آزمایش تری گلیسیرید (TG در آزمایش خون) میزان تری گلیسیرید در خون شما را اندازهگیری میکند. تری گلیسیرید نوعی چربی در بدن است. اگر کالری بیش از نیاز خود مصرف کنید، کالری اضافی به صورت تری گلیسیرید در بدن تجمع می یابد و برای استفاده بعدی در سلولهای چربی شما ذخیره میشوند. هنگامی که بدن شما به انرژی نیاز دارد، تری گلیسیرید در جریان خون شما آزاد میشود تا سوخت عضلات شما را تأمین کند. تری گلیسیرید زیاد ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی یا سکته مغزی قرار دهد.
در این مقاله از ایده آل مگ به سراغ بررسی آیتم TG در آزمایش خون خون رفته ایم و سعی کرده ایم تا هر آن چه را شما باید درباره تری گلیسرید خون بدانید، گردآوری کنیم.
فهرست مطالب
TG در آزمایش خون برای چه کاری استفاده میشود؟
آزمایش تری گلیسیرید معمولاً بخشی از مشخصات چربی بدن را نشان می دهد. لیپید کلمه دیگری برای چربی است. آزمایش لیپیدی، آزمایشی است که سطح چربیهای خون از جمله تری گلیسیرید و کلسترول، ماده مومی و چربی موجود در سلولهای بدن را اندازهگیری میکند. اگر مقادیر بالایی از کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید داشته باشید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی یا سکته باشید.
پزشک شما ممکن است آزمایش های لیپیدی را به عنوان یک چکاب معمول یا تشخیص و کنترل بیماری های قلبی و عروقی برای شما تجویز کند.
چرا به آزمایش تری گلیسیرید نیاز دارم؟
بزرگسالان سالم باید هر چهار تا شش سال یک آزمایش تری گلیسیرید انجام دهند. در صورت داشتن برخی عوامل خطر زا نیاز باشد تا در دوره های کوتاه تری این آزمایش را تکرار کنید. برخی از این عوامل عبارتند از:
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن داشتن
- عادات غذایی ناسالم
- عدم ورزش
- دیابت
- فشار خون بالا
- سن: مردان ۴۵ سال به بالا و زنان ۵۰ سال به بالا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی هستند.
نمونه خونی برای آزمایش تری گلیسیرید چگونه جمعآوری میشود؟
اگر دکتر آزمایش تری گلیسیرید را همراه با سایر آزمایش ها تجویز نموده است، در آزمایشگاه، نمونه گیر از رگ دست شما خون میگیرد و برای انجام آزمایشات آماده می کند.
دستگاه های خانگی تست چربی خون نیز وجود دارد که شما می توانید با آن ها به طور مستمر میزان تری گلیسیرید خون خود را اندازه بگیرید. این دستگاه ها مشابه دستگاه تست خون کار می کنند و تنها با استفاده از یک قطره خون می توانند میزان چربی خون شما را نشان دهد.
آیا انجام تست TG در آزمایش خون نیاز به آمادگی خاصی دارد؟
استانداردهای فعلی توصیه میکنند که تست TG در آزمایش خون به صورت ناشتا انجام شود. مدت ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش، فقط نوشیدن آب مجاز است. در برخی از موارد برای تشخیص بهتر بیماری شما، پزشک معالج ممکن است آزمایش را در شرایط عادی و در طول روز انجام دهد.
نتایج TG در آزمایش خون چه معنیای میدهند؟
تری گلیسیریدها معمولاً به میلیگرم (mg) در هر دسیلیتر (dL) خون اندازهگیری میشوند. برای بزرگسالان، نتایج معمولاً به صورت زیر دسته بندی میشوند:
- دامنه طبیعی / مطلوب تری گلیسیرید: کمتر از ۱۵۰ میلیگرم در دسیلیتر
- محدوده بالای تری گلیسیرید مرزی: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلیگرم در دسیلیتر
- دامنه تری گلیسیرید بالا: ۲۰۰ تا ۴۹۹ میلیگرم در دسیلیتر
- دامنه تری گلیسیرید بسیار بالا: ۵۰۰ میلیگرم در دسیلیتر به بالا
رنج بالای تری گلیسیرید در خون می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری های عروق کرونر و بیماری های قلبی دیگر قرار دهد. پزشک شما بعد از دیدن نتیجه آزمایش ممکن است برای درمان شما دارو تجویز کند و یا راه حل های دیگری در اختیار شما قرار دهد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
از چه راهکارهایی میتوان برای کاهش سطح تری گلیسیرید استفاده کرد؟
برای بسیاری از افراد، تری گلیسیرید زیاد ناشی از اختلال دیگری مانند دیابت، چاقی، نارسایی کلیوی یا اعتیاد به الکل است. با این شرایط، راه حل برای درمان یافتن علت اصلی افزایش تری گلیسیرید است.
معمولا افزایش TG در آزمایش خون بدون وجود بیماری های زمینه ای و اختلالاتی که ذکر شد همراه با کلسترول بالا دیده میشود که درمان به سمت کاهش کلسترول و تری گلیسیرید است.
تغییر شیوه زندگی، مانند رژیم غذایی سالم و کاهش ورزش، معمولاً استراتژی اصلی برای کاهش سطح TG در آزمایش خون است. در صورتی که مقدار تری گلیسیرید با این روش ها کاهش پیدا نکند معمولا داروهای کاهنده چربی خون تجویز می شود.
بیشتر بخوانید: داروی آتورواستاتین| همه چیز درباره آتورواستاتین نحوه مصرف و عوارض جانبی
تغییرات در سبک زندگی برای کاهش سطح تری گلیسیرید
برخی از تغییراتی در سبک زندگی وجود دارد که میتواند به کاهش تری گلیسیرید کمک کند. پزشک شما ممکن است قبل از در نظر گرفتن درمان با داروها، یک تغییر سبک زندگی چند هفته ای را به صورت آزمایشی به شما توصیه کند. موارد زیر برخی از کاربردی روش ها برای کاهش TG در آزمایش خون است.
- کاهش وزن: در صورت داشتن اضافه وزن – حتی کاهش وزن متوسط نیز میتواند منجر به کاهش قابل توجه تری گلیسیرید شود.
- محدود کردن کربوهیدراتها: در رژیم غذایی شما. مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، به ویژه قندهای ساده، باعث افزایش تری گلیسیرید میشوند، بنابراین از مصرف شیرینی، آب میوه، بیسکویت و دسر خودداری کنید. همچنین سعی کنید نغلات کامل مثل نون سبوس دار و برنج قهوه ای را جایگزین برنج سفید و ماکارونی کنید.
- انتخاب چربیهای اشباع نشده یا غیراشباع: استفاده از چربی های غیر اشباع می تواند سطح TG در آزمایش خون را کاهش دهد. منابع چربی های اشباع نشده شامل: ماهی خال مخالی، ماهی قزل آلا و ماهی تن؛ روغن زیتون، کانولا و روغن آفتابگردان؛ آجیل، دانهها و آووکادو است. به جای چربیهای اشباع شده (منابع شامل گوشت قرمز و مرغ، کره، خامه، پنیر و غذاهای فرآوری شده) سعی کنید از منابع چربی های غیر اشباع استفاده کنید.
- کاهش مصرف الکل: حتی مقدار کمی الکل مصرفی میتواند سطح تری گلیسیرید را افزایش دهد.
- افزایش فعالیت بدنی: حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی مانند پیاده روی سریع درحداقل ۵ روز هفته داشته باشید.
اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون بالا میتواند منجر به افزایش تری گلیسیرید شود. از آنجا که افزایش گلوکز باعث میشود بدن جذب چربی را دشوار کند، بنابراین کنترل خوب قند خون مهم است.
درمان تری گلیسیرید بالا
درمان تری گلیسیرید بالا به این بستگی دارد که آیا سطح کلسترول غیرطبیعی نیز دارید و یا اینکه نوع لیپیدها افزایش مییابد. داروهای مورد استفاده برای درمان تری گلیسیرید بالا عبارتند از:
- فنوفیبرات (نام تجاری Fenofibrate RBX ، لیپیدیل)
- گمفیبروزیل (به عنوان مثال، Ausgem ، Lipigem ، Lopid)
- روغن ماهی نیز ممکن است تجویز شود، به تنهایی یا همراه با سایر داروها
- نیکوتینیک اسید نوعی ویتامین B است
اگر کلسترول “بد” (کلسترول LDL) و همچنین تری گلیسیرید بالا دارید، ممکن است داروهایی به نام استاتین برای شما تجویز شود. استاتینها مانند آتورواستاتین، پرواواستاتین و روزوواستاتین، میزان کلسترول LDL و تری گلیسیرید را کاهش میدهند. همچنین ممکن است علاوه بر استاتین به داروی دیگری نیز نیاز داشته باشید.
آیا چیز دیگری لازم است که باید بدانم؟
اگر دیابتی هستید و قند خون (گلوکز) شما از کنترل خارج است، ممکن است تری گلیسیرید شما بسیار بالا باشد. میزان TG در آزمایش خون در پاسخ به وعدههای غذایی به طرز چشمگیری تغییر میکنند و فقط چند ساعت پس از صرف غذا ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از سطح آن در زمانی است که شما ناشتا هستید. حتی TG در آزمایش خون به صورت ناشتا هم در روزهای مختلف متفاوت است. بنابراین، تغییرات متوسط تری گلیسیرید ناشتا که در روزهای مختلف اندازهگیری میشود عادی خواهد بود
داروهای خاصی مانند کورتیکواستروئیدها، مهارکنندههای پروتئاز برای HIV ، مسدود کنندههای بتا و استروژنها میتوانند سطح تری گلیسیرید خون را افزایش دهند.