند از: نور، آب، درجهی حرارت، رطوبت، کود، خاک و تهویه مناسب
نور مورد نیاز برای رشد گیاهان آپاراتمانی
نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی از نوع نور غیر مستقیم میباشد. توجه داشته باشید که در محیطهای بدون نور هیچ گیاهی رشد نمیکند. دیوارهایی به رنگ روشن سبب رشد بهتر گیاهان میشود. دیوارهای سفید نور خورشید را به خوبی منعکس میکنند. پس اگر آپارتمان شما کم نور میباشد بهتر است دیوارهای آن روشن و در حد توان سفید رنگ باشند ( اگر قصد خرید یک گیاه آپارتمانی را دارید ). برگها و ساقههای گیاهان مستقر در پشت پنجره اغلب یه طرف نور کشیده شده و در نتیجه خم میشوند. برای جلوگیری از این اتفاق گاهی اوقات گیاه را به یک طرف دیگر بچرخانید
تذکر : گیاهان گلدار را هنگامی که گلها روییدهاند حرکت ندهید. نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی از نوع نور غیر مستقیم میباشد. توجه داشته باشید که در محیطهای بدون نور هیچ گیاهی رشد نمیکند. دیوارهایی به رنگ روشن سبب رشد بهتر گیاهان میشود. دیوارهای سفید نور خورشید را به خوبی منعکس میکنند. پس اگر آپارتمان شما کم نور میباشد بهتر است دیوارهای آن روشن و در حد توان سفید رنگ باشند ( اگر قصد خرید یک گیاه آپارتمانی را دارید ). برگها و ساقههای گیاهان مستقر در پشت پنجره اغلب یه طرف نور کشیده شده و در نتیجه خم میشوند. برای جلوگیری از این اتفاق گاهی اوقات گیاه را به یک طرف دیگر بچرخانید
تذکر : گیاهان گلدار را هنگامی که گلها روییدهاند حرکت ندهید.
در محیطهایی که نور طبیعی به اندازه کافی موجود نمیباشد؛ باید از نور مصنوعی برای رشد گیاه استفاده کرد. بهترین روش برای تولید نور مصنوعی، استفاده از چند لامپ مهتابی سفید است. این لامپها باید حداقل 14 ساعت در روز روشن باشند و گیاه در فاصله 24 سانتیمتری زیر لامپ قرار داده شود. البته این لامپها برای مواردی استفاده میشوند که محیط دارای نور طبیعی بسیار کمی باشد و دیوارها نیز نتوانند نور را منعکس کنند. در گیاهانی که دارای برگهای سبز میباشند؛ زمانی که نور کافی در اختیار گیاه قرار نگیرد برگهای جدید از برگهای اولیه کوچکتر میشوند. همچنین فاصله برگها بیشتر شده و ساقه نیز لاغرتر میشود. در گیاهانی که برگهای آنها رنگی میباشد؛ برگها در اثر کمبود نور پریده رنگ میشوند و به سمت سبزی متمایل میشوند. از طرفی در صورت مشاهده پژمرده شدن برگهای گیاه در ساعات گرم روز، مطمئن باشید که گیاه از نور زیاد رنج میبرد.
در نتیجه بلافاصله آن را از پنجره فاصله دهید. نور مستقیم آفتاب برای گیاهان آپارتمانی و به خصوص برگهای تازه جوانه زده مضر است و نباید آنها را در معرض نور مستقیم قرار داد. اگر قصد دارید گیاه خود را در کنار پنجره قرار دهید بهتر است نور از یک پرده توری یا کرکرهای عبور کند و بعد از آن به گیاه بتابد. اگر میخواهید چند گیاه مختلف را در کنار پنجره استقرار دهید به این نکته توجه کنید که گیاهان کوچکتر نزدیک به پنجره و گیاهان بزرگتر به ترتیب در پشت آنها قرار بگیرند تا نور کافی به تمام گیاهان برسد.
گیاهان آپارتمانی سایه دوست ( مقاوم به نور کم)
تعدادی از گلهای آپارتمانی سایه دوست که میتوانند در نور کم به خوبی رشد کنند در زیر قرار داده شدهاند. بهتر است از میزان نور آپارتمان خود اطلاعات دقیقی را به دست بیاورید و بعد از آن اقدام به خرید گیاه آپارتمانی نمایید:
- سانسیوریای سبز
- برگ عبایی
- پتوس سبز و پتوس قلبی
- لاکی بامبو
- آگلونما
آبیاری گیاهان آپارتمانی
در مورد آبیاری گیاهان مهمترین نکته، تنظیم فواصل آبرسانی به گیاه در فصول مختلف است. طبق آمار به دست آمده ” اکثر گیاهان آپارتمانی در اثر افراط در آبدهی و عدم اطلاع دقیق از نحوه آبیاری آنان از بین میروند”. میزان آب در هر آبیاری باید به قدری باشد که آب اضافی از گلدان خارج شود. به این ترتیب مطمئن میشویم که آب به تمام قسمتهای گلدان و به خصوص ریشهها میرسد. آب جمع شده در زیر گلدانی را حتما خالی کنید؛ زیرا آب جمع شده توسط سوراخهای گلدان جذب میشود و باعث میشود تا خاک همواره خیس باقی بماند. خیس بودن دائمی خاک باعث عدم تنفس ریشهها و در نهایت مرگ گیاه میگردد.
زمان آب دادن گیاهان
مناسبترین زمان آب دادن به گیاه در ساعات گرم روز میباشد. زمانی اقدام به آب دهی کنید که خاک گلدان رو به خشکی رفته ولی هنوز کاملا خشک نشده است. برای اینکه تشخیص دهید که خاک در حال خشک شدن است یا خیر به دو نکته دقت کنید: اول اینکه سطح بالایی خاک گلدان خشک شده باشد. مورد دوم هم زمانی است که با نوک انگشت به گلدان ضربه میزنید؛ اگر احساس کردید گلدان حالت پوک شدن به خود گرفته است بدانید که خاک آن خشک شده است. دقت کنید در 85 درصد موارد، خاک گلدان برای یک گیاه آپارتمانی باید همیشه مرطوب باشد.
عوامل مؤثر بر آبیاری گیاهان
چنانچه به هر دلیلی درجه حرارت و شدت نور در آپارتمان افزایش یابد، نیاز گیاه به آب نیز بیشتر میشود. همچنین گیاهانی که در گلدانهای کوچک هستند نسبت به گیاهانی که گلدان آنها بزرگ است به آب بیشتری نیاز دارند. گیاهانی که خاک آنها برای مدتی عوض نشده است از گیاهانی که به تازگی خاکشان عوض شده؛ به آب بیشتری نیاز دارند. در فصلهای پاییز و به خصوص زمستان، به دلیل کاهش دمای محیط و کند شدن یا متوقف شدن رشد گیاه باید میزان آب رسانی به گیاه را کاهش داده و فاصله بین آبیاریها را افزایش دهیم.
نکته : در گیاهانی با برگهای پهنتر، باید دفعات آبیاری را افزایش دهیم
در زمان آبیاری دقت کنید که آب سرد نباشد و درجه حرارت آن با دمای اتاق یکسان شده باشد. همچنین آب به هیچ عنوان نباید حاوی کلر باشد. در زمان آبیاری به سرعت خروج آب از سوراخهای گلدان نیز دقت کنید. اگر آب با سرعت بالایی از گلدان خارج شود به این معنی است که خاک گلدان جمع شده است و باید تعویض گردد. تعداد دفاعت آبیاری یک گیاه را به هیچ عنوان نمیتوان به طور دقیقی مشخص کرد. اما برای احتیاط بیشتر هنگام خرید گیاه از فروشنده سوال کنید که این گیاه به چند نوبت آبیاری در هفته نیازمند است.
درجه حرارت و رطوبت محیطی مناسب برای گیاهان آپارتمانی
کمبود رطوبت در محیط زندگی گیاه، موجب سوختگی نوک و حاشیه برگها و ایجاد لکههای قهوهای رنگ در نقاط مختلف برگها میشود. همچنین یکی از رازهای شادابی گل های آپارتمانی این است که درجه حرارت محیط، کمتر از 20 درجه سانتیگراد نباشد. برخی از گیاهان دمای کمتر از این را نیز تحمل خواهند کرد ولی افسرده و کسل میشوند. همچنین تغییر ناگهانی دمای محیط زندگی گیاه، موجب ریزش برگهای آن میشود.
راه های افزایش رطوبت اطراف گیاهان آپارتمانی
بهترین راه برای افزایش رطوبت هوای اطراف گیاه انتخاب یک زیر گلدانی مناسب است. بدین صورت که زیر گلدانی را اندکی بزرگتر از قطر دهانه گلدان انتخاب کنید و حدود 10 سانتیمتر به آن عمق دهید. در ادامه کف آن را شن درشت پر کرده و بر روی شنها آب بریزید. دقت کنید به اندازهای بر روی شنها آب بریزید که با کف گلدان تماس نداشته باشد. حال گلدان را روی شنها قزاز دهید. تبخیر مداوم آب درون شنها باعث افزایش رطوبت هوای اطراف گیاه میشود.
یک راه دیگر برای افزایش رطوبت در فصل تابستان، پاشیدن آب ولرم به وسیلهی آب فشان بر روی گیاه میباشد. همچنین میتوانید گلدانها رو دور هم جمع کنید. برگها به صورت مداوم بخار آب را پس میدهند که تراکم این بخارها باعث افزایش رطوبت میگردد.
کود
کود مناسب یکی از شرایط نگهداری گیاهان آپارتمانی محسوب میشود. به طور معمول، دادن کود شیمیایی استاندارد و شناخته شده تا 4 ماه بعد از خرید گیاه ضروری میباشد. در زمان استراحت گیاه که رشد در آن صورت نمیگیرد و گیاه، برگ و گل نمیرویاند به آن کود ندهید. این کار باعث ایجاد فشار بر روی گیاه و ضعیف شدن آن میشود. برای کوددهی باید از کودهای محلول که تمام عناصر مورد نیاز برای رشد گیاه را شامل میشوند استفاده کرد.
عناصر اصلی برای رشد گیاه عبارتند از: ازت، فسفر و پتاس. همچنین عناصر فرعی نیز شامل مواردی مانند: روی، آهن، مولیبدن، مس، بر و … میباشند. این کودها باید هر ماه یکبار یا از طریق خاک و یا روی برگها اسپری شوند. اگر مقداری کمتر از مقداری توصیه شده بر روی جعبهی کود به گیاه تزریق کنید مشکلی پیش نمیآید. ولی تزریق بیش از مقدار توصیه شده باعث مرگ گیاه میشود. از دادن کودهای ناشناخته و بدون مجوز و همچنین کودهای حیوانی یا کودهای خانگی بدون دستور درست به گیاه، جدا خودداری نمایید.
خاک گلدان گیاهان آپارتمانی
خاک گلدان مناسب یکی از مهمترین شرایط نگهداری گیاهان آپارتمانی محسوب میشود. گیاهان آپارتمانی از نظر نوع خاک مورد نیاز به دوسته ی گیاهان آپارتمانی قلیایی دوست و گیاهان آپارتمانی اسید دوست تقسیم می شوند که با توجه به این دسته بندی نوع خاصی از ترکیب برای رشد آنها مورد نیاز می باشد. بهترین ترکیب برای خاک گلدان در گیاهان آپارتمانی، شامل یک قسمت ماسه و دو قسمت خاک برگ یا همان پیت موس میباشد. برای قلمه زدن و یا تکثیر گیاه از دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک استفاده میشود. چنانچه از خاکهای بستهبندی شده استفاده میکنید؛ لطفا مقداری پودر قارچکش به آن اضافه کنید. هنگامی که قصد تعویض خاک گلدارن را دارید؛ نباید خاک را زیاد در درون گلدان فشار داد. فشردگی زیاد خاک باعث میشود که راه ورود هوا و تنفس ریشه بسته شود.
تهویه مناسب
در زمانهایی که دمای هوای بیرون بیشتر از 18 درجه سانتیگراد باشد؛ تعویض هوای اتاق با بازگذاشتن پنجرهها ضروری است. اکسیژن تازه سبب تقویت ساقه گیاه شده و از بیمار شدن آن جلوگیری میکند. همچننی باز کردن پنجرهها باعث میشود که گازهای آلوده که برای سلامت گیاه مضر هستند از اتاق خارج شوند. در نظر داشته باشید گیاه نباید در معرض مستقیم وزش باد و همچنین باد کولر قرار بگیرد.
در زمانی که دمای هوای بیرون از 18 درجه سانتیگراد کمتر است از باز کردن پنجره کنار گیاه خودداری کنید. برای تعویض هوا در این موارد، سعی کنید پنجرههای دورتر از گیاه را باز کنید. اگر در یک شهر صنعتی و یا در نزدیکی یک کارخانه زندگی میکنید؛ هنگامی که پنجرهها را باز میکنید به طور همزمان یک پنکه را نیز روشن بگذارید. این کار باعث میشوند ذرات آلایندهای که در هوای بیرون قرار دارند پراکنده شده و بر روی برگهای گیاه ننشینند.
تذکر: به هیچ عنوان از مواردی مانند روغن زیتون، شیر و سایر مواد براق کننده برای جلا دادن به برگهای گیاهان آپارتمانی استفاده نکنید.
بیشتر بخوانید: تراریوم چیست؟
معیار انتخاب بهترین گلها و گیاهان آپارتمانی چیست؟
برای انتخاب بهترین و زیباترین گیاهان آپارتمانی باید علاوه بر توجه به شرایط خانه خود، یک سری موارد دیگر را نیز در نظر بگیرید. برای مثال، تصور کنید که شما از آن دسته افرادی هستید که مأموریتهای کاری طولانی دارند.به همین دلیل تصمیم گرفتهاید سانسوریا را به عنوان گیاه آپارتمانی خود انتخاب کنید؛ زیرا توجه کمی میخواهد. در گام بعدی، باید به گل فروشی بروید و یک سانسوریای سالم و زیبا انتخاب کنید. اما از کجا میفهمید که کدام گیاه کاملاً سالم و تازه است؟ اینجا است که باید با معیارهای انتخاب بهترین گیاه برای نگهداری در خانه آشنایی داشته باشید.
در ادامه، به شما خواهیم گفت که چگونه میتوانید یک گیاه سالم و زیبا خریداری کنید. در گام اول، به تمام گیاهان موجود در فروشگاه گل و گیاه نگاهی بیاندازید. آیا سالم و سبز به نظر میرسند؟ آیا تمیز و بدون گرد و غبار هستند؟اگر تعداد زیادی گیاه در مغازه وجود دارد که سالم به نظر نمیرسند، بهتر است به سراغ یک فروشگاه دیگر بروید. بعد از یافتن فروشگاه معتبر و مناسب، به دنبال گیاه مدنظر خود بگردید. حال برای اینکه گیاه سالم و زیبایی خریداری کنید، گیاهی را انتخاب کنید که ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- خم نبودن ساقه گیاه
- کمرنگ یا بیرنگ نبودن برگها
- نداشتن لکههای گلولهای روی برگها
- عدم وجود حشرات یا تار عنکبوت در اطراف گیاه
- نبود لکههای سفید روی خاک
- بیرون نزدن ریشههای گیاه از زیر گلدان
- نداشتن برگهای سوراخ یا ناقص
- خشک و قهوهای نبودن برگها
- زرد نبودن برگها
- پژمرده نبودن گل یا گیاه
کلام آخر
بسیاری از گیاهان قادرند هوای محیط را تصفیه کنند و سموم هوا را از بین ببرند. به همین دلیل توصیه میشود حتما در منزل خود از گل و گیاههای زیبا و متنوع نگهداری کنید. این گیاهان معمولا ارزان قیمت هستند و نیازی نیست که برای داشتن آنها زیاد هزینه کنید؛ شما حتی میتوانید با تکثیر گلهای آپارتمانی با هزینه کمتری تعداد آنهای را بیشتر کنید و از مزایای آنها بهره ببرید. ما در این مقاله سعی کردیم که یک راهنمای کلی برای شرایط نگهداری گیاهان آپارتمانی ارائه دهیم.
امیدواریم با رعایت موارد ذکر شده بتوانید از داشتن گیاهانی سرسبز و شاداب در منزل خود، لذت ببرید. شما تجربه نگهداری از گیاهان آپارتمانی در منزل خود را داشتهاید؟ ما در ایده آل مگ مشتاق شنیدن تجربههای شما در زمینه رشد و پرورش این گیاهان هستیم. لطفا در قسمت نظرات برای ما بنویسید که چه عواملی در پرورش بهتر گیاهان منزل شما موثر بودهاند ؟
سوالات متداول
به طور کلی، برای بهرهمند شدن از فواید روحی، جسمی و محیطی گیاهان توصیه میشود در هر اتاق بیست متری از 10 گیاه مراقبت کنید. این عدد بسته به سلیقه شما میتواند کمتر یا زیادتر شود، اما واضح است که قرار دادن فقط یک گیاه در اتاق حس و حال چندان ویژهای برای شما به ارمغان نخواهد آورد.
بله. برگهای قهوهای، خشک یا در حال مرگ را در اسرع وقت از گیاهان جدا کنید. البته این کار را فقط وقتی انجام دهید که بیش از نصف برگ آسیب دیده باشد. جدا کردن برگهای بیمار باعث میشود تا شاخ و برگهای سالم گیاه مواد مغذی بیشتری دریافت کنند و شاداب باقی بمانند. بعلاوه، ظاهر گیاه نیز زیباتر خواهد شد.
برخی گیاهان باعث جریان یافتن انرژی مثبت در خانه میشوند. این گیاهان عبارتاند از: یاس رزماری بامبو پاچیرا بونسای (درخت پول) ریحان اسپاتی فیلوم ارکیده اسطوخودوس آلوئه ورا
برخی گیاهان آپارتمانی در عین پرفروش و زیبا بودن، سمی هم هستند و نباید توسط کودکان یا حیوانات خورده یا گاهاً حتی لمس شوند. گیاهان آپارتمانی سمی عبارتاند از: فیلودندرون پوتوس اسپاتی فیلوم دیفن باخیا سر نیزهای کالادیوم خرزهره سانسوریا پاپیتال (یا عشقه)