در زندگی برای همه ما لحظاتی پیش میآید که با اتفاقات غیرمنتظره روبرو میشویم. ممکن است تصمیم به انجام کار خاصی داشته باشیم، اما شرایط به گونهای رقم بخورد که کاملا مسیر ما را تغییر دهد.
بعضی از افراد فکر میکنند به دلیل غیرقابل پیشبینی بودن آینده، به دانستن اینکه چگونه برنامه ریزی کنیم نیاز نداریم. اما در حقیقت، همین نامشخص بودن آینده میتواند به خوبی ضرورت داشتن یک برنامه کامل و جامع را نشان دهد.
یک برنامه منطقی و سنجیده همانند یک قطبنما عمل میکند که به ما مسیر رسیدن به موفقیت را نشان میدهد. هر زمان که اوضاع به خوبی پیش نرود، این برنامه است که میتواند ما را به مسیر اصلی خود بازگرداند.
برای برنامه ریزی کردن باید مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید که در مقاله از ایده آل مگ به ۶ مورد از اصلیترین آنها اشاره میکنیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
چرا داشتن برنامه مهم است؟
اگر میخواهید زندگی و آیندهتان را تحت کنترل داشته باشید، باید برنامه ریزی کنید. با برنامه ریزی کردن است که میتوانید آنچه را که برای شما مهم است و میخواهید در جنبههای مختلف زندگی به آن دست یابید، شناسایی کنید.
هنگامی که زمان تصمیمگیری فرا میرسد، گزینههای خود را با خواستههایتان مقایسه کرده و موردی را انتخاب میکنید که به بهترین وجه با اولویتهای شما همسو باشد یا به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کند.
برنامه ریزی، بهرهوری و تمرکز ذهن را افزایش میدهد و اعتماد به نفس را بهبود میبخشد. با برنامه ریزی کردن است که هدف شما از حالت آرزو خارج شده و به واقعیت تبدیل میشود.
چگونه برنامه ریزی کنیم؟
برنامه ریزی کردن، یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای شناسایی خواستههای خود و راههای تحقق آنها انجام دهید. در ادامه با نوعی از مراحل برنامه ریزی که میتوانند به شما در ایجاد یک برنامه مناسب کمک کنند، آشنا میشویم:
۱. آنچه را که برای شما مهم است، مشخص کنید
هر فردی در درون خود یک قطبنما دارد که سعی میکند او را به سمت خاصی هدایت کند. این قطبنما تمام جنبههای زندگی شامل احساسات و خواستههایتان را تحت تاثیر قرار میدهد.
از خود بپرسید به چه چیزی علاقه دارید؟ دلیل کارهایی که تا به حال انجام دادهاید، مشاغلی که انتخاب کردهاید و روابطی که داشتهاید، چه بوده است؟ آیا از چیزی که تا امروز تجربه کردهاید راضی هستید و میخواهید به همین مسیر ادامه دهید؟
به خودتان اجازه دهید رویاهای بزرگ داشته باشید. دوست دارید چگونه زندگی کنید، کجا کار کنید، چه کاری انجام دهید، روابط شما با خانواده و دوستانتان چگونه باشد و دیگران شما را چگونه ببینند؟
در مورد چیزهایی که میخواهید در زندگی خود بهبود ببخشید، فکر کنید. این میتواند شامل حوزههای مختلف زندگی مانند امور مالی، شغلی یا سلامتی باشد. به وضوح مشخص کنید که تعریف موفقیت برای شما چیست.
۲. وضعیت خود را ارزیابی کنید
برای اینکه یک ارزیابی کامل از زندگیتان داشته باشید، باید با خود صادق بوده و نقاط ضعف و قوتتان را مشخص کنید. اگر در ارزیابی نقاط ضعف و قوت خود مشکل دارید، نظر نزدیکانتان را جویا شوید.
حوزههای مختلف زندگیتان مانند شغل، امور مالی، پیشرفت شخصی، روابط اجتماعی، وضعیت سلامتی، روابط عاطفی و… را در نظر بگیرید.
سپس به هر کدام از آنها از یک (واقعا خیلی بد) تا ۱۰ (بهتر از این نمیتوانست باشد) امتیاز دهید و دلیل خود را برای در نظر گرفتن آن امتیاز بیان کنید.
۳. اهداف کوچک و بزرگ خود را تعیین کنید
وقتی میخواهیم بدانیم چگونه برنامه ریزی کنیم، یکی از اصلیترین نکاتی که باید درباره آن صحبت کنیم، تعیین اهداف است. هدفگذاری یکی از مهمترین مهارتهایی است که به شما در پیشبرد برنامههایتان کمک میکند.
هر هدف بزرگی از چندین هدف کوچکتر تشکیل شده است؛ بنابراین، وقتی یک هدف بزرگ را به بخشهای کوچکتر تقسیم میکنید، دستیابی به آن برایتان راحتتر میشود.
برای اینکه بتوانید به درستی اهدافتان را تعیین کنید، به این ۳ سوال پاسخ دهید: میخواهید به چیزی برسید؟ تا چه زمانی میخواهید به آن دست پیدا کنید؟ چرا این هدف برای شما مهم است؟ پاسخهای شفاف و دقیقی که به این سوالات میدهید، برای رسیدن به موفقیت بسیار مهم هستند.
۴. برای رسیدن به اهدافتان برنامهریزی کنید
اگر ندانیم چگونه برنامه ریزی کنیم، هدف فقط یک آرزو محسوب میشود. در مورد نحوه رسیدن به اهداف خود تحقیق کنید و فهرست کارهایی را که باید برای رسیدن به هر کدام از آنها انجام دهید، بنویسید.
گاهی اوقات، سخت است که بفهمیم چگونه میتوانیم به اهدافمان دست پیدا کنیم. بهتر است برای حل این مشکل به دنبال افرادی بگردید که در گذشته به اهدافی مشابه اهداف و خواستههای شما رسیدهاند.
آنها میتوانند مسیر درست را نشان داده و شما را با چالشها یا مشکلاتی که ممکن است با آنها روبرو شوید، آشنا کنند. به عنوان مثال اگر هدف شما رفتن به دانشگاه است، میتوانید با یک مشاور تحصیلی مشورت کنید.
۵. وقت خود را با توجه به اهدافتان سپری کنید
نحوه گذراندن یک روز معمولی بازتابی از اولویتهای شما است. هر یک از ما هر روز ۲۴ ساعت زمان در اختیار داریم؛ بنابراین، مهم است که این زمان محدود را چگونه سپری کنیم.
معمولا یکی از مهمترین عواملی که باعث میشود از اهدافتان عقبتر باشید، این است که برای رسیدن به آنها وقت نمیگذارید. برای حل این مشکل میتوانید از دو راهکار زیر کمک بگیرید:
- با در نظر گرفتن اهدافتان برنامه هفتگی مشخص کنید. هر جمعه اهداف خود را مرور کنید و در تقویم زمان خاصی را برای انجام آنها مشخص کنید.
- ساعات اولیه روز را به انجام مهمترین وظایفتان اختصاص دهید. چون صبحها از بالاترین سطح انرژی و تمرکز ذهنی برخوردارید؛ پس این ساعتهای ارزشمند را هدر ندهید. چنانچه صبحهایتان را عاقلانه بگذرانید، حتی اگر روز پرمشغلهای داشته باشید، پیوسته به اهدافتان نزدیکتر خواهید شد.
۶. به طور منظم برنامه و میزان پیشرفت خود را ارزیابی کنید
همان طور که برنامه خود را اجرا میکنید و در مسیر رسیدن به اهدافتان گام برمیدارید، هر از گاهی توقف کرده و آنچه را که انجام دادهاید، بررسی کنید.
طبیعی است که با گذشت زمان، به دلیل کسب تجربه و یادگیری چیزهای جدید، دیدگاه و اهداف شما تغییر کند. همچنین ممکن است به اهداف خاصی دست پیدا کنید و متوجه شوید که آنها آن چیزی که فکر میکردید، نیستند. در این شرایط لازم است مسیر خود را تغییر داده و اهداف جدید مشخص کنید.
کلام پایانی
برنامه، یک قطبنما و نقشه راه است که به شما کمک میکند آنچه را که برایتان مهم است اولویتبندی کنید، بر اساس اولویتهایتان تصمیم بگیرید و به سمت اهدافتان گام بردارید. اگر ما یاد بگیریم چگونه برنامه ریزی کنیم، میتوانیم کنترل بیشتری روی زندگی خود داشته باشیم.
موفقیت به طور تصادفی اتفاق نمیافتد؛ بلکه نتیجه یک برنامه ریزی دقیق است. وقتی برای رسیدن به اهدافتان برنامه مشخص میکنید، انگیزهتان بیشتر میشود و راحتتر میتوانید با چالشهایی که با آنها مواجه میشوید، مقابله کنید.
سوالات متداول
برنامه ریزی فرآیندی است که درباره زمان و نحوه انجام یک کار تصمیمگیری میکند و مشخص میکند که چه کسی باید این کار را انجام دهد. در حقیقت، برنامه ریزی چیزی نیست جزء فکر کردن قبل از انجام کار. این کار به ما کمک میکند که نگاهی به آینده بیندازیم و از قبل برای روبرو شدن با موقعیتهایی که پیشروی ما قرار میگیرند، آماده شویم.
اگر بدانیم چگونه برنامه ریزی کنیم، انرژی ما صرف کارهای غیرضروری نمیشود؛ در نتیجه، کارآییمان افزایش مییابد. برنامه ریزی به افزایش تمرکز و اعتماد به نفس کمک میکند و به ما اجازه میدهد علایق و اولویتهایمان را کشف کنیم.
وقتی برای رسیدن به اهدافتان تلاش میکنید، انعطافپذیر باشید. خوب است که بدانید چگونه و چه زمانی میتوانید به خواستههایتان برسید؛ اما از نظر احساسی آنقدر روی آن سرمایهگذاری نکنید که تغییر برنامه یا روبرو شدن با چالشها سلامت روان شما را از بین ببرد. این حقیقت را بپذیرید که ممکن است در آینده اتفاقاتی رخ دهد که برنامه شما را مختل کند.
برنامه ریزی حوزههای مختلف زندگی شامل روابط خانوادگی، روابط شغلی، امور مالی و حتی سلامتی را در برمیگیرد. در حقیقت، برای هر چیزی که میخواهیم در زندگیمان بهبود دهیم، به داشتن نقشه راه نیاز داریم.