روغن رزماری | آموزش ساده طرز تهیه روغن رزماری در منزل
روغن رزماری یکی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین روغن‌های گیاهی در جهان محسوب می‌شود. رزماری با نام علمی rosmarinus officinalis یک گیاه معطر، همیشه سبز و بومی منطقه مدیترانه‌ای است که به‌عنوان یک طعم‌دهنده غذا در آشپزی مدیترانه‌ای کاربرد فراوان دارد. این گیاه دارای برگ‌های سوزنی شکل با گل‌های سفید، صورتی، بنفش و آبی است که برگ‌های سوزنی شکل آن اغلب مورداستفاده غذایی و دارویی قرار می‌گیرند.
فواید بی‌نظیر برگ‌های رزماری باعث شده تا علاوه بر کاربرد گستره آن در دنیای پخت و پز، در طب گیاهی، طب سنتی و درمان‌های زیبایی نیز از این گیاه و مکمل‌هایی مانند روغن رزماری، عصاره‌ی رزماری، خمیر، ماسک و یا شامپوی آن استفاده شود.
حتماً تاکنون برایتان سؤال شده است که این گیاه و مکمل‌هایش چه فوایدی دارند که این حجم از محبوبیت را به خود اختصاص داده‌اند؟ و یا چگونه می‌توان به‌آسانی یکی از پرکاربردترین این مکمل‌های آن یعنی روغن رزماری را در خانه تهیه کرد؟ در این مقاله از سایت ایده آل مگ به برسی فواید روغن رزماری و آموزش تصویری نحوه تهیه آن در منزل می‌پردازیم.
فهرست مطالب
خواص روغن رزماری
بسیاری به‌اشتباه می‌اندیشند که از رزماری تنها برای طعم دادن به غذاها می‌توان استفاده کرد؛ در حالی که روغن رزماری یکی از محبوب‌ترین روغن‌های درمانی است. این گیاه و روغن حاصل از آن فواید بی‌شماری به دنبال دارند که در ادامه به برسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
بهبود عملکرد مغز
تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که روغن رزماری به تفکر، تمرکز و حافظه به میزان قابل توجهی کمک می‌کند.
کاهش ریزش مو و افزایش رشد مو
استفاده از روغن رزماری برای ماساژ سر و یا مصرف آن ریشه موها را محکم کرده و خارش پوست سر را کاهش می‌دهد. در صورت مصرف مرتب شاهد ضخیم‌تر شدن موهای خود و درمان شوره سر خواهید شد.
درمان سردرد
چند قطره روغن رزماری را بین کف دستتان بمالید و آن‌ها را روی بینی و دهان خود بگذارید. با انجام این کار به بهبود انواع سردردها ازجمله درد میگرن و یا سینوزیت کمک خواهید کرد.
کاهش دردهای عضلانی
در طب سنتی، از رزماری به‌عنوان مسکن درد خفیف استفاده می‌شود. این روغن در یک مطالعه دوهفته‌ای، بر روی بیماران سکته مغزی که درد شانه داشتند امتحان شد و تا ۳۰٪ درد آن‌ها کاهش یافت؛ بنابراین روغن رزماری برای درد می‌تواند از استامینوفن نیز قوی‌تر عمل کند. از طرفی از رزماری به‌صورت موضعی در قالب خمیر، روغن و مرهم روی بخش دردناک بدن استفاده می‌شود.
کاهش استرس و آرام‌بخش
بو کردن روغن رزماری باعث کاهش سطح کورتیزول در بزاق می‌شود. کورتیزول عامل بالا رفتن استرس، فشارخون، تپش قلب و هیجان است که با بو کردن رزماری کاهش میابد. برای درمان بسیاری از بیماران مبتلا به افسردگی، رزماری مانند گل گاو زبان یک داروی مؤثر و بدون نسخه است.
از بین بردن بوی بد دهان
یکی از مشکلات رایج میان افراد در سنین مختلف بوی بد دهان است که ناشی از باکتری‌های موجود در دهان است. رزماری دارای خاصیت ضد باکتریایی بسیار قوی است که در هر محیطی قرار بگیرد می‌تواند محل را از باکتری‌ها پاک سازد؛ بنابراین رزماری می‌تواند بهداشت دهان را افزایش داده و بوی بد دهان را از بین ببرد. به این منظور برگ‌های رزماری را در یک لیوان آبجوش بریزید و آن را شب‌ها قبل از خواب قرقره کنید.
سم زدایی بدن
رزماری باعث افزایش ادرار و به دنبال آن افزایش دفع سموم بدن می‌شود. همچنین رزماری به دلیل داشتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی به ترمیم سلول‌های کبد آسیب‌دیده سرعت می‌بخشد. علاوه بر بازسازی کبد، آن را از گسترش سلول‌های سرطانی نیز حفظ می‌کند. علاوه بر کبد، رزماری و روغن آن تأثیر به سزایی بر عملکرد صحیح صفرا نیز دارد.
تقویت تنفس و گردش خون
بوییدن و یا مصرف روغن رزماری جریانات هوایی درون بینی را بهبود بخشیده و به دنبال آن گلودرد، مشکلات سینوسی، تنگی نفس، گرفتگی بینی، مشکلات تنفسی ریوی و هوایی بینی، سرفه و سرماخوردگی را درمان می‌کند. رزماری سرعت تولید گلبول‌های قرمز و جریان خون را بهبود می‌بخشد. بسیاری برای گرفتگی‌های سطحی از روغن رزماری به‌صورت موضعی استفاده می‌کنند که این کار موجب بهبود گردش خون در ناحیه‌ی موردنظر می‌شود. گردش خون مناسب علاوه بر تسکین درد به لخته شدن سریع‌تر خون و بهبود زخم‌ها نیز کمک می‌کند.
مبارزه با سرطان
روغن رزماری حاوی دو آنتی‌اکسیدان قوی کارنوشول و میرکن است که رادیکال‌های آزاد را شکار می‌کنند. رادیکال‌های آزاد یکی از عوامل اصلی عفونت و حتی سرطان هستند؛ بنابراین استفاده منظم از روغن رزماری می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از سرطان کمک کند.
بهبود هضم غذا
روغن رزماری ترشح اسید معده و حجم صفرای تولیدشده توسط کبد را بهبود می‌بخشد؛ ازاین‌رو در هضم راحت‌تر غذا بسیار مؤثر است. برای مثال مالیدن روغن رزماری بر روی شکم، پهلوها و یا کف پای علاوه بر هضم بهتر غذا به بهبود گرفتگی عضلات شکم، یبوست، نفخ شکم، گاز روده و … کمک می‌کند.
تقویت پوست
رطوبت موجود در روغن رزماری علاوه بر آب‌رسانی به پوست، به درمان جوش‌های پوستی، رفع لک‌های پوستی، آکنه و جای زخم نیز کمک می‌کند. با توجه به نیاز پوستی خود می‌توان انواع مختلفی از ماسک‌ها را با رزماری تهیه کرده و برای جوان‌سازی، رفع چین و چروک، شفاف‌سازی، پاک‌سازی، رفع آفتاب‌سوختگی و … استفاده کرد.
نحوه تهیه روغن رزماری در منزل
این روغن را می‌توان به‌راحتی از بیرون تهیه کرد اما روغن رزماری خانگی ماندگاری بیشتری داشته و فواید بیشتری خواهد داشت. روغن رزماری را در خانه می‌توان با استفاده از رزماری تازه بر روی گاز، با آرام‌پز و یا با استفاده از رزماری خشک‌شده تهیه کرد. در ادامه تمامی روش‌های آن را قدم به قدم آموزش داده‌ایم.
مواد لازم:
- روغن (زیتون، بادام شیرین یا جوجوبا) – ۱ فنجان
- برگ‌های رزماری تازه (برگ‌ها باید از ساقه جدا شده باشند) – ۱/۴ لیوان
روش اول: بر روی اجاق‌گاز
ابتدا مقدار کافی رزماری را با آب سرد شسته تا هرگونه آلودگی پاک شود؛ سپس ساقه آن‌ها را جدا کنید. رزماری‌ها را در یک قابلمه یا ماهیتابه‌ی استیل کوچک قرار دهید؛ اما دقت کنید که از تابه آلومینیوم و چدن بدون لعاب استفاده نکنید.
اکنون زمان اضافه کردن روغن است. باید به اندازه‌ای روغن اضافه کنید تا کامل روی برگ‌ها را بپوشاند. بیشتر مردم ترجیح می‌دهند از روغن‌زیتون برای طعم و مزه، کاربردهای آشپزی و کاربردهای آرایشی استفاده کنند. با این حال، اگر قصد دارید از روغن رزماری تنها برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده کنید، روغن جوجوبا یا روغن بادام شیرین نیز انتخاب‌های مناسبی هستند.
تابه را بر روی اجاق‌گاز قرار دهید. اجازه دهید حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه روی حرارت کم گرم شود. روغن درون تابه باید گرم شود اما نباید بجوشد.
پس از گرم شدن روغن، شعله گاز را خاموش کنید و بگذارید رزماری به مدت ۱ ساعت درون روغن باقی بماند تا عصاره‌ی آن آزاد شود. بدین ترتیب روغن رزماری آماده است؛ تنها کافی است روغن را از صافی رد کرده و درون یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید. روغن رزماری خانگی در دمای اتاق تا ۲ ماه و در یخچال تا ۶ ماه می‌تواند سالم بماند.
روش دوم: با استفاده از آرام پز
در این روش ابتدا رز ماری‌ها را درون آرام‌پز ریخته و بر روی آن روغن بریزید تا سطحی که روی برگ‌ها به‌طور کلی پوشانده شود. رزماری به همراه روغن‌زیتون به مدت ۱ ساعت باید آرامی در آرام‌پز پخته شود. پس از یک ساعت، اجازه دهید روغن تا دمای اتاق خنک شود. روغن خنک شده را از صافی رد کرده و درون یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید. توجه داشته باشید که درب ظرف را محکم ببندید و آن را در جای تاریک و خنک نگهداری کنید.
روش سوم: با استفاده از رزماری خشک شده و شیشه مربا
تهیه روغن رزماری هم از رزماری تازه و هم از رزماری خشک‌شده قابل انجام است؛ اما در این روش باید توجه داشت که ظروف مورد استفاده باید حتماً باکتری زدایی شوند. برای این کار شیشه‌ی رزماری را به مدت ۱۰ دقیقه در یک قابلمه‌ی آب جوش قرار داده تا باکتری‌های آن از بین رفته و احتمال خراب شدن کاهش یابد.
ابتدا برگ‌های رزماری را شسته و اجازه دهید خشک شوند. برگ‌ها را در شیشه رزماری ضدعفونی شده متوسط قرار داده و تا سطح بالای برگ‌ها روغن‌زیتون بریزید. سپس قبل از اینکه درب شیشه را ببندید آن را با پارچه توری بپوشانید. سعی کنید پارچه‌ای با منافذ ریز انتخاب کنید تا استخراج بهتر صورت گیرد. هرچه منافذ پارچه ریزتر باشد استخراج روغن بهتر انجام می‌شود.
ظرف حاوی برگ‌های رزماری را به مدت ۴۸ ساعت در معرض نور خورشید قرار دهید. فراموش نکنید که هر ۱۲ ساعت یک‌بار شیشه را به‌خوبی تکان دهید. پس از ۴۸ ساعت، بدون برداشتن پارچه توری روغن را از ظرف خارج کنید. روغن رزماری خانگی شما آماده است.
به طور کلی تهیه روغن رزماری که امروزه در تمامی کشورها صحبت از خواص درمانی‌اش است، کار سختی نیست. با رعایت نکات و دستورالعمل‌های مذکور به‌آسانی می‌توان در منزل در کمترین زمان روغن رزماری را تهیه کرده و از فواید بی‌شمار آن بهره‌مند شد.
